Tất cả vẫn đang chỉ là truyền miệng, chưa được xác minh. Nhưng hậu quả là một số trong giới mày râu ngại rau răm có trong những món ăn truyền thống không thể thiếu rau răm như các món: thủy, hải sản (nghêu sò, hến luộc, xào, nấu canh…; cá bống thệ kho (đặc sản xứ Huế); chả rươi, thịt rùa xé phay…).

Với miền Bắc, thịt gà nói chung ăn với lá chanh, nhưng trong bún thang phải có rau răm. Còn ở miền Nam, nhiều món gà phải có rau răm, đặc biệt trong món gà hấp răm thì tuyệt vời và răm trong gà hấp đó thì còn “trên tuyệt vời”. Có nhiều đấng mày râu đã sẵn sàng chịu giảm “chuyện ấy” để được khoái khẩu với các món hấp răm này (nếu thực sự rau răm làm giảm “chuyện ấy”).

RR có vị cay ấm, khu hàn, trừ thấp, ôn ấm tỳ vị, tiêu thực, trừ chướng thống, cầm tả lỵ. Bản thảo cương mụcnói: rau răm trừ độc trong tôm cá. Nam dược thần hiệu nói: Trừ cước khí sưng chân, chữa rắn, rết, côn trùng cắn, chàm, ghẻ (để đắp, rửa). Các sách về sau còn dùng rau răm để trừ giun sán, chữa thiếu máu do thiếu sắt, điều hòa kinh nguyệt. Người có thai cấm dùng vì có thể sẩy thai. Người dân Campuchia cũng dùng rau răm làm gia vị, ngoài ra còn dùng để lợi tiểu, hạ sốt, chống nôn…

Rau răm là một trong số rau thơm chủ yếu ở dạng tươi, có lẽ để phát huy thành phần tinh dầu có trong rau răm. Tinh dầu có lẽ là chất chủ công để rau răm đóng vai trò là một trong các loại rau thơm gia vị, rau răm kích thích ăn ngon miệng, sẽ ăn được nhiều và như thế dễ dẫn đến kết quả ăn no ấm cật, dâm dật suốt đêm. Nghĩa là rau răm có tác dụng: Tráng dương chứ không phải giảm sút như định kiến? Còn trong sách mới của tác giả Tây y thì nói, RR sáp tinh tức là cố tinh, bền tinh cải thiện tình trạng di mộng tinh, xuất tinh sớm góp phần kéo dài cuộc truy hoan sung mãn.

Một số thực đơn có rau răm sáp tinh:

Trứng lộn rau răm: Rau răm làm giảm mùi tanh, tiêu thực và sáp tinh. Có thể uống thêm chút rượu bia để dẫn thuốc thì càng mạnh.

Châu chấu rang thơm ngon nhưng kích dục, hãy thêm răm.

Cháo thịt dê, tỏa dương, cần thêm rau răm. Thịt dê và tỏa dương đều bổ dương. Rau răm khử mùi, tiêu thực và sáp tinh.

Lẩu cá kèo: Cá kèo bổ thận. Rau răm chống hoạt tinh.

Nhuyễn thể (nghêu, sò, hến) luộc, xào, nấu canh, nấu cháo đều có thêm rau răm. Rau răm còn tiêu thực, khử mùi tanh và tăng khẩu vị.

Chả rươi gồm con rươi, trứng gà, vỏ quýt thái chỉ, thêm Rau răm. Con rươi có tính hàn. Thêm vỏ quýt và rau răm để giảm tính hàn.

Thịt gà với người miền Nam lại thích ăn với rau răm. Trong món bún thang Hà Nội và gỏi lòng gà đều có rau răm.

Canh thịt bò rau răm: Thịt bò thái nhỏ, rau răm thái vụn, cà chua.

Gỏi bò rau răm (bò khô): thịt bò khô, đu đủ ương thái chỉ, rau răm, dầu giấm, tương ớt.

Các món gỏi hoặc nộm đều có rau răm để tăng khẩu vị và tiêu thực.

Cá bống thệ là đặc sản của người Huế: món này gồm cá bống thệ, thịt ba chỉ, rau răm và gia vị. Trong món này, rau răm còn khử mùi cá tanh và tiêu thực.

Có ý kiến: Các chất bổ dương thường kích thích tình dục, gây xuất tinh sớm. Kết hợp với rau răm để chậm xuất tinh, kéo dài thời gian giao hợp, làm chậm không có nghĩa là gây suy giảm.

Theo BS. Nguyễn Văn Thuận

Sức khoẻ & Đời sống

"Theo ghi nhận từ Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia, số ca chết não hiến mô tạng trong 9 tháng đầu năm nay lập con số ấn tượng với 25 ca (năm 2023 chỉ có 14 ca chết não hiến mô tạng), góp phần làm tăng số tạng hiến từ người chết não đạt 87/829 bệnh nhân ghép.

Đây cũng được coi là số kỷ lục của Việt Nam, vì trước đây, tỷ lệ tạng hiến từ người chết não khoảng 5-6%", PGS Hệ cho hay.

Điểm lại 32 năm lịch sử ghép tạng của Việt Nam, PGS Hệ nhấn mạnh chúng ta đã có những bước phát triển đáng tự hào.

Năm 1992, Việt Nam thực hiện ca ghép tạng đầu tiên, là ca ghép thận từ người cho sống. Đến nay, các y bác sĩ Việt Nam đã thực hiện hơn 8.000 trường hợp ghép tạng, trong đó có hơn 7.000 ca ghép thận, 500 ca ghép gan, làm chủ nhiều kỹ thuật khó.

"Đến nay chúng ta có 29 bệnh viện thực hiện ghép tạng, trong đó có 27 cơ sở ghép thận, 8 cơ sở ghép gan, 5 cơ sở ghép tim, 4 cơ sở ghép phổi...", PGS Hệ cho hay.

Tại hội thảo, nhiều kinh nghiệm về hiến - ghép mô tạng trên thế giới cũng được chia sẻ.

Theo bà Wenshi Jiang, Trung tâm điều phối hiến tạng Trung Quốc, với sự phát triển thần tốc, đến nay mỗi năm Trung Quốc thực hiện hơn 20.000 ca ghép tạng, chỉ đứng sau Mỹ.

Đáng chú ý, tỷ lệ ghép tạng từ người cho chết não, chết tim là rất cao. Riêng năm 2022, Trung Quốc thực hiện 10.187 ca ghép thận từ người cho chết não, chết tim (chiếm 80,1% các ca ghép thận ở nước này); 5.304 ca ghép gan từ người chết não, chết tim (chiếm 87,6% số ca ghép gan ở nước này).

Một nước trong khu vực Đông Nam Á là Thái Lan cũng có tỷ lệ ghép tạng từ người cho chết não rất ấn tượng. Riêng năm 2023, Thái Lan có 781 ca ghép thận từ người cho chết não (chiếm 80,3% các ca ghép thận tại nước này).

Theo PGS Đồng Văn Hệ, mặc dù là điểm sáng ghép tạng ở châu Á nhưng số lượng ca ghép tạng từ người cho chết não tại Việt Nam rất khiêm tốn.

Ca ghép tạng từ người cho chết não đầu tiên là vào tháng 5/2010. Tính đến tháng  10/2022, chúng ta chỉ có hơn 130 ca ghép tạng từ người cho chết não. Trung bình trong giai đoạn này có 11 ca ghép mô tạng từ người cho chết não mỗi năm.

Theo PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến, nguyên Bộ trưởng Y tế, Chủ tịch Hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam, thực tế tỷ lệ người chết não hiến tạng của Việt Nam vẫn nằm trong nhóm thấp nhất thế giới, đứng thứ 3 từ dưới lên.

Theo PGS Tiến, có nhiều thách thức dẫn đến tình trạng này. PGS Tiến nhấn mạnh một trong những khó khăn trong vận động hiến tạng xuất phát từ quan niệm chết phải toàn thây của nhiều người Việt. Nhiều người vẫn chưa nhận thức được hiến tạng là văn hóa, trách nhiệm và từ bi với cộng đồng.

Bên cạnh đó, theo PGS Tiến, nguồn chi trả từ bảo hiểm y tế cho ghép tạng tại Việt Nam vẫn còn khiêm tốn, chỉ chiếm khoảng 40% tổng chi phí.

Nhiều giải pháp để tăng tỷ lệ ghép tạng từ người cho chết não

PGS Đồng Văn Hệ cho biết, sau khi tìm hiểu rất nhiều tài liệu và kinh nghiệm của các nước, ông nhận thấy có 8 biện pháp chính được các "cường quốc" về ghép tạng từ người chết não áp dụng:

- Quan tâm hệ thống giáo dục để người dân ủng hộ hiến mô tạng.

- Tăng cường hệ thống y tế.

- Sự hỗ trợ từ hệ thống pháp lý.

- Đưa hệ thống hiến mô tạng trở nên gần gũi.

- Tăng cường tương tác với các gia đình.

- Xây dựng niềm tin vào hệ thống y tế và hệ thống phân phối tạng.

- Có sự hỗ trợ dành cho các gia đình hiến tạng.

- Có nghiên cứu và đánh giá để cải tiến, nâng cao.

Từ các bài học, Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia có 3 thay đổi rất quan trọng để nâng cao hiệu quả, đó là: tập trung vào luật pháp và văn bản dưới luật, hệ thống y tế (hoạt động của các bệnh viện) và giáo dục cộng đồng.

Về đào tạo, Trung tâm điều phối ghép tạng quốc gia tổ chức đào tạo 4 lớp: Lớp điều phối viên hiến tạng cơ bản khóa 7 (4 ngày); Lớp chẩn đoán và hồi sức chết não hiến mô tạng khóa 7 (một ngày).

Đặc biệt, lần đầu tiên trung tâm tổ chức hai lớp điều phối viên hiến tạng nâng cao khóa I (2 ngày) và lớp điều phối viên ghép tạng khóa I (một ngày).

Tổng số học viên tham gia đào tạo bốn lớp là 335 học viên.

Tham gia khóa đào tạo, học viên được nghe các báo cáo viên là bác sĩ chuyên ngành đến từ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, Học viện Quân y, Bệnh viện 103, Bệnh viện 108 và các giảng viên tới từ Tây Ban Nha, Hàn Quốc, Trung Quốc, Thái Lan, Malaysia.

"Qua những khóa đào tạo trước đã mang lại những hiệu quả nhất định, bệnh nhân có dấu hiệu chết não tiềm năng được tiếp cận, số ca chết não gia đình đồng ý hiến tăng cao...

Đặc biệt, qua khóa đào tạo của Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia tại bệnh viện, tháng 4 năm 2024, Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí (Quảng Ninh) là bệnh viện đầu tiên tuyến tỉnh lấy đa tạng từ người cho chết não", PGS Hệ nhấn mạnh.

Tại Hội thảo, Hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam cũng đã trao giấy khen cho TS.BS Nguyễn Lê Trung, Phó Chủ nhiệm khoa mắt, Bệnh viện Quân y 103. Trước đó, khi mẹ qua đời, nén đau buồn, bác sĩ Trung quyết định gọi điện đến Ngân hàng mô để hiến giác mạc của bà. Khi giác mạc được lấy xong, anh ôm mẹ lần cuối, bật khóc...

Hội thảo có sự tham dự của 300 đại biểu đến từ các bệnh viện trong cả nước và 8 chuyên gia tới từ các nước có số lượng tạng hiến từ người chết cao nhất thế giới (Tây Ban Nha), cao nhất châu Á (Hàn Quốc), cao nhất Đông Nam Á (Thái Lan) và nước có tốc độ phát triển nguồn hiến từ người chết não rất nhanh là Trung Quốc.

Trong thời gian 7-12/10, Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia, phối hợp với Hội Vận động hiến mô bộ phận cơ thể người Việt Nam; Hội Ghép tạng Việt Nam và Học viện Quân y lần đầu tiên tổ chức "Tuần lễ hiến ghép mô tạng Việt Nam 2024".

Tuần lễ bao gồm các khóa đào tạo về hiến và ghép tạng (CME); tổ chức hội nghị quốc tế về hiến mô tạng lần thứ 2; tổ chức hội nghị ghép tạng lần thứ 9.

Bác sĩ sẽ tìm kiếm bất kỳ thay đổi nào trên bề mặt lưỡi hoặc cách lưỡi di chuyển. Điều này có thể chỉ ra các vấn đề trong chính miệng, cũng như tình trạng sức khỏe và khả năng miễn dịch tổng thể.

Nhưng không cần phải đợi đến khi đi khám bác sĩ. Vệ sinh lưỡi hai lần một ngày có thể giúp bạn kiểm tra lưỡi và cải thiện hơi thở.

Lưỡi khỏe mạnh trông như thế nào?

Lưỡi đóng vai trò quan trọng trong việc ăn uống, nói chuyện và các chức năng quan trọng khác. Nó không phải là một cơ duy nhất mà gồm 8 cặp cơ giúp lưỡi di chuyển. Bề mặt lưỡi được bao phủ bởi các nốt nhỏ có thể nhìn thấy và cảm nhận được, được gọi là nhú lưỡi, tạo cho lưỡi một bề mặt nhám.

Theo Bệnh viện Vinmec, lưỡi bình thường sẽ có màu hồng cùng với một lớp phủ mỏng màu trắng ở phía trên. Sắc thái hồng của lưỡi có thể ở mức độ đậm nhạt tùy theo mỗi người. Lưỡi khỏe mạnh cần có nhiều nhú ở trên mặt và hai bên, và các nhú này thường có những nốt sần nhỏ, nhiều thịt, có kết cấu thô ráp ở đầu lưỡi.

Một lượng nhỏ lớp phủ màu trắng có thể là bình thường. Nhưng những thay đổi đáng kể hoặc đổi màu có thể chỉ ra các vấn đề khác.

Tôi nên vệ sinh lưỡi như thế nào?

Theo The Conversation,việc vệ sinh lưỡi chỉ mất khoảng 10-15 giây, nhưng đây là một cách tốt để kiểm tra sức khỏe và có thể dễ dàng kết hợp vào thói quen đánh răng.

Bạn có thể vệ sinh lưỡi bằng cách chà nhẹ lưỡi bằng bàn chải đánh răng thông thường. Thao tác này sẽ loại bỏ mọi mảnh vụn thức ăn và giúp ngăn ngừa vi khuẩn tích tụ trên bề mặt có kết cấu thô ráp của lưỡi.

Hoặc bạn có thể sử dụng dụng cụ cạo lưỡi đặc biệt. Những dụng cụ có hình dạng cong này được làm bằng kim loại hoặc nhựa và có thể sử dụng riêng hoặc kết hợp với việc chà bằng bàn chải đánh răng.

Việc vệ sinh lưỡi có thể giúp chống lại hơi thở hôi. Dụng cụ cạo lưỡi đặc biệt hiệu quả trong việc loại bỏ vi khuẩn thường gây hôi miệng, ẩn trong bề mặt lưỡi.

Các vấn đề thường gặp trên lưỡi

- Lớp phủ màu trắng

Phát triển lớp phủ màu trắng trên bề mặt lưỡi là một trong những thay đổi phổ biến nhất ở những người khỏe mạnh. Điều này có thể xảy ra nếu bạn ngừng chải hoặc cạo lưỡi, ngay cả trong vài ngày.

Trong trường hợp này, các mảnh vụn thức ăn và vi khuẩn đã tích tụ và gây ra mảng bám. Chà hoặc cạo nhẹ sẽ loại bỏ lớp phủ này. Loại bỏ vi khuẩn giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng mãn tính, có thể lây lan sang các cơ quan khác và gây ra các bệnh nghiêm trọng.

- Lớp phủ màu vàng

Điều này có thể chỉ ra bệnh tưa lưỡi, một bệnh nhiễm nấm để lại bề mặt thô khi chà xát.

Tưa lưỡi thường gặp ở người cao tuổi dùng nhiều loại thuốc hoặc bị tiểu đường. Bệnh cũng có thể ảnh hưởng đến trẻ em và thanh thiếu niên sau khi bị bệnh do hệ thống miễn dịch bị ức chế tạm thời hoặc do sử dụng kháng sinh.

Nếu bạn bị tưa lưỡi, bác sĩ thường sẽ kê đơn thuốc chống nấm trong ít nhất một tháng.

- Lớp phủ màu đen

Hút thuốc hoặc tiêu thụ nhiều thức ăn và đồ uống có màu đậm - chẳng hạn như trà và cà phê hoặc các món ăn có nghệ - có thể khiến lưỡi trông như phủ một lớp lông đen. Đây không phải là lông mà là sự phát triển quá mức của vi khuẩn, có thể chỉ ra tình trạng vệ sinh răng miệng kém.

- Các mảng màu hồng

Các mảng màu hồng được bao quanh bởi viền trắng có thể khiến lưỡi của bạn trông giống như một bản đồ, đây được gọi là lưỡi địa lý hay lưỡi bản đồ. Người ta không biết nguyên nhân gây ra tình trạng này, thường không cần điều trị.

- Đau và viêm

Lưỡi đỏ, đau có thể chỉ ra một loạt các vấn đề, bao gồm thiếu hụt dinh dưỡng như axit folic hoặc vitamin B12, các bệnh bao gồm thiếu máu ác tính, bệnh Kawasaki và sốt ban đỏ, viêm, chấn thương do đồ uống nóng hoặc thức ăn, loét, bao gồm mụn rộp và loét miệng, hội chứng bỏng miệng.

- Khô

Nhiều loại thuốc có thể gây khô miệng, còn gọi là xerostomia. Chúng bao gồm thuốc chống trầm cảm, thuốc chống loạn thần, thuốc giãn cơ, thuốc giảm đau, thuốc kháng histamine và thuốc lợi tiểu. Nếu miệng bạn rất khô, nó có thể gây đau.

Dấu hiệu ở lưỡi cảnh báo bệnh ung thư

Các mảng trắng hoặc đỏ trên lưỡi không thể cạo sạch, đã tồn tại lâu hoặc ngày càng phát triển cần được bác sĩ nha khoa kiểm tra càng sớm càng tốt, cũng như các vết loét không đau. Những vết loét này có nguy cơ cao biến thành ung thư so với các bộ phận khác của miệng.

Ung thư miệng có tỷ lệ sống sót thấp do phát hiện muộn. Vì vậy, việc kiểm tra xem lưỡi có thay đổi về màu sắc, kết cấu, vết đau hay vết loét không là rất quan trọng.