Nhận định, soi kèo Hàn Quốc vs Oman, 18h00 ngày 20/3: Trở lại quỹ đạo

Ông là tác giả của 7 cuốn tiểu thuyết, 5 trong số đó được đề cử cho Giải Gratiaen, giải thưởng văn học của Sri Lanka do Michael Ondaatje sáng lập. Tiểu thuyết mới nhất Người đàn ông không thể kết hônđã giành được Giải thưởng Gratiaen năm 2021. Cuốn sách Lời nói không ngừng của những con quỷdo ông sáng tác cũng được đưa vào danh sách đề cử cho Giải thưởng DSC.

Trong không gian ấm cúng đậm chất Việt, các khách mời cùng thảo luận về chủ đề trí tuệ nhân tạo (AI) và việc sử dụng AI trong sáng tác văn học. Phóng viên VietNamNet đã đặt câu hỏi và lắng nghe ý kiến của nhà văn Ashok Ferrey về vấn đề này. 

-Cảm nhận của ông về trí tuệ nhân tạo trong sáng tác văn học?

Tôi thấy trí tuệ nhân tạo (AI) đã biến những tác phẩm văn học trở nên hoàn hảo. Tuy nhiên, tôi lại thích đọc một tác phẩm văn chương không hoàn hảo do một nhà văn tự sáng tác hơn, chính sự không hoàn hảo đó thể hiện bản sắc của con người họ. Trong quá trình làm cho tác phẩm trở nên hoàn hảo, AI đã "là phẳng" đi tất cả những góc cạnh thể hiện cá tính riêng của mỗi nhà văn. 

-Trải nghiệm cá nhân của ông như thế nào đối với việc sử dụng AI trong sáng tác?

Việc sử dụng trí tuệ nhân tạo hết sức phổ biến trong sáng tác văn học. Tại Sri Lanka, khi tôi gửi bản thảo cho tòa soạn, họ sẽ đưa nó vào Chat GPT để xử lý. Sau đó, Chat GPT đưa ra những đề xuất để bản thảo tốt hơn và tòa soạn yêu cầu tôi làm theo. Một ví dụ khác là người bạn nhà báo của tôi. Hôm qua, chúng tôi vừa nói chuyện với nhau và cô ấy phàn nàn rằng đã viết một bài rất hay và được đăng lên báo. Sau đó, nhiều người phản hồi và cho rằng chắc cô đã sử dụng AI để viết bài nên mới hay như vậy. Điều ấy khiến cô cảm thấy bất công và phẫn nộ. 

-Theo lời ông kể ảnh hưởng của AI đã hết sức sâu rộng trong giới xuất bản. Thời đại công nghệ 4.0 này, có một xu hướng là cái gì cũng phải có nhanh, ngay lập tức, rất ít người giữ được tâm huyết và đắm chìm trong quá trình sáng tác tác phẩm. Ông suy nghĩ gì về điều này?

Tôi từng học chuyên ngành toán ở đại học, thời ấy chưa có máy tính. Sau đó, tôi được chứng kiến sự thay đổi mang lại bởi máy tính: các nhân viên thu ngân không còn tự tính nhẩm trong đầu nữa mà chỉ cần bấm máy. Dần dần, phần lớn chúng ta đều sử dụng máy tính và không còn giữ thói quen tính nhẩm nữa, điều đó làm cho khả năng tính nhẩm kém đi. Tôi sợ rằng điều tương tự sẽ diễn ra với văn chương. Trong thời đại ngày nay, khoảng thời gian mà một người có thể tập trung vào một công việc là rất ngắn. Vì thế, các sản phẩm ngắn như video Tiktok rất được ưa chuộng. Thế nhưng, không hiểu vì lý do gì, khi tôi viết tay để sáng tác thì sản phẩm lại chất lượng hơn đánh máy. Tôi sợ rằng sự sản xuất nhanh chóng và hoàn thành trong nháy mắt của AI sẽ khiến con người đánh mất thói quen đào sâu suy nghĩ và sáng tạo. 

-Theo ông có cách nào để người viết vừa tận dụng AI vừa giữ được bản sắc riêng trong tác phẩm?

Thật sự tôi thấy rất khó. Ngày xưa, chúng ta cần thợ để may áo, nhưng bây giờ chỉ cần ra hàng là mua được một cái áo may sẵn như tôi đang mặc đây. Và giá của áo may sẵn bao giờ cũng rẻ hơn nhiều giá áo may tay hay may đo riêng. Tôi nghĩ rằng có thể xu hướng thị trường văn học trong tương lai cũng như vậy, có sản phẩm tạo ra bởi AI và có sản phẩm được sáng tác theo cách truyền thống. Tôi cũng tìm cách để dung hòa các yếu tố nhưng vẫn chưa có giải pháp. 

-Có thể miêu tả rõ hơn hình dung của ông về bối cảnh ngành xuất bản trong tương lai?

Tôi nghĩ rằng cũng giống như áo may tay hiếm có và đắt tiền, có thể một bộ phận nhỏ các nhà văn sẽ tiếp tục đi theo lối sáng tác truyền thống và cho ra đời những tác phẩm có chất lượng cao hơn. AI rất thông minh nhưng không thể thay thế được cảm xúc mà chỉ con người mới có. Như vậy các tác phẩm được sáng tác theo cách truyền thống sẽ có giá trị cao hơn và các sản phẩm của AI sẽ mang tính đại trà. Tôi hơi bi quan về bối cảnh đó, vì trong nền kinh tế thị trường văn chương truyền thống với giá cao và thời gian sáng tác lâu rất khó cạnh tranh với văn chương AI vừa nhanh vừa rẻ và ai cũng làm được. 

-Nhiều ý kiến cho rằng AI đóng góp rất tốt vào sự phát triển của nhân loại, ông nghĩ sao về điều này?

Tôi không phủ nhận điều đó, nhưng vẫn nghĩ rằng một sản phẩm văn học được đào sâu và đầu tư thời gian sẽ tốt hơn. Tôi cũng là một kiến trúc sư, theo kinh nghiệm của mình những nhà xây vội thường dẫn tới xây ẩu, hay bị bỏ qua chi tiết. Nhà xây càng nhanh thì tồn tại càng ngắn, mau xuống cấp. Nhưng nhà xây cẩn thận sẽ đứng vững hơn, sử dụng được nhiều năm hơn. 

-Ông có điều gì muốn nhắn nhủ với các tác giả Việt Nam?

Tôi rất vui vì ngày hôm nay được trò chuyện với các văn nghệ sĩ Việt Nam về một chủ đề quan trọng như vậy. Tôi mong rằng tất cả chúng ta sẽ giữ vững được bản sắc cá nhân trong sáng tác. Xin mời các bạn đến thăm Sri Lanka và tham gia Lễ hội văn học Sri Lanka do tôi tổ chức vào năm sau! Mong rằng sẽ có nhiều cơ hội hơn để giao lưu văn học giữa hai nước. 

Sao Khuê

3 quyển sách viết về những người phụ nữ tiên phong

Bác sĩ Jia giải thích rằng đây là một triệu chứng của bệnh trầm cảm. Li có tính cách hướng nội và khó mở lòng với những người xung quanh, khiến cho tình trạng bệnh của cô trở nên nghiêm trọng hơn.

Khoảng 1 tháng trước, Li đã bị trưởng nhóm ở công ty khiển trách và bắt đầu tụt dốc về tinh thần. Trong suốt khoảng thời gian sau đó, tâm trạng của Li ngày càng tệ.

Bỗng một ngày, cô không còn phản ứng với bất cứ việc gì xảy ra xung quanh mình. Khi thức dậy, kể cả khi người thân rút chiếc gối mà cô đang nằm, Li vẫn cứng đơ toàn thân, đầu giữ lơ lửng trên không trung.

Li thừa nhận rằng cô biết rõ mình đang rơi vào tình trạng bệnh lý nghiêm trọng và mong muốn có thể tìm được liệu pháp chữa trị nhanh chóng, hiệu quả.

Câu chuyện của cô khiến dư luận tại đất nước tỷ dân dấy lên những tranh luận trái chiều. 

"Cô ấy đã tự hành hạ mình vì một hành động của cấp trên", một tài khoản trên mạng xã hội bình luận.

Một người khác chia sẻ rằng: "Nếu công việc của bạn quá nặng nhọc, áp lực, tốt hơn hết là nên nghỉ việc thay vì phải chịu đựng điều đó trong im lặng".

Tuy nhiên, có không ít người cho rằng chuyện đưa ra quyết định nghỉ việc là rất khó, đặc biệt trước tình hình thất nghiệp gia tăng, mức độ cạnh tranh gay gắt trên thị trường việc làm hiện nay.

Tính riêng trong tháng 9, Trung Quốc ghi nhận tỷ lệ thất nghiệp ở độ tuổi 16-24, trong khu vực thành thị, giảm 1,2% so với tháng 8. Trong khi đó, tỷ lệ thất nghiệp chung ở khu vực trong 3 tháng đầu năm là 5,1%, giảm 0,2% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trên các nền tảng mạng xã hội ở Trung Quốc, nhiều người bày tỏ sự khó khăn trong việc tìm kiếm một công việc lương cao. Vì thế, họ phải chấp nhận ở lại công ty cũ, với khối lượng công việc lớn và thời gian làm việc nhiều hơn.

Một cuộc khảo sát của Hiệp hội Tâm lý học Trung Quốc, về sức khỏe tâm thần tại nơi làm việc, cho thấy 4,8% nhân viên văn phòng bị trầm cảm tại nơi làm việc. Năm ngoái, gần 80% nhân viên chia sẻ rằng luôn cảm thấy bồn chồn khi đi làm. 60% số người được khảo sát thường xuyên lo lắng và 40% có triệu chứng của bệnh trầm cảm.

Dịp cuối năm là mùa cao điểm du lịch. Chuyên gia ngành hàng không Mỹ thường dùng cụm từ "one and done" để chỉ những du khách chỉ đi du lịch một lần trong kỳ nghỉ lễ, thay vì du lịch thường xuyên quanh năm. Những hành khách này thường không quen với các thủ tục mới của Cục An ninh Vận tải Mỹ (TSA) và có thể làm chậm quy trình kiểm tra an ninh tại sân bay. Một số vấn đề có thể kể đến như vào nhầm hàng kiểm tra an ninh, lên máy bay quá sớm hoặc vi phạm quy định về hành lý.

Chuyên trang du lịch của Mỹ chia sẻ một số bí quyết để có trải nghiệm du lịch thuận tiện, văn minh trong mùa lễ này.

Đây là thành công bước đầu trong lộ trình thực hiện các giải pháp nhằm hồi hương ấn vàng 'Hoàng đế chi bảo'. Trong thời gian tới, Bộ VHTT&DL sẽ nỗ lực phối hợp với Bộ Ngoại giao cùng một số bộ ngành, tổ chức, cá nhân để huy động mọi nguồn lực nhằm 'hồi hương' ấn vàng 'Hoàng đế chi bảo' về nước trong thời gian sớm nhất. 

Quyết tâm sưu tầm, hồi hương ấn vàng 'Hoàng đế chi bảo' trở về Việt Nam không chỉ để bổ sung, hoàn thiện các sưu tập cổ vật, bảo vật, di sản văn hóa bị thất lạc, “chảy máu” ra nước ngoài mà còn khẳng định vị thế, tầm ảnh hưởng của dân tộc; khẳng định sự đúng đắn, tiên quyết của Đảng và Nhà nước ta về quan điểm bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị di sản văn hóa, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa ngày càng cao của nhân dân, nâng cao tự tôn dân tộc của thế hệ trẻ trên trường quốc tế, góp phần xây dựng, phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và đóng góp vào kho tàng di sản văn hóa thế giới. Đây cũng là việc làm rất có ý nghĩa đảm bảo tính toàn vẹn của di sản văn hóa - một nội dung quan trọng mà UNESCO rất chú trọng trong bảo tồn di sản văn hóa, đồng thời thể hiện vai trò của Việt Nam trong việc thực hiện các cam kết quốc tế tại các công ước quốc tế mà Việt Nam tham gia.

Ấn vàng 'Hoàng đế chi bảo' là di sản văn hóa của Việt Nam, là một minh chứng biểu trưng cho quyền lực chính trị trong một giai đoạn lịch sử nhất định trong tiến trình lịch sử của Việt Nam.

Theo Đại Nam thực lục của Quốc Sử quán triều Nguyễn, ấn vàng 'Hoàng đế chi bảo' được đúc vào ngày Giáp Thìn, mùng 4 tháng Hai năm Minh Mạng thứ 4 (tức ngày 15/3/1823). Ấn có nuốm (quai) làm rồng cuốn hai tầng, vuông 3 tấc 2 phân, dày 5 phân, bằng vàng 10 tuổi, nặng 180 lạng (chính xác là 280 lạng) 9 đồng 2 phân. Phàm chiếu như sắc dụ đều đóng ấn ấy. Theo Khâm định Đại Nam hội điển sự lệ, vào năm Minh Mệnh thứ 9 (1828), dụ rằng: Ấn báu của nhà nước là để làm việc tuyên bố mệnh lệnh, chỉ bảo rõ ràng những việc phải làm, về khí cụ thì cực kỳ quan trọng, về điển lệ cực kỳ to lớn… Gặp có khánh tiết ban ơn, đại xá thiên hạ, cùng là các cáo dụ các thân huân (người thân và người có công), đi tuần thú để xem xét các địa phương, mọi điển lệ long trọng ấy và ban sắc, thư cho ngoại quốc, thì dùng ấn 'Hoàng đế chi bảo'. Như vậy, rõ ràng, 'Hoàng đế chi bảo' là ấn vàng lớn nhất, đẹp nhất, quý nhất và quan trọng nhất của vương triều Nguyễn.  

Ấn vàng 'Hoàng đế chi bảo' được dùng cho các hoạt động công quyền, chính sự của triều Nguyễn (vào dịp lễ khánh tiết, ban ân, xá tội, đi tuần thú các địa phương, cùng với sắc thư ban cho nước ngoài...), phản ánh một giai đoạn trong tiến trình lịch sử của quốc gia - dân tộc Việt Nam, là di sản văn hóa quý báu của Nhà nước Việt Nam. 

Việc sưu tầm, đưa ấn về Việt Nam, để bổ sung bộ sưu tập Kim Ngọc Bảo Tỷ và hoàn thiện nội dung trưng bày về triều Nguyễn trong tiến trình lịch sử Việt Nam của Bảo tàng Lịch sử quốc gia là hết sức ý nghĩa và cấp thiết.