Cho rằng đó là mộ của người nhà mình, hàng năm, vào các dịp lễ tết, gia đình liệt sĩ Đinh Duy Tuân đều tới thăm viếng.

Mãi đến năm 2018, người nhà liệt sĩ này mới bàng hoàng biết, lâu nay họ chỉ thắp hương lên mộ gió. Bởi trước đó, vào năm 2010, một gia đình liệt sĩ khác là Bùi Thanh Tuân (SN 1956, Gia Viễn, Ninh Bình) cũng cho rằng đây là mộ của con mình nên đã bốc hài cốt về quê hương.

Hài cốt đã được di chuyển nhưng ngôi mộ ở nghĩa trang Dốc Bà Đắc vẫn giữ nguyên nên gia đình liệt sĩ Đinh Duy Tuân không hay biết.

Người mẹ thứ hai

Nhà liệt sĩ Bùi Thanh Tuân chỉ cách nhà liệt sĩ Đinh Duy Tuân 18 km. Hai liệt sĩ cùng quê, cùng năm sinh, cùng năm mất và cùng ngã xuống ở một chiến trường.

Trên nấm mộ mà hai gia đình đều nhận là con mình có khắc tên ‘liệt sĩ Đinh Duy Tuân’ nhưng lại ghi ngày hi sinh của liệt sĩ Bùi Thanh Tuân.

Phần mộ đã được gia đình liệt sĩ Bùi Thanh Tuân đưa về Ninh Bình vào năm 2010

Với nhiều sự trùng lặp ngẫu nhiên, hai bà mẹ với nỗi đau mất con hàng chục năm qua, đều nhận đó là phần xương cốt của con mình.

Hễ ai nhắc đến tên người con trai Bùi Thanh Tuân, bà Hà Thị Xuân (85 tuổi), mẹ liệt sĩ, lại bật khóc.

Anh Tuân là con trai cả trong số 6 người con của bà. Cưới vợ được 3 tháng, anh từ biệt gia đình ra chiến trường. Người lính sinh năm 1956 đã không quay về sau một trận đánh khốc liệt vào ngày 13/7/1977.

Cũng như bao người mẹ có con ngã xuống nơi chiến trường, ước nguyện lớn nhất của bà Xuân là mong được đưa con trở về quê hương.

Gia đình bà đã mất rất nhiều thời gian, công sức để tìm lại nơi con trai cả ngã xuống.

Năm 2010, nhờ một người đồng đội của anh Tuân dẫn đường, em trai liệt sĩ Bùi Thanh Tuân đã đến nghĩa trang Dốc Bà Đắc.

Không nằm ở nghĩa trang liệt sĩ, ngôi mộ được xây dựng ở nghĩa trang của dòng họ theo mong muốn của gia đình là đưa con về trên mảnh đất của làng.

Trên bia mộ ghi tên ‘Đinh Duy Tuân’ nhưng các thông tin về ngày mất, quê hương hoàn toàn trùng khớp với liệt sĩ Bùi Thanh Tuân nên gia đình đã nhận mộ.

Hoàn tất các thủ tục pháp lý, em trai liệt sĩ Bùi Thanh Tuân đưa hài cốt dưới mộ về quê.

Mộ liệt sĩ Bùi Thanh Tuân được đặt trong nghĩa trang dòng họ theo nguyện vọng của người cha đã khuất - muốn con trai được trở về trên mảnh đất của làng.

Năm 2018, phát hiện phần mộ của con trai đã bị bốc đi, gia đình liệt sĩ Đinh Duy Tuân có buổi gặp mặt với gia đình liệt sĩ Bùi Thanh Tuân.

Họ đi đến quyết định khai quật mộ để tìm lại tên thật cho liệt sĩ mà cả hai bên đều đinh ninh là con mình.

Nước mắt của mẹ và những đóa cúc 2 màu

‘Đắn đo nhiều lắm’, chị Lê Thị Xuyện (1964, em dâu của liệt sĩ Bùi Thanh Tuân), nói về ngày trước khi diễn ra việc khai quật.

‘Anh tôi phải qua nhiều đau đớn nơi chiến trường. Gia đình đã mất nhiều công sức để đưa anh về mồ yên mả đẹp trên phần đất của tổ tiên suốt 8 năm qua. Nay lại khai quật mộ, gia đình tôi không ai muốn. Nhưng vì thương người mẹ bên kia nên mẹ chồng tôi quyết định đồng ý’, chị nói thêm.

Trước khi động mộ, hai bên gia đình tập trung rất đông. Có 3 phương án được đưa ra để gia đình bàn bạc.

‘Nếu trường hợp người dưới mộ là liệt sĩ Bùi Thanh Tuân, gia đình vẫn để anh nằm lại nơi mảnh đất của làng.

Trường hợp liệt sĩ này là anh Bùi Duy Tuân, gia đình tôi sẽ đồng ý để nhà bên đó mang anh về.

Trường hợp, không xác định được, chúng tôi vẫn thống nhất để anh ở lại đây. Không ai muốn thêm một lần di chuyển bởi người nằm dưới mộ đã chịu quá nhiều thiệt thòi…’, chị Xuyện nhớ lại.

Mỗi lần nhắc đến con trai cả đã hi sinh, bà Hà Thị Xuân (85 tuổi), mẹ liệt sĩ Bùi Thanh Tuân lại rơi nước mắt.

7h hơn, 2 gia đình tiến hành động mộ. 7h30, những nhát búa đầu tiên vang lên. Đến 8h sáng cùng ngày, phần mộ được phá, người kỹ thuật viên tiến hành công việc. Tuy nhiên, phần xương cốt liệt sĩ đã bị mủn, không thể tiến hành giám định ADN.

Không xác định được danh tính của người mất, cả hai người mẹ òa khóc.

Cuối cùng, gia đình liệt sĩ Đinh Duy Tuân và Bùi Thanh Tuân đi đến thống nhất, cả hai gia đình đều cùng thắp hương trên phần mộ đó.

Vào ngày liệt sĩ Bùi Thanh Tuân hi sinh (13/7), gia đình làm mấy mâm cơm cúng giỗ. Sau đó, họ mua những nhành cúc vàng ra mộ để thắp hương cho anh vì trước khi mất anh là người đã có gia đình.

Vào ngày liệt sĩ Đinh Duy Tuân ngã xuống (25/12) hàng năm, gia đình cũng làm cơm cúng giỗ và mua những nhành cúng trắng ra thăm mộ vì trước khi ra trận anh chưa từng kết hôn.

Nhiều năm sau ngày chồng mất, vợ liệt sĩ Bùi Thanh Tuân mới xin phép về nhà mẹ đẻ. Chị đi bước nữa với một người thương binh nặng và có 2 con. Nay người chồng thứ 2 cũng khuất núi, chị ở vậy nuôi con.

‘Chị vẫn qua lại gia đình tôi vào ngày giỗ anh Tuân. Mẹ và chúng tôi vẫn coi chị như người con trong nhà’, chị Xuyện nói thêm.

‘Gia đình tôi không còn lăn tăn gì nữa. Chúng tôi tin tưởng người nằm dưới mộ là anh của mình.

Chỉ thương mẹ nay không còn minh mẫn, lúc nhớ lúc quên, có ai đến nhà hỏi chuyện ngôi mộ, bà cứ sợ người ta tranh mất phần mộ con. Mỗi lần nhắc đến, bà lại khóc…’, chị Xuyện nói thêm.

Đám cưới chung với đám tang, cặp đôi khiến nhiều người rơi nước mắt

Mới đây, câu chuyện tình yêu của Ryan Pag-asa Casidsid (đến từ Rodriguez, Philippines) và cô gái Richielyn Jimenez đã lấy nước mắt của nhiều người.

Bán 400 triệu tiền đất, mẹ chồng giấu giếm cho con gái quá nửa

Tôi vốn không phải người ích kỷ nhưng hành động của mẹ chồng khiến tôi rất bức xúc.

20 năm trước, ông Thiệp từng bị mọi người gọi là "khùng"  vì đi trồng những thứ cây không biết đến bao giờ cho gạo, cho tiền thì đến nay sau khi có khu rừng với nhiều loài gỗ quý giá trị cả tỷ bạc, mọi người ai cũng đều cảm phục ý chí, nghị lực của ông.

Do đã điện thoại hẹn trước nên khi chúng tôi đến ông Thiệp đã ra tận quốc lộ 6 đón. Trong ngôi nhà khang trang mới xây, rót ly trà mời chúng tôi, ông Thiệp khoát tay ra khu rừng xanh ngút ngàn đằng sau nhà và nói với giọng thấp thỏm: "Thời tiết khô hạn quá! Đã mấy tuần nay chưa đêm nào tôi được yên giấc. Đêm nào 2 vợ chồng tôi cũng bồn chồn và lo lắng vì sợ thời tiết khô hanh thế này dễ gây cháy rừng. Bởi bao tâm huyết của gia đình tôi đều dồn hết vào cánh rừng với hàng ngàn cây gỗ quý này". 

Theo ông Thiệp, đã có người sẵn sàng trả tiền tỷ để mua diện tích rừng trồng toàn các loài gỗ quý như nghiến, lát, tếch...nhưng ông vẫn không chịu bán.

Tiếp tục câu chuyện với chúng tôi, ông Thiệp kể: "Năm 1996, Đảng và Nhà nước có chủ trương giao đất, giao rừng cho các hộ dân sinh sống gần rừng, tôi đã mạnh dạn nhận 18ha để chăm sóc và bảo vệ. Khi đó, rừng ở 2 núi đằng sau nhà chủ yếu đồi trọc, cây bụi và dây leo, những cây gỗ nghiến cổ thụ người ôm không xuể gần như bị phá hết, chỉ còn lại các cây nghiến con to bằng cổ tay". 

Ông Thiệp cho biết, lúc mới trồng cây lát chỉ to bằng gần cổ tay, nhưng đến nay, các cây gỗ lát đã có chu vi gần 40cm.

Sau khi được giao rừng, ngày ngày ông Thiệp lại ngược dốc lên núi, cứ chỗ nào trống là ông nhổ thêm cây nghiến  và mua thêm cây lát ở ngoài về trồng. Cứ như vậy, ngày qua ngày, ông Thiệp đã trồng được gần 1.000 cây gỗ nghiến; trên 1.300 cây gỗ lát.

"Trước đây, khu núi đá này toàn rừng cây gỗ nghiến, tôi cứ nghĩ trồng xong sẽ sống hết nhưng không biết kiểu gì trong số cây nghiến tôi trồng chỉ sống được một nửa, còn cây lát thì sống gần hết" - ông Thiệp nhớ lại. 

Một trong những cây tếch to lớn do chính tay ông Thiệp trồng.

Ông Thiệp cho biết: "Năm 2002, 18ha rừng được giao cho gia đình tôi chính được cấp sổ đỏ. Lúc này, tôi mua thêm cả nghìn cây tếch và cây gỗ lõi thọ về trồng. Sau hơn 20 năm trồng và chăm sóc, đến nay, số lượng cây nghiến, cây lát to nhất cũng đạt chu vi khoảng 40cm; còn lại cây tếch, lát cũng to bằng thân người trưởng thành. 

Khu rừng tếch của gia đình ông Thiệp hiện đã to bằng vòng tay người ôm, thân cây thẳng tắp như những cột chống trời.

Để chứng minh cho lời nói của mình, ông Thiệp ngỏ ý mời chúng tôi ngược dốc lên núi để mục sở thị khu rừng gỗ quý của ông. Khoảng 15 phút leo con dốc thẳng đứng như lên trời, trước mắt chúng tôi là cả khu rừng xanh. Các loài cây gỗ quý đều có thân cây to và đều thẳng tắp như những cột chống trời.  

Hiện, ông Thiệp có 1.200 cây lát, 500 cây nghiến và hơn 4.000 cây tếch, cây gỗ lõi thọ. 

Sải những bước chân thoăn thoắt ôm lấy một cây to bằng thân người, ông Thiệp tự hào bảo: Toàn bộ khu này là cây lõi thọ, dưới tán tôi trồng cây sa nhân; phía trên khu trồng cây lõi thọ là khu trồng cây tếch,cây lát và ở tít trên đỉnh núi đá kia là cây nghiến. Tất cả những cây này đều có tuổi từ 18 năm trở lên. Khoảng 10 năm nữa, cây lõi thọ và tếch đủ thời gian khai thác, cả khu này giá thấp nhất cũng từ 5 tỷ đồng trở lên. 

Từ chỗ chỉ là đồi trọc, đến nay vào tay ông Thiệp, rừng đã được phục hồi và phủ kín màu xanh của nhiều loài cây gỗ quý.

Bên cạnh đó, khu rừng của ông Thiệp thuộc lưu vực sông Đà, mỗi năm, cứ "đều như vắt chanh" ông lại bỏ túi 9 triệu đồng từ tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng từ ngành chức năng.

"Mùa hanh khô, cán bộ kiểm lâm lo gấp 10 lần thì tôi lo gấp 100 lần bởi nếu xảy ra cháy rừng tôi là người thiệt hại hơn cả. Ngày nào tôi cũng phải tuần rừng 24/24. Những ngày bận quá thì phải móc hầu bao ra thuê người khác trông coi hộ, nếu xảy ra cháy là mất ăn ngay..." - ông Thiệp bộc bạch.

Trước khi chia tay chúng tôi, đứng dưới tán rừng gỗ quý cao vút tỏa bóng mát, ông Thiệp quả quyết: "Trong thời gian tới, tôi sẽ tiếp tục chăm sóc, bảo vệ tốt khu rừng của mình và trồng mới thêm những diện tích đất trống còn lại để khôi phục những cánh rừng nguyên sinh trước đây. Qua đó, góp phần giữ gìn "lá phổi xanh" chung cho mọi người...". 

Cụ ông Sài Gòn hơn 40 năm ăn ngủ cạnh hàng chục ngôi mộ

 Chiếc giường ngủ của ông Mỹ đặt cạnh những ngôi mộ, ngăn cách nhau bởi một bức tường.