Nhận định, soi kèo Ararat

Trưa ngày 13/9, căn nhà cấp bốn của bà thúy Lan liên tục có người đến thăm, vì ai cũng muốn được gặp người đàn ông Mỹ. Tuổi đã cao, khuôn mặt khá mệt sau chuyến bay dài, nhưng gặp ai ông Ken cũng nở nụ cười, bắt tay và chào bằng cái ôm theo kiểu Mỹ. Được bà Lan chỉ một số câu chào của người Việt, gặp người nhỏ tuổi ông nói: ‘Chào em, chào cháu’. Gặp lớn tuổi ông ông nói: ‘Chào anh, chào chị’.

‘Sáng hôm nay, tôi đã cùng Lan đi gặp những người bạn của cô ấy. Những ngày tiếp theo, chúng tôi sẽ cùng nhau đi du lịch, thăm lại căn cứ Long Bình’, người đàn ông Mỹ nói.
Gặp chúng tôi, ông kể hết những tâm sự, suy nghĩ và nỗi nhớ mối tình đầu thông qua người phiên dịch là bà Thúy Lan.

Mối tình anh 22, em 17

Năm 1968, ông Ken 22 tuổi. Sau hai năm nhập ngũ, ông được điều tới Việt Nam làm việc ở trung tâm dịch vụ dữ liệu của quân đội Mỹ đóng tại căn cứ Long Bình, Biên Hòa, Đồng Nai.
Khi đó, bà Thúy Lan (tên khai sinh là Vũ Thị Vinh), sinh năm 1952, ở phường Nguyễn Thái Bình, Biên Hòa, Đồng Nai làm phục vụ ở quán bar Em Club trong khuôn viên doanh trại Long Bình. Sau giờ làm việc, chàng lính Mỹ thường đến quán bar gọi nước uống, chơi các trò chơi.

Một ngày giáp Tết năm 1969, chàng thanh niên Ken đến bar chơi thì gặp cô gái người Việt 17 tuổi, có mái tóc đen dài, da ngăm, nụ cười quyến rũ, đang làm việc ở quầy nhỏ, sát sân khấu trong quán bar. ‘Tôi mê cô ấy ngay từ cái nhìn đầu tiên’, ông Ken nhìn bà Thúy Lan nói.

Hai ông bà ngày con trẻ. Ảnh: NVCC.

Sau đêm đó, mỗi khi đến bar, Ken sẽ chọn một chiếc ghế sát sân khấu để được ngắm cô phục vụ kỹ hơn. ‘Tôi nhìn say mê cô ấy, nhưng lại sợ ánh mắt cô ấy bắt gặp. Cứ cô ấy nhìn đáp lại là tôi vờ quay đi’, ông Ken kể.

Bắt gặp ánh mắt chàng trai Ken nhìn mình đắm say, Thúy Lan gật đầu chào, miệng cười tươi đáp lại. ‘Lúc đó, tôi được nhiều người để ý lắm. Nhưng ông ấy có cái gì đó rất đặc biệt’, bà Lan cắt ngang lời bạn trai. Sau những lần bắt gặp ánh mặt của nhau trong quán bar, họ trở thành một cặp.

Do Ken không thể ra ngoài doanh trại, còn Lan thì không thể vào bên trong khu vực quân đội, vì thế, họ chỉ được gặp nhau vào những ngày cuối tuần, gần doanh trại của Ken. ‘Những lần gặp rất nhanh. Hai đứa chỉ nhìn nhau, nắm tay nhau chứ không biết ngày sinh nhật, chỗ ở của đối phương’, ông Ken nhớ lại.

Ông Ken cho biết, trước đây, khi chưa tìm được bà Lan, lúc nào ông cũng thấy hối hận vì đã không thực hiện được lời hứa, sẽ quay lại gặp bạn gái. Ảnh: T.A.

Nhận xong 50 lá thứ em viết, anh sẽ quay lại gặp em

Tháng 9/1969, Ken nhận đươc lệnh rời quân ngũ để quay lại trường đại học. ‘Tôi nhận quyết định sớm hơn dự định 3 tháng. Lúc đó, tôi chỉ ước, thời gian sẽ ngừng trôi, nhưng không thể’, ông Ken nói.

Những ngày chuẩn bị chia xa, cả Ken và Lan đều kiệm lời. Gặp nhau, họ chỉ biết tựa lưng vào nhau, ánh mắt nhìn về hai hướng, nhưng trái tim như có một nhịp đập. ‘Tôi hỏi Lan: ‘Em có muốn rời Việt Nam không. Cô ấy lắc đầu. Tôi muốn nói nhiều hơn nữa, rằng: ‘em hãy đồng ý làm vợ anh, qua Mỹ sống cùng anh’. Nhưng cái lắc dầu của cô ấy cho tôi hiểu, thời điểm đó là không thể’, ông Ken kể, tay nắm chặt tay bà Lan.

Trước khi rời căn cứ Long Bình một ngày, Ken đến bưu điện mua 50 bì thư, đánh số từ 1-50 ở một góc bên phải bì thư rồi gói cẩn thận vào một chiếc hộp. Trước khi lên máy bay về nước, Ken đưa cho Lan hộp bị thư và nói: ‘Khi nhận xong 50 lá thư em viết, anh sẽ quay lại gặp em’.

Giây phút chia tay ở phi trường, Ken ôm bạn gái thật chặt. ‘Tôi ôm và hôn cô ấy. Còn cô ấy đã khóc. Lúc đó tôi nghĩ, về nước học xong rồi quay lại cưới cô ấy. Hơn 50 năm chia xa, hình ảnh đó cứ hiện hữu trong tôi’, tay khoác vai bạn gái, ông Ken nhớ lại.

Ông Ken cho biết, gặp được bà Thúy Lan là dự định ông đã ấp ủ suốt hơn 50 năm qua. Ảnh: T.A.

Ở cách xa nửa vòng trái đất, cầu nối duy nhất của họ chỉ là những lá thư và nhờ bạn bè trong căn cứ Long Bình trao giúp. ‘Khi trao cho Lan 50 phong bì thư, tôi nghĩ, cô ấy sẽ viết mỗi tháng một lá. Nhưng tuần nào cô ấy cũng viết. Mỗi tuần, tôi đều nhận thư của cô ấy qua một người bạn trong quân ngũ.

Đọc những gì cô ấy viết trong thư, tôi rất vui. Lúc đó, tôi muốn được trở lại Việt Nam, ôm cô ấy vào lòng. Nhưng bạn biết đó, điều ấy thật khó khăn’, ông Ken kể, mắt nhìn bà Lan như hối lỗi.

Không có địa chỉ của nhau, vì thế, từ khi Mỹ rút hết quân khỏi căn cứ Long Bình, hai ông bà không thể viết thư cho nhau nữa. ‘Sau giải phóng, mẹ muốn tôi mang hết những lá thứ, hình ảnh của ông ấy đã gửi đi đốt. Thời khắc lúc đó, tôi đành phải nghe lời mẹ’, bà Lan giải thích lý do không còn nhớ gì về người bạn trai ngày trẻ. Sau đó, bà lấy chồng, sinh con. Nhưng cuộc hôn nhân không hạnh phúc, bà phải nuôi con một mình bằng nghề bán cháo trắng.

Ở Mỹ, ông Ken không lúc nào thôi nhớ cô bạn gái người Việt và khát khao được gặp lại. Ông cho biết, thời gian đầu, ông tìm kiếm bà Lan thông qua bạn bè, các tổ chức nhưng không có kết quả. ‘Tôi chỉ làm âm thầm, vì sợ ảnh hưởng đến cuộc sống của cô ấy’, ông Ken nói.

Kì 1: Cựu binh Mỹ si tình cô gái Việt 17 tuổi, 50 năm vẫn đi tìm

Gặp nhau, chỉ ‘liếc mắt đưa tình’ với cô gái khi đó 17 tuổi nhưng ông Ken Reesing (cựu binh Mỹ) mãi chôn chặt trong tim.

Nằm gần trạm tàu trên cao Saphan Taksin, Sathorn Unique được xây dựng để trở thành chung cư cao cấp ở thủ đô Bangkok (Thái Lan). Theo Atlas Obscura, tòa nhà có 659 căn hộ dân cư và 54 gian hàng bán lẻ. Tuy nhiên, việc xây dựng tòa nhà 49 tầng đã dừng lại sau cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997. Ảnh: Athit Perawongmetha.

Quá trình thi công diễn ra trong 7 năm và tòa nhà được hoàn thành 80% khi cuộc khủng hoảng xảy ra. Năm 1997, thị trường chứng khoán và giá trị tiền tệ ở Đông Á và Đông Nam Á giảm mạnh. Sự kiện châm ngòi cho cuộc khủng hoảng là việc phá giá đồng baht Thái Lan, gây ra phản ứng dây chuyền mất giá tiền tệ ở châu Á. Ảnh:Athit Perawongmetha.

Tòa nhà chọc trời bỏ hoang được gọi là "tháp ma", thu hút khách du lịch thích thám hiểm đô thị từ khắp nơi trên thế giới. Người ta đồn rằng tòa nhà bị ma ám, đặc biệt là tầng 43, nơi tìm thấy thi thể của một du khách nước ngoài vào năm 2014. Ảnh: Sakchai Lalit,Athit Perawongmetha.

Nhìn từ bên ngoài, Sathorn Unique trông giống bất kỳ tòa nhà nào khác ở Bangkok. Tuy nhiên, bên cạnh quảng cáo lớn bao phủ, tòa nhà toát ra vẻ u ám từ lớp bê tông dang dở, phần lớn cấu trúc vỡ vụn, đổ nát. Bao quanh công trình là hàng rào với các biển cảnh báo nhưng điều đó không ngăn được sự tò mò của nhiều người. Ảnh: Slyellow, Sakchai Lalit, Kittipong Chararoj.

Sathorn Unique hiện lên ma quái hơn vào ban đêm. Tòa nhà không có điện và gần như tối tăm hoàn toàn, trừ một chút ánh sáng hắt từ bên ngoài. Ảnh:Athit Perawongmetha.

Bên trong tòa nhà chẳng khác gì đống đổ nát. Những bức tường gạch chưa hoàn thành, bồn tắm úp ngược ở hành lang, các cột trang trí đổ đống trên sàn nhà, cỏ dại và rác ở mọi nơi... Ngoài ra, tòa nhà còn tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm như dây phơi ngổn ngang, kim loại gỉ, cầu thang không tay vịn, ban công không có chấn song hay lan can... Ảnh:Sakchai Lalit.

Mặc dù việc vào tòa nhà là bất hợp pháp và nguy hiểm, nơi đây là điểm du lịch nổi tiếng. Các du khách để lại dấu ấn cá nhân với những bức tường đầy hình vẽ graffiti nhiều màu sắc. Đặc biệt, tầng thượng của Sathorn Unique mang đến du khách tầm nhìn ấn tượng về Bangkok và con sông Chao Phraya. Ảnh: Sakchai Lalit, Nopkamon Tanayakorn, Fabian Acosta.

Ngôi làng bỏ hoang hóa xứ sở cổ tích ở Trung Quốc

Nằm trên hòn đảo ngoài khơi bờ biển phía đông Trung Quốc, ngôi làng bỏ hoang Hậu Đầu Loan trở thành điểm du lịch thu hút khách bởi vẻ đẹp tựa xứ sở cổ tích.

Những lần nói chuyện, anh giới thiệu đã có gia đình, nhà cửa đầy đủ. Biết vậy, tôi vẫn bị cuốn hút bởi sự chín chắn, biết quan tâm, giúp đỡ người khác của anh.

Khi chúng tôi hẹn hò, anh nói, vợ chồng anh có hai cô con gái. Anh muốn có một cậu con trai, nhưng vợ không thể sinh được nữa. Anh qua lại với tôi là có một điều kiện: tôi phải sinh cho anh một cậu con trai.

Tôi đồng ý, vì muốn có tiền, nhà và xe. Hơn hai năm qua lại, tôi đã sinh được một cậu con trai như mong muốn của anh. Anh đã mua xe, nhà cho mẹ con tôi ở như đã hứa. Anh còn đi làm giấy khai sinh cho con, làm giấy tờ nhà cho tôi đứng tên. Vợ anh cũng biết chuyện, nhưng chị chấp nhận. Chị ra điều kiện, tôi chỉ được ở đúng vị trí của mình, là làm lẽ của anh. Hàng tháng, chị chu cấp tiền cho tôi nuôi con, mua quần áo, đồ chơi cho con trai tôi.

Hiện vợ chồng anh đã ly hôn và đang tranh chấp tài sản. Anh đã dọn đến nhà mẹ con tôi ở và để lại căn biệt thự, rộng 400m2 cho vợ con. Tôi không đồng ý điều đó.

Căn nhà mẹ con tôi đang ở chỉ hai lầu, diện tích đất chỉ hơn 50m2. Tôi thấy như vậy là thiệt thòi cho mẹ con tôi. 

Trong giấy khai sinh của con trai, anh đứng tên cha. Bây giờ, tôi muốn kiện để được chia phần của con trai tôi trong căn biệt thự mà vợ cũ và hai con gái anh đang ở. Tôi có nói chuyện này với anh, anh chỉ im lặng. Liệu con tôi có được chia phần trong căn nhà kia. Tôi phải làm gì để con được chia tài sản?

Nỗi đau tột cùng của người vợ mang thai lần 7, bị chồng bỏ mặc ở bệnh viện

Tôi không nhớ, đây là lần thứ bao nhiêu, anh đập phá đồ đạc rồi lao vào đánh tôi. Tôi chỉ biết, tôi là người có lỗi.

Người khuyết tật dù bị khiếm thị, khiếm thính hay phải dùng xe lăn cũng có đam mê du lịch, ưa thích tham gia các môn thể thao mạo hiểm như nhảy dù, lướt sóng như người khỏe mạnh, Hong Seo-yoon (31 tuổi), chia sẻ về sở thích của mình.

“Bị khuyết tật không phải điều gì kỳ lạ hay đặc biệt. Khuyết tật hay không cũng có nhu cầu đi chơi như những người lành lặn”, cô nói thêm.

Thành phố Paris là điểm dừng chân không thể bỏ qua của Hong khi ghé thăm Pháp. Ảnh:SCMP.

Hong Seo-yoon là nhà sáng lập Tourism for All Korea - một tổ chức phi lợi nhuận Hàn Quốc ủng hộ phát triển ngành du lịch cho người khuyết tật, đồng thời đóng góp những kiến nghị để cải thiện chính sách du lịch của quốc gia này.

Ngoài ra, cô còn là tác giả của cuốn Europe, there’s no reason not to go (Tạm dịch: Chẳng có lý do nào để không ghé thăm Châu Âu). Đây là cuốn sách du lịch đầu tiên được viết bởi một người trên xe lăn tại xứ sở kim chi.

Nỗ lực biến Seoul trở nên thân thiện với mọi người

Những nỗ lực của Hong Seo-yoon đã làm thay đổi thành phố Seoul. Hiện nay, thành phố chủ trương nâng cấp cơ sở hạ tầng, bao gồm đường phố, giao thông công cộng và các trang web du lịch sao cho người dân và du khách khuyết tật dễ tiếp cận hơn.

Kể từ năm 2017, thủ đô của Hàn Quốc đã cài đặt hơn 9.000 thiết bị tiện lợi như thang máy, nhà vệ sinh dành cho người khuyết tật hay lát gạch tăng xúc giác cho những người thị lực kém.

Đầu năm nay, Thành phố đã mở Trung tâm Danurim - văn phòng chuyên cung cấp thông tin về du lịch, phương tiện giao thông cho khách du lịch trong nước và quốc tế.

Hong đã tới thành phố New York. Ảnh:SCMP.

Bang Hye-min, một quản lý của Tổ chức Du lịch Seoul cho biết: “Mục tiêu cuối cùng của chúng tôi là biến Seoul trở thành một thành phố toàn cầu. Bất cứ ai cũng có thể tận hưởng du lịch tại đây một cách trọn vẹn mà không gặp bất kỳ bất tiện nào”.

Ông chia sẻ, những cải tiến này trùng hợp với sự phát triển của xu hướng bình đẳng với những người khuyết tật xuất hiện đầu những năm 2000 và câu chuyện của Hong Seo-yoon như tiếp thêm sức mạnh cho xu hướng đó.

“Cách đây một thế hệ, một người có vấn đề về thể lực hoặc trí tuệ có thể là nỗi xấu hổ của gia đình họ”, Hong Seo-yoon nói.

Khó khăn trở thành động lực tiến lên

Đối với Hong Seo-yoon, kinh nghiệm rút ra từ những trở ngại cả về sức khỏe và giao tiếp xã hội chính là động lực cho những gì cô đạt được hôm nay.

Sau một tai nạn trong bể bơi năm 10 tuổi, Hong gặp chấn thương cột sống khiến cô bị liệt từ thắt lưng trở xuống, hoàn toàn mất khả năng đi lại.

“Vào thời điểm đó, Hàn Quốc không hề có những 'tiện lợi' đối với những người sử dụng xe lăn”, cô chia sẻ.

Hong nhớ lại khoảng thời gian anh trai phải đẩy cô trên chiếc xe lăn ngay bên cạnh những ôtô trên đường vì đường phố lúc bấy giờ không có vỉa hè.

Bên cạnh đó, cô phải chịu sự phân biệt đối xử từ nhà trường. Họ yêu cầu cha mẹ Hong gửi cô đến một tổ chức xa xôi dành cho người khuyết tật thay vì tiếp tục học tại đây.

Thay vì làm theo đề nghị từ phía nhà trường, gia đình cô đã chuyển đến Philippines. Tại đây, một người giáo viên đã nói với Hong: "Khuyết tật không phải là một khiếm khuyết bất bình thường".

Cô gái đã tới Căn cứ không quân Mỹ trên đảo Gunsam (Hàn Quốc). Ảnh: SCMP.

Khi trở về Hàn Quốc để học đại học, Hong Seo-yoon đã đấu tranh với ban quản trị nhà trường khi họ từ chối chuyển một lớp học ở tầng trên xuống tầng trệt để cô có thể tham dự. Cô gái đã giành chiến thắng và bảo vệ được quyền lợi của mình. Đây cũng là tiền đề cho sự nghiệp sau này của Hong.

Ngoài ra, du lịch thế giới là đam mê của Hong Seo-yoon. Tính đến nay, cô đã đặt chân lên hơn 30 quốc gia. Những trải nghiệm từ chuyến đi đã được cô viết lại thành một cuốn sách.

Tuy nhiên, một lần nữa, Hong phải đối mặt với sự kỳ thị. Hai nhà xuất bản sách đều từ chối ý tưởng viết sách của cô. Cô chia sẻ: “Họ nói rằng sẽ chẳng ai đọc những câu chuyện về người khuyết tật đâu. Tôi thực sự cảm thấy bị tổn thương”.

Hong chơi dù lượn tại Thụy Sĩ. Ảnh: SCMP.

Năm 2016, sau khi cam kết mua hết những cuốn sách thừa, Hon Seo-yoon thuyết phục thành công nhà xuất bản Saenggak Bi Haeng phát hành Europe, there’s no reason not to go.

Tuy nhiên, cô không phải mua lại bất cứ cuốn sách thừa nào vì tất cả 3.000 bản đã được bán hết. Hiện nay, cuốn sách đang được tái bản lần hai.

Một số người khuyết tật đã gửi tin nhắn hỏi cô, làm thế nào để có thể thực hiện các hoạt động mà cô làm trong các chuyến du lịch nước ngoài, chẳng hạn như chơi dù lượn ở Thụy Sĩ.

Đáp lại câu trả lời của những người khuyết tật, cô nói rằng, họ không cần phải đến tận Châu Âu để chơi dù lượn, vì hiện nay thành phố Seoul có trò đó.

“Họ không bao giờ nghĩ, một người khuyết tật có thể chơi môn thể thao mạo hiểm”, cô chia sẻ.

Nam nhân viên quét dọn máy bay trở thành cơ trưởng

Đó là câu chuyện cổ tích của cơ trưởng Mohammed Abubakar tới từ Nigeria.