Hơn 20 đứa trẻ trong trang phục màu đen với những sọc hoa văn trang trí đỏ thắm khệ nệ bày lên đĩa những món bánh truyền thống mà cô giáo đã chuẩn bị sẵn.

Hôm nay, cô Duyên cùng học trò của mình sẽ tổ chức lễ hội Ariêu ping - lễ hội truyền thống của người Pa Kô ngay tại lớp học.

Lễ được bày xong, những đứa trẻ theo phân công, đứa cầm chiêng, đứa cầm khèn, đứa cầm những cây gậy được cuốn giấy màu xanh đỏ sặc sỡ di chuyển thành vòng tròn quanh bàn đặt lễ vật.

Những học sinh của lớp mẫu giáo 5 tuổi ở Trường Mầm non Hồng Bắc hào hứng trong điệu múa truyền thống dưới sự hướng dẫn của cô giáo. Ảnh: Lê Văn.

Những đứa trẻ cười khanh khách khi chân xoay tròn, miệng hô vang những tiếng "Hây! Hây!" theo hướng dẫn của cô giáo trong điệu múa lễ hội truyền thống của người Pa Kô.

Tiếng trống, tiếng chiêng rộn ràng làm căn phòng nhỏ bé của lớp mẫu giáo Trường Mầm non Hồng Bắc ngập tràn trong không gian lễ hội.

Cô Nguyễn Thị Duyên cho biết, lễ hội Ariêu ping là lễ hội truyền thống của người Pa Kô diễn ra vào khoảng tháng 4 tháng 5 hàng năm. Vì vậy, dịp này, cô quyết định tái hiện lễ hội tại lớp học để các em tìm hiểu về văn hóa truyền thống của dân tộc mình.

Trên quan điểm lấy trẻ làm trung tâm, cô Duyên đã tận dụng sự linh hoạt của khung chương trình để xây dựng các tiết học lồng ghép giúp học sinh có những tiết học nhẹ nhàng song có nhiều trải nghiệm và tiếp thu kiến thức một cách tích cực hơn.

Cô Trần Thị Nghiêu, Hiệu trưởng Trường Mầm non Hồng Bắc thì cho biết, việc xây dựng các tiết học lồng ghép theo chủ đề tái hiện các lễ hội truyền thống là nội dung mở trong chương trình giáo dục mầm non và cũng nằm trong chủ trương bảo tồn bản sắc địa phương của huyện A Lưới.

Trang phục truyền thống của người Pa Kô được học sinh lẫn cô giáo mặc từ 2-3 ngày mỗi tuần. Ảnh: Lê Văn.

Ngoài các tiết học tái hiện lễ hội, mỗi tuần, các cô giáo và học sinh trường Hồng Bắc đều mặc truyền thống của người Pa Kô từ 2 đến 3 ngày. Đó không phải là quy định, song vẫn được cô trò trong trường thực hiện nghiêm túc. Với cô Nghiêu, những bộ trang phục truyền thống cũng là các giúp các con ghi nhớ về bản sắc dân tộc mình.

Xã Hồng Bắc của huyện A Lưới nằm cách biên giới Việt - Lào chỉ 7 cây số. Trong khi từ thành phố Huế lên tới trung tâm xã là 80 cây số đường ô tô. Xe đi nhanh cũng phải mất 2 tiếng. Nhiều đoạn dốc, chiếc xe công vụ ì ạch nhích từng mét.

Thế nhưng, cảnh tượng ở xã biên giới Việt Lào gần như trái ngược với tưởng tượng của chúng tôi về những ngôi trường nghèo nàn với vách đất, mái lợp fibro-ximăng.

Trường Mầm non Hồng Bắc nằm ngay sát con đường nhựa thẳng tắp dẫn vào trung tâm xã. Cổng trường được xây theo lối tam quan, cao hơn cả những ngọn cây trồng lấy bóng mát trong sân trường.

Ba dãy phòng học khang trang được xây dựng một cách ngăn nắp theo hình chữ U chừa lại khoảnh sân rất rộng phía trước. Đó chính là những góc vui chơi ngoài trời của những học sinh trong trường. Có cầu trượt, xích đu, có cả trò chơi nặn cát và những hồ câu cá "nhân tạo" bằng những chiếc chậu nhựa xinh xinh.

Một cô giáo ở Trường Mầm non Hồng Bắc đang hướng dẫn học sinh chơi trò chơi tại khu vực hoạt động ngoài trời của các em. Ảnh: Lê Văn.

Để có được cơ ngơi khang trang, đầy đủ như hiện tại là quá trình nỗ lực lớn của các cô giáo, phụ huynh và chính quyền xã Hồng Bắc. Cô Nghiêu cho biết, những năm 90, khi vừa thành lập, trường vốn sử dụng lại cơ sở của trường tiểu học của xã, không đảm bảo tiêu chuẩn.

Trong suốt hơn 10 năm sau đó, chính quyền xã đã phải chủ động, linh hoạt kết hợp nhiều chương trình, dự án, nhà trường mới xây dựng được ngôi trường với 3 dãy phòng học kiên cố như hiện tại.

Cô Nghiêu tâm sự, có được một ngôi trường kiên cố nằm ngay ở trung tâm xã chính là điều kiện cơ bản giúp tỉ lệ trẻ 5 tuổi ra lớp từ chỗ rất khó khăn đạt được tỉ lệ 100% như hiện tại.

Bên cạnh đó, từ khi Nhà nước hỗ trợ ăn trưa cho trẻ theo chương trình Đề án 239 về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, tỉ lệ trẻ ra lớp cũng đông hơn.

"Người dân địa phương đa phần là người dân tộc Pa Kô, kinh tế chủ yếu dựa vào làm nương rẫy là chủ yếu nên thu nhập khá thấp" - cô Nghiêu cho biết.

Theo cô Nghiêu, sự quan tâm của các cấp chính quyền, các đoàn thể địa phương và nỗ lực của chính giáo viên của trường chính là những nhân tố chính giúp việc phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi ở Hồng Bắc thắng lợi.

Sự vào cuộc một cách quyết liệt từ chính quyền từ Hội đồng nhân dân, Mặt trận tổ quốc cho tới hội cựu chiến binh, hội phụ nữ… với phương châm "đến từng ngõ, gõ cửa từng nhà, ra từng đối tượng" là "bí quyết" thành công của chương trình phổ cập mầm non cho trẻ 5 tuổi ở tỉnh Thừa Thiên - Huế.

Video các em học sinh trong hoạt động tái hiện lễ hội Ariêu ping tại trường Hồng Bắc:

TIN BÀI KHÁC:

Eddy Willems đang làm việc cho một công ty bảo hiểm tại Bỉ vào tháng 12/1989 khi ông nhét chiếc đĩa mềm vào máy tính của mình. Nó là 1 trong 2.000 đĩa mềm được gửi tới những người tham dự hội nghị AIDS của WHO tại Stockholm. Ông chủ của Willems yêu cầu ông kiểm tra đĩa đó có gì.

Willems tưởng rằng đó là nghiên cứu y khoa. Tuy nhiên, thay vào đó, ông nhanh chóng trở thành nạn nhân của cuộc tấn công mã độc tống tiền (ransomware) đầu tiên.

Vài ngày sau, máy tính của Willems bị khóa, một thông điệp hiện ra trên màn hình yêu cầu ông gửi 189 USD qua thư tới một địa chỉ tại Panama. “Tôi không trả tiền chuộc hay mất dữ liệu gì vì tôi tìm ra cách lật ngược tình thế”, ông trả lời CNN.

Dù vậy, không phải ai cũng may mắn như ông. Vài người đã mất toàn bộ công trình cả đời của mình.

“Tôi bắt đầu nhận được các cuộc điện thoại từ những tổ chức, học viện hỏi làm sao tôi vượt qua được. Sự cố gây ra thiệt hại lớn thời điểm đó. Mọi người mất rất nhiều thứ”, Willems – hiện là chuyên gia an ninh mạng tại G Data, công ty phát triển giải pháp diệt virus thương mại đầu tiên trên thế giới – chia sẻ.

Vụ việc gây sốt và xuất hiện trên Virus Bulletin, tạp chí bảo mật dành cho chuyên gia, một tháng sau. Tạp chí phân tích dù ý tưởng khá ranh ma, chương trình lại được viết lộn xộn. Đây là mã độc đặc biệt cơ bản nhưng là lần đầu tiên nhiều người biết tới. Không rõ có tổ chức nào trả tiền chuộc hay không.

Chiếc đĩa độc hại nói trên được gửi trên toàn thế giới. Địa chỉ lấy từ một danh sách nhận thư. Nhà chức trách truy ra địa chỉ người nhận tiền chuộc thuộc về một nhà sinh vật học tên là Joseph Popp, người cũng đang tiến hành nghiên cứu bệnh AIDS. Popp bị bắt giam với nhiều tội danh liên quan tới tống tiền. Hắn được công nhận rộng rãi là “ông tổ” ransomware, theo website tin tức CSOnline.com.

Theo Willems, cho tới nay, vẫn không ai biết vì sao Popp lại làm thế. Chi phí và thời gian để gửi số lượng lớn đĩa mềm như vậy vô cùng tốn kém. “Có lẽ ai đó cũng có liên quan – là một nhà sinh vật học, ông ấy lấy đâu ra nhiều tiền như vậy cho tất cả số đĩa đó? Có phải ông ấy giận dữ vì nghiên cứu không? Chẳng ai biết cả”.

Một số bài báo gợi ý Popp bị WHO từ chối tuyển dụng.

Sau khi bị bắt tại sân bay Schipol (Hà Lan), Popp bị chuyển về Mỹ và giam giữ tại đây. Hắn nói với nhà chức trách rằng dự định quyên góp toàn bộ số tiền chuộc cho nghiên cứu AIDS. Theo nhà báo Alina Simone, hắn đeo bao cao su lên mũi và dụng cụ cuốn lô lên râu để chứng minh rằng mình có vấn đề. Năm 2007, Popp qua đời.

Di sản tội ác của hắn vẫn còn tới ngày nay. Bộ Tư pháp Mỹ mô tả 2020 là “năm tồi tệ nhất của tấn công mã độc tống tiền”. Các chuyên gia bảo mật tin rằng tấn công ransomware chống lại doanh nghiệp và cá nhân sẽ tiếp tục tăng do chúng rất dễ thực hiện, khó truy vết và khai thác được nhiều tiền từ nạn nhân.

Mã độc tống tiền tấn công hệ thống máy tính khi ai đó bấm phải liên kết độc hại, cài đặt phần mềm không rõ nguồn gốc hoặc từ lỗ hổng trên máy chủ lỗi thời. Một trong các vấn đề lớn nhất đối với mã độc tống tiền ngày nay là tiền chuộc thường được trả dưới dạng tiên mật mã như Bitcoin, loại tiền được giao dịch ẩn danh, không thể truy vết.

Trong khi phần lớn tấn công ransomare xuất phát từ các băng nhóm tội phạm mạng, Popp dường như hoạt động đơn lẻ. Michela Menting, Giám đốc nghiên cứu tại hãng nghiên cứu thị trường ABI Research, nhận định động cơ của Popp có vẻ mang tính cá nhân nhiều hơn.

Dù lý do là gì, Popp vô cùng nỗ lực để xóa sạch tiếng xấu và theo đuổi các thú vui khác. Hắn còn xuất bản cuốn sách tự chữa lành mang tên “Popular Evolution”, cổ động giảm độ tuổi kết hôn, phụ nữ trẻ nên tập trung vào sinh đẻ.

Chiếc đĩa mềm tội lỗi đã trở thành một phần của lịch sử an ninh mạng thế giới. Chỉ vài chiếc còn sót lại. Willems treo nó trên tường phòng khách nhà mình. “Một bảo tàng đề nghị 1.000 USD cho nó, nhưng tôi quyết định giữ lại”, ông chia sẻ.

Du Lam(Theo CNN)

Một bệnh viện mất 1,5 triệu USD/ngày vì mã độc đòi tiền chuộc

2020 là năm tồi tệ nhất đối với Giám đốc Công nghệ thông tin của các tổ chức. Đứng sau xu hướng này chính là mã độc đòi tiền chuộc.