Cô dâu Việt cạo trọc đầu, chụp ảnh cưới với chồng Mỹ ở Hội An

Sự lơ là yếu tố "đạo đức nghiên cứu" dễ trở thành lực cản cho nỗ lực tăng khả năng xuất bản quốc tế của nhiều trường đại học Việt Nam.

Làm thế nào để yếu tố này được lưu tâm xứng đáng, VietNamNet đã ghi nhận ý kiến những người đang làm công tác nghiên cứu khoa học trong và ngoài nước.

GS Vũ Hà Văn (áo trắng, giữa)

GS Vũ Hà Văn(ĐH Yale, Mỹ): Xây dựng điều khoản về đạo đức nghiên cứu theo mẫu quốc tế

Đạo đức khoa học có nhiều phương diện. Có thể là y đức nhưtrong trường hợp này, cũng có thể là các tiêu chuẩn về việc sử dụng kết quảnghiên cứu của những người đi trước. Đây là vấn đề này quan trọng ở mọi nơi,khoa học cần có những tiêu chuẩn như vậy để đảm bảo sự trong sạch và tínhchuyên nghiệp trong việc nghiên cứu.

Ở phương Tây, bất kì trường, cơ quan nghiên cứu nào cũng cómột bộ tiêu chuẩn về đạo đức nghiên cứu khoa học. Các nhà nghiên cứu thườngthực hiện nghiên cứu của mình trong một chương trình được tài trợ bởi một cơquan nào đó, chẳng hạn trường ĐH, hay quỹ nghiên cứu của chính phủ (nhưNAFOSTED ở Việt Nam).

Khi nhà nghiên cứu nhận tài trợ, cơ quan tài trợ sẽ nêu rõcác quy định. Các cơ quan này thường có một văn bản bắt buộc nhà nghiên cứu phảikhai, chẳng hạn như chương trình nghiên cứu có thực hiện, thực nghiệm trênngười hay động vật hay không.

Nếu nhà nghiên cứu vi phạm, điều đầu tiên tài trợ sẽ bị đìnhlại cho đến lúc sự việc sáng tỏ. Đây là điều người làm nghiên cứu hết sức kiêngkị, nên chắc chắn những nhà nghiên cứu nghiêm túc sẽ tránh vi phạm. Ngoài ra sẽxử lý hành chính tuỳ trường hợp.

Nếu các trường Việt Nam muốn gia tăng tính xuất bản quốc tế,nên xây dựng điều khoản quy định về đạo đức nghiên cứu khoa học. Bộ điều khoảnnày làm theo mẫu quốc tế, không nên sáng tạo thêm.

Thật ra, phần lớn các điều khoản trong các quy định này là"common sense". Ví dụ, nếu dùng số liệu của bệnh nhân thì phải hỏi ýkiến của họ, hay dùng kết quả của người khác thì phải ghi rõ. Trong giới khoahọc, số người không biết những qui định tối thiểu không nhiều, tôi không nghĩviệc này sẽ gây ra những cản trở đánh kể trong tương lai gần.

TS Lê Thị Nam Giang(Tổng Thư kí Hội Sở hữu trí tuệ TP.HCM):Cần giới thiệu chuẩn quốc tế của từng lĩnh vực

Luật Dược, rồi Thông tư hướng dẫn về thử thuốc trên lâm sàngquy định rất chặt chẽ về trình tự, thủ tục tiến hành thử nghiệm thuốc trênngười, về điều kiện thử nghiệm và điều kiện để đưa dược phẩm ra thịtrường.  Bộ Y tế cũng có Hội đồng Đạo đứctrong nghiên cứu y sinh học để thẩm định các điều kiện nêu trên.

TS Lê Thị Nam Giang

Tôi nghĩ rằng, trong một công bố quốc tế, không nhà nghiêncứu nào cố tình vi phạm các quy định về đạo đức để bị rút bài và bị quy kết vềđạo đức.

Tuy nhiên, vì nhiều lý do (như thiếu kinh nghiệm, không tìmhiểu kỹ các điều kiện đăng bài hay điều kiện nghiên cứu trong lĩnh vực chuyênngành, thiếu kiến thức về pháp luật sở hữu trị tuệ nói riêng, pháp luật nóichung) nên có hiện tượng kết quả nghiên cứu không được công bố hoặc bị rút khỏitạp chí đã công bố. Vì vậy, các nhà khoa học cố gắng trang bị cho mình nhữngkiến thức tối thiểu nhất về quy định của pháp luật cũng như tiêu chuẩn ngànhliên quan đến vấn đề nghiên cứu khoa học.

Theo tôi, có 2 vấn đề để giảm thiểu những "vi phạm đạođức nghiên cứu" trong bối cảnh nhiều đại học ở Việt Nam đang tìm cách tăngkhả năng xuất bản quốc tế.

Thứ nhất, bản thân các nhà nghiên cứu khi muốn công bố tácphẩm của mình ở ấn phẩm nào phải tìm hiểu điều kiện để có thể công bố. Bên cạnhđó, phải tuân thủ các quy định liên quan đến vấn đề trích dẫn, đạo văn, đến đạođức trong nghiên cứu và công bố kết quả nghiên cứu.

Thứ hai, các viện nghiên cứu, các trường đại học nên cónhững hoạt động hỗ trợ tăng khả năng công bố quốc tế những ấn phẩm của giảngviên, nhà nghiên cứu bằng cách giới thiệu những chuẩn quốc tế được áp dụng rộngrãi trong lĩnh vực chuyên ngành của viện, trường để các nhà khoa học có điềukiện tìm hiểu thêm. Đặc biệt vai trò của các nhà nghiên cứu kì cựu trong việchỗ trợ các nhà nghiên cứu trẻ  là vấn đềnên lưu tâm.

Các trường nên cố gắng ban hành những quy định về quản lý,khai thác các tài sản trí tuệ, bao gồm các kết quả nghiên cứu khoa học phù hợpvới pháp luật, không trái với quy định của Bộ GD-ĐT và các bộ chủ quản . Trongđó cần quy định cụ thể hoạt động tạo lập, quản lý, khai thác các tài sản trítuệ của trường.

Cũng cần có quy định các vấn đề liên quan hoạt động nghiêncứu khoa học như quy chuẩn về trích dẫn, về tránh “đạo văn”. Đây không phải làbộ tiêu chuẩn về đạo đức, nhưng sẽ hỗ trợ cho việc đảm bảo các chuẩn mực đạođức trong nghiên cứu khoa học, phản ánh đặc thù riêng của từng trường.

• Lê Huyền(Ghi)

Táo Quân hay Gặp nhau cuối năm 2024 sẽ trở lại trên sóng VTV vào đúng đêm Giao thừa như thường lệ trong suốt hơn 20 năm qua. Ngay sau khi VTV xác nhận năm nay sẽ có Táo Quân, Trung tâm quảng cáo và dịch vụ truyền hình cũng thông báo giá quảng cáo dành riêng cho khung giờ phát sóng Táo Quân. 

Theo đó, đơn giá quảng cáo chương trình Gặp nhau cuối năm 2024 phát sóng vào 20h trên các kênh VTV ngày 9/2 sẽ là: 322,75 triệu đồng cho 10s; 387,3 triệu đồng cho 15s; 484,125 triệu đồng cho 20s và 645,5 triệu đồng cho 30s. Đặc biệt, VTV cũng không nhận lịch đăng ký ngoài của chương trình liên kết trao đổi quyền lợi quảng cáo vào khung giờ phát sóng Táo Quân 2024.

Do chỉ phát sóng duy nhất vào thời điểm sát Giao thừa và là khung giờ có nhiều khán giả truyền hình xem nhất nên nhiều năm qua giá quảng cáo cho các nhãn hàng muốn xuất hiện trong Táo Quân luôn cao. Dù các nghệ sĩ còn chưa chính thức tập luyện, thời gian ghi hình Táo Quân 2024 cũng chưa chốt nhưng nhiều ngày qua đã xuất hiện thông tin "loạn giá vé Táo Quân".

Cùng với đó, khán giả và truyền thông không ngừng đồn đoán về các nghệ sĩ sẽ tham gia chương trình năm nay trong khi chưa có thông báo chính thức nào từ VTV cũng như VFC - đơn vị sản xuất Táo Quân 2024. 

NSND Trần Lực gần đây cũng liên tục bị réo tên khi có thông tin chưa xác thực cho rằng anh sẽ đạo diễn Táo Quân 2024. Tuy nhiên, khi trả lời bình luận của một khán giả trên trang cá nhân mới đây, nam diễn viên Em và Trịnhđã phủ nhận thông tin mình sẽ cầm trịch Táo Quân 2024. 

Các đội tham gia diễn tập vừa phải thực hiện vai trò của kẻ tấn công, phát hiện các lỗ hổng hoặc điểm yếu của các máy chủ, thực hiện khai thác và chiếm quyền truy cập, vừa thực hiện vai trò của bên phòng thủ, tiến hành vá các lỗ hổng hoặc khắc phục các điểm yếu để không bị khai thác.

Chương trình diễn tập Cụm 7 được tổ chức theo hình thức CTF (Capture The Flag), đòi hỏi các đội tham gia phải giải quyết các yêu cầu từ dễ đến khó dựa trên các thông tin/dữ liệu được Ban tổ chức cung cấp, gửi đáp án lên hệ thống để được nhận điểm tấn công, điểm phòng thủ, và điểm sẵn sàng đảm bảo các đội phải duy trì máy chủ hoạt động liên tục và không gián đoạn việc cung cấp dịch vụ.

Mô hình diễn tập qua hình thức CTF là thách thức và tạo động lực cho các đội trong việc cạnh tranh với nhau và cạnh tranh chính mình để xử lý nhanh nhất và chính xác các yêu cầu, không chỉ rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề chuyên môn mà phải lưu ý về thời gian xử lý, hạn chế gián đoạn dịch vụ đang cung cấp.

Qua diễn tập, không những có cơ hội thực hành xử lý tình huống thường gặp trong thực tế, các cán bộ kỹ thuật của các đơn vị trong Cụm 7 còn được huấn luyện kỹ năng khi tham gia đồng thời 2 vai: tấn công - khai thác hệ thống và phòng thủ - khắc phục các điểm yếu để không bị khai thác.

Ngoài ra, đây còn là dịp để các cán bộ kỹ thuật gặp gỡ, trao đổi, phối hợp hỗ trợ lẫn nhau cũng như tích lũy kinh nghiệm, kỹ năng ứng phó xử lý sự cố cho đơn vị, cho bản thân.

Xem xét thành lập Nhóm kỹ thuật nòng cốt của Cụm mạng lưới 

Trong chia sẻ tại sự kiện, ông Nguyễn Hữu Nguyên, Phó Giám đốc Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (VNCERT/CC) thuộc Cục ATTT, Bộ TT&TT nhận định,  trong xu thế chung triển khai ứng dụng CNTT sử dụng mạng kết nối toàn cầu, nguy cơ mất an toàn của các hệ thống thông tin là hiện hữu và ngày càng tăng về số lượng cũng như mức độ đa dạng, phức tạp của các kiểu tấn công.

Theo ông Nguyễn Hữu Nguyên, Phó Giám đốc VNCERT/CC, trong năm 2020, Bộ TT&TT đã tổ chức chuỗi chương trình diễn tập bảo đảm an toàn thông tin cho 7 Cụm mạng lưới gồm 62/63 tỉnh thành phố.

“Đảm bảo ATTT đã trở thành một vấn đề quan trọng và không thể thiếu khi triển khai các hệ thống thông tin, nhất là trong bối cảnh Việt Nam đang xây dựng, thúc đẩy phát triển Chính phủ điện tử/chính quyền điện tử hướng tới Chính phủ số, nền kinh tế số và xã hội số, tạo thuận lợi cho việc triển khai cách mạng công nghiệp lần thứ tư”, ông Nguyên nhấn mạnh.

Đại diện VNCERT/CC cũng cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định 1622 năm 2017, trong năm 2020, Bộ TT&TT đã tổ chức chuỗi chương trình diễn tập bảo đảm ATTT, ứng cứu sự cố cho 7 Cụm mạng lưới trong cả nước.

Mục tiêu tổ chức diễn tập là để các Cụm mạng lưới ứng cứu sự cố có thể triển khai các hoạt động phối hợp của các thành viên trong Cụm, cập nhật và bổ sung kỹ năng đảm bảo ATTT cho cán bộ kỹ thuật và tiếp tục nâng cao nhận thức của cộng đồng và trong các cơ quan tổ chức về việc đảm bảo ATTT.

Thời gian tới, để nâng cao năng lực phối hợp và ứng cứu sự cố, đại diện VNCERT/CC đề nghị Cụm mạng lưới và các đội ứng cứu sự cố của các tỉnh, thành phố thường xuyên triển khai các hoạt động phối hợp giữa các thành viên trong Cụm.

Đồng thời, xem xét triển khai mô hình thành lập Nhóm kỹ thuật nòng cốt của Cụm mạng lưới từ các cá nhân có kỹ năng và chuyên môn về ATTT, ứng cứu sự cố trong Cụm. Nhóm này sẽ giúp các đơn vị trong Cụm trong việc tư vấn và hỗ trợ xử lý các nguy cơ - sự cố ATTT, chia sẻ và hỗ trợ nâng cao kinh nghiệm lẫn nhau.

Với các đội ứng cứu sự cố của các tỉnh, thành phố, các hoạt động được khuyến nghị là huấn luyện cho cán bộ CNTT của các đơn vị trên địa bàn kỹ năng phát hiện và xử lý các sự cố ở mức cơ bản; tăng cường phối hợp với Cụm mạng lưới, cơ quan điều phối quốc gia trong việc chia sẻ thông tin về các nguy cơ mới, các sự cố phát hiện được và tham gia xử lý các sự cố cụ thể để nâng cao năng lực.

Ngoài ra, các đội ứng cứu sự cố của các tỉnh, thành phố cũng được đề nghị tham gia với các tổ chức tại địa phương để thực hiện Quyết định 1907 ngày 23/11/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Tuyên truyền, nâng cao nhận thức và phổ biến kiến thức về ATTT giai đoạn 2021-2025”.  

Vân Anh

Công bố Top 10 sự kiện nổi bật an toàn, an ninh mạng Việt Nam năm 2020

Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (NCSC), Cục An toàn thông tin, Bộ TT&TT vừa công bố 10 sự kiện được cơ quan này nhận định là tiêu biểu, nổi bật của an toàn, an ninh mạng Việt Nam trong năm 2020.

Kế hoạch bao gồm triển khai các nhiệm vụ khi chưa có sự cố xảy ra, và triển khai các nhiệm vụ khi có sự cố xảy ra. Kế hoạch khi chưa có sự cố xảy ra bao gồm tuyên truyền, phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật, tài liệu hướng dẫn chuyên môn về an toàn thông tin mạng; triển khai các chương trình đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng đánh giá, ứng phó sự cố.

Khi chưa có sự cố xảy ra, Khánh Hòa sẽ triển khai phòng ngừa sự cố, giám sát phát hiện sớm sự cố; triển khai các điều kiện sẵn sàng đối phó, ứng cứu, khắc phục sự cố; đánh giá các nguy cơ, sự cố an toàn thông tin mạng; xây dựng phương án đối phó, ứng cứu đối với một số tình huống sự cố cụ thể.

H.A.H

Khánh Hòa tổ chức tập huấn Luật An ninh mạng

Trong lớp tập huấn mới đây ở Khánh Hòa, các học viên được nghe giới thiệu về Luật An ninh mạng, cũng như về trách nhiệm của cơ quan, đơn vị, địa phương và từng cá nhân trong công tác bảo vệ an ninh mạng…