Nhận định, soi kèo Pakhtakor vs Al Hilal, 23h00 ngày 4/3: Cửa trên ‘ghi điểm’

Làn sóng bạo lực băng đảng được thúc đẩy bởi cuộc tranh giành quyền lực giữa Foxtrot, một trong những mạng lưới tội phạm có tổ chức lớn nhất Thụy Điển và phe đối thủ Dalen. Cả hai đều buôn bán ma túy và chịu trách nhiệm cho hàng trăm vụ nổ súng.

Theo ngôn ngữ chuyên môn, Tilly đã biết vận dụng kiến thức, kỹ năng ở trường vào một bối cảnh thực tế. Những gì em học được không chỉ nằm yên dưới dạng kiến thức trong đầu, mà đã thể hiện qua việc nhận biết cơn sóng thần đang đến, từ đó thúc đẩy hành động. Cô bé đã vượt qua cấp độ tư duy thứ nhất là "nhận biết".

Tôi muốn kể ra chuyện này để dẫn dắt chúng ta đến với hoàn cảnh của những thế hệ bạn bè cùng trang lứa Tilly ở Việt Nam.

Trước khi có Chương trình phổ thông 2018, học sinh ở Việt Nam đều học giống nhau, cố gắng nhồi nhét thật nhiều kiến thức vào đầu, và não bộ của mỗi người chỉ như một ổ cứng máy tính. Đến khi cần, chẳng hạn trong các kỳ thi, chúng ta lại mang ra, tái hiện những gì đã nhập vào trước đó. Các cuộc thi thực chất chỉ là kiểm tra trí nhớ, mà đầu vào là kiến thức, đầu ra vẫn là kiến thức. Thay vì cần hiểu bản chất khoa học của vấn đề, thầy trò đánh đố nhau bằng các bài toán rắc rối và đầy mẹo mực.

Vì thế, khi gặp một tình huống hay một hoàn cảnh mới chưa có trong sách giáo khoa, nhiều học sinh cảm thấy lúng túng. Trong quá trình giải các bài toán phức tạp, tư duy các em phát triển, nhưng chỉ ở dạng thô sơ. Điều này một phần lý giải tại sao, là một trong những nước thuộc tốp các quốc gia có nhiều học sinh đoạt giải cao trong các kỳ thi Olympic quốc tế, nhưng Việt Nam chưa có giải Nobel, chưa có nhiều đóng góp vào những giá trị chung cho thế giới, chưa có những thương hiệu mang tầm vóc toàn cầu.

Nhưng tình hình được kỳ vọng thay đổi với sự ra đời của Chương trình phổ thông 2018. Thế hệ học sinh mới sẽ được học theo cách Tilly học mười năm trước. Các em không còn bị nhồi nhét kiến thức mà thay vào đó, năng lực và khả năng tư duy sẽ được hình thành theo từng cấp độ thông qua các hoạt động học tập.

Chương trình giáo dục mới được thiết kế để hình thành con người với những phẩm chất, năng lực nhất định, không phải là một bản liệt kê mục lục các môn.

Kết quả của chương trình giáo dục mới không phải là học sinh thu lượm được bao nhiêu kiến thức, mà là học sinh có được phẩm chất và năng lực gì. Biểu hiện của năng lực được đánh giá qua chỉ báo ở mỗi môn học, theo lý thuyết khảo thí. Vì vậy, đề tham khảo tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025 không còn yêu cầu tính toán phức tạp, mà đi sâu vào việc đòi hỏi học sinh hiểu bản chất vấn đề. Thay cho các mệnh lệnh khô khan là các bối cảnh có ý nghĩa trong thực tế và khoa học, đủ để các em thể hiện năng lực của mình.

Ví dụ, để hỏi về trình tự của quá trình hình thành quần thể thích nghi, đề thi dùng bối cảnh ở vùng Manchester nước Anh. Trước năm 1848, khi môi trường chưa bị ô nhiễm, thân cây bạch dương có màu trắng, quần thể bướm sâu đo sống trên thân cây chủ yếu là các cá thể màu sáng, chỉ một vài cá thể màu sẫm. Từ năm 1848 trở đi, khi môi trường bị ô nhiễm bởi khói bụi than, thân cây bạch dương chuyển màu sẫm, khoảng 50 năm sau, số lượng cá thể màu sẫm chiếm khoảng 98% trong quần thể.

Thay vì tính độ phóng xạ đơn thuần, đề thi lấy bối cảnh các bác sĩ đã dùng nguyên tố phóng xạ nào để xạ trị ung thư, và tỉ lệ lắng đọng của nguyên tố phóng xạ trong cơ thể là bao nhiêu. Thay vì bỏ hòn bi nóng đỏ vào cốc nước, học sinh sẽ phải tính lượng nhiệt tỏa ra từ hệ thống sưởi bằng nước nóng trong trường học.

Chính vì cách tiếp cận mới, theo đúng các tiêu chí của bài thi đánh giá năng lực, nên hình bóng của đề thi cũ không còn. Kiên trì với chương trình giáo dục phổ thông mới, nghĩa là chúng ta bắt đầu một kỷ nguyên mới trong giáo dục: không buộc học sinh ôn luyện các bài toán phức tạp và vô nghĩa, mà dẫn dắt các em tìm hiểu bản chất của vấn đề trong vai nhà khoa học.

Dù vậy, mọi ý tưởng mới và hay, khi đưa vào thực tiễn đều vấp phải rất nhiều khó khăn. Chương trình phổ thông 2018 hiện cũng đối mặt với nhiều vấn đề ngổn ngang trong quá trình triển khai. Nhưng nếu được thực hiện đúng chủ trương đã đề ra, tôi tin nền giáo dục mới sẽ tạo ra những thế hệ trẻ như Tilly Smith, học để sống, chứ không chỉ học để thi.

Đào Tuấn Đạt

* Một số hình ảnh trong triển lãm

Ngoài trưng bày ảnh, triển lãm còn có nhiều hiện vật tái hiện cuộc sống vùng núi. Ở giữa không gian, tác giả sắp đặt khung nhà gỗ với bàn và những chiếc ghế mây. Phía xung quanh, anh cùng êkíp mang đến không khí núi rừng thông qua mùi gia vị, cây cỏ.

Nguyễn Thanh Tuấn có niềm hứng thú với giấy dó khi tiếp xúc qua những người bạn là họa sĩ. Giai đoạn 2014-2019, anh dành thời gian tìm tòi và phát hiện chất liệu này có khả năng xuyên sáng tốt. Trong một lần bộ nhớ ảnh hết dung lượng, tác giả nảy ý tưởng in các tác phẩm của mình lên giấy dó để giới thiệu đến công chúng.

Theo Thanh Tuấn, nếu biết cách bảo quản, giấy dó có thể bền hơn nhiều loại khác. Khi chạm vào, độ sần của chất liệu gợi cảm giác thú vị, như "được chạm vào một miền ký ức''. Nhưng do không thấm mực, tác giả phải tăng độ sáng của ảnh trước khi in để đảm bảo chất lượng. Anh cũng xử lý trên mặt và mép giấy, giúp máy in dễ thao tác. Nhiếp ảnh gia dành khoảng hai tháng hoàn thành công đoạn đưa ảnh lên giấy dó.

Ban đầu, tác giả dự định trưng bày hơn 120 bức ảnh, cuối cùng giảm còn khoảng 80 để không ảnh hưởng trải nghiệm của người xem. Trong số đó, nhiếp ảnh gia ấn tượng nhất chân dung một phụ nữ khiếm thính. Kết hôn với người có hoàn cảnh như mình, bà sinh được những người con khỏe mạnh, cùng chồng nỗ lực nuôi họ thành tài.

Ông Bảo đặt dấu hỏi khi đình Trấn Ba (đình Chặn sóng) tự nhiên trải thảm đỏ lên sàn - vốn lát gạch Bát Tràng truyền thống. Giữa sàn đặt một cái ghế được bọc cái áo ghim theo hình ghế bằng nilon màu vàng. "Cho thế là sang chăng? Chẳng biết gặp ai để góp ý rằng Hà Nội hình như thích bày đồ hàng mã nơi công cộng, thậm chí linh thiêng nhân danh phát triển, thu hút du lịch", ông Bảo nói.

Chia sẻ với PV VietNamNet về phản ứng của nhiếp ảnh gia Nguyễn Hữu Bảo, Trưởng Ban quản lý Di tích Danh thắng Hà Nội Nguyễn Doãn Văn cho biết không có chuyện sơn lại cầu Thê Húc màu cam. "Chụp vào trời Hà Nội mưa như thế có thể màu sơn thay đổi. Còn việc chiếc ghế bọc vải màu vàng, không phải chúng tôi mang ra trưng bày mà bọc như vậy. Ghế đó dùng để biểu diễn chương trình Ngọc Sơn huyền bí - chương trình trải nghiệm đặc biệt kết hợp giữa sân khấu thực cảnh, mỹ thuật sắp đặt và các hiệu ứng âm thanh, ánh sáng và công nghệ 3D mapping", ông Văn giải thích.

Bà Phạm Thị Lan Anh - Trưởng phòng Quản lý Di sản văn hóa, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội cho hay trong vòng 1 năm trở lại đây, đền Ngọc Sơn không tu sửa gì, cầu Thê Húc cũng không sơn lại. "Đây là di tích quốc gia đặc biệt, không có chuyện thích sơn lúc nào cũng được, phải có kế hoạch cụ thể", bà Lan Anh nhấn mạnh.

Cầu Thê Húc là một trong những công trình biểu tượng của thủ đô Hà Nội. Cây cầu này được xây dựng năm 1865, dưới thời trị vì của vua Tự Đức, triều Nguyễn.

Người đầu tiên có công xây dựng cầu Thê Húc là danh nhân Nguyễn Văn Siêu (1799-1872). Ông là một trong những nhà thơ, danh nhân nổi tiếng nhất triều Nguyễn. Sau khi cây cầu được xây dựng, Nguyễn Văn Siêu đặt tên là Thê Húc với ý nghĩa: "Nơi lưu lại ánh sáng" hay "Ngưng tụ hào quang".

Cầu Thê Húc được danh nhân Nguyễn Văn Siêu cho xây dựng để nối bờ với đền Ngọc Sơn nằm trên hồ Hoàn Kiếm. Đền Ngọc Sơn hiện là một trong những Di tích quốc gia đặc biệt.

Cầu Thê Húc ban đầu gồm 15 nhịp, 32 chân cột gỗ tròn xếp thành 16 đôi, mặt cầu lát ván, thành sơn màu đỏ sẫm, chữ Thê Húc được thếp vàng. Do hư hỏng nặng, năm 1952, cầu cũ bị phá bỏ, cầu mới được xây dựng với thiết kế như cầu cũ nhưng độ cong lớn hơn. 16 hàng cọc được giữ nguyên. Các dầm ngang và dọc đúc bằng bê tông, mặt cầu và thành cầu vẫn là gỗ.

Cầu Thê Húc hướng về phía đông, phía mặt trời mọc. Cầu được sơn màu đỏ, tượng trưng cho màu của mặt trời, màu của sự sống, may mắn và hạnh phúc, theo quan niệm của người Á Đông.