Theo chuyên gia Lê Thị Hải, Giám đốc Trung tâm Khám và Tư vấn dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, thực phẩm cung cấp năng lượng và các chất dinh dưỡng để duy trì sự sống và mọi hoạt động của con người. Chúng thường được phân thành các nhóm tùy vào thành phần chất dinh dưỡng có nhiều nhất trong đó.

Có 4 nhóm chất quan trọng, bao gồm:

Chất bột đường: Có trong các loại ngũ cốc, khoai củ: gạo, mì, bánh mì, nui, bún, miến, khoai lang, khoai môn, đường, bắp, trái cây... chiếm 60-65% tổng năng lượng. Có chức năng quan trọng nhất là cung cấp năng lượng, 1 g Carbohydrat cung cấp 4 kcal năng lượng. Ngoài ra, chất bột đường còn có tác dụng cấu tạo nên tế bào và các mô, hỗ trợ sự phát triển não và hệ thần kinh đồng thời cung cấp những chất xơ cần thiết.

Chất béo (Lipid): Có trong dầu, mỡ, bơ... Có tác dụng cung cấp năng lượng ở dạng đậm đặc nhất (1 g chất béo cung cấp 9 Kcal năng lượng), nguồn dự trữ năng lượng (mô mỡ), giúp hấp thu các vitamin tan trong dầu mỡ như vitamin A, D, E, K.

Chất đạm (Protid): Có trong thịt, cá, trứng, sữa, tôm, cua, đậu xanh, đậu đen, đậu đỏ, đậu nành, tàu hũ... Chất đạm đóng vai trò là nguyên liệu xây dựng tế bào cơ thể, các cơ, xương, răng..., nguyên liệu tạo dịch tiêu hóa, các men, các hormon trong cơ thể giúp điều hòa hoạt động của cơ thể, nguyên liệu tạo các kháng thể giúp cơ thể chống đỡ bệnh tật, vận chuyển các dưỡng chất. 1 g chất đạm cung cấp 4 kcal năng lượng.

Khoáng chất và vitamin: Có trong rau, trái cây,… Chúng có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc cung cấp cho cơ thể vitamin và chất xơ.

Đồng quan điểm, thạc sĩ, bác sĩ Dzoãn Thị Tường Vi (nguyên Trưởng khoa dinh dưỡng viện 198), cũng cho rằng chúng ta cần cung cấp đủ 4 nhóm thực phẩm trên cũng như nên ăn phối hợp nhiều loại thực phẩm từ chúng. Ngoài ra khi ăn cần theo nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Dưới đây là một vài gợi ý kết hợp 4 nhóm chất cần thiết trong thực đơn bữa ăn gia đình hàng ngày, khoảng 5-6 người, bao gồm ông bà, bố mẹ và con cái (trong tình trạng cơ thể hoàn toàn khỏe mạnh, không kèm bệnh lý):

Thực đơn 1:

- Thịt rang: Cần 0,4 kg thịt nạc. Có tác dụng bổ sung chất béo, đạm, sắt, thích hợp cho cả gia đình.

- Đậu luộc: Cần 4 bìa đậu. Có tác dụng bổ sung canxi, tốt cho răng, xương, hỗ trợ tiêu hóa,… Trẻ em và người già nên ăn nhiều.

- Canh sườn: Cần 0,5 kg bí xanh, 2 g sườn. Bí nhiều nước, chất xơ, vitamin, có tác dụng thanh nhiệt.

- Salad dưa chuột, cà chua: Có tác dụng cung cấp lượng chất xơ cần thiết cho cơ thể.

- Cơm: Cần 0,5 kg gạo. Là nguồn cung cấp chất bột đường duy nhất trong bữa ăn.

Tráng miệng: 1 kg dưa lê. Loại quả này chứa nhiều vitamin A, B, C và chất khoáng như magie, natri khá cao, không có cholesterol.

Thực đơn 2:

- Vịt om sấu: Cần 1 kg vịt + 2 g sấu. Thịt vịt có tác dụng cung cấp chất đạm vượt trội so với thịt bò, heo, dê, cá, trứng. Ngoài ra, thịt vịt cũng có hàm lượng cao các chất dinh dưỡng như canxi, phốtpho, sắt, vitamin (B1, B2, A, D, E), acide nicotic….

Quả sấu chứa 80% nước, 1% acid hữu cơ, 1,3% protid, 8,2% glucid, 2,7% cellulose, 0,8% tro, 100 mg% calcium, 44 mg% phosphor, với sắt và 3 mg% vitamin C. Có thể trị ho, tiêu đờm, sử dụng trị nhiều bệnh chứng như nhiệt miệng khô khát, ngứa cổ, đau họng.

- Rau muống luộc: Cần một bó rau muống. Có tác dụng cung cấp chất xơ và vitamin.

- Bầu nấu ngao: Cần 0,5 kg bầu + 0,5 kg ngao. Đây là món ăn thanh mát cho cơ thể.

- Cơm trắng: Cần 0,5 kg gạo.

Tráng miệng: 1 kg dứa: Giúp xương chắc khỏe, chống oxy hóa, cung cấp chất xơ, vitamin, dễ tiêu, chống viêm, đông máu…

Hai thực đơn dưới đây theo gợi ý của chuyên gia dinh dưỡng sẽ giúp bà nội trợ vừa chọn được món ngon mà tiết kiệm, lại đủ chất cho ngày hè nóng bức.

Theo chuyên gia Lê Thị Hải, Giám đốc Trung tâm Khám và Tư vấn dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, thực phẩm cung cấp năng lượng và các chất dinh dưỡng để duy trì sự sống và mọi hoạt động của con người. Chúng thường được phân thành các nhóm tùy vào thành phần chất dinh dưỡng có nhiều nhất trong đó.

Có 4 nhóm chất quan trọng, bao gồm:

Chất bột đường: Có trong các loại ngũ cốc, khoai củ: gạo, mì, bánh mì, nui, bún, miến, khoai lang, khoai môn, đường, bắp, trái cây... chiếm 60-65% tổng năng lượng. Có chức năng quan trọng nhất là cung cấp năng lượng, 1 g Carbohydrat cung cấp 4 kcal năng lượng. Ngoài ra, chất bột đường còn có tác dụng cấu tạo nên tế bào và các mô, hỗ trợ sự phát triển não và hệ thần kinh đồng thời cung cấp những chất xơ cần thiết.

Chất béo (Lipid): Có trong dầu, mỡ, bơ... Có tác dụng cung cấp năng lượng ở dạng đậm đặc nhất (1 g chất béo cung cấp 9 Kcal năng lượng), nguồn dự trữ năng lượng (mô mỡ), giúp hấp thu các vitamin tan trong dầu mỡ như vitamin A, D, E, K.

Chất đạm (Protid): Có trong thịt, cá, trứng, sữa, tôm, cua, đậu xanh, đậu đen, đậu đỏ, đậu nành, tàu hũ... Chất đạm đóng vai trò là nguyên liệu xây dựng tế bào cơ thể, các cơ, xương, răng..., nguyên liệu tạo dịch tiêu hóa, các men, các hormon trong cơ thể giúp điều hòa hoạt động của cơ thể, nguyên liệu tạo các kháng thể giúp cơ thể chống đỡ bệnh tật, vận chuyển các dưỡng chất. 1 g chất đạm cung cấp 4 kcal năng lượng.

Khoáng chất và vitamin: Có trong rau, trái cây,… Chúng có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc cung cấp cho cơ thể vitamin và chất xơ.

Đồng quan điểm, thạc sĩ, bác sĩ Dzoãn Thị Tường Vi (nguyên Trưởng khoa dinh dưỡng viện 198), cũng cho rằng chúng ta cần cung cấp đủ 4 nhóm thực phẩm trên cũng như nên ăn phối hợp nhiều loại thực phẩm từ chúng. Ngoài ra khi ăn cần theo nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Dưới đây là một vài gợi ý kết hợp 4 nhóm chất cần thiết trong thực đơn bữa ăn gia đình hàng ngày, khoảng 5-6 người, bao gồm ông bà, bố mẹ và con cái (trong tình trạng cơ thể hoàn toàn khỏe mạnh, không kèm bệnh lý):

Thực đơn 1:

- Thịt rang: Cần 0,4 kg thịt nạc. Có tác dụng bổ sung chất béo, đạm, sắt, thích hợp cho cả gia đình.

- Đậu luộc: Cần 4 bìa đậu. Có tác dụng bổ sung canxi, tốt cho răng, xương, hỗ trợ tiêu hóa,… Trẻ em và người già nên ăn nhiều.

- Canh sườn: Cần 0,5 kg bí xanh, 2 g sườn. Bí nhiều nước, chất xơ, vitamin, có tác dụng thanh nhiệt.

- Salad dưa chuột, cà chua: Có tác dụng cung cấp lượng chất xơ cần thiết cho cơ thể.

- Cơm: Cần 0,5 kg gạo. Là nguồn cung cấp chất bột đường duy nhất trong bữa ăn.

Tráng miệng: 1 kg dưa lê. Loại quả này chứa nhiều vitamin A, B, C và chất khoáng như magie, natri khá cao, không có cholesterol.

Thực đơn 2:

- Vịt om sấu: Cần 1 kg vịt + 2 g sấu. Thịt vịt có tác dụng cung cấp chất đạm vượt trội so với thịt bò, heo, dê, cá, trứng. Ngoài ra, thịt vịt cũng có hàm lượng cao các chất dinh dưỡng như canxi, phốtpho, sắt, vitamin (B1, B2, A, D, E), acide nicotic….

Quả sấu chứa 80% nước, 1% acid hữu cơ, 1,3% protid, 8,2% glucid, 2,7% cellulose, 0,8% tro, 100 mg% calcium, 44 mg% phosphor, với sắt và 3 mg% vitamin C. Có thể trị ho, tiêu đờm, sử dụng trị nhiều bệnh chứng như nhiệt miệng khô khát, ngứa cổ, đau họng.

- Rau muống luộc: Cần một bó rau muống. Có tác dụng cung cấp chất xơ và vitamin.

- Bầu nấu ngao: Cần 0,5 kg bầu + 0,5 kg ngao. Đây là món ăn thanh mát cho cơ thể.

- Cơm trắng: Cần 0,5 kg gạo.

Tráng miệng: 1 kg dứa: Giúp xương chắc khỏe, chống oxy hóa, cung cấp chất xơ, vitamin, dễ tiêu, chống viêm, đông máu…

Bữa cơm chiều nay nhà mình sẽ có các món:

- Bắp giò hầm hạt sen

- Gà chiên mắm mật ong

- Đỗ xào

- Canh mùng tơi nấu tôm

BẮP GIÒ HẦM HẠT SEN

Thịt chọn phần bắp chân giò, thái miếng vuông cỡ nửa bao diêm. Chần thịt qua nước sôi rồi rửa lại lần nữa cho sạch và nước không bị đục. Cho nước ngập sâm sấp mặt thịt, ninh thịt khoảng 30 phút với lửa nhỏ. Mộc nhĩ ngâm nở, rửa sạch, xé miếng bằng thịt, hạt sen khô hoặc tươi ngâm mềm. Cho mộc nhĩ, hạt sen vào ninh cùng thịt, nêm gia vị, hạt tiêu, nước mắm cho vừa ăn, ninh thêm khoảng 15 phút nữa, nếm thử thấy hạt sen mềm nhừ là được.

GÀ CHIÊN MẮM, MẬT ONG

Gà rửa sạch, chặt miếng vừa ăn. Ướp gà với gia vị, hạt tiêu khoảng 30 phút. Cho dầu vào chảo, dầu sôi cho gà vào chiên vàng đều, vớt ra cho ráo dầu. Pha 1 thìa canh nước mắm, 1 thìa cà phê dầu hào, 1 thìa cà phê mật ong, chút tỏi băm, chút đường, hạt tiêu, 3 thìa canh nước lọc, khuấy đều. Cho chút dầu vào chảo, phi thơm tỏi rồi cho gà và hỗn hợp nước mắm vào đảo đều cho ngấm. Khi nào thấy nước keo lại là được, cho ra đĩa là xong.

ĐỖ XÀO

Đỗ ngâm và rửa sạch, thái vát. Cho dầu vào chảo, cho đỗ vào xào, nêm gia vị cho vừa. Xào đỗ gần chín thì cho chút tỏi băm nhỏ vào đảo đều rồi tắt bếp.

CANH MÙNG TƠI TÔM

Rau mùng tơi rửa sạch, tôm khô ngâm mềm. Nước sôi cho tôm vào đun khoảng 5 phút cho ra nước ngọt. Nêm nếm gia vị cho phù hợp, cho rau vào đun sôi bùng một lát là tắt bếp vì rau mùng tơi rất nhanh chín.

Chúc các bạn thành công và ngon miệng với thực đơn hàng ngày!

(Theo Khám phá)

Mỗi món ăn ngon miệng, chế biến phù hợp với thời tiết sẽ đem lại bữa cơm chiều hấp dẫn.

Bữa cơm chiều nay nhà mình sẽ có các món:

- Bắp giò hầm hạt sen

- Gà chiên mắm mật ong

- Đỗ xào

- Canh mùng tơi nấu tôm

BẮP GIÒ HẦM HẠT SEN

Thịt chọn phần bắp chân giò, thái miếng vuông cỡ nửa bao diêm. Chần thịt qua nước sôi rồi rửa lại lần nữa cho sạch và nước không bị đục. Cho nước ngập sâm sấp mặt thịt, ninh thịt khoảng 30 phút với lửa nhỏ. Mộc nhĩ ngâm nở, rửa sạch, xé miếng bằng thịt, hạt sen khô hoặc tươi ngâm mềm. Cho mộc nhĩ, hạt sen vào ninh cùng thịt, nêm gia vị, hạt tiêu, nước mắm cho vừa ăn, ninh thêm khoảng 15 phút nữa, nếm thử thấy hạt sen mềm nhừ là được.

GÀ CHIÊN MẮM, MẬT ONG

Gà rửa sạch, chặt miếng vừa ăn. Ướp gà với gia vị, hạt tiêu khoảng 30 phút. Cho dầu vào chảo, dầu sôi cho gà vào chiên vàng đều, vớt ra cho ráo dầu. Pha 1 thìa canh nước mắm, 1 thìa cà phê dầu hào, 1 thìa cà phê mật ong, chút tỏi băm, chút đường, hạt tiêu, 3 thìa canh nước lọc, khuấy đều. Cho chút dầu vào chảo, phi thơm tỏi rồi cho gà và hỗn hợp nước mắm vào đảo đều cho ngấm. Khi nào thấy nước keo lại là được, cho ra đĩa là xong.

ĐỖ XÀO

Đỗ ngâm và rửa sạch, thái vát. Cho dầu vào chảo, cho đỗ vào xào, nêm gia vị cho vừa. Xào đỗ gần chín thì cho chút tỏi băm nhỏ vào đảo đều rồi tắt bếp.

CANH MÙNG TƠI TÔM

Rau mùng tơi rửa sạch, tôm khô ngâm mềm. Nước sôi cho tôm vào đun khoảng 5 phút cho ra nước ngọt. Nêm nếm gia vị cho phù hợp, cho rau vào đun sôi bùng một lát là tắt bếp vì rau mùng tơi rất nhanh chín.

Chúc các bạn thành công và ngon miệng với thực đơn hàng ngày!

(Theo Khám phá)

Thông thường, nếu làm giá đỗ tại nhà sẽ mất khoảng 2,5 đến 3 ngày mới thu hoạch được. Bên cạnh đó, người làm giá đỗ phải mất thời gian cho giá đỗ “uống nước” hàng ngày và khi mọc, giá đỗ thường dài, mảnh, có rễ, mẫu mã không đẹp. Chính vì vậy, nhiều người bán hàng đã dùng thuốc kích thích không rõ nguồn gốc để cho vào giá đỗ, rút ngắn thời gian thu hoạch mà giá đỗ đẹp và hút mắt, bán sẽ đắt hàng.

Để tránh mua phải loại giá đỗ có sử dụng thuốc kích thích tăng trưởng này, khi đi chợ, chị em cần chú ý phân biệt. Chỉ cần nhìn bằng mắt thường và sờ bằng tay chị em có thể nhận ra rất dễ dàng.

Về hình dạng

Giá đỗ ngâm chất kích thích tăng trưởng trông béo, mập, vô cùng hấp dẫn nhưng giòn, dễ bị đứt đoạn.

Trong khi đó, giá đỗ sạch không hóa chất thường "gầy" hơn, thân giá khó gẫy hơn và nhìn không bắt mắt.

Giá đỗ sạch không hóa chất thường "gầy" hơn, thân giá khó gẫy hơn và nhìn không bắt mắt (Ảnh: Internet)

Kích thước

Loại giá đỗ sạch không tẩm hóa chất thường chỉ ngắn bằng một nửa loại giá đỗ dùng chất kích thích tăng trưởng.

Rễ giá đỗ

Giá đỗ sạch vì phải hút nước nên có dễ dài. Trong khi đó, loại giá đỗ có chất kích thích tăng trưởng không có rễ hoặc nếu có thì rễ rất ngắn. Nguyên nhân là do người bán hàng ngâm giá ở trong nước có chứa thuốc làm tất cả các bộ phận của giá đều hút nước, dẫn đến rễ giá ít phát triển.

Giá đỗ sạch vì phải hút nước nên có dễ dài (Ảnh: Laodong)

Lá giá đỗ

Giá đỗ sạch có phần lá mở ra hoặc nhìn từ ngoài sẽ lấy mầm lá nhú màu vàng hoặc màu xanh trong khi giá ngâm hóa chất có 2 hạt mầm đóng chặt với nhau.

Màu sắc giá đỗ

Quan sát màu sắc sẽ thấy, giá ngâm thuốc kích thích sẽ có màu trắng muốt, đẹp mắt còn loại giá thông thường có màu trắng nhạt hoặc màu sữa.

Thực tế, làm giá đỗ rất dễ, vì thế để có 100% giá đỗ sạch, chị em hãy tự làm tại nhà. Tham khảo cách làm dưới đây.

(Theo Khám phá)

Chỉ cần bằng mắt thường chị em cũng có thể phân biệt được giá đỗ sạch với giá đỗ có chất kích thích tăng trưởng.

Thông thường, nếu làm giá đỗ tại nhà sẽ mất khoảng 2,5 đến 3 ngày mới thu hoạch được. Bên cạnh đó, người làm giá đỗ phải mất thời gian cho giá đỗ “uống nước” hàng ngày và khi mọc, giá đỗ thường dài, mảnh, có rễ, mẫu mã không đẹp. Chính vì vậy, nhiều người bán hàng đã dùng thuốc kích thích không rõ nguồn gốc để cho vào giá đỗ, rút ngắn thời gian thu hoạch mà giá đỗ đẹp và hút mắt, bán sẽ đắt hàng.

Để tránh mua phải loại giá đỗ có sử dụng thuốc kích thích tăng trưởng này, khi đi chợ, chị em cần chú ý phân biệt. Chỉ cần nhìn bằng mắt thường và sờ bằng tay chị em có thể nhận ra rất dễ dàng.

Về hình dạng

Giá đỗ ngâm chất kích thích tăng trưởng trông béo, mập, vô cùng hấp dẫn nhưng giòn, dễ bị đứt đoạn.

Trong khi đó, giá đỗ sạch không hóa chất thường "gầy" hơn, thân giá khó gẫy hơn và nhìn không bắt mắt.

Giá đỗ sạch không hóa chất thường "gầy" hơn, thân giá khó gẫy hơn và nhìn không bắt mắt (Ảnh: Internet)

Kích thước

Loại giá đỗ sạch không tẩm hóa chất thường chỉ ngắn bằng một nửa loại giá đỗ dùng chất kích thích tăng trưởng.

Rễ giá đỗ

Giá đỗ sạch vì phải hút nước nên có dễ dài. Trong khi đó, loại giá đỗ có chất kích thích tăng trưởng không có rễ hoặc nếu có thì rễ rất ngắn. Nguyên nhân là do người bán hàng ngâm giá ở trong nước có chứa thuốc làm tất cả các bộ phận của giá đều hút nước, dẫn đến rễ giá ít phát triển.

Giá đỗ sạch vì phải hút nước nên có dễ dài (Ảnh: Laodong)

Lá giá đỗ

Giá đỗ sạch có phần lá mở ra hoặc nhìn từ ngoài sẽ lấy mầm lá nhú màu vàng hoặc màu xanh trong khi giá ngâm hóa chất có 2 hạt mầm đóng chặt với nhau.

Màu sắc giá đỗ

Quan sát màu sắc sẽ thấy, giá ngâm thuốc kích thích sẽ có màu trắng muốt, đẹp mắt còn loại giá thông thường có màu trắng nhạt hoặc màu sữa.

Thực tế, làm giá đỗ rất dễ, vì thế để có 100% giá đỗ sạch, chị em hãy tự làm tại nhà. Tham khảo cách làm dưới đây.

(Theo Khám phá)