Các lãnh đạo thế giới dùng loại chuyên cơ nào?

Phân luồng theo khả năng học sinh từ tiểu học

Hệ thống giáo dục của  Đức tạo ra sự phân luồng học sinh dựa theo khả năng cánhân. Học sinh vào cấp một (Grundschule)khi lên 6 tuổi. Học xong lớp 4học sinh được chia theo năng lực và sở thích để vào học trong các loại hìnhtruờng khác nhau.

Giáo viên của trường tiểu học thường khuyên học sinh của mình vào học trongmột loại hình trường nào đó dựa theo những tiêu chí về thành tích học tập, tiềmnăng, và đặc điểm nhân cách như khả năng làm việc độc lập, tự tin. Tuy nhiên,cha mẹ học sinh vẫn là người ra quyết định cuối cùng về việc cho con của họ họctrong trường nào. Một số phụ huynh có thể không theo những khuyến cáo của giáoviên vì họ tin rằng học ở bậc học cao hơn con của họ có nhiều cơ hội thăng tiếnhơn.

Hình ảnh mình họa

Trong hầu hết các tiểu bang, học sinh vào học trong các trường THCS với nhữngloại hình sau:

+ Hauptschule (từ lớp 5 tới lớp 9)dẫn tới chứng chỉ tốt  nghiệpHauptschule và sau đó vào học bán thời gian (part-time) trong các trường nghềkết hợp với việc rèn nghề tới khi 18 tuổi. Những nghề được dạy là Kinh tế giađình; May; Thủ công; Cơ khí; Sử dụng máy tính; Vẽ kĩ thuật. Những chương trìnhnày được thiết kế giúp học sinh phát hiện ra những điểm mạnh của họ và chuẩn bịcho con đường nghề nghiệp sau này.

+ Realschule (từ lớp 5 tới lớp 10)dẫn tới chứng chỉ tốt nghiệpRealschule và sau đó theo học kiểu part-time trong các trường nghề, trường caođẳng nghề (higher vocational school) hoặc tiếp tục học trong một trườngGymnasium.

+ Gymnasium (từ lớp 5 tới lớp 13) dẫn tới  Abitur (kì thi tốt nghiệpvà chứng nhận tốt nghiệp, bao gồm 4 học kì và 4 bài thi tốt nghiệp cuối khoá) vàchuẩn bị cho học sinh vào học ĐH.

Học sinh học trong những trường Hauptschule thường là những học sinh có thànhtích học tập thấp và học những môn học rất cơ bản của trường Realschule vàtrường Gymnasium với  tốc độ chậm. Những môn học phụ trong trường Hauptschulemang tính định hướng nghề.

Vào khoảng một phần tư học sinh có độ tuổi 14 học trong các trường này theosố liệu thống kê trong nhiều năm học.

Lớp 8 học sinh có thể đi theo ba hướng tới lớp 10

Học sinh trong những trường Realschule học các môn văn hoá và thực hành nhưngnhấn mạnh đến  giáo dục văn hoá. Khoảng 24 - 26% học sinh ở độ tuổi 14 vào họctrong những trường này. Sau khi hoàn tất việc học tập ở hai loại hình trường họctrên, học sinh có thể vào học các môn văn hoá trong trường Berufsschule theokiểu part-time và phối hợp với việc rèn nghề. Tốt nghiệp  chương trình rèn nghềhọc sinh được cấp một chứng chỉ nghề nào đó. Ở lớp 8 học sinh có thể đi theo bahướng tới lớp 10. Những hướng này là: các khoa học tự nhiên, kinh doanh, và nhânvăn.

Mỗi hướng có thể có các nhánh khác nhau. Ví dụ, nhánh toán học tập trung chủyếu vào toán và vẽ kĩ thuật. Nhánh thương mại tập trung vào thương mại và kếtoán. Nhánh nhân văn tập trung vào các môn giáo dục nghệ thuật và khoa học xãhội. Mặc dầu tất cả các học sinh thuộc loại hình trường này đều phải học toán vàkhoa học tới lớp 10 nhưng vẫn có thể  bị phân chia theo khả năng. Những học sinhmuốn theo các hướng khoa học tự nhiên và kinh doanh cần học nhiều về toán nângcao hơn học sinh theo  hướng giáo dục nhân văn.

Học sinh học trong những trường thuộc Gymnasium với các môn văn hoá và thườngdẫn tới học ở các ĐH. Học sinh học tại các trường này có thể đi theo ba hướng:ngôn ngữ cổ điển, ngôn ngữ hiện đại và khoa học tự nhiên- toán. Một biến thểkhác của loại hình trường Gymnasium truyền thống này là Berufliches gymnasium ởđó dạy những môn học mang tính chuyên môn như  kinh tế học, khoa học công nghệ cộng thêm với những môn học văn hoá cốt lõi.

Ở lớp 11 và lớp 12 những môn học bắt buộc gồm: Ngôn ngữ, văn học, nghệthuật (nhóm I); Khoa học xã hội (nhóm II); Toán, khoa học và công nghệ (nhómIII); Tôn giáo (nhóm IV); Giáo dục thể chất (V). Trong những lĩnh vực này,CTĐT được chia ra làm hai mức: mức căn bản và mức nâng cao. Điều này cho phép sựđịnh hướng chuyên ngành sớm mà không mất đi những lợi ích của giáo dục phổ thông(general education). 

Sự khác nhau giữa các chương trình căn bản và nâng cao

Số tiết học trong một tuần (3 tiết đối với chương trình căn bản, 5 đến 6 tiếtđối với chương trình nâng cao); Mức độ phức tạp của nội dung môn học; Mức yêucầu học sinh lĩnh hội được nội dung môn học và khả năng học sinh làm việc độclập.

Đặc điểm nổi bật của hệ thống giáo dục Đức là hệ thống đào tạo kép. Hệ thốngđào tạo này có từ rất lâu ở Đức. Tuy nhiên, một phần  của hệ thống đào tạo képdựa trên trường học bắt đầu xuất hiện vào thế kỉ 16 và 17. Những trường này dầndần chuyển thành những trường giáo dục thường xuyên phổ thông và thương mại sauđó được cấu trúc lại tương ứng với các nghề cho đến tận đầu thế kỉ 20. 

Những trường nghề là một trụ cột  của hệ thống đào tạo kép ở Đức. Sở dĩ đượcgọi là hệ thống kép là bởi vì giáo dục nghề nghiệp (vocational education) đượctiến hành đồng thời bởi nhà trường và đào tạo nghề (occupational training) bởingười sử dụng lao động.

Hiện tại, để có thể tham gia trong các khoá đào tạo kép, người học phải tốtnghiệp ở một trong hai loại hình đào tạo ở bậc trung học cơ sở Hauptschule vàRealschule hoặc tốt nghiệp ở Gymnasium. Mọi người muốn chuẩn bị cho mình mộtnghề được ghi trong Luật đào tạo nghề nghiệp cần tham gia hệ thống giáo dục kép.Mỗi năm, khoảng 600.000 thanh niên tham gia chương trình đào tạo trong hệ thốngkép trong số đó có 2/3 là những người hoàn thành giáo dục bắt buộc (tốt nghiệpTHCS). Những học sinh tham gia chương trình này thường học theo kiểu part-time 1đến 2 ngày một tuần tại các trường nghề và được đào tạo thực hành  trong thờigian còn lại của một tuần. Thời gian đào tạo các chương trình nghề biến độngtrong khoảng giữa 2 đến 3 năm và phải thi tốt nghiệp trước khi ra trường.

Điều đáng quan tâm là một loại hình trường Berufsschule tương tự như trunghọc nghề của ta trước kia nhưng có điểm khác là việc rèn nghề được tiến hành cảở ngoài các doanh nghiệp nữa. Loại trường này có nhiệm vụ cung cấp cả các chươngtrình giáo dục nghề nghiệp và giáo dục văn hoá phổ thông gắn với đòi hỏi củanhững nghề chuyên môn và thị trường việc làm. Những chương trình đào tạo ởtrường này nói chung đều chia ra hai trình độ: cơ bản và chuyên môn.

Học sinh học trong các trường này có thể có cả những người đã có chứng nhậntốt nghiệp Abitur vì vậy giáo viên thường gặp những khó khăn trong việc dạy họcsinh có trình độ, khả năng và động cơ học tập khác nhau.

Nội dung và tiêu chuẩn của chương trình đào tạo do uỷ ban chương trình đàotạo (CTĐT) quyết định thông qua việc bỏ phiếu kín. Hướng dẫn CTĐT được hiệuchỉnh hàng năm. Giáo viên dựa theo hướng dẫn để xây dựng bài giảng. Giáo viên cóthể không sử dụng những sách giáo khoa mà họ cho rằng quá cũ và thường sử dụngnhững ví dụ cụ thể và tài liệu có những thông tin mới nhất. Giáo viên không đượcphép thay đổi CTĐT - vì CTĐT gắn chặt với những kì thi tốt nghiệp mà 70% trongsố các bài thi thiết kế theo kiểu thi trắc nghiệm đa phương án trả lời.

Những đặc điểm chính của giáo dục của Đức

Việc đào tạo nghề tại các công ty dựa trên hợp đồng theo luật dân sự được kíkết bởi công ty và người học. Hợp đồng được kí kết sẽ bao hàm tất cả các mặt củađào tạo nghề như mục đích, thời gian đào tạo, tiền lương, nghĩa vụ và tráchnhiệm của thầy và trò.

Tóm lại, hệ thống giáo dục của Đức cho thấy những đặc diểm chính sau:

+ Sự phân luồng dựa theo thành tích học tập và khả năng của học sinh diễn ratừ rất sớm. Vai trò của giáo viên và của gia đình rất quan trọng trong việc địnhhướng cho học sinh đi theo những mạch đường học tập và phát triển sự nghiệp khácnhau. Ngoài ra, việc vào học ở một trong ba loại hình trường  như đã nêu trêncòn phụ thuộc cả vào điều kiện kinh tế và trình độ văn hoá của cha mẹ học sinh.Học sinh trong các trường Hauptschule được dạy kiến thức phổ thông và đào tạotheo hướng thực hành sau đó tiếp tục học trong những trường nghề sau khi họcxong lớp 9. Trong khi đó, ở trường Realschule học sinh được học các môn văn hoáphổ thông nâng cao nhưng không mất đi khả năng để hoàn tất chương trình và vàohọc trong trường nghề sau lớp 10. Gymnasium giáo dục học sinh nặng về lý thuyếtvà phát triển theo hướng hàn lâm hướng tới học ĐH.

+ Chương trình đào tạo ở mỗi bậc học lại chia ra làm một số nhánh nhỏ kiểuchuyên ban từ rất sớm để làm phù hợp tối đa năng lực của người học. Những mônvăn hoá liên kết chặt chẽ với  định hướng chuyên môn sau này.

+ Sự liên thông trong các loại hình trường học được thực hiện linh hoạt giúpcho người học chọn đúng trường phù hợp với năng lực bản thân.

+ Hiện tại những trường nghề và trường Berufsschule găp phải khó khăn tuyểnsinh do ngày càng có nhiều học sinh muốn vào học trong các ĐH. Đặc biệt đối với khu vực đông Đức, vào học trong các trường Gymnasium là một nguyện vọng lớn nhấtcủa học sinh.

• Hoàng Ngọc Vinh

XEM THÊM:

Bà Lê Mai Lan Phó Chủ tịch Tập đoàn Vingroup, Chủ tịch Hội đồng giáo dục Vinschool và Ông Peter Kasic Phó chủ tịch Tổ chức Franklin Covey Toàn Cầu trong Lễ ký kết triển khai giai đoạn 2 chương trình The Leader in Me

Với tinh thần tiên phong đổi mới giáo dục toàn diện, Vinschool là hệ thống giáo dục đầu tiên tại Việt Nam đưa Chương trình chuyển đổi tư duy “The Leader in Me - Lãnh đạo bản thân” vào triển khai đồng bộ trên toàn hệ thống cho hàng nghìn học sinh từ bậc Tiểu học đến Trung học phổ thông.

Ngay từ năm 2014, với cam kết đầu tư của Tập đoàn Vingroup, chương trình đã được áp dụng tại Vinschool, tập trung vào việc thay đổi cách thức quản lý giáo dục của Ban giám hiệu và cách tư duy dạy và học của các giáo viên.

Sau hơn một năm triển khai, Vinschool đã được công nhận là ngôi trường thực hành TliM khi học sinh toàn trường được học và rèn luyện 7 thói quen để trở thành người thành đạt, bao gồm sống chủ động, bắt đầu với mục tiêu, ưu tiên việc quan trọng, tư duy cùng thắng, hiểu rồi được hiểu, hợp lực và không ngừng rèn luyện bản thân.

Trong Mùa hè 2015, Trường học đã trở thành một thành phố VinCity với Sở cảnh sát, Văn phòng thị trưởng, Toà soạn báo, Ngân hàng… do học sinh tự vận hành.

Tập trung xây dựng kĩ năng học tập cho học sinh

Nhà trường đã bước đầu xây dựng được nền tảng của lãnh đạo bản thân khi vận hành thành công các dự án đề cao vai trò chủ động của học sinh như: Phát triển văn hoá đọc; Ứng dụng sâu rộng bản đồ tư duy trong học tập; Xây dựng hồ sơ cá nhân cho từng học sinh; và đặc biệt là tổ chức các buổi họp phụ huynh 1:1 do chính học sinh chủ trì…

Hàng tháng những học sinh tiêu biểu được vinh danh trên bức tường lãnh đạo The Leader Wall

Với những thành công đó, Vinschool tiếp tục triển khai giai đoạn 2 của The Leader in Me, khẳng định quyết tâm triển khai sâu tinh thần “lãnh đạo bản thân” với trọng tâm là xây dựng các kỹ năng học tập cho học sinh trong thế kỳ 21.

“Chúng tôi mong rằng việc tập trung nỗ lực xây dựng mô hình Trường học lãnh đạo bản thân tại Vinschool sẽ trở thành nguồn cảm hứng để góp phần lan tỏa và hình thành nhiều hơn nữa những ngôi trường thực sự mang tinh thần lấy học sinh làm trọng tâm tại Việt Nam.” Bà Phan Hà Thủy, Tổng Hiệu trưởng Hệ thống giáo dục Vinschool chia sẻ.

Bà Phan Hà Thuỷ, Tổng Hiệu trưởng Hệ thống giáo dục Vinschool hy vọng trong tương lai sẽ có thêm nhiều ngôi trường “lãnh đạo bản thân”, lấy học sinh làm trọng tâm tại Việt Nam

Minh Tuấn

Tôi cảm thấy hạnh phúc khi ngồi đối diện với anh trong lần đầu gặp ngoài đời thực. Anh hơn tôi 5 tuổi, chững chạc, có công việc ổn định. Anh tiết lộ, gia đình đang giục cưới nên muốn tìm hiểu và yêu đương để sớm kết hôn.

Tôi muốn tiến tới hôn nhân với anh nhưng có lẽ mọi chuyện đang diễn ra quá nhanh. Tôi tự dặn bản thân phải lý trí và cần thêm thời gian để hiểu tình cảm thực sự của hai bên. Ấn tượng đầu tiên rất đẹp nhưng liệu có phù hợp tính cách, suy nghĩ, cách sống lại là vấn đề hoàn toàn khác.

Sau 3 tháng hẹn hò, anh dẫn tôi về nhà giới thiệu với bố mẹ. Tôi mang tâm trạng háo hức xen lẫn căng thẳng vì không biết mọi chuyện có suôn sẻ hay không.

Gia đình tiếp đón tôi chu đáo nhưng tôi nhận thấy sự không thoải mái ở mẹ anh. Dường như bà không muốn chúng tôi đến với nhau do khoảng cách xa. Tuy nhiên, đó chỉ là phỏng đoán và cảm nhận cá nhân. Nhìn chung, cuộc ra mắt thành công ngoài mong đợi.

Tôi tự tay vào bếp nấu các món ăn mời gia đình bạn trai. Người thân trong gia đình đều có mặt, trò chuyện với tôi như người thân đã quen từ lâu. Nhờ vậy, tôi cảm thấy không có khoảng cách.

Kết thúc hai ngày ở quê anh, tôi càng hy vọng hai đứa có thể tiến xa hơn trong chuyện tình cảm. Sau khi về nhà được vài ngày, anh hỏi tôi chuyện khá tế nhị liên quan đến tiền bạc. Ban đầu, anh định không nói nhưng mẹ thúc giục hỏi nên không muốn im lặng.

Bạn trai hỏi tôi về tờ tiền 500.000 đồng mà mẹ anh để dưới gối. Sở dĩ anh đặt câu hỏi vì đêm hôm đó, tôi ngủ cùng bác gái. Theo lời bạn trai, mẹ anh để quên tờ 500.000 đồng dưới gối nhưng "không cánh mà bay". 

Anh giải thích câu hỏi không mang hàm ý nghi ngờ, do bạn trai tin tôi không bao giờ lấy số tiền đó. Tôi khẳng định không biết về tờ tiền và không bao giờ có thói trộm đồ của người khác. Dẫu tỏ ra bình thản, tôi cảm thấy sốc vì sự nghi ngờ mà mẹ bạn trai dành cho con dâu tương lai. 

Sau lần nói chuyện đó, anh không còn mặn nồng trong chuyện tình cảm. Những tin nhắn và cuộc gọi thưa thớt dần. Anh biện hộ bận rộn với công việc nhưng tôi cảm nhận khoảng cách giữa hai đứa ngày càng xa nhau. Có lẽ gia đình anh vẫn đang nghĩ bị mất trộm tờ 500.000 đồng, nhưng tôi không bao giờ làm việc đó.

Tôi muốn gặp anh và gia đình để thanh minh mọi chuyện nhưng đối phương không muốn gặp với lý do bận việc. Tôi chấp nhận tình yêu kết thúc sớm hơn dự định, song không thích bị mang tiếng oan.

Theo Dân Trí