Nhận định, soi kèo Le Havre vs Brest, 21h00 ngày 26/1: Chiến thắng thứ 4

Theo Luật sư Đặng Văn Cường, Văn phòng luật sư Chính Pháp (Đoàn luật sư Tp Hà Nội), để truy trách nhiệm bồi thường thiệt hại thì cần làm rõ nguyên nhân vụ nổ đó. Nguyên nhân có thể xuất phát từ lỗi của nhà sản xuất bình chữa cháy; lỗi do sử dụng, bảo quản của người sử dụng. 

Ngoài ra, có thể do những nguyên nhân khác như người dùng mua phải hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng. 

Có nhiều quan điểm cho rằng cơ quan ban hành văn bản quy định trang bị bắt buộc bình chữa cháy phải bồi thường nếu đã loại trừ những nguyên nhân nêu trên. Tuy nhiên, để khởi kiện cơ quan ban hành văn bản này thiếu tính khả thi theo quy định pháp luật hiện hành và thực tiễn tố tụng ở nước ta là điều khó. Nếu khởi kiện theo thủ tục tố tụng hành chính thì không được bởi Thông tư 57 là văn bản quy phạm pháp luật chứ không phải là văn bản áp dụng pháp luật. Không phải là văn bản cá biệt nên không thể khởi kiện theo thủ tục tố tụng hành chính hiện hành.

Mặt khác, nếu khởi kiện theo thủ tục tố tụng dân sự thì cần phải có chứng cứ cụ thể chứng minh lỗi của bị đơn, điều đó sẽ rất khó cho người khởi kiện.

Cũng về vấn đề này, PV Infonet đã có cuộc phỏng vấn Luật sư Phạm Công Út , Văn phòng Luật sư Phạm Nghiêm (Đoàn Luật sư Tp Hồ Chí Minh) về vấn đề này:

Thưa ông, chỉ sau vài ngày quy định bắt buộc trang bị bình chữa cháy với xe ô tô có hiệu lực, đã có nhiều vụ nổ bình chữa cháy xảy ra. Điều này các chuyên gia pháp luật và kỹ thuật đã khuyến cáo. Ông có ý kiến gì về vấn đề này?

Đây là một thách thức thực tiễn đối với quy định về phòng cháy chữa cháy của cơ quan ban hành quy định bắt buộc trang bị bình chữa cháy trong toàn bộ các loại xe ô tô. Trong các bình chữa cháy đều có hướng dẫn cách sử dụng về việc không để ở nơi có nhiệt độ trên 50 độ C, tránh rung lắc, xa tầm tay trẻ em… 

Như vậy, với quy định bắt buộc này, việc tuân thủ của người dân sẽ trở thành… cảm tử. Do đó, có thể đây chỉ là vài vụ nổ bình chữa cháy đầu tiên, hứa hẹn không phải đã là kết thúc.

Về mặt pháp lý, nếu có thiệt hại, các "khổ chủ" bị nổ bình chữa cháy có thể kiện ai?

Tại thời điểm hiện nay thì người dân chưa thể kiện đòi bồi thường về các thiệt hại tài sản, tính mạng do chính sách pháp luật ban hành đã gây ra cho người dân vì luật pháp chưa quy định. 

Tuy nhiên, sau ngày 01/7/2016 thì người dân có thể kiện bất kỳ điều gì dù pháp luật không có quy định; Đồng thời, sau khi gia nhập TPP Việt Nam thì phải theo tinh thần người dân hoặc doanh nghiệp được quyền kiện Chính phủ về những chính sách gây hại cho họ.

Do đó, tôi cho rằng tương lai sau này, không chỉ Thông tư 57/2015 của Bộ Công an về quy định này, và cả những chính sách pháp luật khác đang lưu hành cũng phải rà soát lại tính hợp lý nếu không muốn đối diện với những cuộc kiện tụng tràn lan, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín quốc gia, uy tín của nhà nước.

Nếu những "khổ chủ" bị nổ bình chữa cháy trong xe nhờ ông đứng ra bảo vệ quyền lợi cho họ, ông sẵn sàng chứ?

Làm nghề luật sư thì việc kiện ai đó là hoạt động chuyên nghiệp nên không chỉ riêng tôi mà bất kỳ luật sư nào khác cũng sẳn sàng bắt tay vào việc kiện tụng để bảo vệ thân chủ.

Quay trở lại với những phản đối gần đây về việc Thông tư 57 bắt buộc trang bị bình chữa cháy trong xe ô tô đã gây khó cho người dân, ông đánh giá thế nào khi các nước, các hãng ô tô không thiết kế chỗ lắp bình cứu hỏa, không bắt buộc sử dụng bình cứu hỏa trên xe cá nhân mà Việt Nam lại có quy định này?

Sự tiến bộ của nhân loại qua nhiều thế kỷ sáng chế ra chiếc ô tô, người ta đã không thiết kế chỗ lắp bình cứu hỏa mà Việt Nam lại có quy định này. Điều này khiến tôi liên tưởng lại “sáng kiến cải tiến kỹ thuật” từ chiếc ô tô chạy bằng xăng thành chiếc ô tô chạy bằng than củi với cái nồi hơi được thiết kế to đùng nóng bỏng gắn sau xe ô tô cách đây vài thập kỷ của Việt Nam. 

Nhưng lúc đó, là do hoàn cảnh khó khăn đành phải làm thế, còn bây giờ không còn khó khăn nữa thì quy định này như sự “chơi sang”, buộc các xe ô tô lưu hành tại Việt Nam tới đây sẽ phải thiết kế vị trí của chiếc ô tô phải có vị trí lắp đặt bình chữa cháy mini cho khác với nhân loại, nếu không muốn bị phạt vạ.

Xin cảm ơn ông!

Nhìn vào bối cảnh chung, The New York Timesđi tìm tên tuổi thất thế và cho rằng câu trả lời là "không ai cả", ít nhất là so với những cái tên bé nhỏ khác, và nhất là khi xét đến những ảnh hưởng mà họ đang nắm giữ đối với cuộc sống của mỗi chúng ta.

Các nhân vật trong làng công nghệ thường mường tượng thị trường này như một đại dương đầy giông bão, mà mỗi nhà vô địch đều có thể đột ngột dính một đòn chí mạng từ những kẻ thù không ai ngờ tới được. “Kẻ nào đó ở đâu đó đang ngắm súng vào chúng ta”, Eric Schmidt - Giám đốc điều hành của Alphabet vẫn thường nói.

Tuy vậy, gần nửa thập kỷ qua, chưa có kẻ thù lạ nào làm khó được năm ông lớn này. Có thể, tình trạng này sẽ kéo dài trong vài năm nữa. Quy mô của họ ngày càng lớn, các lĩnh vực ngày càng mở rộng và mạnh mẽ hơn, cho họ sự chuẩn bị tốt hơn với những kẻ thù bất ngờ.

Dù năm ông lớn này vẫn kè cạnh nhau không ngừng, và mỗi năm lại có kẻ lên người xuống, nhưng khó mà hình dung sẽ có một cái tên nào thực sự bị xóa sổ khỏi thị trường và xã hội Mỹ, đừng nói là 2 hay 3 cái tên trong số đó.

“Năm ông lớn này xuất hiện đúng lúc để lấp đầy vào mọi nhu cầu khách hàng”, trích phát biểu của Geoffrey G. Parker - Giáo sư Kinh tế tại Đại học Tulane, đồng tác giả của Platform Revolution, cuốn sách sắp xuất bản về những lý do 5 tên tuổi này sẽ tiếp tục thống trị. “Năm thuyền trưởng này đang lèo lái những ngọn sóng thay đổi công nghệ hoàn hảo, đó là sự cắt giảm rõ rệt chi phí IT, liên kết mạng lưới rộng rãi hơn và sự trỗi dậy của điện thoại di động. Ba làn sóng này đến cùng lúc, và được hòa quyện hoàn hảo cho việc phát triển cũng như khai thác những lợi thế của từng bước chuyển mình”.

Giáo sư Parker cũng nhấn mạnh rằng, sức mạnh của 5 ông lớn không nhất thiết triệt hạ những đối thủ bé nhỏ hơn. Uber vẫn có thể thao túng ngành công nghiệp vận chuyển, Airbnb vẫn thống trị được mảng thuê chỗ ở, và Netflix đang cố nuốt trọn thị trường giải trí. Và nếu những kẻ đang lên tiếp tục vững bước, nhiều khả năng chúng sẽ sánh vai với năm ông lớn này, chứ không thay thế họ. Họ đã quá lớn mạnh trước các startup thông thường, và những bạn đồng hành mới chỉ giúp họ củng cố thêm vị trí dẫn đầu.

Đơn cử như trường hợp Netflix. Dịch vụ này lưu trữ dữ liệu trên cloud của Amazon, và Google cũng đầu tư lớn vào Uber. Khi bạn chi tiền cho các ứng dụng của startup trên App Store hay Google Store, chi phí và quảng cáo từ các ứng dụng này cũng được trả về không ít cho Apple và Google.

Đây là hạt nhân của sự quật cường đến từ bộ năm quyền lực. Họ đều đã xây dựng được những công nghệ khổng lồ mà mọi thứ chúng ta làm với máy tính đều phải xoay quanh chúng. Trong ngành công nghệ, thuật ngữ này gọi là các “nền tảng” (platform) đầy giá trị - những viên gạch nền mà mọi công ty khác phải sử dụng, kể cả các đối thủ tiềm năng của họ. Những nền tảng này là không thể tránh khỏi. Bạn có thể vượt qua một hoặc hai nền tảng, nhưng các ông lớn đã dệt được một tấm chăn khổng lồ che phủ toàn bộ nền kinh tế.

Một kho hàng của Amazon tại Madrid. Các ông lớn đang ngày càng mở rộng ngành nghề và lĩnh vực quan tâm. Ảnh: Pablo Blazquez Dominguez.

Tấm chăn ấy trải dài từ công nghệ cũ (như Windows - vẫn là ông vua của máy tính, hay công cụ tìm kiếm Google), đến những công nghệ mới (như cách Google, Apple đang thao túng các hệ điều hành di động và ứng dụng dựa trên hệ điều hành đó). Facebook và Google đang nắm giữ ngành quảng cáo điện tử, trong khi Amazon, Microsoft và Google đang điều khiển các cấu trúc cloud mà nhiều startup phải phụ thuộc.

Amazon nắm giữ cơ sở hạ tầng mua sắm và dịch vụ vận chuyển nhanh - những thứ đang trở thành hạt nhân của ngành bán lẻ, trong khi Facebook sở hữu vũ khí vĩ đại hơn mọi nền tảng, đó là quan hệ xã hội của con người.

Các nền tảng này cùng nhau tạo ra thứ mà các nhà kinh tế gọi là “hiệu ứng mạng lưới”. Càng nhiều người dùng, chúng càng trở nên bất khả xâm phạm. Vì sao bạn dùng Facebook Messenger hoặc WhatsApp (cũng do Facebook sở hữu) để nhắn tin? Bởi vì ai cũng dùng chúng cả.

Các nền tảng này cũng mang lại lợi thế lớn khi bộ năm này tiến đánh các thị trường mới. Apple dù đến trễ trong mảng nhạc trực tuyến nhưng vẫn thu hút đến 10 triệu lượt khách hàng trong sáu tháng đầu tiên. Facebook dùng sức mạnh này để bắt người dùng tải về ứng dụng Messenger riêng mặc cho bao lời la ó.

Ứng dụng Messenger là minh chứng cho sức mạnh của Facebook. Ảnh: David Curry.

Và bởi vì mọi dữ liệu đều nằm trong các nền tảng, chúng trở thành những mảnh đất màu mỡ cho kinh doanh. Việc khai thác có thể đến trực tiếp, như cách Google dùng thông tin cá nhân mà người dùng cung cấp để “tăng trải nghiệm người dùng” theo những cách đôi khi đáng nghi ngờ. Bằng cách thống kê những ứng dụng phổ biến trên App Store, Apple có thể biết họ cần bổ sung gì cho iPhone.

“Theo một cách nào đó, nhiều chi phí R&D đang được chuyển từ phòng thí nghiệm đến các cơ sở dữ liệu, cho phép họ phát triển sản phẩm tốt hơn”, giáo sư Parker cho biết. “Điều này giải thích vì sao tầm nhìn của các công ty này ngày càng rộng hơn. Họ đang có những động thái bước vào ngành xuất bản và giải trí, tạo ra những làn sóng sức khỏe và tài chính mới. Họ chế tạo xe hơi, drone, robot và các thế giới thực tế ảo. Tại sao vậy? Vì các nền tảng của họ - người dùng, dữ liệu và tiền họ kiếm được - khiến mọi thứ trở nên vừa tầm tay”.

Dẫu vậy, không thể nói năm ông lớn này hoàn toàn bất bại. Chỉ mới đây thôi, IBM, Cisco Systems, Intel và Oracle vẫn còn một tay che cả bầu trời, nhưng giờ họ chỉ còn là kẻ hoài niệm trong cái bóng của chính mình.

Những kẻ hay ngờ vực sẽ tìm thấy nhiều mối nguy cho 5 ông lớn. Một trong số đó đang trở mình từ phía Đông, khi các công ty phần cứng và phần mềm từ Trung Quốc đang tự tạo ra những nền tảng đối chọi. Đâu đó tồn tại những nguy cơ từ các dự luật can thiệp của các chính phủ, nhất là tại châu Âu, khi các nhà lãnh đạo đã đặt mối lo âu về sự độc quyền và bảo mật lên các ông lớn.

Dù vậy, khó nói được sẽ có thay đổi to tát nào không. Cứ cho là Alibaba - công ty thương mại điện tử khổng lồ từ Trung Quốc - sẽ lật đổ được Amazon tại Ấn Độ, thì hành trình toàn cầu vẫn còn xa vời.

Những sự can thiệp từ chính phủ thường tạo lợi thế cho một ông lớn với những cái tên còn lại. Ví dụ, nếu Ủy ban châu Âu quyết định tấn công Android trên mặt trận chống độc quyền, Apple và Microsoft có thể ít nhiều hưởng lợi. Ngược lại, nếu Bộ Tư pháp Mỹ quyết định rằng Apple đang âm mưu nâng giá e-book, thì Amazon tất sẽ mỉm cười.

Các chính sách nhà nước đóng vai trò lớn trong sự thành bại của làng công nghệ. Ảnh: Tat Wza.

Vậy nên người dùng hãy lưu tâm những cái tên này. Họ đang nằm trong top 10 công ty giá trị nhất sàn chứng khoán Mỹ. Tất cả đều được các nhà đầu tư đánh giá cao, và lãnh đạo của họ cũng ít chịu ảnh hưởng bởi những nhà đầu tư thích đấu tranh.

Vì thế, câu trả lời quá rõ ràng. Không ai trong số họ đang thua cuộc, ít nhất là trong tương lai gần.