Những cái chết bất ngờ

Mặc dù lên cơn dại nhưng bệnh nhân B. vẫn tỉnh táo trả lời mọi câu hỏi của BS về tình trạng bệnh và tình huống bị chó dại tấn công. Theo bệnh nhân B., cách đây khoảng 1 tháng, thấy con chó lạ vào nhà cắn đàn gà, chị B. chạy theo đánh đuổi khiến con chó tức giận cắn vào tay và cổ chị. Sau đó, con chó chạy mất, còn chị cũng quên bẵng việc bị chó cắn vì vết thương nhỏ và cũng nhanh lành. Thế nhưng, mấy ngày gần đây, chị lên cơn dại với biểu hiện sợ nước, sợ gió, người mệt mỏi, nói đứt quãng, khó thở mặc dù ý thức hoàn toàn tỉnh táo. Tối 10-9, chị B. được chuyển đến Bệnh viện (BV) Bệnh nhiệt đới Trung ương nhưng sáng 11-9, người nhà đã xin BV cho chị về để đưa đến nhà một thầy lang với hy vọng sẽ chữa khỏi bệnh. Tuy nhiên, theo tiên lượng của các BS, việc cứu sống bệnh nhân này là không thể, sự sống chỉ còn tính bằng giờ vì lúc này virus dại đã tấn công vào não.

Bệnh nhân N.T.B vật vã với cơn dại sau 1 tháng bị chó cắn

Đây là trường hợp thứ 3 mắc bệnh dại được chuyển đến BV Bệnh nhiệt đới Trung ương trong khoảng 1 tháng qua. Trước đó, bé trai T.H.N, 5 tuổi, ở tỉnh Phú Thọ, cũng đã tử vong sau 2 ngày vật vã với cơn dại. Người nhà bệnh nhân cho biết trong lúc chơi đùa, cả hai anh em bé N. bị chó cắn nhưng về nhà lại không kể cho bố mẹ. Hơn 1 tháng sau, bé N. trở nên sợ gió, sợ nước, khó thở, có tiếng thở rít… Lúc này, anh trai bé N. mới kể chuyện 2 anh em bị chó cắn. Nghe vậy, bố mẹ bé N. vội vàng đưa con trai đến BV Bệnh nhiệt đới Trung ương nhưng cậu bé đã không qua khỏi.

Theo BS Nguyễn Trung Cấp, Phó trưởng Khoa Cấp cứu BV Bệnh nhiệt đới Trung ương, hầu hết những trường hợp tử vong vì bệnh dại là do không tiêm phòng sau khi bị chó cắn. “Đáng nói là nhiều trường hợp nghĩ là chó nhà nuôi cắn thì không sao và trước đó con chó cũng không có biểu hiện gì đặc biệt nên nhiều người đã chủ quan không tiêm phòng. Chỉ đến khi bất ngờ lên cơn dại mới vội vàng tiêm vắc-xin phòng bệnh thì đã quá muộn. Lúc này, virus bệnh dại đã lên não và phát bệnh thì không có thuốc nào chữa được”- BS Cấp cho biết.

Nguy cơ bệnh dại lan rộng

Theo Cục Y tế dự phòng, trong 8 tháng năm 2013, cả nước đã có hơn 175.000 người bị chó cắn phải điều trị dự phòng, trong đó 64 người tử vong. GS-TS Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, cho biết nguy cơ bùng phát bệnh dại là rất lớn. “Hiện tại, ở nhiều tỉnh, thành, nhất là khu vực phía Bắc, xuất hiện tình trạng chó hoang mắc dại hoặc nghi nhiễm bệnh dại tấn công người. Kết quả xét nghiệm các mẫu bệnh phẩm cho thấy virus dại lưu hành trên đàn chó rất cao. Một số mẫu xét nghiệm lấy tại lò giết mổ chó cũng có kết quả dương tính với virus dại” - ông Hiển lo ngại.

Tại BV Bệnh nhiệt đới Trung ương, từ đầu năm đến nay đã tiếp nhận tới gần 20 trường hợp bị virus dại tấn công. BS Nguyễn Hồng Hà, Phó Giám đốc BV Bệnh nhiệt đới Trung ương, cho biết thông thường bệnh nhân bị virus dại tấn công sau 3-4 tuần mới có biểu hiện bệnh nhưng cũng có trường hợp ủ bệnh sau nhiều tháng, thậm chí nhiều năm sau mới lên cơn dại và khi đã lên cơn dại thì không có cách gì cứu chữa.

BS Nguyễn Trung Cấp khuyến cáo: Khi bị chó trưởng thành cắn, cần theo dõi chặt chẽ con chó, sau 10 ngày nếu chó vẫn bình thường thì không cần thiết tiêm vắc-xin. Tuy nhiên, với chó, mèo nhỏ cắn và bị cắn ở một số vị trí như cổ, đầu, mặt, đầu chi, bộ phận sinh dục thì phải tiêm phòng trong thời gian sớm nhất bởi vị trí càng gần thần kinh trung ương càng nhanh phát bệnh. “Đáng nói là nhiều người dù hoang mang, sợ hãi sau khi bị chó dại cắn, họ vẫn không chịu đi tiêm phòng mà tìm đến các thầy lang và các cơ sở đông y điều trị. Thực tế ở Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp nào khi đã lên cơn dại mà được chữa khỏi bởi các bài thuốc đông y cũng như tây y” - BS Cấp khẳng định. n

Xử lý khi bị chó, mèo cắn

Với những trường hợp bị chó, mèo nghi dại cắn, cần rửa vết thương dưới vòi nước sạch từ 10-15 phút. Sau đó rửa tay bằng các chất sát trùng như xà phòng, cồn hoặc bêtadin. Đưa ngay bệnh nhân đến các cơ sở y tế để được tư vấn và tiêm phòng vắc-xin dại. Hiện tỉ lệ tiêm phòng bệnh dại cho đàn chó rất thấp, nhiều nơi chỉ đạt khoảng 30%, tại các tỉnh miền núi và trung du chỉ đạt khoảng 10%, thậm chí có tỉnh chưa tiêm phòng bệnh dại.

Theo NLĐ

Ếch núi xào với thiên niên kiện.

Già làng Đinh Văn Bớt (68 tuổi), trú tại thôn Tà Lâu, xã Ba (Đông Giang, Quảng Nam) cho hay, cư dân ở vùng cao trên dãy Trường Sơn chế biến món ăn rất đặc biệt từ ếch núi như ếch núi nướng trong ống lồ ô. Ếch núi bắt về, không lột da, mổ bỏ ruột và rửa sạch để ráo, ướp gia vị: muối, tiêu, sả, thiên niên kiện… bỏ vào ống lồ ô, dùng lá thiên niên kiện đậy kín miệng ống, sau đó nướng ống cháy sém trên than hồng. Khi ăn, chỉ việc tách ống lồ ô ra, một mùi thơm toả ngào ngạt, món này ăn nóng với bánh tráng nướng thì hết chỗ chê.

Đặc biệt, cư dân nơi đây chế biến món ếch xào với đọt, bẹ, lá non thiên niên kiện. Món này vừa lạ vừa thơm, vừa trị được nhiều bệnh, ăn vào thấy khoẻ ra. Theo Đông y, thiên niên kiện, còn có tên là sơn thục, thần phục, họ ráy – Araceae, là cây chứa tinh dầu thơm dễ chịu như I-linalol, terpineol, sabinen, limonen. Vị đắng cay, thơm, tính ấm, khu phong thấp, bổ gân cốt, chỉ thống, tiêu thủng… Ngoài ra, thiên niên kiện còn có nghĩa là “ngàn năm tráng kiện”; còn thịt ếch thì bổ dưỡng, thanh nhiệt, giải độc.

Già làng Bớt chỉ cách chế biến: trước hết, ếch núi trụng nước sôi cạo sạch nhớt, mổ bụng lấy gan, trứng rửa sạch. Thịt chặt miếng nhỏ để vào rổ cho ráo nước. Kế đến, ướp gia vị, tiêu, tỏi, nghệ tươi, bột ngọt, ít muối ăn, tí nước mắm ngon. Khử tỏi, sả với dầu ăn cho thơm rồi cho thịt ếch vào xào. Khi nào thấy thịt ếch sắp chín, cho thiên niên kiện vào xào tiếp; khi thiên niên kiện vừa chín, bắc chảo xuống, xúc ra dĩa rắc tiêu, đậu phộng, vài lát ớt và ngò tàu lên. Ếch xào thiên niên kiện chấm với nước tương dằm với ớt xiêm và tiêu rừng mới hợp vị.

Ếch xào thiên niên kiện thơm ngon, mang hương vị núi rừng Trường Sơn hoang dã nhưng không kém phần hấp dẫn. Lên vùng cao Tây Giang, Đông Giang, Nam Giang của tỉnh Quảng Nam bạn có thể thưởng thức món này từ những gia đình Cơ Tu hiếu khách. Ngày nay, các bạn trẻ đã chuẩn bị sớm ngày cưới của mình bằng cách trồng vài gốc thiên niên kiện, vừa làm cảnh, vừa làm thứ gia vị để xào, nấu, kho… và um ếch, cá, nấu lẩu ăn cho dẻo dai gân cốt, “ngàn năm tráng kiện”.