Nỗi lòng những phụ nữ bán 'giống'

Theo quy ước của Hội Truyền máu quốc tế, nhóm máu có tỷ lệ dưới 0,1% trong quần thể được coi là hiếm và dưới 0,01% được coi là rất hiếm. Ở Việt Nam, những người có nhóm máu Rh(D) âm là nhóm máu hiếm.

Chia sẻ tại chương trình Gặp mặt người hiến máu nhóm máu hiếm, nhóm máu hòa hợp phenotype tiêu biểu năm 2024, do Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương tổ chức sáng 23/11, chị Nhinh cho biết, mình vẫn nhớ như in những lần lên đường góp sức cứu người sau khi nhận cuộc gọi từ viện.

"Một lần tôi đang học trên giảng đường thì nhận được cuộc gọi của viện cần nhóm máu của mình cho ca bệnh rất gấp. Ngay sau khi học xong là 12h tôi tức tốc lên đường.

Một lần khác là hiến máu cho một sản phụ cần 10 đơn vị máu để cứu em bé. Xuyên suốt thời gian đồng hành cùng thai phụ này, càng cảm nhận rõ sự lo lắng của gia đình, tôi lại càng ý thức được trách nhiệm của mình", chị Nhinh nói.

Lại có lần chính anh trai của một bạn trong hội máu hiếm bị tai nạn rất nặng cần truyền máu. May mắn là chị Nhinh kịp vào Bệnh viện Bạch Mai để chia sẻ nguồn máu của mình, giúp anh vượt qua giai đoạn nguy hiểm.

Là người mang dòng máu hiếm, cô gái này cho biết, mình luôn ý thức rằng, phải giữ sức khỏe cho bản thân, vì mình có trách nhiệm cứu giúp các bệnh nhân cần máu hiếm.

Cũng như Nhinh, Phạm Ánh Ngọc (25 tuổi, Hà Nội) biết mình có nhóm máu hiếm từ một lần đi hiến máu. Là một cô gái nhỏ nhắn, nhưng Ánh Ngọc đã có 16 lần hiến máu nhóm hiếm và luôn sẵn sàng đi hiến máu mỗi khi được gọi.

Ánh Ngọc vẫn nhớ lần đầu tiên được gọi đến hiến máu cho người bệnh có nhóm máu hiếm, đó cũng là lần đầu Ngọc cảm nhận được ý nghĩa của công việc mình đang làm.

"Năm 2022, khi tôi đang làm việc thì nhận được cuộc gọi của viện nhờ mình đến hiến máu.

Lúc đó tôi thấy khá hoang mang vì không nghĩ là nhóm máu của mình lại hiếm đến thế. Lo lắng cho người bệnh nên tôi đã sắp xếp công việc để đi hiến máu ngay, chứ không chờ đến hết giờ làm.

Trên đường đi tôi đánh trống ngực liên hồi, lúc đó nghĩ rằng chỉ sợ mình đến chậm thì người bệnh sẽ gặp nguy hiểm.

Sau này mình quen với việc đi hiến máu hơn thì cũng bình tĩnh hơn khi được gọi, nhưng lần đó cũng là kỷ niệm đáng nhớ", Ánh Ngọc chia sẻ.

Những người trẻ có nhóm máu hiếm như Nhinh và Ngọc luôn ở trong tư thế sẵn sàng, bất cứ khi nào có cuộc gọi từ viện, họ đều sắp xếp để có thể đến hiến máu sớm nhất.

Mỗi khi biết được thông tin có người bệnh cần máu, họ lại nhiệt tình như thể đi hiến máu cho chính người nhà của mình. Dù chưa một lần được gặp mặt người đã nhận máu, nhưng họ vẫn luôn hạnh phúc khi biết dòng máu của mình đã cứu sống những cuộc đời khác.

Thách thức truyền máu cấp cứu từ sự đa dạng nhóm máu

Theo PGS.TS.BS Trần Ngọc Quế, Giám đốc Trung tâm máu Quốc gia, tính đến tháng 10, Hội Truyền máu quốc tế công nhận có tới 47 hệ nhóm máu hồng cầu với 366 kháng nguyên nhóm máu khác nhau. Trong đó, hệ nhóm máu ABO và hệ nhóm máu Rh là quan trọng nhất trong thực hành truyền máu.

Mỗi hệ nhóm máu lại có các nhóm máu khác nhau do sự có mặt hay vắng mặt của kháng nguyên mang đặc tính di truyền trên bề mặt hồng cầu và kháng thể trong huyết thanh của người đó.

Hệ nhóm máu Rh có hệ kháng nguyên đa dạng và phức tạp nhất với hơn 50 kháng nguyên, trong đó kháng nguyên D là phổ biến nhất.

Ngoài hệ nhóm máu ABO và Rh là hai hệ thống nhóm máu có ý nghĩa nhất trong thực hành truyền máu thì còn rất nhiều các hệ thống nhóm máu khác, mà kháng nguyên của nó có tính sinh miễn dịch cao, tức là có thể kích thích cơ thể người nhận sinh ra kháng thể chống lại kháng nguyên tương ứng (còn gọi là kháng thể bất thường).

Các kháng thể bất thường này có thể gây ra các tai biến truyền máu và để lại hậu quả nặng nề cho người bệnh.

Ở những bệnh nhân càng truyền máu nhiều lần thì khả năng tiếp xúc với kháng nguyên lạ càng nhiều và nguy cơ sinh kháng thể bất thường ở những bệnh nhân này càng cao.

Khi đó, truyền máu hòa hợp hệ nhóm máu ABO và Rh là chưa đủ để đảm bảo an toàn cho người bệnh mà phải truyền máu hòa hợp các kháng nguyên của các hệ thống nhóm máu khác (hay còn gọi là truyền máu hòa hợp phenotype).

Về vấn đề này, TS.BS Nguyễn Thị Thu Hà, Giám đốc Trung tâm Thalassemia, Viện Huyết học - Truyền máu trung ương cho biết, hiện trung tâm quản lý, điều trị cho khoảng 3.000 bệnh nhân thalassemia. Đây là những người cần truyền máu suốt đời nên vấn đề hòa hợp nhóm máu lại đặc biệt quan trọng.

"Bệnh nhân truyền máu không hòa hợp, nếu nặng có thể xảy ra phản ứng ngay trong lúc truyền dẫn đến sốc, thậm chí là tử vong. Cũng có trường hợp bệnh nhân xuất hiện triệu chứng vài ngày sau khi truyền như sốt rét, đơn vị máu truyền vào bị tan hết", TS Hà chia sẻ.

Đến nay, 30% người bệnh thalassemia tại trung tâm đã được truyền máu hòa hợp phenotype. Việc được truyền máu hòa hợp phenotype giúp người bệnh hạn chế đến mức thấp nhất các tai biến truyền máu do bất đồng nhóm máu hồng cầu giữa người cho và người nhận.

"Sự đa dạng của các kháng nguyên nhóm máu là thách thức vô cùng lớn đối với ngành y tế, đặc biệt là lĩnh vực truyền máu trong cấp cứu và điều trị người bệnh có nhóm máu hiếm và cần truyền máu hòa hợp phenotype. Trong khi đó, chi phí để làm xét nghiệm đầy đủ các kháng nguyên nhóm máu khá tốn kém", PGS Quế nhấn mạnh.

Theo ông Quế, nhiều năm nay, nhờ nguồn kinh phí của một số chương trình, dự án, viện đã tiến hành xét nghiệm, xác định các kháng nguyên nhóm máu ngoài hệ ABO và Rh cho một số người hiến máu tình nguyện thường xuyên.

Danh sách những người có nhóm máu hiếm Rh(D) âm hay người hiến máu hòa hợp phenotype (đã được xác định một số kháng nguyên nhóm máu) đều được lưu trữ trên phần mềm của viện. Nhờ đó, khi có những bệnh nhân cần, viện có thể gọi người hiến máu phù hợp theo danh sách để kịp thời kêu gọi hiến máu, điều trị cho người bệnh.

Năm nay, Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương đã tiếp nhận dự trù gần 240 đơn vị máu nhóm hiếm và 2.458 đơn vị máu hòa hợp phenotype từ các cơ sở điều trị.

Với sự hỗ trợ của người hiến máu, đa số các dự trù đều đã được đáp ứng đầy đủ, kịp thời. Tuy nhiên, việc huy động một số nhóm vẫn còn nhiều khó khăn do nhận thức của người hiến máu, nguồn người hiến máu chưa đầy đủ.

PGS Quế cũng bày tỏ sự cảm kích với tinh thần trách nhiệm của những người mang máu hiếm với cộng đồng.

"Nhiều trường hợp mang máu hiếm khi nghe viện gọi điện cần máu của mình để cứu chữa bệnh nhân, liền gác công việc để đi hiến máu. Tôi biết có nhiều anh chị mang máu hiếm đã đi xe từ Nam Định, thậm chí là Lạng Sơn xuống Hà Nội để cấp cứu người cần máu hiếm", PGS Quế chia sẻ.

Cũng theo PGS Quế, nếu có nhóm máu hiếm, nhóm máu phenotype, người dân không nên hiến máu định kỳ, mà hãy hiến khi được gọi, đúng cho bệnh nhân cần máu của mình.

"Những thông tin về nhóm máu hòa hợp phenotype còn khá hạn chế, nhận thức của người hiến máu về vấn đề này chưa được nâng cao, nhiều người hiến máu có kiểu hình phù hợp với bệnh nhân nhưng lại chưa ý thức được.

Hay đôi khi do chờ đợi lâu mà chưa được gọi, có người lại chủ động đi hiến máu, trong khi một vài tuần sau lại có bệnh nhân cần đúng máu phenotype đó, dẫn đến việc đáp ứng máu cho người bệnh khó khăn", PGS Quế nhấn mạnh.

Nguồn tin chỉ ra rằng, 4 sân bay quân sự trong khu vực tỉnh Rostov của Nga là mục tiêu tiềm năng. Ngoài ra, các quan chức Mỹ cũng được cho là đã xác định được danh sách 200 mục tiêu quân sự trong phạm vi của các tên lửa do nước này sản xuất.

Tổng thống Mỹ Joe Biden được cho là đã đồng ý để Ukraine sử dụng hệ thống tên lửa tầm xa ATACMS tập kích các mục tiêu sâu bên trong lãnh thổ Nga.

Ngày 19/11, Bộ Quốc phòng Nga cho biết, quân đội Ukraine đã phóng nhiều tên lửa ATACMS do Mỹ sản xuất vào tỉnh Bryansk, theo hãng thông tấn TASS.

Theo Bộ này, Nga đã bắn hạ 5 tên lửa ATACMS bằng hệ thống phòng không S-400 và Pantsir, trong khi một tên lửa khác bị hư hại và rơi xuống một địa điểm quân sự của Nga ở Bryansk, gây ra hỏa hoạn.

Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 21/11 đã tiết lộ thông tin chi tiết về hai cuộc tấn công vào lãnh thổ của nước này liên quan đến tên lửa phương Tây. Ông tuyên bố rằng, cuộc tấn công tên lửa của Ukraine ở khu vực Kursk đã nhắm vào một sở chỉ huy, khiến một số binh sĩ bảo vệ an ninh bên ngoài và nhân viên phục vụ bị thương.

Theo các chuyên gia, quyết định của "mở đường" của Tổng thống Biden cho Ukraine có thể giúp Kiev giữ được đầu cầu ở tỉnh Kursk vốn được xem là lá bài giá trị cho các cuộc hòa đàm tương lai. Tuy nhiên, cho dù ATACMS có thể giúp Kiev giữ được một bộ phận lãnh thổ của Kursk trong một mức độ nào đó thì vũ khí này vẫn khó thay đổi tiến trình xung đột Nga - Ukraine.

"Sau quãng thời gian xảy ra đại dịch COVID-19, tôi bàn với vợ nghỉ việc, rời TPHCM về lại quê nhà ở Đà Lạt làm vườn. Lúc đó, vợ tôi đang là công chức, có mức lương ổn định nên cũng băn khoăn. Về sau, vợ tôi ủng hộ và đã xin nghỉ việc để cùng tôi về Đà Lạt", ông Hải chia sẻ.

Về lại quê nhà, vợ chồng ông Hải bắt tay vào cải tạo khu vườn 0,2ha có sẵn của gia đình để trồng cây. Trên diện tích này, ông đầu tư hơn 500 triệu đồng xây dựng nhà kính (kết cấu cột thép, lợp nylon), đặt mua nhiều loại máy móc để phục vụ sản xuất cà chua.

Theo ông Hải, thời gian đầu, vì chưa có kinh nghiệm về sản xuất nông nghiệp nên ông nhờ người em trai hỗ trợ. Đồng thời, ông cũng tìm đến các nông trại khác để học hỏi, nâng cao kiến thức sản xuất.

Bà Nguyễn Thị Yến Thu, vợ ông Hải chia sẻ: "Ban đầu, gia đình trồng cà chua trên đất và sau đó chuyển sang trồng trên giá thể xơ dừa. Việc thay đổi này giúp cây trên vườn ít bị sâu, bệnh hại và cho năng suất cao hơn".

Hiện nay, gia đình ông Hải đầu tư nhiều loại máy móc, trang thiết bị và áp dụng quy trình sản xuất cà chua hiện đại. Toàn bộ cây trên vườn được tưới nước, bón phân thông qua hệ thống tưới tự động.

Được biết, năm 2023, khu vườn 0,2ha cà chua cho gia đình ông Châu Ngọc Hải thu hoạch mỗi tháng khoảng 24 tấn trái. Toàn bộ cà chua cũng được đối tác thu mua với giá 20.000-30.000 đồng/kg.

Việc sản xuất thuận lợi nên đầu năm 2024, ông Hải cùng với người em trai mở rộng khu sản xuất lên 2ha. Trên diện tích này, gia đình chia thành các phân khu để trồng cà chua, ớt chuông, hoa cúc… Với diện tích 2ha này, mỗi tháng gia đình đáp ứng nguồn hàng cho thị trường hàng chục tấn cà chua, ớt chuông.

Với khu sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, gia đình ông Châu Ngọc Hải tạo công ăn việc làm cho 5 lao động chính thức với mức lương 10 triệu đồng/người/tháng.

Về định hướng phát triển, ông Châu Ngọc Hải cho hay, gia đình tập trung sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm để đáp ứng thị trường. Hiện nay, gia đình ông tiếp tục tìm kiếm các đối tác, liên kết với các công ty để xuất khẩu sản phẩm cà chua ra nước ngoài.

Ông Nguyễn Đức Bình, Chủ tịch Hội Nông dân xã Xuân Thọ, thành phố Đà Lạt, xác nhận, vườn cà chua công nghệ cao của gia đình ông Châu Ngọc Hải là một trong những mô hình có hiệu quả kinh tế cao.

"Vừa qua, địa phương tổ chức cho nhiều nông dân trong xã đến khu vườn của ông Hải để tham quan, học hỏi. Ông Hải rất nhiệt tình trong việc chia sẻ kinh nghiệm và sẵn sàng hỗ trợ người dân", ông Nguyễn Đức Bình nói.

Đầu năm 2024, ông Châu Ngọc Hải đã cùng 10 hộ dân trong xã thành lập Hợp tác xã Organic Farm để cùng nâng cao hiệu quả sản xuất. Hiện, hợp tác xã canh tác cà chua, ớt chuông và các loại hoa phục vụ thị trường xuất khẩu.

Gỗ tự nhiên có khả năng chịu trọng lực lớn, không bị biến dạng khi có tác động mạnh từ bên ngoài. Nếu được tẩm sấy, sơn bả kỹ càng, gỗ tự nhiên có thể chịu được thời tiết ẩm ướt mà không bong tróc. Tuổi thọ trung bình của gỗ tự nhiên kéo dài lên đến 30 năm.

Về nhược điểm, gỗ tự nhiên có giá tương đối cao. Trên thực tế, gỗ tự nhiên ngày càng hiếm. Hiện nay, hầu hết gỗ tự nhiên đều được nhập khẩu, chi phí gia công chế tác cũng rất tốn kém vì phải làm thủ công nhiều, do vậy mà giá cả gỗ này thường rất cao.

Gỗ tự nhiên thường có hiện tượng cong vênh, co ngót nếu không qua xử lý tốt. Hiện tượng này thường xảy ra ở những tấm gỗ có bề mặt diện tích lớn như cánh tủ, cánh cửa…

Ưu, nhược điểm của gỗ công nghiệp

Về gỗ công nghiệp, loại gỗ này giúp người thợ dễ dàng tạo mặt phẳng và sơn các màu khác nhau nhưng không bị sần sùi, thô kệch. Do đặc thù hình dạng và tính chất, gỗ công nghiệp thường được thiết kế theo phong cách đơn giản nhưng hiện đại, trẻ trung, phổ biến cho nhiều đối tượng sử dụng.

Bên cạnh đó, nội thất làm bằng gỗ công nghiệp cho giá thành rẻ, phù hợp với nhiều người. 

Tuy nhiên, gỗ công nghiệp không bền bằng gỗ tự nhiên. Một vài điểm quan trọng ảnh hưởng lớn đến độ bền của gỗ công nghiệp là các phụ kiện đi kèm như bản lề cánh tủ, ray trượt ngăn kéo. Nếu dùng các phụ kiện này chất lượng thấp, dễ làm hỏng hoặc ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.

Do đặc điểm vật lý và sự liên kết của từng vân gỗ công nghiệp nên việc sản xuất các chi tiết mỹ thuật phức tạp là tương đối khó khăn. Điều này ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ, độ tinh tế của các sản phẩm nội thất khi hoàn thiện. 

Những loại gỗ phổ biến được dùng trong thi công nội thất

Gỗ tự nhiên hay gỗ công nghiệp đều không thể tránh tình trạng mối, mọt. Tuy nhiên, gỗ công nghiệp có sử dụng keo, hóa chất để sản xuất nên mối mọt sẽ chậm ăn hơn gỗ tự nhiên. 

Hiện tại, mức giá gỗ tự nhiên dao động trong khoảng từ 6,5 triệu đồng/m3 (đối với gỗ sồi) - 50 triệu đồng/m3 (đối với gỗ cẩm lai đen). 

Ở Việt Nam, loại gỗ phổ biến được sử dụng trong thi công nội thất gồm gỗ óc chó do khả năng thích ứng tốt với khí hậu Việt Nam, chất liệu gỗ bền.

Ngoài ra, gỗ sồi cũng là loại gỗ được nhiều người lựa chọn. Gỗ sồi cứng, có hai loại là gỗ sồi đỏ (red oak) và gỗ sồi trắng (white oak). 

Gỗ công nghiệp phổ biến có gỗ MDF (Medium Destiny Fiberboard) gồm 2 loại là lõi thường và lõi xanh chống ẩm. Gỗ loại này thích hợp để thi công nội thất gia đình như tủ kệ giày dép, tủ bếp, vách nhà tắm.

Gỗ ván dăm MFC chủ yếu được sử dụng để trang trí nội thất, sản xuất đồ mộc gia đình hoặc nơi công sở. 

Gỗ ghép thanh, loại gỗ bắt nguồn từ gỗ tự nhiên là loại ván gỗ được sản xuất từ việc ghép các thanh gỗ tự nhiên (nguồn gỗ rừng trồng) với nhau bằng các công nghệ hiện đại, tạo nên một tấm gỗ có kích thước lớn. Giá gỗ ghép thanh thường rẻ hơn khoảng 20-30% so với gỗ tự nhiên nguyên khối.

Theo Newsweek, các nhà nghiên cứu từ Đại học Tokyo và tổ chức phi lợi nhuận Nippon Foundation đã phát hiện ra số khoáng sản này dưới đáy đại dương ngoài khơi đảo Minami-Torishima, nằm cách Tokyo khoảng 1.900km về phía đông nam.

Mỏ khoáng sản dưới nước này chứa 740.000 tấn niken và 610.000 tấn coban. Theo các nhà nghiên cứu, con số này đủ để đáp ứng nhu cầu của Nhật Bản trong 11 năm và 75 năm.

Tổng giá trị của các nguồn tài nguyên này ước tính là 26,6 tỷ đô la, nếu bán theo giá giao dịch hiện tại là 16.035 USD một tấn niken và 24.300 USD một tấn coban.

Niken và coban được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống lưu trữ năng lượng tái tạo, đặc biệt là trong hóa chất pin lithium-ion, trong khi coban là thành phần thiết yếu cho pin sạc trong thiết bị điện tử tiêu dùng và đóng vai trò trong sản xuất chất bán dẫn. Cả hai kim loại, cũng như mangan, đều rất quan trọng đối với các công nghệ như pin lithium cho xe điện (EV).

Newsweeknhận định, phát hiện này sẽ giúp Nhật Bản độc lập hơn về vấn đề chuỗi cung ứng.

Nhật Bản không phải là nước duy nhất đang nỗ lực đa dạng hóa nguồn cung các mặt hàng thiết yếu. Mỹ và một số quốc gia khác cũng đang tìm kiếm các nguồn kim loại và khoáng sản hiếm mới như vonfram, mangan và các nguyên tố đất hiếm (REE). Trung Quốc đang nắm giữ nhiều trong số này, mà Washington cho rằng gây ra rủi ro cho an ninh quốc gia.

Một báo cáo vào tháng 6 của Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ đã coi sự thống trị của Trung Quốc với coban là một rủi ro lớn đối với chuỗi cung ứng, đặc biệt là khi căng thẳng địa chính trị gia tăng.

Năm nay, Trung Quốc được cho đã cảnh báo hạn chế xuất khẩu khoáng sản quan trọng đối với ngành công nghiệp ô tô của Nhật Bản. Động thái này được đưa ra khi Tokyo thắt chặt các hạn chế đối với việc bán thiết bị sản xuất chip cho các công ty Trung Quốc vào tháng 7.

Phát hiện về mỏ khoáng sản của Nhật Bản là kết quả của một cuộc khảo sát dưới nước được tiến hành từ tháng 4 đến tháng 6, bao gồm hơn 100 địa điểm dọc theo đáy đại dương gần Minami-Torishima.

Nippon Foundation đã công bố kế hoạch bắt đầu khai thác quy mô lớn vào cuối năm tài chính 2025, với sự tham gia của Đại học Tokyo. "Bắt đầu từ năm 2026, chúng tôi dự kiến sẽ thành lập một liên doanh với nhiều công ty Nhật Bản để thương mại hóa các khoáng sản như các nguồn tài nguyên được sản xuất trong nước", quỹ cho biết.