Đại bàng tiên tri dự đoán Sociedad vs Mallorca, 1h ngày 18/1

Nhưng Bae Yong Joon vẫn còn sống đến tận ngày hôm nay, và minh chứng rõ ràng nhất cho sự sống của anh là "Bản Tình Ca Mùa Đông" ra mắt vào năm 2002. Ngay chính bản thân tôi khi nghe "Bản Tình Ca Mùa Đông" có Bae Yong Joon đóng cũng đã mắt chữ A mồm chữ O: "Tưởng ổng chết từ sau "Mối Tình Đầu" rồi mà?".

Như thế, chưa cần phải có Internet, tin giả đã hiện hữu trong cuộc sống của chúng ta từ rất lâu rồi.

Tin giả là gì?

Nói một cách đơn giản, tin giả là đối lập của tin thật: tin tức sai sự thật thì có thể coi là tin giả. "Bae Yong Joon chết vì tai nạn giao thông", "Samsung trả tiền bồi thường sáng chế cho Apple bằng tiền xu", "Tổng thống Obama là người Hồi Giáo đồng tính"... tất cả đều là tin giả.

Chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ trong năm vừa qua được coi là thời khắc tin giả (fake news) chính thức trở thành một vấn đề nhức nhối khi ứng viên Donald Trump công khai gọi các nguồn tin phản đối mình là tin giả trong lúc nhân viên của ông vẫn đang... chia sẻ tin giả được cử tri đối lập viết với mục đích trào phúng.

Điều đáng nói là tin giả không hề dễ phân biệt. Có những tin đơn giản là hoàn toàn sai sự thật và bắt nguồn từ những trang làm giả giao diện hoặc làm giả địa chỉ như vn.express-vi.net chẳng hạn. Nhưng cũng có rất nhiều tin giả xuất phát từ kết quả thật của nghiên cứu, nhưng là nghiên cứu bị các nhà khoa học đánh giá là nhiều lỗi và/hoặc lừa đảo.

Ngay trong lĩnh vực báo chí, các trang báo nước ngoài được quyền trích dẫn các nguồn tin giấu tên – và như thế, Facebooker cũng có thể dùng "bà chị mình ở Bạch Mai" để lừa đảo câu like.

Muôn hình vạn trạng và vì sao tin giả lên ngôi?

Tại Việt Nam, "Ebola xuất hiện ở Bệnh viện Bạch Mai", "Máy bay rơi ở Đông Anh" hay "Cường đô la tặng thẻ cào" là 3 trong số những tin giả đình đám đến mức cơ quan chức năng phải vào cuộc và xử phạt trong 2 năm qua.

Nhưng tin giả đã xuất hiện trên bảng tin của Facebooker Việt từ rất lâu và đến bây giờ vẫn tiếp diễn theo cách này hay cách khác. Trong khi một vài tin giả chỉ là bịa đặt để gây bức xúc, tâm lý "tăng tương tác, tăng bán hàng" đã khiến một bộ phận bán hàng online chủ động tạo và lan truyền tin giả với mục đích kinh tế hết sức rõ ràng.

Điều khiến cho tin giả trở nên phức tạp là chính cả các nguồn tin "chính thống" cũng có thể trở thành nạn nhân của tin giả. Bae Yoon Jong là ví dụ của thời đại chưa có Internet, nhưng thực tế là đến cả những hãng truyền thông lớn tại Mỹ như ABC hay Fox cũng đã từng chia sẻ các tin trào phúng với góc độ... tin thật.

Tiếp đến, vấn đề tin giả trở nên đặc biệt lắt léo với các vấn đề gây tranh cãi. Tại Việt Nam, một số trang báo/đài truyền hình đã giật tít khá kêu khi nói về khả năng bột phấn rôm Johnson & Johnson gây ung thư với lời khẳng định "nhiều bác sĩ đã lên tiếng cảnh báo rằng". Trong khi thực tế, Johnson & Johnson đã thua trong vụ kiện cáo buộc bột phấn rôm từ Talc của hãng này đi sâu vào vùng kín gây ung thư tử cung, sự thật là ngành y vẫn đang tranh cãi về vấn đề này với một phần lớn bác sĩ/nhà khoa học khẳng định liên hệ giữa Talc với ung thư tử cung là không chính xác.

Dù muôn hình vạn trạng như vậy, tin giả vẫn có điểm chung: 99% lợi dụng phản ứng rất mạnh mẽ của bạn đến những giá trị cốt lõi (gia đình, đạo đức) hoặc các vấn đề thường trực trong cuộc sống (sức khỏe, giáo dục). Kết quả là từ những biến thể của "ông chú Viettel" như "Tony có anh bạn ở Singapore" hoặc "con bạn tớ đi đâu cũng có chồng" cho đến những tin nguy hại như "chị em ở Bạch Mai" đã đánh vào tâm lý "ngại đọc bài dài", tâm lý cả tin, tâm lý ngại Google cũng như những trở ngại về ngôn ngữ để lừa gạt những Facebooker nhẹ dạ cả tin.

Người đọc cũng có phần lỗi

Tin giả bị lan truyền bằng những câu nói đời thường dạng như "nhưng cái vaccine HPV đấy người ta nghiên cứu ra là gây chết người hay sao mà". Rõ ràng là chính chúng ta, những người đọc tin, cũng có trách nhiệm rất lớn khi like, comment và share để giúp tin giả lan truyền nhanh như virus.

Vậy thì làm thế nào để tránh tin giả? Hãy xem qua các bước được Hiệp hội các Liên hiệp Thư viện và Viện nghiên cứu IFLA (một tổ chức có liên hệ mật thiết với UNESCO) đưa ra:

- Kiểm tra nguồn tin. Các nguồn tin giả ở Việt Nam sẽ không bao giờ được cấp phép để sử dụng tên miền có đuôi .vn. Một số trang giả danh các nhà lãnh đạo bằng cách sử dụng tên của họ đi kèm với đuôi ".org" hoặc ".com" hoặc ".net", nhưng không bao giờ dùng .vn và thậm chí còn có liên hệ là... Gmail.

- Đọc nội dung bài chứ không chỉ là đề mục. "Các bác sĩ đã lên tiếng rằng" là một trong rất nhiều lỗ hổng có thể xuất hiện trong tin giả.

- Tác giả là ai? Liệu bạn có nên tin một tín đồ chống vaccine để bán các loại thực phẩm chức năng, các liệu pháp "tự nhiên" – hay nói cách khác là không có ai kiểm tra? Bạn có nên tin bài viết của những người bán hàng xách tay rằng sữa Việt Nam chứa chất nào đó bạn không muốn?

- Xem ngày xuất bản. Trong lĩnh vực khoa học, một nghiên cứu của ngày hôm nay có thể bị phủ nhận trong ngày mai.

Thế giới 24h: Bằng chứng chống 'công chúa' Huawei

Mỹ tung bằng chứng 'công chúa Huawei' phạm tội

Sau vụ bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu - Phó Chủ tịch kiêm Giám đốc tài chính tập đoàn Huawei, chính phủ Mỹ đã gửi khuyến cáo tới nhiều nước nhằm cảnh báo nguy cơ an ninh khi sử dụng thiết bị của nhà sản xuất này. Rất nhiều quốc gia đồng minh của Mỹ đã hưởng ứng lời kêu gọi đó và tiến hành loại bỏ các thiết bị cũng như những hợp đồng sắp ký kết với Huawei.

Đáp trả hành động này, một loạt công ty Trung Quốc tuyên bố sẽ tăng cường mua hàng của Huawei nhằm ủng hộ doanh nghiệp này. Một số doanh nghiệp Trung Quốc còn cho biết sẽ trợ cấp 10%, 20%, thậm chí là 100% giá trị điện thoại Huawei mua bởi nhân viên của họ.

Vụ bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu - Phó Chủ tịch kiêm Giám đốc tài chính tập đoàn Huawei đã trở thành ngòi nổ cho cuộc chiến thương mại giữa các doanh nghiệp Mỹ và Trung Quốc.

Không chỉ vậy, một quan chức Trung Quốc mới đây còn cho biết hàng trăm doanh nghiệp khác đang chuẩn bị cho ra các chính sách tương tự. Không chỉ có Huawei, chính sách bảo trợ hàng nội địa này còn được nhắm tới cả ZTE, công ty vừa nộp khoản tiền phạt lên tới 1,7 tỷ USD để được làm ăn với các doanh nghiệp Mỹ.

Ở chiều hướng tiêu cực hơn, một số công ty Trung Quốc cho biết sẽ tịch thu điện thoại của nhân viên nếu những người này mang một chiếc iPhone đến nơi làm việc. Một số khác ra quyết định phạt 100% giá trị chiếc iPhone nếu nhân viên của họ quyết dùng đồ của Apple. Mới đây, một công ty bia ở tỉnh Hồ Nam (Trung Quốc) còn cung cấp rượu miễn phí cho tất cả những ai mang theo mình hóa đơn mua điện thoại Huawei mới.

Tuấn Nghĩa (Theo Phonearena)

TQ lớn tiếng công kích Canada, Mỹ vì vụ bắt "công chúa" Huawei

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc chỉ trích Canada, Mỹ và các đồng minh là "đạo đức giả" liên quan đến vụ bắt giữ giám đốc tài chính của tập đoàn Huawei.

Trong hơn một tháng qua, truyền hình MyTV đã tiếp phát trực tiếp toàn bộ các trận đấu sôi động của giải AFF Suzuki Cup 2018. Nhờ đó, các thuê bao MyTV có thể theo dõi các trận thi đấu AFF Suzuki Cup 2018 cùng bạn bè và người thân trong gia đình.

Với chương trình tặng miễn phí đầu thu HD, MyTV mong muốn luôn đồng hành, sát cánh và lan tỏa niềm tin chiến thắng để cổ vũ, tiếp lửa cho đội tuyển Việt Nam đạt ngôi vô địch tại giải đấu AFF Cup 2018, lan truyền lòng tự hào, tự tôn dân tộc và truyền cảm hứng tình yêu bóng đá đến mọi người.

Vì vậy, còn chờ gì nữa không đăng ký ngay MyTV để được tặng đầu thu HD và cổ vũ đội tuyển Việt Nam giành chiến thắng trong trận chung kết lượt về diễn ra ngày 15/12 tới đây.

Được biết, hiện MyTV là dịch vụ truyền hình có số lượng kênh lớn nhất với trên 200 kênh truyền hình HD, SD. Đến với MyTV, khán giả sẽ được hưởng trọn thế giới truyền hình giải trí với nội dung phong phú, đa dạng và đặc sắc như HBO,MAX by HBO, Fox Sports, Cartoon Network, Disney Channel…và được xem miễn phí hàng nghìn bộ phim “hot” nhất.

Đặc biệt, trong dịp này, khi lắp đặt combo truyền hình MyTV và cáp quang FiberVNN, khách hàng sẽ tiết kiệm được tới 20% chi phí so với lắp riêng từng dịch vụ.

Để được tư vấn gói cước và lắp đặt MyTV, khách hàng hãy gọi tới tổng đài 18001166. Chi tiết chương trình cũng được đăng tải tại website http://mytv.vn.

Doãn Phong