Cánh tay robot màu cam hàn, lắp ráp với độ chính xác cực cao. Máy ảnh kỹ thuật số với hỗ trợ của công nghệ thị giác máy tính theo dõi linh kiện khi chúng được chuyển qua các dây chuyền lắp ráp. Robot tự động vận chuyển vật liệu vào, thành phẩm ra một cách âm thầm, không cần con người giám sát.

Con người đã bị loại bỏ khỏi dây chuyền lắp ráp này, thay bằng robot, kỹ thuật viên và kỹ sư vận hành từ xa. Họ theo dõi sự kiện theo thời gian thực thông qua bảng điều khiển kỹ thuật số, có thể truy cập được từ bất kỳ đâu trong nhà máy thông qua một thiết bị cầm tay.

Đây chính là cách nhà máy sản xuất lò vi sóng của Midea tại thành phố Phật Sơn hoạt động. Theo Giám đốc nhà máy Xu Nian’en, công việc trước đây cần 16 người nay chỉ cần 4. Trong 6 năm qua, công ty đã đầu tư 4 tỷ NDT (622 triệu USD) để chuyển đổi, tăng hiệu quả thêm 62% và giảm khoảng 50.000 lao động.

Trong công cuộc chuyển đổi số diễn ra chóng mặt tại Trung Quốc, nhà máy Midea đại diện cho một phần bức tranh tương lai, nơi mà quy trình sản xuất và nhân viên cần thích ứng để tăng cường tự động hóa. Thách thức ngày một gay gắt hơn khi Trung Quốc đang tìm cách nâng cao chuỗi giá trị và đối mặt với cuộc khủng hoảng nhân khẩu học sắp xảy ra, đe dọa thay đổi lực lượng lao động hàng thế hệ.

Theo báo cáo phát hành ngày 11/5 của Cục Thống kê quốc gia (NBS), dân số Trung Quốc tăng chậm nhất kể từ những năm 1950. Dân số trong độ tuổi lao động – từ 15 tới 59 tuổi – chiếm 63,35% dân số Trung Quốc năm 2020, giảm 6,79% so với thập kỷ trước. Giáo sư Kinh tế học Wang Xiaosong đến từ Đại học Renmin nhận định tỉ lệ này ngày càng thấp hơn. Còn theo Giáo sư Dân số Lu Jiehua của Đại học Peking, con số năm 2020 chỉ bằng 3/4 năm 2011 và sẽ chỉ còn hơn nửa vào năm 2050.

Cùng lúc đó, lao động trẻ ngày càng kém quan tâm đến việc làm tại các nhà máy. Song cũng phải nhắc đến thực tế tỉ lệ tốt nghiệp cao đẳng tăng từ 8,93% năm 2010 lên 15,5% năm 2020, đi trước nhiều nước đang phát triển.

Nhà máy Midea trang bị camera, cảm biến 5G, hỗ trợ bằng AI, theo dõi chuyển động của nhân viên, xe đạp, xe tải. (Ảnh: Handout)

Đây chính là lúc trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ phát huy tác dụng: nhiều công việc chân tay mang tính lặp lại sẽ được thay thế bằng công việc kỹ năng cao hơn trong tương lai. Hiện tại, các nhà máy khó tìm được lao động trẻ muốn đứng ở các dây chuyền sản xuất. Yuan Jing, Phó Giám đốc nhà máy sản xuất thiết bị trường học, cho biết thế hệ trẻ yêu thích công việc dịch vụ hơn, chẳng hạn livestream hay làm văn phòng.

Hàng ngàn nhà máy trên toàn quốc đã bắt đầu thay thế lao động chân tay bằng tự động hóa, robot hóa và chuyển đổi hóa. Công ty của ông Yuan tập trung phát triển công nghệ cho nhà máy mới đang xây dựng khi đầu tư khoảng 60 triệu NDT (9,4 triệu USD) vào tự động hóa, giảm số lượng công nhân cần cho một vài quy trình xuống một nửa. Theo ông Zhou, Midea dự kiến thay thế thêm 30% công nhân trong 3 năm với sự hỗ trợ của tự động hóa và chuyển đổi số.

10 năm qua, Trung Quốc dần chuyển từ “công xưởng” lao động giá rẻ, kỹ năng thấp sang trung tâm sản xuất thông minh hơn. Các nhà máy ứng dụng AI để thu thập lượng lớn dữ liệu, tự động hóa nhiều quy trình, trong khi chính phủ đưa ra chính sách để quản lý, dùng dữ liệu có sẵn thúc đẩy Internet công nghiệp trong kế hoạch 5 năm lần thứ 14. Các công ty xây dựng trung tâm dữ liệu để cung cấp dịch vụ đám mây, hỗ trợ nhiều ngành lên mạng, còn mạng 5G đáp ứng nhu cầu của nhà máy thông minh và tự động hóa.

Bước chuyển đổi này đều có định hướng của nhà nước, từ các sáng kiến cấp quốc gia như kế hoạch Made in China 2025 đến nỗ lực của từng địa phương. Chính phủ tài trợ cho các doanh nghiệp tự động hóa, nhà sản xuất robot bằng nhiều cách, nhiều cấp độ, từ cho vay lãi suất thấp, giảm thuế đến ưu đãi thuê đất.

Trung Quốc là thị trường robot công nghiệp lớn nhất thế giới kể từ năm 2013 với các công ty dẫn đầu như Media. Năm 2017, Media mua lại nhà sản xuất robot market công nghiệp Kuka của Đức với giá 4,5 tỷ EUR. Tháng 3 năm nay, Midea là công ty Trung Quốc thứ hai, sau Haier, được Diễn đàn Kinh tế thế giới công nhận sở hữu hai “nhà máy hải đăng” (dùng công nghệ tối tân).

Theo Zhu Min, cựu Phó Giám đốc Quỹ Tiền tệ quốc tế, Giám đốc Viện nghiên cứu Tài chính quốc gia Đại học Tsinghua, quá trình chuyển đổi số đồng nghĩa với thay đổi lợi thế cạnh tranh cốt lõi của một quốc gia ở cấp độ nền tảng. Chi phí nhân công trên mỗi máy điều hòa Midea chỉ vào khoảng 10 NDT, điều không thể đạt được trong quá khứ.

Một người lao động nhập cư chờ được ai đó thuê mướn trên đường phố Bắc Kinh. (Ảnh: EPA-EFE)

Theo Xu Shaoyuan, nhà nghiên cứu tại Trung tâm nghiên cứu phát triển Hội đồng nhà nước Trung Quốc, sự suy giảm và già hóa của dân số trong độ tuổi lao động không tác động đáng kể đến các ngành công nghiệp trong nước do tiến bộ công nghệ có thể nhanh hơn so với biến động nhân khẩu học. Nhờ thể chất được cải thiện, nhiều người sẵn sàng và đủ khả năng lao động ngay cả khi quá tuổi nghỉ hưu (60). Với sự tiến bộ của công nghệ, yêu cầu về thể lực nhìn chung cũng giảm.

Trong khi đó, dù chi phí lao động tăng đều 10 năm qua, nhiều nhà máy chuyển từ các khu vực bờ biển đắt đỏ sang khu vực rẻ hơn ở phía tây. Theo NBS, mức lương thường niên trung bình của nhân viên tại các công ty tư nhân khu vực đô thị trong năm 2020, đạt 57.727 NDT, tăng gần gấp ba so với mức 20.759 NDT năm 2010. Với lĩnh vực sản xuất, lương trung bình là 74.641 NDT năm 2020, cao hơn mức 58.049 NDT của năm 2017.

Dù vậy, lực lượng robot của Trung Quốc vẫn thấp so với con người với tỉ lệ 187 robot/10.000 nhân viên. Để so sánh, Singapore có mật độ robot cao nhất, 918 robot/10.000 nhân viên, tiếp đó là Hàn Quốc với 868 robot/10.000 nhân viên, theo dữ liệu từ Hiệp hội robot quốc tế. Kế hoạch sản xuất thêm nhiều robot công nghiệp của Trung Quốc cũng chưa hoàn thành, thị trường phần lớn do Nhật Bản, châu Âu và Hàn Quốc thống trị.

Ngoài ra, tác động tiêu cực sẽ đến với các lao động không sẵn sàng hay không thể thích ứng đủ nhanh với công nghệ làm việc hiện đại. Trung Quốc hay bất kỳ nước nào cũng phải nâng cấp giáo dục và việc làm. Khi công việc chân tay dần lỗi thời, nhiều công nhân nhà máy phải nâng cao trình độ hoặc thay đổi chuyên môn.

Theo Giám đốc nhà máy Midea, họ cần có khả năng xử lý phân tích dữ liệu hay những công nghệ khác. Nhân viên hiện tại của ông phải thay đổi, nếu không họ sẽ bị thay thế.

Du Lam (Theo SCMP)

Trung Quốc ứng dụng công nghệ tư động hóa giải áp lực dân số già

Thị trường lao động Trung Quốc đối mặt một số thách thức như dân số già đi, tỉ lệ sinh giảm. Vì vậy, nhiều doanh nghiệp tăng cường ứng dụng công nghệ để tăng hiệu quả.  

Theo tạp chí GeroScience, các tác giả tuyên bố đây là nghiên cứu lớn nhất thuộc loại này. Kết quả cho thấy, hàm lượng sắt và cholesterol toàn phần cao hơn có liên quan đến cơ hội sống trăm tuổi cao hơn. 

Hướng dẫn của Dịch vụ Y tế Anh nêu rõ mức cholesterol toàn phần lành mạnh dưới 5 mmol/L. Nhưng thực tế ghi nhận, chỉ 2% số người có cholesterol từ 5,2 mmol/L trở xuống sống tới 100 tuổi, so với 3% những người có chỉ số cholesterol từ 7,2 mmol/L trở lên.

Trong khi đó, mức glucose, creatinine, axit uric và men gan thấp hơn báo hiệu khả năng sống thọcao hơn. Những người có nồng độ axit uric thấp nhất có 4% cơ hội đạt tới 100 tuổi, trong khi chỉ có 1,5% những người có mức axit uric cao nhất đạt tới 100 tuổi. 

Không có mối liên hệ giữa albumin và khả năng sống đến trăm tuổi. Điều này trái ngược với một nghiên cứu trước đó cho rằng mức độ albumin cao hơn liên quan đến cơ hội sống thọ. 

Các tác giả thừa nhận phát hiện của họ không tính tới lối sống hoặc các yếu tố di truyền. 

Trên toàn cầu, số người sống trên trăm tuổi đã tăng gần gấp đôi mỗi thập kỷ kể từ năm 1950 và dự kiến sẽ tăng gấp 4 lần trong khoảng thời gian từ năm 2022 đến năm 2050.

Vào tháng 4, một nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ cho thấy chìa khóa duy nhất để sống hơn 100 tuổi là có nhiều kinh nghiệm chống lại bệnh nhiễm trùng. Theo hồ sơ miễn dịch, những người sống trăm tuổi từng tiếp xúc lâu dài với các bệnh nhiễm trùng và có khả năng phục hồi tốt. 

Mặc dù nhiều người tin rằng đó là vấn đề may mắn nhưng các phân tích ghi nhận những người sống lâu nhất có ít bệnh nền hơn, ít phải nhập viện hơn và sức khỏe não bộ tốt hơn. 

Bí quyết sống 105 tuổi của bác sĩ ở vùng đất Blue zones

Bất động sản từng là “gà đẻ trứng vàng” nhưng phải bán dần

Xuất phát là một doanh nghiệp tư nhân sản xuất đồ gỗ, HAGL bắt đầu đa dạng hóa ngành nghề kinh doanh từ năm 2002 với mảng cao su, tài chính, bóng đá và đặc biệt là bất động sản.

Năm 2002, HAGL thành lập công ty con là Công ty CP Xây dựng và phát triển nhà Hoàng Anh, đánh dấu cột mốc gia nhập thị trường bất động sản. 

Đến năm 2004, HAGL đưa vào hoạt động HAGL Resort Quy Nhơn; năm 2005 khai trương hoạt động HAGL Resort Đà Lạt và năm 2006 khai trương HAGL Hotel Pleiku, bàn giao Khu căn hộ cao cấp Lê Văn Lương tại TP.HCM.

Bất động sản từng là “gà đẻ trứng vàng”, nhất là giai đoạn năm 2006-2012, trở thành lĩnh vực chủ lực của HAGL và luôn dẫn đầu trong doanh thu hàng năm. 

Đáng chú ý, năm 2009, việc xây dựng và phân phối các dự án: Khu căn hộ New SaiGon (huyện Nhà Bè), Hoàng Anh River View (quận 2), Khu căn hộ Phú Hoàng Anh giai đoạn 1 (huyện Nhà Bè) và Khu căn hộ Hoàng Anh Gold House (quận 7) mang về mức doanh thu hơn 3.300 tỷ đồng, chiếm 77% tổng doanh thu của cả năm.

Tuy nhiên, từ năm 2010, khi ngành bất động sản gặp khó khăn, HAGL đã bán chi nhánh khu nghỉ dưỡng HAGL Resort Quy Nhơn với giá 175 tỷ đồng và ghi nhận khoản lãi ròng 99,2 tỷ đồng.

Đến năm 2012, HAGL hoàn tất bán HAGL Resort Đà Lạt. Thương vụ này không được công bố rộng rãi, nhưng báo cáo tài chính năm này ghi nhận HAGL Resort Đà Lạt dưới dạng khoản đầu tư ngắn hạn trị giá 81,8 tỷ đồng (đã được chấp thuận để thanh lý cho một bên thứ ba nhưng chưa hoàn thành thủ tục pháp lý).

Cũng từ năm 2012 trở đi, Bầu Đức từng bước thoái vốn khỏi bất động sản khi thị trường trong nước đang suy thoái, bán dần các quỹ đất vốn là thế mạnh của công ty để dốc toàn lực phát triển nông nghiệp tại Lào và Campuchia. 

Năm 2019 rút khỏi bất động sản

Ở ngoài nước, năm 2013, HAGL đầu tư sang thị trường Myanmar, khởi công dự án Khu phức hợp HAGL Myanmar Center. 

Cao ốc văn phòng, trung tâm thương mại và khách sạn 5 sao này bắt đầu đi vào hoạt động chính thức từ tháng 8/2016.

Dự án bao gồm hệ thống Trung tâm thương mại - Văn phòng - Khách sạn - Trung tâm hội nghị - Căn hộ cho thuê. Vốn đầu tư xây dựng cho giai đoạn 2 ước tính khoảng 10.000 tỷ đồng, chi phí nâng cấp giai đoạn 1 là 535 tỷ đồng. Tổng vốn đầu tư của Dự án Myamar là 16.000 tỷ đồng.

Giai đoạn 1 của dự án bao gồm khu khách sạn, văn phòng và trung tâm thương mại đã được đưa vào vận hành từ năm 2015 và tạo ra nguồn thu ổn định cho HAGL trong các năm qua. Giai đoạn 2 gồm các block căn hộ và văn phòng được khởi công từ năm 2016.

Dù mang nhiều kỳ vọng, nhưng cuối cùng HAGL vẫn quyết định "buông tay" với dự án HAGL Myanmar Center.

Cụ thể, sau hợp tác chiến lược giữa HAGL và CTCP Ô tô Trường Hải (Thaco) vào tháng 8/2018, HAGL đã nhượng lại 65% dự án này cho Công ty Đầu tư Xây dựng Đại Quang Minh - doanh nghiệp chuyên làm bất động sản của Thaco.

Đến tháng 9/2019, HAGL chuyển nhượng nốt toàn bộ 196,3 triệu cổ phần, tương ứng 47,93% vốn điều lệ HAGL Land - công ty quản lý mảng bất động sản của HAG với dự án chính là khu phức hợp HAGL Myanmar Center cho Công ty Đầu tư Xây dựng Đại Quang Minh.

Như vậy với việc hoàn tất bán hết số cổ phần còn lại, công ty của Bầu Đức đã gần như rút hết khỏi mảng bất động sản.

Như VietNamNet đã thông tin, HAG bán khách sạn Hoàng Anh Gia Lai tại Pleiku để trả một phần nợ trái phiếu phát hành năm 2016 tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV). Toàn bộ số tiền thu được từ việc bán tài sản này sẽ được ưu tiên thanh toán cho nghĩa vụ trái phiếu tại BIDV.

Tính đến thời điểm 30/6/2023, dư nợ trái phiếu tại BIDV chiếm tỷ trọng lớn nhất với 5.271 tỷ đồng. Trong đó, số tiền lãi chậm thanh toán luỹ kế đến ngày 30/9/2023 gần 2.871 tỷ, số tiền gốc chậm thanh toán là 1.157 tỷ đồng.

Theo báo cáo tài chính năm 2022, HAGL ghi nhận khoản 293 tỷ đồng doanh thu dịch vụ cung cấp khác khác, trong đó có một phần từ kinh doanh khách sạn.