(Dân trí) - TS. Nguyễn Văn Đính cho rằng, số lượng người tham gia đấu giá lớn tại những cuộc đấu giá đất vừa diễn ra là hoàn toàn bình thường nhưng mức giá trúng quá cao lại bất thường.

Kết quả những phiên đấu giá tại các huyện vùng ven Hà Nội như Đan Phượng, Thanh Oai, Hoài Đức gây "rúng động" dư luận những ngày qua. Điểm chung của những phiên này là số lượng hồ sơ đăng ký lớn, mức giá trúng đấu giá cao gấp hàng chục lần so với giá khởi điểm. Diễn biến và kết quả này đặt ra câu hỏi lớn về việc có hay không dấu hiệu đầu cơ trục lợi?

Trao đổi với phóng viên Dân trí, TS. Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) - nói, diễn biến và kết quả các phiên đấu giá đất này vừa bất thường, lại vừa bình thường.

Bình thường vì những yếu tố nào?

Theo ông, hiện tượng này không mới. Ngay trong 6 tháng qua, khi thị trường đất nền nói chung còn trầm lắng, một số phiên đấu giá đất tại vài địa phương vẫn thu hút hàng nghìn người tham gia, chủ yếu là nhà đầu tư. Kết quả trúng đấu giá tại một số nơi cũng ghi nhận mức giá trúng cao gấp 10 lần giá khởi điểm.

Ông Đính nói, nguyên nhân là đất đem đấu giá là đất "sạch", không dính đến tranh chấp kiện tụng, đã có sổ đỏ, hạ tầng, sẵn sàng xây nhà để kinh doanh, cho thuê, thu về dòng tiền hàng tháng. Ðặc biệt, trong bối cảnh vài năm gần đây, Hà Nội gần như không có dự án mới, nguồn cung đất nền được dự báo cũng sẽ ngày càng khan hiếm.

Bên cạnh đó, Luật Kinh doanh Bất động sản mới cấm phân lô, bán nền tại 105 thành phố và thị xã, buộc các doanh nghiệp phải xây dựng nhà trên đất để bán tại các khu vực này. Trong khi đó, nhu cầu mua bất động sản, bao gồm cả mua để ở và đầu tư trong dân rất mạnh và đang không ngừng tăng.

Thứ hai, mức giá tăng hàng chục lần, nghe rất bất thường, thực tế là do mức giá khởi điểm đất đấu giá thấp.

Cụ thể, trước đây, quy định xác định giá đất cho phép thuê tư vấn. Ðất đấu giá tại phiên đấu giá ngày 10/8 tại huyện Thanh Oai cũng đã được thuê tư vấn, tư vấn xác định khởi điểm 40-45 triệu đồng/m2. Tuy nhiên, Nghị định 12 đã bỏ quy định cho thuê tư vấn, chuyển sang xác định bằng hệ số K nhân với bảng giá đất của thành phố.

Trong khi đó, theo Quyết định số 46 của UBND TP Hà Nội, hệ số điều chỉnh giá đất của huyện Thanh Oai là 2,35. Bảng giá đất hiện còn hiệu lực được ban hành năm 2020 dao động trong khoảng 3,6-5,3 triệu đồng/m2. Do đó, khi nhân 2 hệ số này với nhau, chỉ cho ra mức giá từ 8,6 đến 12,5 triệu đồng/m2.

Sản phẩm an toàn với mức giá khởi điểm thấp, số tiền cọc thấp đã tạo sức hấp dẫn rất lớn đối với người mua. Chính vì thế, không khó hiểu khi phiên đấu giá này thu hút hàng nghìn hồ sơ đăng ký. Số lượng người tham gia lớn đến như vậy là hoàn toàn bình thường, theo ông Đính

Giá trúng bất bình thường với mục đích tạo "sốt đất"

Về mức giá trúng tăng cao, TS. Nguyễn Văn Đính cho rằng có phản ánh thực tế bình thường về chênh lệch cung cầu, khi mà lượng hồ sơ tham gia gấp nhiều lần số lô đất trong phiên đấu giá. 

Tuy nhiên, việc giá đất tại vị trí có cơ sở hạ tầng, tiện ích không nổi bật, ở một địa phương vùng ven sở hữu tiềm năng tăng giá ở mức bình thường, lên tới hơn 100 triệu đồng/m2, ngang bằng với giá đất nền tại các khu đô thị, khu vực đông dân cư là bất bình thường, vượt xa giá trị thực tế. Đây chính là kết quả của các mục đích không lành mạnh.

Nhiều nhà đầu tư tham gia các phiên đấu giá này là những người "có nghề" đấu giá đất, họ thường tham gia với mục đích đơn giản đó là "lướt sóng". Họ không quan tâm giá trị thật là bao nhiêu, cứ trúng đã rồi mua bán sang tay ngay để kiếm lời hoặc sẵn sàng bỏ cọc nếu thị trường không hưởng ứng.

Hay mục đích nguy hiểm hơn là tạo "sốt đất". Các cá nhân này lợi dụng việc đặt cọc đấu giá nhằm mục đích thổi giá các khu đất liên quan. Thậm chí bất chấp rủi ro, hợp thức hóa mức giá bằng cách thanh toán đầy đủ theo mức giá đấu trúng, để lấy mức giá này làm căn cứ kích giá đất ở các huyện vùng ven, kích giá đất nhiều nơi leo thang, thậm chí "sốt ảo".

Theo chuyên gia, hệ lụy của các tình trạng này là giá bất động sản vốn đã cao nay lại càng tăng, khiến giấc mơ về nhà ở ngày càng xa vời với người dân, đặc biệt là người trẻ. Mức giá đấu tăng cao vượt xa giá trị thật không chỉ gây khó khăn cho công tác thẩm định giá tài sản phục vụ các đợt đấu giá tiếp theo tại địa phương đấu giá mà còn tại nhiều nơi trên cả nước.

Khi thấy giá bất động sản được duy trì xu hướng tăng trong một thời gian đủ dài, thì tâm lý FOMO (sợ bị bỏ lại phía sau) sẽ trỗi dậy. Nhà đầu tư sẽ kỳ vọng giá tiếp tục tăng, rồi đưa ra quyết định mạo hiểm. Quyết định này hiện còn được thúc đẩy bởi nhận định cho rằng việc điều chỉnh bảng giá đất trong thời gian tới ở các địa phương sẽ gián tiếp đẩy giá đất tăng. 

Hệ quả là không ít nhà đầu tư bị chôn vốn, tạo ra các khu đất bỏ hoang, ảnh hưởng xấu tới tiến trình phục hồi, phát triển theo hướng an toàn, lành mạnh, bền vững của thị trường bất động sản. Bên cạnh đó còn ảnh hưởng tới sự phát triển kinh tế - xã hội địa phương nói riêng, cả nước nói chung khi dòng tiền bị ứ đọng ở đất đai, không đi vào hoạt động kinh tế khác.

Cần áp thuế để ngăn chặn đầu cơ, thổi giá 

Theo ông Đính, có nhiều nghi ngờ về tình trạng đầu cơ, thổi giá. Tuy nhiên, trên thực tế, giống như diễn biến xảy ra với phân khúc căn hộ tại Hà Nội trong thời gian qua, ngay cả khi người mua bỏ cọc, vẫn rất khó có thể xác định và xử lý hành vi đầu cơ, thổi giá.

Bởi trong nền kinh tế thị trường, quyền xác định giá bán là của chủ sở hữu tài sản, các bên tham gia giao dịch mua bán theo nguyên tắc thuận mua, vừa bán. Họ hoàn toàn có thể bỏ cọc mà không cần chứng minh. Đồng thời, việc họ đẩy giá khi bất kỳ hàng hóa nào khan hiếm trên thị trường là điều không thể tránh khỏi.

Ngay cả khi các quy định mới có hiệu lực, sức nóng của các cuộc đấu giá đất kể trên vẫn sẽ tiếp tục tiếp diễn và trong thời gian đủ dài sẽ dần dần trở thành chuyện thường ngày. Bởi mặc dù nguồn cung sẽ tăng lên do các địa phương đẩy mạnh đấu giá đất nhưng mức giá khởi điểm vẫn sẽ ở mức thấp vì bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Ðất đai 2013 sẽ được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025.

Ðể hoạt động đấu giá diễn ra minh bạch, nhằm tăng nguồn thu cho ngân sách, ông Đính cho rằng, Nhà nước cần sớm có thêm cơ chế kiểm soát hoạt động đầu cơ. Đồng thời, tư duy về nhà ở của người dân cần được thay đổi, để nhà ở là chỗ ở, giải quyết nhu cầu sinh sống không phải là một tài sản tích lũy. 

Để giải quyết vấn đề này, ông cho rằng cần áp thuế với những đối tượng tích lũy, đầu cơ. Mức thuế có thể nâng cao dần với giao dịch bất động sản mà người bán có thời gian nắm giữ ngắn hay nếu chủ sở hữu bất động sản không đưa bất động sản tham gia hoạt động kinh doanh, không triển khai xây dựng sau khi nhận đất…

Việc đánh thuế bất động sản đúng hướng sẽ khiến người dân hạn chế hoặc không còn nhiều động lực đầu cơ bất động sản bởi cùng với chi phí lãi vay và các chi phí cơ hội khác, việc sở hữu bất động sản đầu cơ trở nên rủi ro hơn. Mua đi bán lại bất động sản để ăn chênh lệch, hay tạo cung cầu ảo để thổi giá bất động sản dần trở nên vô nghĩa.

Từ đó, nguồn tiền nhàn rỗi trong dân sẽ được nắn dòng chảy sang các mảng sản xuất kinh doanh, tạo sản phẩm, giá trị gia tăng cho xã hội. Ðiều này giúp thị trường bất động sản phát triển lành mạnh hơn, hiệu quả hơn về lâu dài, thay vì các cơn sốt đất, nhiễu loạn giá.

Ngày 10/8, huyện Thanh Oai đã tổ chức thành công phiên đấu giá 68 thửa đất tại khu Ngõ Ba, thôn Thanh Thần, xã Thanh Cao (Thanh Oai, Hà Nội), có diện tích từ 60-85m2 với giá khởi điểm từ 8,6 triệu đồng/m2 đến 12,5 triệu đồng/m2. Phiên đấu giá đã thu hút được 4.600 hồ sơ nộp tham gia, nhưng chỉ có 4.201 hồ sơ đủ điều kiện của 1.545 người.

Ðáng chú ý, kết thúc phiên đấu giá, lô góc có giá trúng cao nhất là gần 100,5 triệu đồng/m2, gấp 8 lần so với giá khởi điểm. Các lô thường có giá trúng 63-80 triệu đồng/m2, gấp 5 đến 6,4 lần so với giá khởi điểm.

Gần đây nhất, ngày 19/8 phiên đấu giá 19 lô đất tại khu LK03 và LK04, thôn Lòng Khúc, xã Tiền Yên, huyện Hoài Ðức, Hà Nội tiếp tục thu hút sự quan tâm, tham gia của đông đảo người dân. 19 thửa đất được đưa ra đấu giá dao động khoảng 74-118m2. Giá khởi điểm đấu giá là 7,3 triệu/m2. Khoản tiền đặt cọc dao động từ 109 đến 172 triệu đồng/lô đất. 

Sau cuộc đấu giá kéo dài 20 giờ, 19 lô đất được bán thành công. Mức giá trúng cao nhất lên tới 133,3 triệu đồng/m2, gấp hơn 18 lần so với giá khởi điểm, trong khi lô thấp nhất cũng tới 91,3 triệu đồng/m2, cao gấp 12,5 lần giá khởi điểm.

Cả hai phiên đấu giá trên đều gây xôn xao dư luận khi có giá trúng cao chót vót. Thậm chí, giá trúng cao hơn nhiều lần so với giá của thị trường khu vực.

Cương quyết tháo dỡ căn nhà màu xanh sai phép

(Dân trí) - Liên quan đến căn nhà màu xanh không phép ngang nhiên "mọc" bất chấp xử phạt ở TP Bạc Liêu (tỉnh Bạc Liêu), chính quyền thành phố này cho biết cương quyết tháo dỡ công trình vi phạm.

Ngày 18/5, trao đổi với Dân trí, ông Trần Văn Mậu, Phó Chủ tịch UBND TP Bạc Liêu, cho biết căn nhà này của ông Đào Chí T. (SN 1989, ngụ phường 7, TP Bạc Liêu) xây dựng từ khoảng cuối năm 2020.

Sau khi phát hiện công trình xây dựng có dấu hiệu vi phạm, TP đã chỉ đạo phường 8 (địa bàn có công trình xây dựng) kiểm tra xử lý.

Ông Lê Chí Nhân, Trưởng phòng Quản lý đô thị TP Bạc Liêu, thông tin vừa qua TP không có quyết định thành lập đoàn liên ngành đi kiểm tra công trình mà chỉ là phối hợp giữa các phòng, ban với nhau.

Theo ông Nhân, qua kiểm tra, công trình này có 3 vi phạm về xây dựng (không phép), đất đai (chưa chuyển đổi mục đích sử dụng), giao thông (lộ giới).

Còn lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường TP Bạc Liêu cho biết chủ khu đất có làm đơn xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất (từ đất nông nghiệp sang đất ở). Tuy nhiên, qua xem xét đất này nằm trong quy hoạch công trình giao thông nên không đủ điều kiện, vì thế TP không chấp nhận cho chuyển đổi.

Theo ông Trần Văn Mậu, TP đã có các quyết định xử phạt, buộc chủ công trình dừng thi công, tuy nhiên hộ này không tuân thủ mà tiếp tục xây dựng nên công trình càng phát sinh thêm.

Ông Mậu thừa nhận do nhiều nguyên nhân khác nhau, các lực lượng chức năng của phường, TP đã đi kiểm tra, xử lý nhưng vừa qua còn gặp một số khó khăn nên chưa đạt được như mong muốn.

"Hiện nay, thành phố đã hoàn chỉnh hồ sơ, thủ tục trên tinh thần cương quyết tiến hành cưỡng chế, buộc tháo dỡ công trình trả lại hiện trạng ban đầu. Hồ sơ đã chuyển qua cơ quan công an thẩm định trước khi ban hành quyết định cưỡng chế đúng quy định", ông Mậu nói.

Như Dân tríđã phản ánh, một công trình là căn nhà 2 lầu tọa lạc cạnh tuyến tránh quốc lộ 1 qua địa bàn phường 8 (TP Bạc Liêu, tỉnh Bạc Liêu). Công trình được sơn nổi bật màu xanh, nằm cạnh một cây cầu, phía sau là đồng ruộng mênh mông.

Trước đó, trong tháng 12/2020, khi công trình mới bắt đầu xây dựng, các ngành chức năng đã lập biên bản vi phạm hành chính, ra quyết định xử phạt đối với chủ công trình là ông Đào Chí T., do có hành vi vi phạm tổ chức thi công xây dựng công trình không có giấy phép và trong lĩnh vực đất đai...

Ngoài xử phạt tiền, cơ quan chức năng còn buộc ông T. dừng thi công xây dựng công trình. Tuy nhiên, công trình vẫn tiếp tục được thi công, sắp hoàn thành đưa vào sử dụng.

(Dân trí) - Việc Moscow sử dụng tên lửa đạn đạo tầm trung ở Ukraine và quyết định của Mỹ cho phép Kiev sử dụng tên lửa tầm xa ATACMS tấn công sâu vào Nga cho thấy 2 mặt của động thái leo thang nguy hiểm.

Việc Tổng thống Mỹ Joe Biden gần đây cho phép Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa ATACMS để tấn công sâu hơn vào lãnh thổ Nga đánh dấu sự leo thang đáng kể trong cuộc chiến này.

Sự việc diễn ra vào thời điểm Ukraine đang nhanh chóng mất đi vùng lãnh thổ đã chiếm được ở tỉnh Kursk của Nga với tốc độ "chóng mặt" giữa lúc Tổng thống Vladimir Putin khẳng định sẽ chiếm lại toàn bộ vùng lãnh thổ này vào tháng 1/2025. Điều này khiến Ukraine phải vào thế bị động.

Quyết định của Mỹ không chỉ trao quyền cho Ukraine nhắm vào các lực lượng Nga mà còn giải quyết sự hiện diện được cho là của binh sĩ Triều Tiên ở chiến trường, báo hiệu sự thay đổi trong các ưu tiên chiến lược.

Mặc dù chính sách này củng cố các nỗ lực quân sự của Ukraine và truyền thêm quyết tâm mới vào khả năng phòng thủ của nước này, nhưng nó cũng làm gia tăng nguy cơ xung đột lan rộng và gây ra phản ứng mạnh mẽ hơn từ Moscow.

Động thái mạnh từ phương Tây

Vào ngày 18/11, các lực lượng Ukraine phát động một loạt các cuộc tấn công sâu vào các khu vực do Nga nắm giữ bằng tên lửa tầm xa ATACMS, tấn công các trung tâm hậu cần và căn cứ không quân quan trọng đối với các hoạt động của Moscow.

Những cuộc tấn công này được tiếp nối bằng các đợt leo thang sau việc Kiev sử dụng tên lửa hành trình Storm Shadow do Anh sản xuất và hệ thống HIMARS do Mỹ cung cấp để tấn công Nga.

ATACMS, một hệ thống tên lửa chiến thuật có độ chính xác cao, cho phép Ukraine nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng quân sự quan trọng của Nga với phạm vi và hiệu quả lớn hơn. Quyết định này đã phá vỡ các hạn chế trước đó, khi các đồng minh phương Tây không cho phép Ukraine sử dụng vũ khí tiên tiến trong cuộc chiến này để tránh leo thang căng thẳng với Nga.

Nga tất nhiên không thể ngồi yên với những đối với những diễn biến đáng lo ngại này. Quân đội Nga đã đáp trả bằng cách nã tên lửa đạn đạo tầm trung-xa (IRBM) Oreshnik, với tầm bắn khoảng 3.000-5.000km, vào thành phố ở miền trung Dnipro của Ukraine. Oreshnik là tên lửa siêu vượt âm có khả năng mang đầu đạn hạt nhân và rất khó đánh chặn.

Vụ phóng tên lửa Oreshnik siêu vượt âm của Nga là đỉnh điểm của màn "ăn miếng trả miếng" trong suốt những ngày qua giữa Nga và Ukraine, rất giống cách đáp trả qua lại thời Chiến tranh Lạnh. 

Mặc dù không được trang bị đầu đạn hạt nhân, tên lửa này mang theo một đầu đạn có thể tái nhập nhiều mục tiêu độc lập (MIRV), một công nghệ được thiết kế cho các ứng dụng hạt nhân. Việc triển khai này báo hiệu sự sẵn sàng leo thang của Moscow để đáp trả những gì họ coi là hành động khiêu khích của phương Tây.

Đối với NATO và Mỹ, đây là một cảnh báo chiến lược rằng: sự hỗ trợ liên tục của phương Tây đối với Ukraine có thể gây ra hậu quả ở mức độ chưa từng thấy trong những thập kỷ gần đây. Đối với Ukraine, điều này biểu thị sự bất cân xứng về sức mạnh và hỏa lực, nhấn mạnh những rủi ro khi tiếp tục các cuộc tấn công vào lãnh thổ Nga.

Tổng thống Nga Vladimir Putin cáo buộc, Mỹ đang đẩy thế giới đến một cuộc xung đột toàn cầu và cũng nhanh chóng xác nhận Moscow vừa bắn thử một quả tên lửa đạn đạo tầm xa vào một cơ sở quốc phòng của Ukraine.  Ông nói rằng vụ phóng thử tên lửa này là nhằm đáp trả việc Ukraine trước đó đã nã tên lửa do Mỹ và Anh cung cấp vào các mục tiêu quân sự bên trong lãnh thổ Nga. "Và trong trường hợp leo thang các hành động gây hấn, chúng tôi cũng sẽ phản ứng quyết liệt và theo cách phản chiếu", nhà lãnh đạo này nói thêm.

Hành động này nhấn mạnh một động lực nguy hiểm: mọi sự leo thang của một bên đều kích động phản ứng leo thang cấp độ tiếp theo từ bên kia, tạo ra "môi trường chín muồi" cho những tính toán sai lầm. Và sự leo thang này có thể khiến các bên mất kiểm soát, gây tàn phá kinh khủng và mất mát về sinh mạng chưa từng có.

Leo thang đáng lo ngại

Quyết định của Mỹ cho phép Ukraine tấn công tên lửa tầm xa ATACMS trong lãnh thổ Nga đặt ra câu hỏi về giới hạn vai trò của phương Tây trong cuộc chiến này.

Theo giới chuyên gia, động thái này phản ánh cam kết của Washington trong việc đảm bảo năng lực tự vệ và phá vỡ các hoạt động của Moscow đối với Kiev. Tuy nhiên, động thái này cũng làm leo thang xung đột khi phương Tây rõ ràng đang tham gia trực tiếp trong việc cho phép các cuộc tấn công trên lãnh thổ Nga, một "giới hạn đỏ" mà các nước đã tránh được không leo thang chiến sự.  Điều này cũng cho thấy sự thất vọng và bi quan của chính quyền Tổng thống Biden và Ukraine trong cuộc chiến này.

Vụ phóng IRBM của Nga có thể không phải là lần leo thang cuối cùng khi Moscow tìm cách chứng minh rằng sẽ luôn đáp trả gay gắt các cuộc tấn công vào lãnh thổ của mình. Hơn nữa, việc phương Tây mở rộng sự hỗ trợ đối với Ukraine có thể chọc giận Nga và khiến các cuộc đàm phán càng ít khả thi hơn.

Tầm bắn đã được chứng minh và năng lực tiên tiến của IRBM đặt ra thách thức trực tiếp đối với lập trường chiến lược của NATO. Các quốc gia như Ba Lan và các quốc gia vùng Baltic, có thể tăng cường các hệ thống phòng thủ tên lửa mạnh mẽ hơn và mở rộng cửa cho Mỹ triển khai quân đội trên lãnh thổ của mình. Tuy nhiên, những động thái này có thể làm gia tăng căng thẳng và bùng nổ nguy cơ xảy ra một cuộc xung đột rộng lớn hơn khắp châu Âu.

Sự kết hợp giữa việc Nga triển khai IRBM và Ukraine sử dụng các hệ thống tên lửa chiến thuật của phương Tây tạo ra tiền lệ cho việc sử dụng vũ khí tiên tiến trong các cuộc xung đột khu vực.

Điều này có thể gây ra một cuộc chạy đua vũ trang mới khi các quốc gia khác tìm cách phát triển hoặc có được năng lực tương tự. Với việc Hiệp ước Lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) không còn hiệu lực, cả Mỹ và Nga hiện có thể tự do phát triển và triển khai các hệ thống tầm trung. Điều này có nguy cơ đẩy các nước quay trở lại cuộc chạy đua vũ trang thời Chiến tranh Lạnh, với hậu quả thảm khốc.

Khi cuộc xung đột leo thang, tác động vào tình hình kinh tế cũng tăng lên. Giá năng lượng, vốn đã biến động do lệnh trừng phạt đối với Nga, có thể tăng vọt hơn nữa nếu cơ sở hạ tầng quan trọng bị nhắm mục tiêu. Điều này sẽ làm trầm trọng thêm áp lực lạm phát và bất ổn kinh tế trên toàn thế giới.

Cuộc xung đột đã cho thấy sự nguy hiểm của các công nghệ quân sự tiên tiến, từ tên lửa siêu thanh đến máy bay không người lái. Việc triển khai IRBM bổ sung thêm một lớp nữa vào xu hướng này, nhấn mạnh vai trò ngày càng tăng của vũ khí tiên tiến trong chiến tranh hiện đại. Cuộc đua công nghệ này có thể định nghĩa lại các học thuyết quân sự và dẫn đến sự phát triển của các vũ khí quân sự ngày càng tinh vi.

Việc Nga sử dụng IRBM ở Ukraine và quyết định của Mỹ cho phép tấn công ATACMS trên đất Nga đại diện cho hai mặt của động thái leo thang nguy hiểm. Những diễn biến này có nguy cơ biến cuộc chiến ở Ukraine thành một cuộc xung đột rộng lớn hơn với hậu quả tàn khốc đối với sự ổn định toàn cầu. Những nỗ lực hòa bình đã trở nên vừa phức tạp vừa ảm đạm.

Với việc Tổng thống đắc cử Donald Trump chuẩn bị nhậm chức, cách tiếp cận của chính quyền ông đối với cuộc xung đột ở Ukraine sẽ vừa khó khăn vừa quan trọng. Ông Trump trước đây đã bày tỏ sự hoài nghi về sự ủng hộ rộng rãi của Washington đối với Kiev, làm dấy lên nhiều đồn đoán về khả năng thay đổi chính sách có thể khiến Moscow trở nên táo bạo hơn.

Việc Mỹ rút khỏi cam kết đối với Ukraine có thể làm suy yếu sự thống nhất của NATO và làm các đối thủ khác trở nên táo bạo hơn. Một sự leo thang sẽ dẫn đến sự tham gia trực tiếp lớn hơn.