GS. NGND Phan Hữu Dật

Trên nửa thế kỷ tham gia giảng dạy và nghiên cứu khoa học, GS. NGND Phan Hữu Dật đã trở thành một trong những giáo sư đầu ngành về Nhân học. Những công trình nghiên cứu của ông tập trung vào những nội dung như: Các vấn đề lý luận về tộc người, về cộng đồng quốc gia dân tộc và lý thuyết Nhân học; Văn hóa các dân tộc ở Việt Nam, Văn hóa và phát triển; Quá trình tộc người và mối quan hệ dân tộc ở Việt Nam, Đông Nam Á và trên thế giới; Dân tộc học và chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước ta dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh; Lịch sử hôn nhân và gia đình.

Trên 100 công trình nghiên cứu đã được công bố của GS. Phan Hữu Dật đề cập đến các vấn đề cốt lõi trong nghiên cứu Dân tộc học, từ các vấn đề lý thuyết trong nghiên cứu đến việc tổng kết các vấn đề nghiên cứu trong Dân tộc học ở nước ta, từ Dân tộc học Việt Nam đến các vấn đề dân tộc học trên thế giới, từ văn hóa và phát triển đến yêu cầu đào tạo và nghiên cứu Dân tộc học phục vụ cho việc hoạch định và thực hiện đường lối, chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước, từ mối quan hệ dân tộc và những vấn đề cấp bách ở nước ta và trên thế giới đến vấn đề dân tộc trong toàn cầu hóa, từ việc đẩy mạnh nghiên cứu các ngành khoa học xã hội- nhân văn đến nghiên cứu ứng dụng…

Những vấn đề nghiên cứu của ông đã đặt nền tảng cho sự phát triển của nền Dân tộc học Việt Nam.

Ông là người Việt Nam đầu tiên soạn giáo trình “Cơ sở Dân tộc học” (1973) phục vụ cho việc nghiên cứu và giảng dạy.

Trong thập kỷ 90 của thế kỷ XX, nhiều công trình nghiên cứu của ông đã tiếp tục đề cập đến những yêu cầu nghiên cứu Dân tộc học theo hướng Nhân học trên cơ sở những thành tựu nghiên cứu và nhận thức mới trước yêu cầu phát triển của đất nước, hội nhập khu vực và quốc tế.

Trên nền tảng nghiên cứu cơ bản, những công trình nghiên cứu khoa học của GS. Phan Hữu Dật đã đặc biệt chú trọng nghiên cứu cũng như tổng kết về lý luận và chính sách dân tộc ở nước ta trong lịch sử và hiện tại.

Một trong những đóng góp rất quan trọng của GS. Phan Hữu Dật là nghiên cứu về cộng đồng các dân tộc ở Việt Nam, văn hóa và phát triển. Trên 30 công trình nghiên cứu của ông đã bao quát khá nhiều vấn đề trên lĩnh vực này.

GS. Phan Hữu Dật cũng là người đầu tiên khái quát một cách đầy đủ nhất về những đặc điểm chủ yếu của cộng đồng các dân tộc ở nước ta. Ông cũng đã cùng giới thiệu nghiên cứu tham gia xây dựng các tiêu chí xác định thành phần các dân tộc ở Việt Nam. Những tiêu chí đó đã được đưa vào ứng dụng thực tiễn trong thập kỷ 70 của thế kỷ XX.

Ông đã công bố trên 100 công trình nghiên cứu, trong đó có 9 sách chuyên khảo... Nhiều luận văn nghiên cứu của ông đã được công bố trong các chuyên san và tạp chí khoa học quốc tế có uy tín.

GS. Phan Hữu Dật còn có những đóng góp lớn trên phương diện quản lý cho sự phát triển của Trường ĐH Tổng hợp Hà Nội: là Chủ nhiệm Khoa Lịch sử (1970-1975), Chủ nhiệm Bộ môn Dân tộc học (1986-1988), Phó Hiệu trưởng (1977-1981), Quyền Hiệu trưởng (1981-1985) và Hiệu trưởng Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội (1985-1988). 

Giám đốc ĐHQG Hà Nội, ông Nguyễn Kim Sơn, khẳng định những đóng góp to lớn về học thuật, về giảng dạy không chỉ cho ĐHQG Hà Nội mà còn cả ở tầm quốc gia. “Đặc biệt, thầy luôn nhận được sự kính trọng và yêu mến của các thế hệ học trò - đó là phần thưởng quý giá nhất đối với một nhà giáo. Mãi mãi trong sự phát triển của Trường ĐH Tổng hợp Hà Nội, của ngành Nhân học và của ĐHQG Hà Nội, thầy luôn có một vị trí xứng đáng với tên tuổi và những đóng góp của mình”. 

Ngân Anh

"Không phải bao giờ và ở đâu cũng có thầy Makarenko"

Nếu không thay đổi từ những quyết sách ở tầm vĩ mô mà loay hoay phán xét ở cái vi mô, như lẽ ra thầy phải thế này trò phải thế kia thì sẽ còn nhiều sự việc tát mặt hay quỳ gối.

Sở TT&TT và cơ quan chuyên môn tại địa phương cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định tại Thông tư 07 của các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp có liên quan và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Qua đó, thúc đẩy việc sử dụng chung hạ tầng kỹ thuật ngầm.

Chuyển đổi số trong công tác quản lý hạ tầng viễn thông cũng là một nội dung Bộ TT&TT đề nghị UBND các tỉnh, thành phố quan tâm, chỉ đạo Sở TT&TT và các cơ quan chuyên môn tại địa phương. Theo đó, địa phương cần xây dựng cơ sở dữ liệu, bản đồ số để quản lý hạ tầng viễn thông, trong đó có hạ tầng ngầm, và thường xuyên cập nhật dữ liệu, chia sẻ số liệu, báo cáo trực tuyến về Cục Viễn thông, Bộ TT&TT.

Đồng thời, các địa phương cần khuyến khích xã hội hóa, kêu gọi đầu tư từ các doanh nghiệp vào công trình hạ tầng ngầm, mở rộng các hình thức hợp tác công tư - PPP để thúc đẩy tiến độ ngầm hóa cáp viễn thông trên địa bàn.

Trước đó, cũng với mục tiêu góp phần xây dựng hệ thống hạ tầng viễn thông đồng bộ và hiện đại, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, Bộ TT&TT đã đề nghị UBND các tỉnh, thành phố quan tâm chỉ đạo UBND cấp huyện, xã và các cơ quan có liên quan bảo vệ cơ sở hạ tầng viễn thông, xử lý hành vi cản trở việc xây dựng hợp pháp, hành vi phá hoại, xâm phạm cơ sở hạ tầng viễn thông.

Bộ TT&TT cũng đề nghị các địa phương tổ chức tuyên truyền, phổ biến cho người dân biết kết luận của Tổ chức Y tế thế giới - WHO về việc chưa có bằng chứng cho thấy sóng điện từ của các trạm thu phát sóng thông tin di động - BTS có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân.

Đồng thời, ủng hộ xây dựng phát triển các trạm BTS nói riêng và phát triển cơ sở hạ tầng viễn thông nói chung phục vụ phát triển kinh tế số, xã hội số, chính phủ số.

Tại “Kế hoạch nâng cao chất lượng mạng viễn thông di động Việt Nam đến năm 2025” được phê duyệt hồi tháng 7, Bộ TT&TT vạch rõ 9 giải pháp để hiện thực hóa các mục tiêu, nhiệm vụ, trong đó có giải pháp phát triển hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động và giải pháp thúc đẩy chia sẻ cơ sở hạ tầng dùng chung.

Theo đó, các cơ quan, đơn vị sẽ tập trung xây dựng quy hoạch và kế hoạch thực hiện quy hoạch hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động tại địa phương; thúc đẩy chia sẻ hạ tầng dùng chung giữa các doanh nghiệp để có thể mở rộng vùng phủ sóng, triển khai nhanh mạng 4G, 5G và giảm thiểu chi phí đầu tư cho doanh nghiệp; đồng thời, thúc đẩy chia sẻ hạ tầng dùng chung liên ngành giữa viễn thông và các ngành khác.

Linh Chi