Ảnh Lê Anh Dũng

Khảo sát gần 5.000 ý kiến học sinh ở 3 trường THPT để "Xây dựng bộ công cụ thuthập ý kiến phản hồi của học sinh về các thầy cô giáo ở trường THPT" – Đề tàikhoa học của thầy giáo Phùng Hồng Cổn, giáo viên bộ môn toán Trường THPT Phan ĐìnhPhùng (Hà Nội) vừa được các thành viên của Hội đồng nghiệm thu đánh giá là rất cầnthiết trong quá trình nâng cao chất lượng dạy, học ở các nhà trường.

Chấm điểm thầy là bình thường

Vì sao ông lại thực hiện đề tài nghiên cứu này, khi mà có thể nhìn nhận rằngđây là công việc mà người quản lý phải thực hiện, chứ không phải là trách nhiệm củamột giáo viên?

- Trong thời đại Internet hiện nay, thông tin về mọi lĩnh vực của cuộc sống đượccập nhật thường xuyên và lưu chuyển rộng rãi, nhanh chóng. Những thông tin nhận xét,đánh giá về các thầy cô giáo và nhà trường cũng không nằm ngoài trào lưu này. Tuynhiên, do tính chất tự phát nên những đánh giá của học sinh trên Internet về thầy côthường tản mạn, đôi khi lệch lạc, thậm chí cực đoan.

Là giáo viên dạy môn toán, chưa từng làm quản lý nhưng tôi thích tìm tòi, nghiêncứu. Qua thực tiễn nhiều năm dạy học tôi thấy chưa bằng lòng với cách lấy ý kiến họcsinh kiểu truyền thống mà nhiều trường vẫn làm: Cho học sinh trả lời vào giấy năm bảycâu hỏi kiểu như: Thầy (cô) dạy thế nào? a) Dễ hiểu; b) Bình thường; c) Khó hiểu.Hay: Kiến thức thu nhận được: a) Rất tốt; b) Tốt; c) Chưa tốt….

Rồi tôi “lang thang trên mạng”. Tôi thấy thế giới người ta làm việc này từ lâurồi, họ coi học sinh chấm điểm thầy cô giáo là việc rất bình thường. Tôi nghiên cứulý thuyết, biên soạn bộ câu hỏi, thực nghiệm… và đến nay Đề tài đã được nghiệm thu.

Khó khăn nhất khi thực hiện đề tài này là gì, thưa ông?

- Khó khăn và trăn trở nhất với tôi là làm sao lập ra được hệ thống câu hỏi vớinhững phương án trả lời phù hợp với tâm lý học sinh THPT, phù hợp với chương trìnhgiáo dục hiện nay. Tôi đã lập bộ câu hỏi, tham khảo ý kiến đồng nghiệp trong trường,rồi đưa lên mạng tham khảo ý kiến đồng nghiệp và cha mẹ học sinh cả nước. Sửa chữanhiều lần mới có được kết quả hôm nay.

Ông suy nghĩ gì khi đưa vào bộ câu hỏi những câu như “Thầy cô có hay trù úmhọc sinh không?”, “Thầy cô có lấy giờ học để làm việc khác không?”… Có phải đây lànhững hiện tượng vẫn gây nhức nhối trong giảng đường?

- “Gây nhức nhối trong giảng đường” thì không hẳn, nhưng đâu đó vẫn xảy ra nhữnghiện tượng như vậy. Trên báo chí của các bạn chẳng từng có những tít như “Phụ huynhkêu trời vì không thể không cho con học thêm” đó sao. Nhưng phải nói ngay với bạn, ởtrường THPT thì học sinh đã “lớn khôn”, ít có hiện tượng “bắt học thêm phải họcthêm”. Với câu hỏi này tôi phát hiện ra một số giáo viên bị oan. Đó là trường hợp cónhững cô giáo rất tốt, rất nghiêm khắc, nhưng chỉ vì cách ứng xử với học sinh chưaphù hợp nên bị học trò cho là cô trù úm. Còn “lấy giờ học để làm việc khác” thì khôngnhiều nhưng có đấy, chẳng hạn: Nhắn tin, lướt web...Những thông tin này “có giá” với hiệu trưởng lắm đấy(cười).

Sẽ có thầy cô không được học sinh mến

Ý kiến học sinh thường hay chủ quan, thường dựa trên cảm tính nên dễ dẫn đếnsai lệch. Ông có biện pháp nào để hạn chế điều này?

- Để hạn chế điều đó tôi đã nghiên cứu kĩ tâm lý học sinh THPT, đưa ra những câuhỏi và các phương án trả lời phù hợp độ tuổi và môi trường sinh hoạt, học tập. Câuhỏi mở là nơi học sinh bộc lộ những suy nghĩ, cảm nhận của các em về những mặt chưađược đề cập đến trong 20 câu đóng ở trên. Hơn nữa, ở trường THPT các thầy cô dạy ítlớp (môn Toán, Văn, Ngoại ngữ) thì cũng dạy khoảng 150 học sinh, các thầy cô dạynhiều lớp như môn Sử, Địa, Giáo dục công dân… có thể dạy tới 500 học sinh. Với sốđông như vậy thì “sai lệch” chắc chắn không đáng kể.

Với chia sẻ của một số lãnh đạo trường ĐH, THPT đã từng thu thập ý kiến phảnhồi của học sinh đối với giáo viên, thì “đau đầu” nhất chính là khi tập hợp được kếtquả phản hồi. Sử dụng kết quả thu được sao cho có hiệu quả và không gây căng thẳngtrong nhà trường là một việc không dễ dàng. Ý kiến của ông về vấn đề nhạy cảm này nhưthế nào, có nên công khai kết quả?

- Việc lấy ý kiến học sinh thì trước đây nhà trường đã từng làm nhưng chỉ ở mức độđơn giản với vài câu hỏi, chưa sử dụng phương pháp thống kê một cách khoa học. Lầnnày việc lấy ý kiến học sinh được thực hiện theo một qui trình khoa học, chặt chẽ, cósự chuẩn bị chu đáo một thời gian dài, vì vậy kết quả được sự mong đợi của nhiềungười. Qua tìm hiểu tôi nhận thấy một số biểu hiện của các thầy cô giáo khi nhận đượckết quả học sinh “chấm” mình, có nhiều thầy cô vui vẻ, phấn khởi khi được xếp thứ caovà được nhiều học sinh khen ngợi trong phần Góp ý.

Trong khi đó có lời tâm sự “Có người rất buồn, giá mà kết quả chỉ đưa riêng từngngười”. Có cô còn bộc lộ “Mấy ngày đầu em nghĩ khó còn có thể đủ nhiệt tâm và sự tựnhiên như trước”… Một giáo viên khác nhận định “Không nói ra nhưng mỗi người sẽ tìmra cho mình những chỗ phải điều chỉnh”.

Cảm xúc của một người trước một sự việc đương nhiên là chuyện rất riêng tư; cáchứng xử đối với học sinh cũng là chuyện riêng của mỗi thầy cô. Tuy nhiên, đây là mộtĐề tài khoa học, nên theo tôi cần nhìn nhận sự việc ở góc độ khoa học.

Trong quá trình làm trắc nghiệm không thể tránh khỏi tình trạng: Học sinh quí mếnthầy cô A thì có xu hướng tích vào phương án a, ngược lại nếu thầy cô B không đượchọc sinh quí mến thì thường bị tích vào phương án d hoặc c. Đề tài này chấp nhận mộttỉ lệ nhất định sự cảm tính như vậy.

Giáo viên được nhiều hơn mất

Theo ông, giáo viên được gì, mất gì khi nhận kết quả phản hồi?

- Theo tôi giáo viên không mất gì, mà chỉ có được. Được hiểu chính mình hơn, hiểura mặt mạnh, mặt yếu của mình; hiểu nhu cầu, nguyện vọng của học sinh, từ đó có độnglực để học tập, rèn luyện tay nghề. Có câu: “Ai chỉ ra đúng khuyết điểm của ta làthầy ta”. Học trò có thể làm thầy mình - Tại sao không?

Ông nhận xét như thế nào về sự tiếp nhận của các nhà trường đối với việc lấy ýkiến phản hồi của học sinh? Ông có “dự đoán” thế nào về việc liệu đề tài nghiên cứunày sẽ được áp dụng rộng rãi?

- Ông hiệu trưởng ủng hộ tôi ngay từ khi làm đề cương đề tài. Khi thử nghiệm cảtrường chung tay cùng thực hiện. Về phía giáo viên, hầu hết giáo viên trường tôi bìnhthản đón nhận ý kiến phản hồi của học sinh. Mặc dù đâu đó có thể có giáo viên, cótrường còn e ngại với việc này, nhưng tôi hy vọng sự e ngại đó sẽ qua nhanh và đề tàinày sẽ được áp dụng rộng rãi.

Qua việc tổng hợp kết quả, ông nhận thấy học sinh bây giờ nhìn nhận về giáoviên như thế nào?

- Nói riêng về kết quả phản hồi của học sinh trường THPT Phan Đình Phùng, thì đốivới các em, đa số các thầy cô đều giỏi, hầu hết đều đạt từ 8/10 điểm trở lên.

Nhiều học sinh bây giờ rất chín chắn, có những nhận xét rất sâu sắc về thầy cô. Các em không còn quá trẻ con như chúng ta vẫn tưởng. 

Xin cảm ơn ông.

• Chi MaiThực hiện

Ở mức độ nhẹ, người bệnh sốt cao liên tục kéo dài từ 2 đến 7 ngày, mệt mỏi nhiều kèm theo đau đầu dữ dội vùng trán, đau nhức hốc mắt, đau mỏi cơ và khớp, nổi ban dát sẩn hoặc ban xuất huyết ngoài da…

Người bệnh có thể theo dõi, điều trị ngoại trú tại nhà bằng cách nghỉ ngơi, chườm mát, uống Paracetamol hạ sốt khi sốt cao, uống nhiều nước oresol hoặc nước hoa quả, nâng cao sức đề kháng bằng các loại vitamin và tăng cường dinh dưỡng hợp lý.

Ở mức độ vừa, người bệnh có các dấu hiệu cảnh báo như: vật vã hoặc li bì, lừ đừ, chảy máu cam, chảy máu chân răng, ban xuất huyết nhiều ngoài da, nôn ói nhiều, đau bụng, gan to, tiểu chảy, nước tiểu ít sẫm màu, xét nghiệm máu thấy tiểu cầu giảm nhanh, hồng cầu và hematocrit tăng cao. Các dấu hiệu cảnh báo thường xuất hiện từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 7 của bệnh. Khi xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo, người bệnh không được chần chừ, cần nhập viện ngay.

Ở mức độ nặng, người bệnh cần được theo dõi, điều trị tại khoa hồi sức tích cực. Các dấu hiệu của xuất huyết Dengue nặng bao gồm sốc tụt huyết áp; tràn dịch đa màng như màng tim, màng phổi, màng bụng; rối loạn đông máu gây xuất huyết nặng toàn thân như xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết não, ho ra máu, đái ra máu, máu tụ lớn trong các khối cơ; suy chức năng đa cơ quan như suy hô hấp, suy tim, suy gan, suy thận, có thể dẫn đến tử vong.

Điều dưỡng Nguyễn Thu Hoài cũng thông tin những người có nguy cơ cao mắc sốt xuất huyết Dengue nặng bao gồm trẻ em (đặc biệt là trẻ em dưới 1 tuổi), phụ nữ có thai, người già, người béo phì, người suy giảm miễn dịch). Ngoài ra, cũng cần rất lưu tâm đến nhóm người có nguy cơ bị chảy máu nặng gồm: người đang dùng thuốc chống đông máu, người có bệnh lý về máu, kháng kết tập tiểu cầu, người có viêm loét dạ dày, tá tràng…

Những sai lầm khiến bệnh trở nặng, thậm chí tử vong

BS Nguyễn Thị Hiệp- Viện Lâm sàng các bệnh truyền nhiễm, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cũng chỉ ra những sai lầm thường gặp khiến bệnh nhân nhiễm virus Dengue trở nặng thậm chí tử vong.

Sai lầm 1: Chủ quan không đi khám bệnh 

Sốt xuất huyết được chia thành 3 mức độ: nhẹ, có dấu hiệu cảnh báo và nặng. Mặc dù mức độ nhẹ có thể được chỉ định theo dõi tại nhà nhưng người bệnh vẫn cần đi khám để được chẩn đoán và theo dõi vì bệnh có thể tiến triển từ mức độ nhẹ sang nặng. 

Đối với sốt xuất huyết ở mức độ nặng có thể gây ra biến chứng nặng như xuất huyết nội tạng, tổn thương não, tổn thương gan thận, thậm chí tử vong nếu không được phát hiện kịp thời.

 Sai lầm 2: Hết sốt là khỏi bệnh

Sự thực là sau giai đoạn sốt cao lại chính là giai đoạn nguy hiểm nhất của bệnh. Sau 2-7 ngày, phần lớn người bệnh đã hết sốt và cảm thấy dễ chịu hơn nhưng đây lại là giai đoạn tiểu cầu giảm nặng và thoát huyết tương. Triệu chứng bắt đầu nhận rõ như: xuất huyết dưới da, chảy máu cam…

Tùy vào mức độ cũng như biến chứng của bệnh có thể dẫn đến chảy máu nội tạng, tràn dịch màng phổi, xuất huyết tiêu hóa, sốc dengue, thậm chí tử vong. Chính vì vậy, đây là giai đoạn cần được bác sĩ theo dõi sát sao và bệnh nhân cần được nghỉ ngơi tuyệt đối, hạn chế vận động nặng, đi lại nhiều.

 Sai lầm 3: Chỉ mắc bệnh 1 lần trong đời

Bệnh sốt xuất huyết do virus Dengue gây ra với 4 týp, ký hiệu là D1, D2, D3, D4. vì vậy có thể hiểu rằng một người có thể mắc sốt xuất huyết 4 lần trong đời với 4 tuýp virus khác nhau.

Làm gì khi nghi ngờ mắc bệnh sốt xuất huyết?

Khi phát hiện các dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh sốt xuất huyết, bệnh nhân cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, xét nghiệm, chẩn đoán và điều trị phù hợp. 

Trong 3-4 ngày đầu, nếu có chỉ định theo dõi tại nhà, người bệnh cần tuân thủ chặt chẽ những lời khuyên sau:

- Nằm nghỉ ngơi.

- Ăn thức ăn dễ tiêu hóa như cháo, súp, sữa; uống nhiều nước, có thể cho bệnh nhân uống dung dịch oresol, nước trái cây càng tốt; duy trì 1500-2500ml nước/ngày.

- Uống thuốc hạ sốt, lưu ý chỉ được hạ sốt bằng paracetamol không được dùng Ibuprofen hoặc Aspirin vì có nguy cơ gây chảy máu, đồng thời chườm mát cho người bệnh.

- Theo dõi liên tục, nếu thấy bệnh nhân có diễn biến nghiêm trọng hơn như li bì, bứt rứt, vật vã, chân tay lạnh, đau bụng, nôn nhiều, cần phải đưa ngay đến cơ sở y tế.

- Nếu không có diễn biến bất thường cũng cần đến khám lại theo hẹn của bác sĩ.

Cô gái 19 tuổi ho ra máu liên tục vì sốt xuất huyết

Nhận biết được điều này Paul Gruber đã sáng lập bộ chương trình ngữ âm Pronunciation Workshop để hướng dẫn các sinh viên trên thế giới cũng như sinh viên Việt Nam cải thiện được vấn đề ngữ âm tiếng Anh. Nội dung của chương trình chủ hiểu tập trung vào việc sử dụng khẩu hình miệng khi nói, vị trí của lưỡi, khẩu hình của môi sẽ giúp bạn phát âm chuẩn xác trong tiếng Anh.

Lâu nay phương pháp học tiếng Anh của người Việt Nam luôn đi ngược lại quy luật. Thay vì nghe-nói-đọc-viết thì HSSV Việt Nam luôn “vùi đầu” vào việc học ngữ pháp, từ vựng để “ đối phó” qua các bài kiểm tra. Điều này đã ăn sâu vào tiềm thức nên việc nói tiếng Anh dường như là một cản trở khó vượt qua.

Paul Gruber- nhà sáng lập ra bộ chương trình dạy ngữ âm Pronunciation Workshop

Tình trạng này chúng ta có thể gặp ở đại đa số người Việt với những tình huống dở khóc dở cười. Ví như cô sinh viên nọ lúng túng kêu gọi người trợ giúp khi có người nước ngoài hỏi đường, hoặc đơn cử là những cái lắc đầu khiếm nhã.

Người ta thường nói, muốn giỏi thì làm nhiều. Muốn đọc giỏi thì đọc nhiều. Muốn cày giỏi thì cày nhiều. Vậy muốn nói giỏi thì không có cách nào khác ngoài nói nhiều. Nhưng sinh viên Việt Nam lại luôn mặc cảm và mắc tâm lý e ngại khi giao tiếp tiếng Anh.

Hãy thay đổi khẩu hình miệng để tạo bước tiến đột phá

Từ đó, Paul Gruber đã tin tưởng và hợp tác cùng Tổ chức Giáo dục Quốc tế Langmaster để đưa phương pháp học ngữ âm tiếng Anh hiệu quả nhất đến các bạn sinh viên Việt Nam. Các hội thảo giao lưu giữa Paul Gruber và các bạn sinh viên Việt Nam sẽ được tổ chức vào tháng 9 và tháng 10/2015. ( 27/9 -29/9 - 1/10)

Tổ chức Giáo dục Quốc tế Langmaster được biết đến là một trường đào tạo tiếng Anh giao tiếp bằng phương pháp tư duy hàng đầu Việt Nam. Nơi truyền cảm hứng cho hàng nghìn sinh viên có niềm đam mê và trinh phục thành công ngôn ngữ này.

Chi tiết truy cập website: http://langmaster.edu.vn/

Hà Ngọc Diệp