Thưa luật sư, gần đây có hiện tượng nhiều người lạm dụng việc dùng hình ảnh của người khác để ném đá, xỉ nhục, xúc phạm danh dự của họ khi chưa có thông tin xác thực. Luật sư có ý kiến gì về việc này?

Luật sư Phạm Công Út:Để đáp ứng các thị hiếu bình dân của số lượng độc giả thường tò mò chuyện đời tư của những nhân vật nào đó trong giới nghệ sĩ hoặc người của công chúng, hoặc một sự kiện nào đó mà họ cho rằng phản cảm.

Thay vì chỉ cần phê phán là đủ, họ còn đưa cả hình ảnh cá nhân của người mà họ chỉ trích để minh họa cho thêm phần gay gắt với lời phê phán của họ.

Điều đó pháp luật không cho phép, vì công dân có độc quyền giữ bí mật đời tư và hình ảnh, nhân thân của họ, nhà báo hoặc bất kỳ cá nhân, tổ chức nào cũng phải tôn trọng điều ấy nếu không muốn sa vào các rắc rối về pháp lý khi bị chính người bị phê phán ấy bị đăng ảnh lên phương tiện truyền thông mà không được phép của họ.

Thế là từ việc ngồi xổm lên đạo đức, pháp luật để dạy người khác về đạo đức thì chính người đưa tin, hình ảnh cá nhân của người khác một cách tự ý để xỉ vả họ phải trở thành người bị kiện và buộc phải trả giá trước lưỡi gươm công lý. Mặt khác, sự xỉ vả, dạy đời kiểu ấy có thể vướng vòng lao lý khi chưa rõ chuyện, thành vu khống người khác.

Gần đây, cũng có một vài phóng viên lượm lặt các thông tin, hình ảnh từ các trang Facebook rồi viết bài phê phán kèm hình ảnh từ trang Facebook nào đó để minh họa mà không xin phép người đưa ảnh, càng không xin phép người trong ảnh. Rủi ro pháp lý trong trường hợp này đối với nhà báo ấy là rất cao

Đăng ảnh và xỉ vả người khác trên Facebook coi chừng bị kiện

Việc làm này đã vi phạm quy định nào của pháp luật, thưa luật sư?

Điều 32 Bộ luật dân sự năm 2015, quy định rất rõ: “Cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình. Việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý. Như vậy, nếu đăng bài viết để phê phán xỉ vả người khác và tự ý đăng kèm hình ảnh cá nhân của “nạn nhân” mà không được sự đồng ý của “nạn nhân” thì điều đó là vi phạm pháp luật. Nếu nạn nhân – người bị đăng ảnh cá nhân đó có quyền yêu cầu Tòa án ra quyết định buộc người vi phạm, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải thu hồi, tiêu hủy, chấm dứt việc sử dụng hình ảnh, bồi thường thiệt hại và áp dụng các biện pháp xử lý khác theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, tại điều 34 bộ luật này cũng quy định “Danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ. Cá nhân có quyền yêu cầu Tòa án bác bỏ thông tin làm ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của mình”. Như vậy, nội dung của việc xúc phạm vô căn từ những bài báo như thế có thể sẽ bị “nạn nhân” khởi kiện, thậm chí đề nghị khởi tố hình sự tác giả của những bài báo như thế.

Đồng thời, nếu “nạn nhân” ấy khởi kiện việc xúc phạm này thì nhà báo đã làm ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín thì ngoài quyền yêu cầu bác bỏ thông tin đó, nạn nhân còn có quyền yêu cầu người đưa ra thông tin xin lỗi, cải chính công khai và bồi thường thiệt hại.

Quy định pháp luật là vậy, nhưng luật sư lý giải thế nào về việc tình trạng vi phạm vẫn tăng cao?

Tôi cho rằng, có thể một phần do nhận thức về pháp luật của người làm báo và sự dung túng của ban biên tập của tờ báo ấy, tất cả cũng chỉ nhằm kích view, câu like một cách tầm thường để đáp ứng sự tò mò và kích thích đám đông.

Đó là những động cơ không trong sáng, cần phải chấm dứt để pháp luật về quyền con người được tôn trọng. Vì khi anh chà đạp quyền con người của người khác bằng báo chí thì cũng sẽ đến ngày quyền con người của anh bị chà đạp bằng luật pháp thôi.

Phải chăng, theo luật sư, các báo khi dẫn lại hình ảnh của người đang bị "ném đá" từ mạng xã hội cũng vi phạm?

Như phân tích về pháp lý ở trên thì các báo khi dẫn lại hình ảnh đang bị “ném đá” từ mạng xã hội cũng là vi phạm pháp luật dân sự về quyền con người và rủi ro bị khởi kiện là rất cao.

Vấn đề là “nạn nhân” có biết được quyền của mình để tự vệ bằng biện pháp pháp lý hay không mà thôi.

Từ góc nhìn của luật sư, ông có khuyến cáo gì để tình trạng xâm phạm quyền nhân thân về hình ảnh, hành vi xúc phạm danh dự nhân phẩm, uy tín của cá nhân, tổ chức không tiếp diễn tràn lan?

Thứ nhất, tôi hy vọng cánh báo chí nên cố gắng giữ được ngọn bút trong sáng, bất vụ lợi của mình, vì xã hội còn rất nhiều những tiêu cực cần phải lên án để góp phần xây dựng xã hội cho tốt đẹp hơn, không nên chạy theo những xu thế kiểu bình dân hoá tờ báo của mình bằng những soi mói đời tư như thế.

Thứ hai, tôi hy vọng sẽ có những vụ khởi kiện các tờ báo, các nhà báo ấy ra toà để làm sạch môi trường báo chí trong nước, để chúng ta giữ được một nền báo chí chân chính, nhân bản hơn.

Cảm ơn luật sư!

Nếu đăng hình ảnh kèm lời lẽ xúc phạm xỉ nhục, không có căn cứ, không kiểm chứng, chỉ suy diễn trên hình ảnh thì câu chuyện lại nặng nề hơn. Câu chuyện về việc một số báo đăng bài, đăng hình ảnh quy chụp ông Huỳnh Văn Nén khi tòa án chưa kết án, vẫn còn đó.

Để góp lời bàn cùng độc giả về quy định của pháp luật quanh chuyện sử dụng hình ảnh của cá nhân khi đăng status câu view hay đăng hình ảnh trên báo, PV Infonet đã có cuộc trao đổi với Cựu thẩm phán, Luật sư Phạm Công Út, về câu chuyện này.

Luật sư Phạm Công Út, Văn phòng luật sư Phạm Nghiêm (Đoàn luật sư Tp Hồ Chí Minh). Ảnh nhân vật cung cấp

Thưa luật sư, gần đây có hiện tượng nhiều người lạm dụng việc dùng hình ảnh của người khác để ném đá, xỉ nhục, xúc phạm danh dự của họ khi chưa có thông tin xác thực. Luật sư có ý kiến gì về việc này?

Luật sư Phạm Công Út:Để đáp ứng các thị hiếu bình dân của số lượng độc giả thường tò mò chuyện đời tư của những nhân vật nào đó trong giới nghệ sĩ hoặc người của công chúng, hoặc một sự kiện nào đó mà họ cho rằng phản cảm.

Thay vì chỉ cần phê phán là đủ, họ còn đưa cả hình ảnh cá nhân của người mà họ chỉ trích để minh họa cho thêm phần gay gắt với lời phê phán của họ.

Điều đó pháp luật không cho phép, vì công dân có độc quyền giữ bí mật đời tư và hình ảnh, nhân thân của họ, nhà báo hoặc bất kỳ cá nhân, tổ chức nào cũng phải tôn trọng điều ấy nếu không muốn sa vào các rắc rối về pháp lý khi bị chính người bị phê phán ấy bị đăng ảnh lên phương tiện truyền thông mà không được phép của họ.

Thế là từ việc ngồi xổm lên đạo đức, pháp luật để dạy người khác về đạo đức thì chính người đưa tin, hình ảnh cá nhân của người khác một cách tự ý để xỉ vả họ phải trở thành người bị kiện và buộc phải trả giá trước lưỡi gươm công lý. Mặt khác, sự xỉ vả, dạy đời kiểu ấy có thể vướng vòng lao lý khi chưa rõ chuyện, thành vu khống người khác.

Gần đây, cũng có một vài phóng viên lượm lặt các thông tin, hình ảnh từ các trang Facebook rồi viết bài phê phán kèm hình ảnh từ trang Facebook nào đó để minh họa mà không xin phép người đưa ảnh, càng không xin phép người trong ảnh. Rủi ro pháp lý trong trường hợp này đối với nhà báo ấy là rất cao

Đăng ảnh và xỉ vả người khác trên Facebook coi chừng bị kiện

Việc làm này đã vi phạm quy định nào của pháp luật, thưa luật sư?

Điều 32 Bộ luật dân sự năm 2015, quy định rất rõ: “Cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình. Việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý. Như vậy, nếu đăng bài viết để phê phán xỉ vả người khác và tự ý đăng kèm hình ảnh cá nhân của “nạn nhân” mà không được sự đồng ý của “nạn nhân” thì điều đó là vi phạm pháp luật. Nếu nạn nhân – người bị đăng ảnh cá nhân đó có quyền yêu cầu Tòa án ra quyết định buộc người vi phạm, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải thu hồi, tiêu hủy, chấm dứt việc sử dụng hình ảnh, bồi thường thiệt hại và áp dụng các biện pháp xử lý khác theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, tại điều 34 bộ luật này cũng quy định “Danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ. Cá nhân có quyền yêu cầu Tòa án bác bỏ thông tin làm ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của mình”. Như vậy, nội dung của việc xúc phạm vô căn từ những bài báo như thế có thể sẽ bị “nạn nhân” khởi kiện, thậm chí đề nghị khởi tố hình sự tác giả của những bài báo như thế.

Đồng thời, nếu “nạn nhân” ấy khởi kiện việc xúc phạm này thì nhà báo đã làm ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín thì ngoài quyền yêu cầu bác bỏ thông tin đó, nạn nhân còn có quyền yêu cầu người đưa ra thông tin xin lỗi, cải chính công khai và bồi thường thiệt hại.

Quy định pháp luật là vậy, nhưng luật sư lý giải thế nào về việc tình trạng vi phạm vẫn tăng cao?

Tôi cho rằng, có thể một phần do nhận thức về pháp luật của người làm báo và sự dung túng của ban biên tập của tờ báo ấy, tất cả cũng chỉ nhằm kích view, câu like một cách tầm thường để đáp ứng sự tò mò và kích thích đám đông.

Đó là những động cơ không trong sáng, cần phải chấm dứt để pháp luật về quyền con người được tôn trọng. Vì khi anh chà đạp quyền con người của người khác bằng báo chí thì cũng sẽ đến ngày quyền con người của anh bị chà đạp bằng luật pháp thôi.

Phải chăng, theo luật sư, các báo khi dẫn lại hình ảnh của người đang bị "ném đá" từ mạng xã hội cũng vi phạm?

Như phân tích về pháp lý ở trên thì các báo khi dẫn lại hình ảnh đang bị “ném đá” từ mạng xã hội cũng là vi phạm pháp luật dân sự về quyền con người và rủi ro bị khởi kiện là rất cao.

Vấn đề là “nạn nhân” có biết được quyền của mình để tự vệ bằng biện pháp pháp lý hay không mà thôi.

Từ góc nhìn của luật sư, ông có khuyến cáo gì để tình trạng xâm phạm quyền nhân thân về hình ảnh, hành vi xúc phạm danh dự nhân phẩm, uy tín của cá nhân, tổ chức không tiếp diễn tràn lan?

Thứ nhất, tôi hy vọng cánh báo chí nên cố gắng giữ được ngọn bút trong sáng, bất vụ lợi của mình, vì xã hội còn rất nhiều những tiêu cực cần phải lên án để góp phần xây dựng xã hội cho tốt đẹp hơn, không nên chạy theo những xu thế kiểu bình dân hoá tờ báo của mình bằng những soi mói đời tư như thế.

Thứ hai, tôi hy vọng sẽ có những vụ khởi kiện các tờ báo, các nhà báo ấy ra toà để làm sạch môi trường báo chí trong nước, để chúng ta giữ được một nền báo chí chân chính, nhân bản hơn.

Cảm ơn luật sư!

Chỉ trong vài ngày đăng tải, clip trong series hài mới của Mì Gõ đã thu hút gần 700.000 lượt xem và hàng trăm lượt bình luận. Khá nhiều người thích thú bởi lối kết hợp hài hước, mới lạ của nhóm hài này.

Thiên Thư vốn là một webgame nhập vai kiếm hiệp 2D lấy bối cảnh hậu kỳ Đông Hán, thời Tam Quốc. Ngay từ khi mới ra mắt những ngày cuối tháng 9, tựa game này đã định vị phá vỡ mọi giới hạn webgame. Hiện Thiên Thư đang mở nhiều sân chơi để game thủ không những có thể trải nghiệm, thư giãn cùng game, mà còn là nơi chia sẻ những kinh nghiệm trong cuộc sống, phá vỡ mọi giới hạn nỗi đau để mạnh mẽ, thành công và hạnh phúc hơn.

Game có Đại sứ Hải Băng – ca sĩ gốc Hà thành, cô vừa “tái hợp” tình cũ Tiến Dũng trong MV mới “Cứ ngỡ là mơ”. Họ đã chia sẻ câu chuyện vượt qua tổn thương trong tình cảm và truyền cảm hứng vượt qua mọi giới hạn nỗi đau đến các bạn trẻ ngày nay. Sân chơi này hiện có hơn 200 người tham gia chia sẻ câu chuyện của mình.

Trải nghiệm Thiên Thư và phá vỡ mọi giới hạn nỗi đau cùng Hải Băng tại http://tt.360game.vn/

BI VI

Clip vỏn vẹn 12 phút nhưng đã đem đến cho người xem những tràng cười không ngớt bởi sức mạnh khôn lường của Thiên Thưtừ thời xa xưa đến hiện tại. Những tình huống “dở khóc dở cười” của các nhân vật quanh Thiên Thư hẳn sẽ khiến người xem tò mò hơn về cuốn sách quý này.

Chỉ trong vài ngày đăng tải, clip trong series hài mới của Mì Gõ đã thu hút gần 700.000 lượt xem và hàng trăm lượt bình luận. Khá nhiều người thích thú bởi lối kết hợp hài hước, mới lạ của nhóm hài này.

Thiên Thư vốn là một webgame nhập vai kiếm hiệp 2D lấy bối cảnh hậu kỳ Đông Hán, thời Tam Quốc. Ngay từ khi mới ra mắt những ngày cuối tháng 9, tựa game này đã định vị phá vỡ mọi giới hạn webgame. Hiện Thiên Thư đang mở nhiều sân chơi để game thủ không những có thể trải nghiệm, thư giãn cùng game, mà còn là nơi chia sẻ những kinh nghiệm trong cuộc sống, phá vỡ mọi giới hạn nỗi đau để mạnh mẽ, thành công và hạnh phúc hơn.

Game có Đại sứ Hải Băng – ca sĩ gốc Hà thành, cô vừa “tái hợp” tình cũ Tiến Dũng trong MV mới “Cứ ngỡ là mơ”. Họ đã chia sẻ câu chuyện vượt qua tổn thương trong tình cảm và truyền cảm hứng vượt qua mọi giới hạn nỗi đau đến các bạn trẻ ngày nay. Sân chơi này hiện có hơn 200 người tham gia chia sẻ câu chuyện của mình.

Trải nghiệm Thiên Thư và phá vỡ mọi giới hạn nỗi đau cùng Hải Băng tại http://tt.360game.vn/

BI VI

Thay đổi nếp sống đêm

Thành chỉ là một trong hàng trăm người chơi có mặt tại công viên Tao Đàn vào lúc nửa đêm về sáng. Chỉ cách đây khoảng 1 tuần, công viên hàng trăm năm tuổi này thường trôi qua những đêm yên ả, không một bóng người.

Nhưng vài ngày trở lại đây, tiếng bước chân thay thế sự yên tĩnh, các bức tượng đá chẳng ai đoái hoài thường ngày giờ tụ tập nhiều người. Buổi sáng, những động tác thể dục, bài võ của các cụ già được thay thế bằng CP, level và hàng loạt thuật ngữ lạ lẫm khác trong game.

Pokemon Go khiến nhiều khu vực vốn yên tĩnh như công viên Tao Đàn nhộn nhịp hơn về đêm.

Ngày 6/8, Pokemon Go chính thức phát hành tại Việt Nam sau khi đã càn quét các bảng xếp hạng ứng dụng iOS và Android trên thế giới. Trò chơi nhanh chóng trở thành cơn sốt với hàng chục triệu lượt tải trên di động, chỉ sau gần một tuần ra mắt.

Từ khóa "Pokemon Go" trở thành hàng nóng trên mọi diễn đàn, mạng xã hội. Mọi động thái liên quan đến trò chơi này được theo dõi từng ngày, từng giờ trên các phương tiện truyền thông.

Ở các đô thị lớn, người ta chứng kiến những nhóm người đổ xuống đường, mắt nhìn vào điện thoại với niềm vui mới.

Tuy nhiên, là một trò chơi mới, Pokemon Go còn nhiều bất cập. Người chơi than phiền vài điểm không có Pokemon, trong khi vài nơi khác lại tập trung rất nhiều thú ảo cũng như các vật phẩm hỗ trợ từ các PokeStop.

Một trong những nơi đó là công viên Tao Đàn. "Tao Đàn là 'thiên đường' rồi, ở Tân Phú, Tân Bình phải đi 2 cây số mới có một PokeStop, ở đây ngồi một chỗ có thể 'xoay' được 3 điểm", Phong, nhà ở quận Tân Phú đang thu thập các "bóng" bắt Pokemon ở khu vực tượng Cờ lau Đinh Bộ Lĩnh. Phong đến đây từ 9h tối, "hôm nay cuối tuần, ở lại muộn hơn".

"Bình thường họ chơi đến 1-2h sáng, có đứa chơi đến sáng mới về", nhân viên giữ xe trên đường Trương Định chia sẻ. 1h30 sáng, từng dòng xe vẫn đổ đến bãi giữ này. 

Không phải ai cũng muốn đi bộ, theo đúng mục đích của trò chơi, không khó bắt gặp những người chở nhau trên xe máy, đuổi theo một Pokemon nào đó.

Có người chạy một mình, lái xe một tay và tay còn lại tìm thú ảo, mắt tất nhiên không nhìn đường. Chuyện va chạm nhẹ, lạng quạng tay lái là thường xuyên. Vài chiếc xe hơi đậu ở lề đường, với ánh sáng của smartphone sau cửa kính.

Trong công viên, đông người đứng ngồi ở các góc, tay vuốt màn hình, đa phần là im lặng, thi thoảng rộ lên vài tiếng xuýt xoa giận dữ vì bắt trượt, hay phấn khích khi thấy Pokemon hiếm.

Thi thoảng, cả đoàn người lao xao dồn về một góc nào đó để tranh một Pokemon hiếm vừa xuất hiện. "Vui lắm, y hệt đi săn thú thật, từ trước giờ hình như chưa có trò chơi nào thu hút như vậy", Phong nói.

Sức hút lớn từ thú ảo

Trò chơi có sức hút lớn, ngay cả với những người chưa từng tìm hiểu nhiều về Pokemon trong quá khứ.

"Mình thấy bạn bè chơi rồi chơi theo, nhà mình ở ngay đối diện Tao Đàn. Chơi trò này vui, bắt được con này con kia nhìn thích, nhưng bắt xong chỉ khoe chứ chẳng biết để làm gì", Phương Linh, nhân viên văn phòng tại Quận 3 vừa nói vừa khoe "chó lửa" mới ném được.

Tuy vậy, không khó nhận ra những người chơi "nghiêm túc" tại công viên, họ đi thành từng nhóm 3-4 người, tranh luận rất gay gắt về việc một Pokemon mạnh hay yếu, nên bắt hay không.

"Trò này thực tế, và khó hơn những game tương tự trên máy tính lúc trước, muốn mạnh phải tính toán chỉ số, kỹ năng của Pokemon", Trương Anh, quận 8, chơi cùng 4 người bạn đồng hành. "Ra đây vừa có không khí, nhiều chỗ nhặt banh, với hình như chỗ nào đông người sẽ dễ ra Pokemon lạ và mạnh".

Những người chơi này cho biết, rất khó cạnh tranh với những người hack nhân vật vì quá chênh lệch, nhưng họ cũng không muốn dùng phần mềm trái phép, phần vì sợ bị khóa nick, phần vì "ra đường vui hơn".

Ảnh hưởng đến những người không chơi game

1h sáng tại Bến Bạch Đằng, một giọng thất thanh vang lên: "Công an kìa". Đoàn người tập trung tại đây lập tức "tháo chạy", nhiều người trong số đó vẫn vừa lấy xe vừa nhìn màn hình. Đoạn đường bờ sông trên đường Tôn Đức Thắng cũng là một địa điểm săn Pokemon ưa thích của fan Niantic.

"Mấy hôm nay công an phải đi tuần nhiều hơn, mấy đứa chơi 'Pikachu' khuya, dựng xe dưới đường, qua nay có mấy chiếc bị đưa về phường rồi", chị Thanh, một người bán hàng rong ở đây cho biết.

Tình trạng để xe dưới lòng lề đường để chơi Pokemon diễn ra ở hầu hết các điểm chơi lớn. Theo ghi nhận củaZing.vn, các lực lượng trật tự đô thị phải đi tuần và giải tán những chiếc xe đậu không đúng quy định, khoảng 15 phút một lần. Tuy vậy, hầu như việc này không mấy tác dụng.

Người chơi "tháo chạy" khi lực lượng công an đến giải tán những phương tiện đậu xe sai quy định.

"Công an 'lùa' thì mình cứ chạy chầm chậm thôi, xong vòng lại đây chơi tiếp. Mình cũng biết để xe đây là sai, nhưng vậy cho gọn, đỡ gửi xe khi di chuyển từ chỗ này qua chỗ kia lụm banh dễ hơn", một người chơi tên Hà nói khi quay lại xe sau khi đi vào tượng đá ở Tao Đàn.

"Anh cẩn thận đừng có đứng giữa đường chụp hình", một người chơi cảnh báo chúng tôi, "hôm qua mới có giật điện thoại, may mà mấy người ở đây đuổi theo bắt được ngay".

Nhiều dịch vụ ăn theo như hàng rong bán thức ăn, nước uống xuất hiện nhiều hơn, một số dịch vụ khác như vá, giữ xe cũng tăng giá. Tuy vậy, không có tình trạng xả rác bừa bãi ở những điểm chơi này.

Dường như những người được lợi nhiều nhất từ Pokemon Go lại là những người không chơi Pokemon Go.

Tất cả chỉ là khởi đầu

"Ba mẹ, bạn bè cũng cản, sợ mình chơi game này nghiện, nhưng thực ra không đi săn thì giờ này cũng ở nhà ôm máy tính, chẳng khác nhau là mấy", Phương Linh chia sẻ. "Với chơi mấy ngày cuối tuần, hôm nào đi làm cũng chả có thời gian nữa, bắt mấy ngày hình như cũng hết Pokemon mới".

Theo các diễn đàn chơi game, hiện Pokemon Go vẫn chưa tung hết chức năng, và chuyện nghiện game là hoàn toàn có thể khi họ đưa ra bản đầy đủ của trò chơi.

"Có thông tin tháng 10 sẽ mở các chức năng trao đổi, đấu Pokemon giữa người chơi, thời điểm đó cũng vào nhập học, sẽ nhiều vấn đề", Hải Minh, quản trị một nhóm chơi trên Facebook cho biết. "Cũng như những trò chơi khác, sẽ có những người nghiện, nhưng lúc nào cũng có người này người kia, chủ yếu do ý thức, nhưng phải công nhận đêm nào cũng chơi khuya thì không ổn", Anh nói.

"Không cầm điện thoại, không chơi Pokemon thì giờ này ra đây làm gì", Duy Thành, 22 tuổi, sinh viên một trường Đại học tại quận 3, vừa nói vừa dán mắt vào smartphone, trên màn hình, một chú Pokemon xanh lá đang nhảy múa.

Thay đổi nếp sống đêm

Thành chỉ là một trong hàng trăm người chơi có mặt tại công viên Tao Đàn vào lúc nửa đêm về sáng. Chỉ cách đây khoảng 1 tuần, công viên hàng trăm năm tuổi này thường trôi qua những đêm yên ả, không một bóng người.

Nhưng vài ngày trở lại đây, tiếng bước chân thay thế sự yên tĩnh, các bức tượng đá chẳng ai đoái hoài thường ngày giờ tụ tập nhiều người. Buổi sáng, những động tác thể dục, bài võ của các cụ già được thay thế bằng CP, level và hàng loạt thuật ngữ lạ lẫm khác trong game.

Pokemon Go khiến nhiều khu vực vốn yên tĩnh như công viên Tao Đàn nhộn nhịp hơn về đêm.

Ngày 6/8, Pokemon Go chính thức phát hành tại Việt Nam sau khi đã càn quét các bảng xếp hạng ứng dụng iOS và Android trên thế giới. Trò chơi nhanh chóng trở thành cơn sốt với hàng chục triệu lượt tải trên di động, chỉ sau gần một tuần ra mắt.

Từ khóa "Pokemon Go" trở thành hàng nóng trên mọi diễn đàn, mạng xã hội. Mọi động thái liên quan đến trò chơi này được theo dõi từng ngày, từng giờ trên các phương tiện truyền thông.

Ở các đô thị lớn, người ta chứng kiến những nhóm người đổ xuống đường, mắt nhìn vào điện thoại với niềm vui mới.

Tuy nhiên, là một trò chơi mới, Pokemon Go còn nhiều bất cập. Người chơi than phiền vài điểm không có Pokemon, trong khi vài nơi khác lại tập trung rất nhiều thú ảo cũng như các vật phẩm hỗ trợ từ các PokeStop.

Một trong những nơi đó là công viên Tao Đàn. "Tao Đàn là 'thiên đường' rồi, ở Tân Phú, Tân Bình phải đi 2 cây số mới có một PokeStop, ở đây ngồi một chỗ có thể 'xoay' được 3 điểm", Phong, nhà ở quận Tân Phú đang thu thập các "bóng" bắt Pokemon ở khu vực tượng Cờ lau Đinh Bộ Lĩnh. Phong đến đây từ 9h tối, "hôm nay cuối tuần, ở lại muộn hơn".

"Bình thường họ chơi đến 1-2h sáng, có đứa chơi đến sáng mới về", nhân viên giữ xe trên đường Trương Định chia sẻ. 1h30 sáng, từng dòng xe vẫn đổ đến bãi giữ này. 

Không phải ai cũng muốn đi bộ, theo đúng mục đích của trò chơi, không khó bắt gặp những người chở nhau trên xe máy, đuổi theo một Pokemon nào đó.

Có người chạy một mình, lái xe một tay và tay còn lại tìm thú ảo, mắt tất nhiên không nhìn đường. Chuyện va chạm nhẹ, lạng quạng tay lái là thường xuyên. Vài chiếc xe hơi đậu ở lề đường, với ánh sáng của smartphone sau cửa kính.

Trong công viên, đông người đứng ngồi ở các góc, tay vuốt màn hình, đa phần là im lặng, thi thoảng rộ lên vài tiếng xuýt xoa giận dữ vì bắt trượt, hay phấn khích khi thấy Pokemon hiếm.

Thi thoảng, cả đoàn người lao xao dồn về một góc nào đó để tranh một Pokemon hiếm vừa xuất hiện. "Vui lắm, y hệt đi săn thú thật, từ trước giờ hình như chưa có trò chơi nào thu hút như vậy", Phong nói.

Sức hút lớn từ thú ảo

Trò chơi có sức hút lớn, ngay cả với những người chưa từng tìm hiểu nhiều về Pokemon trong quá khứ.

"Mình thấy bạn bè chơi rồi chơi theo, nhà mình ở ngay đối diện Tao Đàn. Chơi trò này vui, bắt được con này con kia nhìn thích, nhưng bắt xong chỉ khoe chứ chẳng biết để làm gì", Phương Linh, nhân viên văn phòng tại Quận 3 vừa nói vừa khoe "chó lửa" mới ném được.

Tuy vậy, không khó nhận ra những người chơi "nghiêm túc" tại công viên, họ đi thành từng nhóm 3-4 người, tranh luận rất gay gắt về việc một Pokemon mạnh hay yếu, nên bắt hay không.

"Trò này thực tế, và khó hơn những game tương tự trên máy tính lúc trước, muốn mạnh phải tính toán chỉ số, kỹ năng của Pokemon", Trương Anh, quận 8, chơi cùng 4 người bạn đồng hành. "Ra đây vừa có không khí, nhiều chỗ nhặt banh, với hình như chỗ nào đông người sẽ dễ ra Pokemon lạ và mạnh".

Những người chơi này cho biết, rất khó cạnh tranh với những người hack nhân vật vì quá chênh lệch, nhưng họ cũng không muốn dùng phần mềm trái phép, phần vì sợ bị khóa nick, phần vì "ra đường vui hơn".

Ảnh hưởng đến những người không chơi game

1h sáng tại Bến Bạch Đằng, một giọng thất thanh vang lên: "Công an kìa". Đoàn người tập trung tại đây lập tức "tháo chạy", nhiều người trong số đó vẫn vừa lấy xe vừa nhìn màn hình. Đoạn đường bờ sông trên đường Tôn Đức Thắng cũng là một địa điểm săn Pokemon ưa thích của fan Niantic.

"Mấy hôm nay công an phải đi tuần nhiều hơn, mấy đứa chơi 'Pikachu' khuya, dựng xe dưới đường, qua nay có mấy chiếc bị đưa về phường rồi", chị Thanh, một người bán hàng rong ở đây cho biết.

Tình trạng để xe dưới lòng lề đường để chơi Pokemon diễn ra ở hầu hết các điểm chơi lớn. Theo ghi nhận củaZing.vn, các lực lượng trật tự đô thị phải đi tuần và giải tán những chiếc xe đậu không đúng quy định, khoảng 15 phút một lần. Tuy vậy, hầu như việc này không mấy tác dụng.

Người chơi "tháo chạy" khi lực lượng công an đến giải tán những phương tiện đậu xe sai quy định.

"Công an 'lùa' thì mình cứ chạy chầm chậm thôi, xong vòng lại đây chơi tiếp. Mình cũng biết để xe đây là sai, nhưng vậy cho gọn, đỡ gửi xe khi di chuyển từ chỗ này qua chỗ kia lụm banh dễ hơn", một người chơi tên Hà nói khi quay lại xe sau khi đi vào tượng đá ở Tao Đàn.

"Anh cẩn thận đừng có đứng giữa đường chụp hình", một người chơi cảnh báo chúng tôi, "hôm qua mới có giật điện thoại, may mà mấy người ở đây đuổi theo bắt được ngay".

Nhiều dịch vụ ăn theo như hàng rong bán thức ăn, nước uống xuất hiện nhiều hơn, một số dịch vụ khác như vá, giữ xe cũng tăng giá. Tuy vậy, không có tình trạng xả rác bừa bãi ở những điểm chơi này.

Dường như những người được lợi nhiều nhất từ Pokemon Go lại là những người không chơi Pokemon Go.

Tất cả chỉ là khởi đầu

"Ba mẹ, bạn bè cũng cản, sợ mình chơi game này nghiện, nhưng thực ra không đi săn thì giờ này cũng ở nhà ôm máy tính, chẳng khác nhau là mấy", Phương Linh chia sẻ. "Với chơi mấy ngày cuối tuần, hôm nào đi làm cũng chả có thời gian nữa, bắt mấy ngày hình như cũng hết Pokemon mới".

Theo các diễn đàn chơi game, hiện Pokemon Go vẫn chưa tung hết chức năng, và chuyện nghiện game là hoàn toàn có thể khi họ đưa ra bản đầy đủ của trò chơi.

"Có thông tin tháng 10 sẽ mở các chức năng trao đổi, đấu Pokemon giữa người chơi, thời điểm đó cũng vào nhập học, sẽ nhiều vấn đề", Hải Minh, quản trị một nhóm chơi trên Facebook cho biết. "Cũng như những trò chơi khác, sẽ có những người nghiện, nhưng lúc nào cũng có người này người kia, chủ yếu do ý thức, nhưng phải công nhận đêm nào cũng chơi khuya thì không ổn", Anh nói.