Câu nói kỳ lạ này minh họa cho Hiệu ứng Nữ hoàng Đỏ (Red Queen Effect) - khi người tham gia phải nỗ lực hết mình chỉ để duy trì vị trí hiện tại của họ.

Ý nghĩa ban đầu của Hiệu ứng Nữ hoàng đỏ (Red Queen Effect) xuất phát từ sinh học tiến hóa và lần đầu tiên được nhà sinh học tiến hóa Leigh Van Valen giới thiệu vào năm 1973. "Nữ hoàng Đỏ" ám chỉ ý tưởng rằng các sinh vật phải liên tục thích nghi và tiến hóa, không chỉ để giành được lợi thế mà còn để tồn tại trong khi cạnh tranh với các sinh vật khác. 

Liên tưởng trong lĩnh vực giáo dục, Hiệu ứng Nữ hoàng Đỏ khiến người ta nghĩ tới hiện tượng học sinh phải không ngừng nỗ lực để duy trì vị trí của mình trong một môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Khi các cơ sở giáo dục thúc đẩy việc cải thiện kết quả và nâng cao tiêu chuẩn, học sinh buộc phải đầu tư nhiều thời gian và công sức hơn chỉ để bắt kịp bạn bè đồng trang lứa. 

Việc đạt điểm cao, xuất sắc trong các hoạt động ngoại khóa và đỗ vào các trường đại học danh giá không chỉ đảm bảo sự thành công hay hài lòng mà còn giúp học sinh không bị tụt lại phía sau.

Những gì từng được coi là thành tích lớn, như đỗ vào một trường Ivy League (nhóm 8 đại học có hệ thống triết lý giáo dục và chất lượng đào tạo hàng đầu nước Mỹ), giờ đã trở thành tiêu chuẩn “sàn” đối với nhiều người, dẫn đến vòng lặp của sự gia tăng áp lực. Cuộc đua học thuật không chỉ là để chiến thắng mà còn tránh thất bại trong một hệ thống luôn yêu cầu cao hơn.

Hiệu ứng Nữ hoàng Đỏ bắt nguồn từ một số thay đổi xã hội và hệ thống trong giáo dục. Một trong những động lực chính là sự tập trung ngày càng tăng vào các tiêu chí như điểm số, xếp hạng và tỷ lệ đậu đại học. 

Những con số này đã trở thành các chỉ báo chính về sự thành công của học sinh và các trường học đã tăng cường chú trọng vào việc cải thiện các chỉ số này để duy trì tính cạnh tranh trong các bảng xếp hạng quốc gia và toàn cầu.

Mạng xã hội làm trầm trọng thêm Hiệu ứng Nữ hoàng Đỏ, tạo ra một dòng chảy so sánh không ngừng cho học sinh. Trên các nền tảng mạng xã hội, học sinh khoe thành tích, việc trúng tuyển vào các trường danh giá, hoặc thực tập tại các công ty nổi tiếng. 

Sự thay đổi trong nhận thức văn hóa hướng tới thành công vượt mức đã làm gia tăng sự cạnh tranh này. Cha mẹ, giáo viên và xã hội thường yêu cầu con em không chỉ đạt thành tích học tập xuất sắc mà còn phải toàn diện trong nhiều lĩnh vực khác.

Họ kỳ vọng con em mình xuất sắc trong cả thể thao, năng khiếu hay hoạt động cộng đồng. Kết quả là, học sinh bị quá tải với “nghĩa vụ” phải thành công toàn diện và lịch trình không còn chỗ cho việc tự suy ngẫm hay thư giãn.

Việc liên tục phải nỗ lực đáp ứng những kỳ vọng ngày cao hơn dễ dẫn đến căng thẳng mãn tính, lo âu và cuối cùng là kiệt sức. 

Những học sinh bị cuốn vào Hiệu ứng Nữ hoàng Đỏ thường cảm thấy mình không bao giờ làm đủ, dù các em đạt được bao nhiêu. Ngay cả khi thành công trong học tập, các em có thể khó tìm được sự hài lòng hoặc cảm giác thỏa mãn. 

Áp lực này ảnh hưởng đặc biệt đến những học sinh có thành tích cao. Nhiều em vô tình mắc phải hội chứng kẻ mạo danh (impostor syndrome) - một niềm tin rằng bản thân chỉ thành công do may mắn hoặc yếu tố bên ngoài, chứ không phải khả năng của chính mình. 

Các em luôn sợ bị "vạch trần" là không xứng đáng, phải cố chăm chỉ hơn để che giấu những điều bất an. Theo thời gian, vòng xoáy tiêu cực này có thể gây ra tổn thương, căng thẳng, làm xói mòn tự tin và hạnh phúc cá nhân.

Dù Hiệu ứng Nữ hoàng Đỏ dường như không thể tránh khỏi nhưng vẫn có những cách để giảm thiểu tác động của nó và tạo ra môi trường giáo dục lành mạnh hơn. Một trong những bước quan trọng nhất là tái định nghĩa thành công.

Thành công không nên chỉ đo bằng điểm số, kết quả thi, hay thư báo trúng tuyển đại học. Thay vào đó, cần một cái nhìn toàn diện hơn về sự thành công, đó là sự phát triển cá nhân, sự sáng tạo và sức khỏe tinh thần.

Phương pháp giáo dục của mẹ đơn thân có con lấy bằng tiến sĩ ở tuổi 17

TOÀN VĂN PHÁT BIỂU CỦA THỦ TƯỚNG

Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tuyến tại 65 điểm cầu các tỉnh, thành và hơn 400 điểm cầu tại các cơ sở giáo dục đại học. Ảnh: Thế Đại

Những vấn đề thu hút sự quan tâm là học phí và tình trạng thiếu giáo viên ở các bậc học lên tới gần 95.000 người, việc triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, tiêm vắc xin cho học sinh...

Đánh giá việc thiếu giáo viên càng sớm càng tốt

Tại hội nghị, ông Chu Ngọc Anh, Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho hay, biên chế giáo viên theo quy định còn thiếu và đặt ra nhiều vấn đề khó khăn.

Ông Nguyễn Đức Trung, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An cũng cho biết: Nghệ An thiếu khoảng 7.843 giáo viên, chủ yếu là ở cấp mầm non và tiểu học. "Đây là vấn đề không chỉ của mỗi Nghệ An mà nhiều tỉnh khác”.

Trong khi đó, theo ông Vũ Đại Thắng, Bí thư tỉnh Quảng Bình, tỉnh này hiện thiếu 1.000 giáo viên, 500 giáo viên chưa đạt chuẩn. Còn tại Kon Tum, Phó Chủ tịch tỉnh này cho biết địa phương đang thiếu 1.696 giáo viên.

Đa số các tỉnh thiếu giáo viên ở cấp mầm non và tiểu học.

>>> Bộ GD-ĐT đề xuất bổ sung gần 95.000 biên chế giáo viên

Cả nước còn thiếu 94.714 giáo viên, song cũng thừa đến 10.178 giáo viên ở các cấp học. Nguồn: Bộ GD-ĐT

Trước phản ánh của các địa phương, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị cần khảo sát lại. Đồng thời, phải cơ cấu lại, nâng cao đội ngũ công chức, viên chức cho phù hợp.

Thủ tướng lấy ví dụ về việc ở một số điểm trường, số giáo viên nhiều hơn học sinh, cách điểm trường chính 6 – 7 cây số thì có thể đưa các cháu về điểm trường chính để tiếp cận một cách bình đẳng, học nâng cao chất lượng.

"Nếu để 1 điểm trường nhận tiền lương 1,2 tỷ/năm, các đồng chí có thể lấy 200 triệu thôi, đưa xe sáng đón các cháu từ nhà đến điểm trường chính, chiều dùng xe đó đưa các cháu trở về,… Như vậy đã tiết kiệm được 1 tỷ đồng, mà các cháu được học tốt hơn, không mất nhiều giáo viên hơn. Đó là một phương án giải quyết".

Hoặc một trường tiểu học ở Yên Bái có một cô làm kế toán, một cô làm thủ quỹ, tổng trả lương hết 14 triệu, nhưng chi tiêu cả tháng của trường đấy chỉ hết 10 triệu. 

Thủ tướng cho hay, Bộ Nội vụ giao chỉ tiêu dựa trên đề xuất của các địa phương. Thủ tướng đề nghị Bộ GD-ĐT thành lập các đoàn kiểm tra đánh giá việc thiếu giáo viên càng sớm càng tốt.

Nguyên tắc ở đâu có học sinh ở đó phải có giáo viên, phải có trường lớp. Cần nghiên cứu kỹ để cơ cấu lại hệ thống trường lớp, đội ngũ giáo viên làm sao cho tiết kiệm, hiệu quả, phù hợp với từng địa phương, từng địa bàn, từng đối tượng. 

"Các tỉnh phải nghiên cứu thêm, tất cả vì lợi ích quốc gia, dân tộc, lúc đó làm việc dễ lắm. Chứ cứ thống kê lại, rồi kêu ca, đề xuất, sẽ khó lắm" - Thủ tướng nói.

Ngoài ra, Thủ tướng cũng gợi ý: Giáo viên mầm non thiếu, giáo viên cấp 2 thừa thì cơ cấu lại, bổ sung thêm kiến thức cho thầy cô, chuyển từ chỗ này sang chỗ kia nhưng có thể vẫn giữ nguyên lương.

Theo Thủ tướng, tỉnh nào cũng có trường sư phạm, có thể bổ sung thêm kiến thức cho giáo viên ở những nơi thừa. Ví dụ, tiểu học hay trung học còn dư thì bồi dưỡng kiến thức về giáo viên mầm non để số giáo viên này luân chuyển. Các địa phương nên nghiên cứu thêm hướng này. Tất nhiên là cần có chương trình bồi dưỡng từ 3 - 6 tháng.

Thanh Hùng

Đề xuất giáo viên mầm non là nghề nặng nhọc

96% giáo viên mầm non muốn giữ nguyên tuổi nghỉ hưu. Đó là con số mà ông Nguyễn Ngọc Ân, Phó Chủ tịch Công đoàn Giáo dục Việt Nam đưa ra sau khảo sát ý kiến của hơn 10.000 giáo viên mầm non.

Câu trả lời là: "Quậy tung nhà lên chứ sao?", những người dưới đây đã tự tìm được cách giết thời gian cực kỳ hiệu quả:

Tôi mất vài giờ để vẽ bức hình Coraline!

Rusty có nhà mới nè.

Tôi hô biến sân sau thành mảnh vường để trồng trọt mọi người ạ.

Cho nhà cửa thêm tý màu sắc.

Góc làm việc mini của tôi đó!

Tôi vừa học đánh trống, vừa học leo núi trong phòng luôn!

Handmade 100% đó nha!

Tôi đã làm một chiếc bàn mini cho mấy chú sóc gần nhà.

Thử trình độ tay nghề, chứ để làm gì cũng không biết...

Thế là có cái bàn!

Nhạc gì cũng quẩy nhé!

Anh tháhc chú đi qua đây đấy!

Èn èn, cán nát người giờ!

Hóa ra mình vẽ cũng ra gì gớm!

Cây chốt: Không ra được rạp thì tự kinh doanh tại gia luôn!

Theo Báo điện tử Tổ Quốc/ BoredPanda

Vệ sinh đồ đạc ngừa bệnh dịch: Lau dọn bao nhiêu là đủ?

Để giữ ngôi nhà luôn sạch sẽ, ngăn nắp tránh các loại virus lây bệnh ảnh hưởng tới cơ thể thì đây là tần suất bạn nên dọn dẹp mọi không gian, bề mặt và vật dụng trong nhà.