Chống chuột, côn trùng phá xe cách nào?

Tức giận, buồn bã, thất vọng đều có thể ảnh hưởng tới mỗi đứa trẻ ở mức độ nghiêm trọng giống như với người trưởng thành. Nhưng chúng ta vẫn có thể dạy trẻ những bài học về cách đối mặt với những cảm xúc tiêu cực và cách không lãng phí quá nhiều năng lượng vào chúng.

Khi trẻ đang trong trạng thái bình tĩnh, hãy dạy chúng mẹo sau: đầu tiên hít sâu bằng mũi, sau đó thở ra bằng miệng, và đếm đến 5. Khi con bạn nổi giận vì chuyện gì đó, hãy nhắc lại cho trẻ 3 bước này và cùng trẻ thực hiện lại.

2. Nói chuyện với con về việc chịu trách nhiệm về hành động của mình

Bố mẹ là những hình mẫu quan trọng để trẻ nhìn vào và bắt chước. Hãy nói chuyện với trẻ về đạo đức và việc giúp đỡ lẫn nhau, quan tâm tới thế giới xung quanh mình. Hãy giải thích việc chịu trách nhiệm cho hành động của mình có ý nghĩa như thế nào. Và quan trọng nhất là đừng quên hành xử đúng với những gì bạn nói và khuyến khích trẻ làm những điều tốt đẹp.

3. Dạy con nhân ái và biết giúp kẻ yếu

Việc trẻ có khả năng đồng cảm với không chỉ người thân, bạn bè, mà còn với cả những người cần giúp đỡ - là rất quan trọng. Hãy đề nghị trẻ tưởng tượng mình sẽ cảm thấy như thế nào nếu là người mới trong lớp. Những cũng nói chuyện với trẻ về những vấn đề lớn hơn: Con có thể làm gì cho những bạn nhỏ không có gì để ăn? Những người vô gia cư? Cha mẹ có thể làm nhiều điều để giúp trẻ phát triển ý thức trách nhiệm xã hội.

4. Dạy con biết ơn

Việc trẻ không bao giờ cảm thấy xấu hổ khi thừa nhận rằng mình biết ơn điều gì đó hoặc ai đó – là rất quan trọng. Hãy bắt đầu từ những thứ nhỏ nhặt. Ví dụ như, hãy đề nghị trẻ ôm và cảm ơn bà vì những món ngon mà bà làm, nhắc trẻ luôn nói lời cảm ơn bất cứ khi nào cần, cảm ơn bố mẹ vì tất cả những việc mà bạn làm cho con.

Các nghiên cứu chỉ ra rằng những người không ngại thể hiện sự biết ơn sẽ hạnh phúc và khỏe mạnh hơn những người khác.

5. Dạy con điều gì làm nên hành vi tốt và truyền cho trẻ những giá trị gia đình

Phần lớn cha mẹ đánh giá cao thành tích của trẻ ở trường hoặc trong các môn thể thao. Tại sao chúng ta không có thái độ tương tự với những hành vi đạo đức của trẻ? Điều quan trọng là phải xác định rõ những giá trị của gia đình bạn và chắc chắn rằng đứa trẻ của bạn luôn tôn trọng chúng trong cả lời nói và hành động. Trẻ có cư xử lễ phép không? Có giữ lời hứa không? Trẻ ứng xử như thế nào với bạn bè hay với những người làm chúng thất vọng? Đừng quên trẻ nhìn vào ai để bắt chước.

6. Dành nhiều thời gian hơn cho con

Hãy tự cảnh giác mình nếu những cuộc trò chuyện của bạn với trẻ chỉ đề nói về các hình phạt, nguyên tắc. Hãy cố gắng xây dựng một mối quan hệ tin cậy với con. Hãy trò chuyện, chơi với trẻ, dành thời gian cho con, đi chơi đâu đó, và đừng bao giờ quên thể hiện cho con biết bạn yêu chúng nhiều như thế nào. Tất cả điều này sẽ giúp trẻ trở thành một người chân thành, tử tế, hiểu tình yêu và sự tôn trọng là như thế nào và có khả năng chia sẻ những cảm xúc này với người xung quanh.

• Nguyễn Thảo(Theo Bright Side)

Diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 đến nay đã làm ảnh hưởng đến toàn bộ các dự án phim lớn của Hollywood. Lần đầu tiên trong lịch sử, mùa phim Hè (kéo dài từ tháng 5 đến hết tháng 8) vốn có thể thu về hàng tỷ USD đã bị xóa sổ hoàn toàn vì các rạp phim toàn cầu đóng cửa, hàng loạt bom tấn dù có hoàn thành cũng không thể ra rạp. 

Tom Cruise trong 'Top Gun: Maverick'.

Bên cạnh Top Gun: Maverick của Tom Cruise, mới nhất có bom tấn kinh dị A Quiet Place Part II có sự góp mặt của Emily Blunt cũng vừa báo sẽ chuyển lịch công chiếu từ 4/9 này sang 23/4 năm sau. Hàng loạt bộ phim lớn dự kiến ra rạp năm nay như Mulan, Tenet, Star Wars, Black Widow, Wonder Woman 1984, Indiana Jones 5... cũng không thể công chiếu và liên tục phải lùi ngày ra mắt vì dịch bệnh. 

Mỹ Anh

Phim kỳ ảo 'Kẻ cắp nhân dạng' ra mắt khán giả Việt

'Kẻ cắp nhân dạng', bộ phim được đánh giá là tác phẩm xuất sắc của dòng phim kỳ ảo sẽ chính thức công chiếu từ 7/8.

Tâm lí vị thành niên hay cá tính “người hùng”?

Điểm nóng của dư luận về bạo lực học đường trước tiên là chuyện học sinh đánh nhau, làm nhục nhau như một cảm hứng. Nguyên cớ khá đơn giản, thậm chí rất vớ vẩn. Các cá nhân hoặc các nhóm khích bác nhau, cá nhân hoặc nhóm này không thực hiện được yêu cầu của cá nhân hoặc nhóm kia dẫn đến choảng nhau và lăng nhục nhau.

Xem xét tính chất của các sự vụ đánh nhau, tôi dám chắc không phải bây giờ mới có. Hiện nay do thời đại văn minh internet, sự vụ không còn đóng kín mà công khai, bé càng bị xé ra to nên trở thành nghiêm trọng. 

Tất nhiên, đánh nhau và quay phim để khoe trên mạng thì gần đây mới có. Hành vi này chỉ báo cho sự lây lan như một niềm cảm hứng của đám đông. Đó là mặt tiêu cực của mạng. Nhưng không thể phủ nhận, chính mạng lại tích cực ngăn chặn bạo lực tốt nhất bởi vai trò tương tác ngược của dư luận. Rõ nhất là, bạo lực mới diễn ra một phía từ kẻ mạnh và bị ngăn chặn kịp thời để không phải chứng kiến sự phản kháng bằng những đòn trả thù khốc liệt.

Chuyện học trò đánh nhau được quy cho sự khủng hoảng tâm lí của tuổi vị thành niên. Hẳn nhiên. Đó là cái tuổi bùng phát năng lượng, khi chưa có cơ hội giải phóng chính đáng tất yếu sẽ giải phóng thành bạo lực. Bạo lực trở thành niềm vui của không ít thanh thiếu niên khi chúng không tìm thấy niềm vui trong học tập và sáng tạo.

Theo tôi, động cơ của những vụ học sinh đánh nhau là tâm lí thích làm “người hùng”. Sự bắt chước người hùng trong các phim bạo lực là có. Nhưng cũng phải thấy, ngay trong nội dung giáo dục, nhiều bài học đã vô tình nuôi dưỡng động cơ ấy. 

Trong hàng loạt những bài học về đạo đức, lối sống, chính bài học về “đạo đức anh hùng ca” lại tiêm nhiễm vào tuổi trẻ nhanh nhất, mạnh nhất. Thật khó hiểu khi các sách giáo khoa văn chương của ta giảng dạy anh hùng ca không chuẩn. Chính việc nêu gương các nhân vật anh hùng thời cổ đại trong anh hùng ca như đánh nhau vì tình yêu, vì danh dự và tự trọng đã tạo ra các nhân cách lệch lạc, méo mó. 

Học sinh bắt chước người hùng để biểu dương quyền lực, danh dự và tự trọng khi không nhận rõ đó chỉ là sản phẩm cường điệu của thời đại hoang dã. Trong khi, chính Engels (trong Nguồn gốc của gia đình, của chế độ tư hữu và của nhà nước) xem anh hùng ca chỉ là sản phẩm của cuộc đấu tranh hoang dã trong thời chiếm hữu nô lệ. 

Tính chất của những sự vụ đánh nhau và cổ vũ đánh nhau mà người ta thường cho là vô cảm thực chất lại là sản phẩm đầy cảm hứng bạo lực mà học sinh học được từ phim hành động và từ anh hùng ca thời hoang dã.

Người lớn cũng đánh nhau thì thuộc hiện tượng gì?

Trong nghĩa rộng, bạo lực học đường không chỉ giới hạn ở việc học sinh đánh nhau mà còn có sự tham gia của người lớn: giáo viên đánh học sinh, phụ huynh đánh giáo viên. Chẳng lẽ đó cũng là tâm lí vị thành niên? Nếu là tâm lí vị thành niên thì rõ là người lớn chưa vượt qua giai đoạn khủng hoảng năng lượng thừa khi không biết dịch chuyển vào đâu để thay cho bạo lực?

Phải nói là thời tôi đi học, chuyện giáo viên đánh học sinh không phải ít xảy ra. Hình ảnh ông thầy cầm cây thước quyền lực trong tay, không gõ vào đầu học sinh những khi nóng giận mới là chuyện lạ. Nhưng học sinh đánh lại người thầy, kéo theo phụ huynh cũng tấn công thầy là hoàn toàn không có.

Người ta sẽ quy cho sự mất tôn ti dẫn đến rối loạn các mối quan hệ truyền thống là có cơ sở. Nhưng cũng không phải vì thế mà ngược dòng trở về cái thời thầy giáo được độc quyền đánh học sinh. Luật Giáo dục đã cấm thầy giáo hành xử bạo lực là một sự tiến bộ lớn trong giáo dục hiện đại.

Tuy nhiên, cũng phải thấy rằng, chính chủ trương giáo dục “lấy người học làm trung tâm” là bi kịch của tình thế lộn ngược khi nội dung triết lí kia không được hiểu đến nơi đến chốn. Khi dân trí không có nền tảng vững chắc, sự chuyển hóa từ thái cực này sang thái cực khác, vai trò người thầy bị hạ bệ và người thầy bị bạo hành là chuyện đương nhiên. 

Trong khi triết lí lấy người học làm trung tâm ở phương Tây không bị hiểu như ở Việt Nam, thậm chí đã thay thế thành triết lí tương tác đa tâm. Không có chuyện lấy người học làm trung tâm là vai trò người thầy bị phế bỏ. 

Tính chất đa tâm thể hiện ở sự tương tác giữa các nhóm trò với trò, giữa trò với thầy trong mối quan hệ bình đẳng, tôn trọng cá nhân và sáng tạo. Sự tương tác này dẫn đến hoạt động của các chủ thể với mối quan hệ kiểm soát lẫn nhau để phát triển và điều chỉnh nhân cách, năng lực.

Đánh thầy giáo cũng là một lối hành xử theo bản năng hoang dã khi các cá nhân bị hoang tưởng mình đang được đóng vai trò trung tâm thống trị toàn bộ hoạt động giáo dục.

Giải pháp nào chống bạo lực học đường?

Vạch được nguyên nhân trên cũng là tìm ra giải pháp phòng chống bạo lực học đường. 

Theo tôi, đạo đức tối thiểu vẫn là sống và làm việc theo pháp luật. Khi pháp luật không đủ sức răn đe thì sự thực thi pháp luật đang có vấn đề. 

Bạo lực học đường thực chất là một vấn đề xã hội, bởi học đường không phải là thánh địa tách khỏi xã hội. Hàng ngày có bao nhiêu thông tin về bạo lực: chém, giết, cướp, hiếp nhưng việc xử lí không phải bao giờ cũng nghiêm minh, công bằng. Khi pháp luật không nghiêm minh và công bằng thì con người có khả năng buông thả và hành xử ngoài vòng pháp luật. 

Điều này chẳng khác nguyên nhân mà thiếu tướng Hồ Sỹ Tiến nói. “Thứ nhất là gia đình không quan tâm con cái, thứ hai là nhà trường thiếu trách nhiệm, không quan tâm, để các cháu muốn làm gì các cháu làm. Những mâu thuẫn trong các nhóm học sinh, nhà trường lại không biết được, thậm chí là có những thờ ơ khi có một số cháu lên phản ảnh với trường hoặc về tâm sự với bố mẹ thì lại được cho đấy là chuyện vặt nên dẫn đến sự bùng phát lớn như thế. Vậy nên phải phát hiện sớm để có cái biện pháp giải quyết”. Thiếu tướng nói trong phạm vi học đường mà quên rằng, học đường bây giờ đã không còn là thánh địa mà chỉ là bản sao của đời sống xã hội.

Tất nhiên, ở học đường, với tâm lí tuổi vị thành niên, theo tôi, giải pháp phòng chống bạo lực từ gốc vẫn là liệu pháp tâm lí.

Tuổi trẻ bộc phát năng lượng thừa cần được dịch chuyển thành năng lực của niềm vui học tập, sáng tạo. Đây là vấn đề khó, đòi hỏi cải cách căn bản và toàn diện giáo dục, biến áp lực thành động lực thật sự trong học tập. 

Áp lực từ cha mẹ, áp lực từ thầy cô, áp lực từ nội dung và phương pháp dạy học sáo mòn, áp lực từ đánh giá chất lượng, thành tích là điều kiện cho bản năng bạo lực phát sinh mà những nguyên cớ đánh nhau vớ vẩn kia chỉ là bề mặt.

Các nhà soạn sách giáo khoa và những nhà giáo đến lúc cần nghiêm túc nhìn nhận lại cách hiểu và dạy anh hùng ca đúng nghĩa với định hướng tích cực tâm lí “người hùng” cho tuổi vị thành niên; thay bằng khuếch trương chủ nghĩa anh hùng là gia tăng lí tưởng nhân văn: sống hòa hợp, yêu thương.

Cuối cùng, cần giải định kiến cực đoan cả lấy người thầy làm trung tâm lẫn lấy người học làm trung tâm. 

Giáo dục thế giới đã thay lí thuyết một trung tâm cực đoan thành đa tâm.

Quan hệ bình đẳng và tôn trọng khác biệt là điều kiện phát triển tự do sáng tạo cá nhân, đồng thời cũng ràng buộc cá nhân vào trong những quan hệ tất yếu để phòng chống bạo lực như hiện tượng của bản năng hoang dã. Sự duy trì bạo lực, dù ở bất cứ quan hệ nào, không bao giờ là chỉ báo cho một sự văn minh.

TS. Chu Mộng Long

Ngày đầu tiên 

Tôi khá hồi hộp và lo lắng trong ngày đầu tiên đến FB vì chưa từng đi lại ở nước Anh. Tôi cũng không có sim điện thoại hay 3G gì, may mắn là có người bạn cùng phòng đã chuẩn bị kĩ trước đó, và chỉ cách đi tàu điện đến công ty.

Nguyễn Hải Khánh trong canteen FB ở Anh

Ngày đầu tiên, dù tới trễ một chút nhưng mọi người đều được tham quan về không gian của văn phòng, lối ra vào, và cuối cùng là vào phòng họp để tổ chức một buổi giới thiệu chung cho những người mới (orientation). Tôi được tặng 1 ba lô FB cùng với một cuốn sổ tay và cây viết. 

Tranh thủ giờ nghỉ trưa, các thực tập sinh cũng như nhân viên mới bắt tay làm quen với nhau trong không khí vui vẻ. Buổi orientation với rất nhiều nội dung khó ghi nhớ hết được, tuy nhiên cũng giúp tôi nắm bắt được phần nào.

Phần thú vị nhất trong buổi chiều là cấp thiếp bị, bao gồm một laptop, một smartphone sử dụng trong 3 tháng làm việc tại đây. Điều hữu ích nhất là chiếc smartphone vì nó bao gồm cả cước phí gọi điện nhắn tin cũng như sử dụng 3G, đã giúp tôi rất nhiều khi đi đây đó tại Anh. Sau ngày đầu tiên, tiếp theo sẽ là vài ngày training ban đầu và bắt đầu làm việc.

Một ngày của tôi

Giờ giấc của FB khá thoải mái và cho nhân viên tự quyết định. Mọi người thường có mặt lúc 10 giờ đến 10 giờ 30. Tôi cũng vậy. Tất nhiên cũng có nhiều người đi trễ hơn hoặc sớm hơn đôi chút. Nếu hôm nào đi trước 10 giờ 15 phút, chúng tôi sẽ ăn sáng với đủ loại trái cây, yaourt với bánh mì xúc xích. Còn không có thể tự lấy nước ngọt và trái cây trong từng khu đồ ăn nhỏ ở mỗi lầu (không phải canteen). 

Tôi thường bắt đầu bữa sáng của mình bằng một trái chuối và một lon nước ngọt. Sau đó, sẽ lên màn hình kiểm tra những email thông báo về công việc của ngày hôm qua, những công việc đã được xem xét và chấp thuận, hay những việc còn dang dở. Tiếp đó, sẽ cố gắng sửa và làm nhanh những công việc còn dang dở.

Trong công việc, nếu có khúc mắc gì tôi sẽ hỏi đồng nghiệp hoặc mentor – người hướng dẫn, quản lý trực tiếp. Mentor sẵn sàng giúp đỡ trong 2 đến 3 tuần đầu, sau này sẽ khuyến khích mình tự tìm đúng người để hỏi. 

Chúng tôi cũng có thể tham gia một số cuộc họp với mentor hoặc với team, để cùng thảo luận về công việc sắp tới hoặc sự thay đổi tiến độ, hay một số trục trặc hoặc khó khăn. Có nhiều lúc, sẽ có người liên lạc để thắc mắc về phần tôi làm, hay có một số lỗi, vấn đề xảy ra, hoặc một số việc liên quan cần hỗ trợ. 

Thỉnh thoảng trong công ty có một số buổi họp mặt nhóm, hoặc họp mặt cả văn phòng để thông báo một số sự kiện mới, và mọi người cùng uống bia hoặc ăn những đồ ăn đặt riêng rồi trò chuyện với nhau.

Bữa ăn trong canteen là miễn phí, cả sáng trưa và tối. Thỉnh thoảng có một số món đặc biệt vào một hôm bất kì và thường sẽ ngon hơn ngày thường. 

Chúng tôi sẽ kết thúc giờ làm việc vào lúc 6 đến 7 chiều. Cũng có nhiều người ở lại làm tới tối hoặc đến 10 hay 11 giờ đêm.

Có lúc tôi kẹt trong phần việc được giao

Tôi nghĩ, điều khó khăn lớn nhất mình gặp ở FB, và có thể ở bất kỳ chỗ làm nào, là làm sao để giữ động lực trong công việc. Tại FB nhiều người cùng làm việc trên một sản phẩm lớn, mỗi phần viết ra dù nhỏ đến đâu cũng ảnh hưởng tới các nhóm liên quan.  Nên mỗi phần đó phải được các đồng nghiệp xem xét đánh giá cẩn thận trước khi hoàn chỉnh lên sản phẩm. 

Điều này rất khác so với khi làm việc một mình hoặc trong một nhóm nhỏ. Khi mình có thể viết code tùy ý hơn và nhanh chóng đẩy tiến độ hơn. Có nhiều lúc tôi đã mắc kẹt ở một số phần việc (task) được giao, vì chưa đạt được sự thống nhất giữa các nhóm. Điều này rất dễ gây cho bản thân cảm thấy mất đi nguồn động lực. Vì vậy tôi cảm thấy cần luôn tự tạo động lực cho bản thân để tiếp tục công việc. Một khi khúc mắc được giải quyết, mọi thứ sẽ lại trở nên "êm ái".

Điều ấn tượng nhất

Có lẽ điều khiến tôi ấn tượng nhất ở FB là không có sự phân biệt. Ở đây thực tập sinh và nhân viên chính thức được đối xử công bằng như nhau. Chúng tôi được tham gia vào những dự án cùng với những nhân viên chính thức, được đóng góp ý kiến một cách bình đẳng. Người mentor và những đồng nghiệp đều rất thân thiện và nhiệt tình giúp đỡ nhau. 

Mỗi tuần sẽ có một buổi gặp mặt với mentor để trao đổi suy nghĩ trong một tuần làm việc. Mọi người đều được bố trí ngồi cạnh mentor, để có thể hỏi thăm bất cứ lúc nào. Ngoài ra chúng tôi có thể hỏi bất kì ai khi gặp bế tắc ở một việc có liên quan, hoặc post bài viết lên một group hỏi đáp trong công ty, mọi người sẽ thường trả lời rất nhanh.