Hàng triệu người Ấn Độ đã tải Remove China Apps để tẩy chay phần mềm Trung Quốc. Theo CNN, ứng dụng này không còn xuất hiện trên Google Play Store vào ngày 3/6, chưa đầy 2 tuần sau khi ra mắt. Quan hệ của hai quốc gia trở nên căng thẳng trong vài tuần gần đây vì vấn đề biên giới.

One Touch App Labs, nhà phát triển ứng dụng, khẳng định đây là công cụ hỗ trợ “Ấn Độ tự lực” bằng cách xác định nguồn gốc của các chương trình cài đặt trên điện thoại. Remove China Apps vi phạm chính sách của Play Store, đó là cấm các sản phẩm “khuyến khích hay kích động” mọi người xóa hay vô hiệu hóa ứng dụng khác.

Theo hãng phân tích Sensor Tower, Remove China Apps được tải về hơn 4 triệu lần trước khi bị hạ. Tại Ấn Độ, gần 160.000 người dùng đánh giá 5 sao trên Play Store. Tuy nhiên, theo một số người, nó không hoàn toàn thành công trong việc phát hiện ứng dụng từ các nhà phát triển Trung Quốc. Chẳng hạn, người dùng Sridhar Toopurani cho biết nó không phát hiện được Mi Video và Helo. Mi Video là ứng dụng streaming của Xiaomi, còn Helo là nền tảng mạng xã hội của ByteDance. PUBG, tựa game phổ biến của Tencent, cũng không bị nhận diện.

Tuy căng thẳng leo thang, Trung Quốc và Ấn Độ lại có quan hệ làm ăn lâu dài. Trong 3 tháng đầu năm nay, Xiaomi và Vivo là hai hãng smartphone hàng đầu tại Ấn Độ, chiếm hơn một nửa thị trường, theo Canalys. Samsung xếp thứ ba, tiếp đến là Realme và Oppo, cũng của Trung Quốc. Ngoài ra, Ấn Độ còn cho phép Huawei tham gia thử nghiệm 5G, điều mà các quốc gia khác còn dè dặt.

Các nhà đầu tư Trung Quốc cũng đổ nhiều tiền vào một số startup lớn nhất của Ấn Độ. Alibaba chống lưng cho công ty thanh toán Paytm, Tencent là nhà đầu tư của nền tảng giao đồ ăn Swiggy, Didi Chuxing lại rót vốn vào ứng dụng gọi xe Ola.

Du Lam 

Xuất hiện ứng dụng tìm diệt các app “Made in China” gây tranh cãi trên Google Play Store

Mới ra mắt 2 tuần nhưng ứng dụng này đã có hơn 1 triệu lượt tải về và leo lên top 1 ứng dụng miễn phí trên Play Store Ấn Độ.

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam đang lấy ý kiến vào dự thảo Thông tư quy định các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của tổ chức tín dụng phi ngân hàng với nhiều bổ sung mới về đối tượng và phân cấp hệ thống thông tin 5 cấp độ.

Dự thảo thông tư được xây dựng nhằm cập nhật đầy đủ quy định của Luật An toàn thông tin mạng và các văn bản hướng dẫn, đồng thời phù hợp với thực tế tình hình an toàn thông tin mạng trong ngành so với Thông tư 18 (ban hành năm 2018).

Theo NHNN Việt Nam, trong năm 2019 và nửa đầu năm 2020, các cuộc tấn công mạng nhằm vào hệ thống ngân hàng gia tăng cả về quy mô và mức độ dai dẳng lẫn thủ đoạn tinh vi. Cuối 2019, ngành ngân hàng đã xảy ra vụ việc liên quan đến công tác đảm bảo an toàn thông tin như lộ lọt thông tin khách hàng, phát hiện mã độc tấn công xâm nhập vào hệ thống thông tin. Ngoài ra, Cục CNTT (NHNN) cũng ghi nhận vướng mắc và các đề xuất trong quá trình triển khai thực hiện Thông tư 18.

Dự thảo Thông tư thay thế có thể giải quyết được vấn đề nảy sinh trong hoạt động CNTT tại các tổ chức, cụ thể với quy định về phân loại hệ thống thông tin theo 3 mức độ, do số lượng các hệ thống thông tin nhiều, tập trung vào mức độ 2 (hệ thống thông tin quan trọng) nên các tổ chức gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong đầu tư nguồn lực để quản lý an toàn các hệ thống thông tin.

Dự thảo thông tư bổ sung thêm đối tượng hiện chưa có các quy định về tuân thủ bảo đảm an toàn hệ thống thông tin. Theo đó, ngoài các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán, dự thảo Thông tư bổ sung một số đối tượng áp dụng thuộc phạm vi quản lý, cấp phép của NHNN hiện chưa có các quy định về tuân thủ bảo đảm an toàn hệ thống thông tin. Cụ thể là công ty thông tin tín dụng (hiện có Công ty Cổ phần thông tin tín dụng Việt Nam – PCB), Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC), Nhà máy in tiền quốc gia, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam có thiết lập và sử dụng hệ thống thông tin phục vụ cho một hoặc nhiều hoạt động kỹ thuật, nghiệp vụ của tổ chức.

Một nội dung được đưa vào dự thảo Thông tư mới so với quy định hiện hành là phân loại hệ thống thông tin theo 5 cấp độ.

Cụ thể, dự thảo thông tư quy định đối với các hệ thống cung cấp dịch vụ trực tuyến cho khách hàng phải tuân thủ phân loại hệ thống (theo quy định tại Nghị định 85/2016/NĐ-CP). Đối với các hệ thống khác, thực hiện phân loại theo 5 cấp độ trên cơ sở tham khảo quy định tại Nghị định 85 và phù hợp với đặc thù ngành ngân hàng. Đây sẽ là quy định thay thế phân loại 3 mức độ theo quy định tại Thông tư 18 đang có một số bất cập gây khó khăn cho các tổ chức khi triển khai.

Trong trường hợp hệ thống thông tin bao gồm nhiều hệ thống thành phần, mỗi hệ thống thành phần lại tương ứng với một cấp độ khác nhau, cấp độ hệ thống thông tin được xác định là cấp độ cao nhất trong các cấp độ của các hệ thống thành phần cấu thành. Dự thảo nêu rõ, danh sách hệ thống thông tin theo cấp độ quan trọng phải được rà soát, cập nhật ngay sau khi hệ thống được triển khai và định kỳ hàng năm.

Trên cơ sở các hệ thống thông tin được phân loại theo cấp độ, các yêu cầu về an toàn bảo mật với từng hệ thống thông tin theo cấp độ có sự khác nhau, dẫn đến nguồn lực cần triển khai cũng khác nhau.

Dự thảo Thông tư cũng quy định áp dụng xác thực đa thành tố khi phê duyệt giao dịch tài chính phát sinh chuyển tiền điện tử sang đối tác bên ngoài có giá trị từ 100 triệu trở lên nhằm phòng ngừa rủi ro lộ lọt thông tin đăng nhập bằng mật khẩu của cán bộ nghiệp vụ.

Xác thực đa yếu tố là phương pháp xác thực yêu cầu tối thiểu hai yếu tố để chứng minh tính đúng đắn của một danh tính. Các yếu tố xác thực bao gồm: những thông tin mà người dùng biết (số PIN, mã khoá bí mật,…); những gì mà người dùng có (thẻ thông minh, thiết bị token, điện thoại di động …); những dấu hiệu sinh trắc học của người dùng.

Ngoài ra, đối với các hệ thống thông tin từ cấp độ 4 trở lên phải áp dụng xác thực đa thành tố đối với các tài khoản quản trị máy chủ, ứng dụng và các thiết bị mạng, an ninh mạng quan trọng. 

Duy Vũ

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Phải thúc đẩy thật nhanh thanh toán điện tử trên di động

Trong phát biểu về thúc đẩy chính phủ điện tử gần đây, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, một điểm rất quan trọng là phải thúc đẩy nhanh thanh toán điện tử, phải mở thật nhanh để cho người dân có thể thanh toán trên di động.

Mô hình o1 xuất hiện trên ChatGPT. Ảnh: ZDnet.

Hôm 12/9, OpenAI giới thiệu một mô hình trí tuệ nhân tạo mới với tên gọi o1. Công ty tuyên bố rằng nó có thể đưa ra suy nghĩ và lý luận tương tự như con người.

Sự phát triển này đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lĩnh vực AI khi mô hình mới giúp đưa công nghệ đến gần hơn với việc giải quyết các vấn đề phức tạp trong các cuộc sống như toán học, mã hóa và khoa học.

Mô hình o1 là bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy nhận thức của máy móc, với việc OpenAI định vị nó như một công cụ mạnh mẽ dành cho các chuyên gia, thay vì người dùng phổ thông.

Mô hình mới thúc đẩy khả năng của AI

Việc phát hành mô hình o1 diễn ra đúng vào thời điểm cuộc chạy đua AI đang rất khốc liệt. Các công ty như Google DeepMind, Anthropic và Meta liên tục cải tiến hệ thống trí tuệ nhân tạo để giúp chúng có thể hoạt động độc lập.

OpenAI giới thiệu mô hình mới có khả năng lý luận như con người. Ảnh: Bloomberg.

Các mô hình AI đang có xu hướng được cá nhân hóa, với việc thiết kế để hỗ trợ người dùng trong nhiều nhiệm vụ khác nhau, chẳng hạn như giao tiếp, sáng tạo và tương tác với thế giới kỹ thuật số.

Hiện tại, mô hình o1 của OpenAI đã được tích hợp vào ChatGPT Plus, giúp các nhà phát triển và nhà khoa học có thể bắt đầu trải nghiệm tính năng mới. Công ty cho biết mô hình này vượt trội hơn nhiều so với các dịch vụ hiện có, chẳng hạn như GPT-4o.

Trong cuộc tuyển chọn cho Kỳ thi Olympic Toán quốc tế, mô hình o1 đã đạt 83% tổng số điểm, cải thiện hơn nhiều so với 13% của GPT-4o. Mira Murati, Giám đốc công nghệ của OpenAI nhấn mạnh rằng các mô hình mới cung cấp năng lực chưa từng có, cho phép các nhà nghiên cứu quan sát cách AI giải quyết vấn đề theo từng bước.

Khả năng lý luận mạnh mẽ

Mô hình o1 sử dụng công nghệ máy học tăng cường, một phương pháp cho phép nó khám phá các chiến lược khác nhau khi trả lời truy vấn. Mặc dù quá trình này mất nhiều thời gian và tốn kém hơn so với các mô hình GPT trước đây, AI mới lại có tính nhất quán và khả năng xử lý nhiều tác vụ phức tạp hơn.

OpenAI kỳ vọng mô hình o1 có thể thay đổi lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Ảnh: The Conversation.

Mark Chen, nhà nghiên cứu chính của dự án o1, giải thích rằng mô hình có thể xác định lỗi của chính nó và tự động sửa chữa. Điều này giúp nó cải thiện mức độ chính xác theo thời gian.

Một trong những khía cạnh thú vị nhất của o1 là tiềm năng biến đổi kết quả tìm kiếm trực tuyến. OpenAI đang thử nghiệm khả năng này thông qua công cụ SearchGPT của mình với kỳ vọng một mô hình tìm kiếm mới sẽ giúp tăng cường nghiên cứu và truy xuất thông tin.

Bằng cách áp dụng khả năng lý luận từng bước và lập kế hoạch trước, mô hình o1 có thể cải thiện đáng kể cách người dùng tìm và diễn giải thông tin trực tuyến.

Khởi đầu mới của lĩnh vực AI

Các chuyên gia về AI tin rằng việc dạy các mô hình AI biết cách lý luận và lập kế hoạch là một bước tiến quan trọng hướng tới trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI). Thuật ngữ này nói về việc máy móc thể hiện khả năng nhận thức tương tự như con người.

Nếu các hệ thống AI có thể tự lý luận, nó sẽ cải thiện tính nhất quán trong các truy vấn cũng như nâng cao khả năng giải quyết nhiều vấn đề thực tiễn.

Yoshua Bengio, một nhà khoa học máy tính nổi tiếng và là người nhận giải thưởng Turing, lưu ý rằng các mô hình như GPT, Gemini của Google và Claude của Anthropic đã chứng minh được một số khả năng suy luận ban đầu.

Tuy nhiên, không phải tất cả chuyên gia đều bị thuyết phục bởi những tuyên bố về việc AI có thể lý luận giống con người. Gary Marcus, một giáo sư khoa học nhận thức tại Đại học New York đã cảnh báo rằng tuyên bố trước đây về khả năng lý luận của AI thường “không đứng vững” trước các thử nghiệm chuyên sâu.

Vị giáo sư này tin rằng mức độ hoài nghi về khả năng lý luận của AI vẫn tiếp tục diễn ra và cần đánh giá thêm để biết khả năng thực sự của mô hình trí tuệ nhân tạo mới.

Những câu hỏi chúng ta phải đối mặt trong thế giới AI

Chúng ta có rất nhiều câu hỏi về thế giới AI, mà đó đều là những nghi hoặc không dễ có ngay đáp án.

Cuốn sách Thời đại AI - Và tương lai loài người chúng ta trình bày cách AI làm thay đổi mối quan hệ của chúng ta với tri thức, chính trị và xã hội. Mục tiêu tối thượng của cuốn sách này là giải thích về AI và cung cấp cho độc giả những câu hỏi mà chúng ta sẽ phải đối mặt trong những năm tới lẫn bộ công cụ để bắt đầu trả lời chúng.

OpenAI khởi đầu với một sứ mệnh lớn lao: phát triển trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI) để giúp đỡ loài người. Mục tiêu này đã thu hút sự chú ý và đầu tư từ nhiều nhà hảo tâm và nhà đầu tư công nghệ nổi tiếng. Đi kèm là những lời hứa hẹn sẽ đóng góp lợi nhuận cho sự phát triển chung của xã hội.

Nhưng giữa cơn lốc tài chính của Thung lũng Silicon và cuộc đua AI, OpenAI giờ đây không còn là tổ chức nghiên cứu phi lợi nhuận thuần túy. Thay vào đó, họ đã trở thành một trong những công ty công nghệ có vốn đầu tư lớn nhất thế giới, kéo theo những giá trị nhân văn ban đầu đang dần phai nhạt.

Hiện, chỉ còn 3/11 nhà sáng lập ban đầu vẫn còn làm việc tại công ty. Những lãnh đạo kỳ cựu nhất như CTO Mira Murati cũng đã rời đi để “tìm kiếm cơ hội mới”.

OpenAI tái cơ cấu

Những năm đầu tiên, OpenAI hoạt động dưới danh nghĩa phi lợi nhuận. Họ nhận được nhiều hỗ trợ từ cộng đồng đầu tư, với tinh thần rằng các khoản đầu tư vào OpenAI là "đóng góp" thay vì kiếm lợi nhuận, theo The Verge.

Song, thực tế cho thấy các nhà đầu tư không chỉ đến để làm từ thiện. Khi bạn kêu gọi đầu tư, điều các nhà đầu tư muốn thấy là lợi nhuận. Chính điều này đã bắt đầu làm lung lay cấu trúc ban đầu của OpenAI.

Ban đầu, công ty hoạt động như một tổ chức phi lợi nhuận với tên OpenAI, Kể từ năm 2019, OpenAI bổ sung một nhánh hoạt động vì lợi nhuận là OpenAI LP. Ảnh: Shutterstock.

Năm 2019, startup AI thành lập công ty con OpenAI LP với mô hình "lợi nhuận giới hạn" (capped-profit). Các nhà đầu tư nhận được lợi nhuận tối đa gấp 100 lần số tiền họ đầu tư. Nếu nhánh vì lợi nhuận đi chệch khỏi sứ mệnh đó, bên phi lợi nhuận có thể can thiệp.

Nhưng với với mức định giá 150 tỷ USD hiện tại, OpenAI không chỉ là một tổ chức kêu gọi "đóng góp". Công ty đang tìm cách thu hút các khoản đầu tư khổng lồ từ những tập đoàn như Thrive, Apple và thậm chí là một quỹ đầu tư được UAE hậu thuẫn. Mức đầu tư tối thiểu mà OpenAI yêu cầu lên đến 250 triệu USD.

Khác với những gã khổng lồ như Google hay Meta, OpenAI không có nguồn thu ổn định từ các hoạt động kinh doanh khác để bù đắp cho chi phí phát triển AI. Điều này khiến họ phụ thuộc gần như hoàn toàn vào các khoản đầu tư, dẫn đến việc dần dần từ bỏ các nguyên tắc phi lợi nhuận ban đầu.

CEO Sam Altman mới đây đã tuyên bố OpenAI có thể sẽ chuyển đổi thành một công ty vì lợi nhuận vào 2025, với cấu trúc quản lý hoàn toàn khác.

Sự ra đi đột ngột của những nhân sự cốt cán

Tháng 11/2023, Sam Altman từng bị hội đồng quản trị của OpenAI “phế truất” với lý do thiếu minh bạch trong quá trình lãnh đạo. Tuy nhiên, chỉ sau vài ngày, Altman đã quay trở lại vị trí CEO.

Từ đó đến nay, OpenAI trải qua một loạt những thay đổi lớn trong nội bộ. Mới đây, Giám đốc Công nghệ Mira Murati tuyên bố từ chức để tìm kiếm "không gian để khám phá riêng mình". Cùng ngày, Giám đốc Nghiên cứu Bob McGrew và Phó Chủ tịch phụ trách đào tạo sau (post training) Barret Zoph cũng thông báo rời đi.

"Bộ tứ huyền thoại" của OpenAI chụp ảnh vào tháng 3/2023. Từ trái sang là cựu Giám đốc công nghệ Mira Murati, CEO Sam Altman, cựu Chủ tịch Greg Brockman và Ilya Sutskever, đồng sáng lập kiêm thành viên ban quản trị đã rời công ty. Ảnh: New York Times.

Trước đó, vào tháng 5/2024, Ilya Sutskever, đồng sáng lập và nhà khoa học trưởng của OpenAI, cũng đã rời đi sau khi công khai bày tỏ sự bất đồng với Altman. Vài ngày sau đó, nhà nghiên cứu kỳ cựu Jan Leike cũng tuyên bố rời công ty, với lý do "văn hóa an toàn và quy trình đã nhường chỗ cho các sản phẩm hào nhoáng”.

Sam Altman - được mệnh danh là “người đàn ông quyền lực nhất trong giới công nghệ” - khẳng định rằng đây là một phần tất yếu của quá trình phát triển công ty. “Tôi sẽ không cho rằng việc ra đi đột ngột như vậy là điều đương nhiên, nhưng chúng tôi không phải là một công ty bình thường”, ông viết trên tài khoản cá nhân.

Từ phòng thí nghiệm nghiên cứu đến công ty “sản xuất” AI

Với các nhà nghiên cứu tại OpenAI, một trong những điều đáng lo ngại nhất là công ty đang chuyển dịch từ một phòng thí nghiệm nghiên cứu sang một doanh nghiệp sản xuất các sản phẩm công nghệ. Trước đây, OpenAI nổi tiếng cẩn trọng khi phát triển các công nghệ AI. Giờ đây, có vẻ như hãng đang bị cuốn vào cuộc đua thương mại hóa.

Theo Washington Post, OpenAI đã tổ chức tiệc ra mắt GPT-4o trước khi hoàn thành các bài kiểm tra đánh giá mức độ an toàn của mô hình này. Nhiều nhân viên phụ trách an toàn của công ty đã phải làm việc 20 giờ/ngày và không có đủ thời gian để kiểm tra kỹ lưỡng các kết quả thử nghiệm.

OpenAI vội vã ra mắt GPT-4o. Ảnh: Bloomberg.

Nói với The Verge, Wojciech Zaremba, một trong những người đồng sáng lập còn lại của OpenAI, đã so sánh việc các lãnh đạo rời đi gần đây như "nỗi đau mà các bậc cha mẹ thời Trung Cổ phải trải qua: cứ 8 đứa trẻ thì có 6 đứa chết yểu".

Vậy OpenAI đang trở thành “cái gì”? Tất cả dấu hiệu đều cho thấy start-up AI đang biến thành một công ty công nghệ như bao công ty khác, nằm dưới sự kiểm soát của một giám đốc điều hành đầy quyền lực. Đây chính là cấu trúc họ từng né tránh vào những ngày đầu thành lập, The Vergenhận định.

Với Sam Altman, vị CEO tin rằng sự thay đổi này sẽ giúp công ty mạnh mẽ hơn, như ông đã nói tại Italian Tech Week: "Tôi hy vọng đây sẽ là một bước chuyển mình tốt cho tất cả. Tôi hy vọng OpenAI sẽ trở nên mạnh mẽ hơn từ những thay đổi này, như chúng ta đã làm từ tất cả các lần chuyển đổi trước”.

Dùng ChatGPT thế nào để không tạo ra nội dung vô tri

Sự phát triển của AI mở ra nhiều tiềm năng nhưng cũng có không ít mối lo đối với ngành xuất bản, đặc biệt là nhóm tác giả viết sách.

Các tác giả sách cần phải chấp nhận sự vươn lên của AI, sử dụng chúng như một "siêu trợ lý" thay vì chối bỏ trào lưu. Chia sẻ với Tri thức - Znews, nhiều cây viết cho rằng người làm sách vẫn có thể đứng vững trong thời đại AI nếu biết cách tận dụng sức mạnh của trí tuệ nhân tạo.