Nhận định, soi kèo Eyupspor vs Istanbul Basaksehir, 23h00 ngày 27/2: Nỗ sợ sân khách

Nguyên nhân của Y2K đến từ cách lưu thời gian của máy tính. Cách đây hàng chục năm khi bộ nhớ còn đắt đỏ, các máy tính, vi mạch đồng hồ điện tử chỉ dùng 2 số cuối của năm thay vì 4 số để tiết kiệm dung lượng lưu trữ. Chẳng hạn như thay vì lưu 1998, máy tính ở thời điểm đó chỉ lưu đơn giản là 98.

Thế giới chạy đua với thời gian để nâng cấp hệ thống, lập trình lại phần mềm trước thời khắc bước sang năm 2000. Ảnh: Bloomberg.

Mọi thứ diễn ra bình thường trong thập kỷ 1960, 1970 nhưng đến cuối những năm 1990, các lập trình viên nhận ra máy tính không thể phân biệt năm 1900 với 2000 vì chúng đều có 2 số cuối là 00. Khi chuyển giao sang thế kỷ mới, mọi hoạt động sử dụng máy tính và vi mạch đồng hồ điện tử sẽ bị đảo lộn.

Hàng triệu người đã tham gia vào chiến dịch chạy đua để sửa lỗi hệ thống máy tính. Các lập trình viên có 2 lựa chọn để tránh sự cố Y2K: viết lại toàn bộ phần mềm, hoặc sử dụng phương pháp nhanh chóng hơn có tên windowing.

Theo NewScientist, cách này sử dụng phần mềm xử lý để máy tính hiểu giá trị từ 00 đến 19 là năm 2000 đến 2019, còn lại là của thế kỷ trước. Vào năm 1999, có đến 80% máy tính sử dụng phương pháp này vì nhanh chóng, chi phí thấp. Các lập trình viên cho rằng chúng sẽ hỏng hoặc được nâng cấp trong 20 năm tới.

Bước sang năm 2020, những hệ thống khắc phục sự cố Y2K bằng phương pháp "chữa cháy" sẽ gặp lỗi. Ảnh: Getty Images.

Để lấy số 19, các lập trình viên chọn điểm chính giữa trong một thế kỷ tính từ năm 1970. Nhiều ngôn ngữ lập trình và máy tính chọn mốc thời gian đầu tiên để tính ngày giờ là 1/1/1970, còn gọi là "giờ Unix".

"Khắc phục lỗi trên những hệ thống cũ là cơn ác mộng bởi không phải ai viết ra mã vẫn còn sống. Các lập trình viên không nghĩ rằng hệ thống của họ vẫn được sử dụng đến năm 2020", Paul Lomax - kỹ sư từng khắc phục sự cố Y2K cho Vodafone, chia sẻ.

Đến thời khắc bước sang 2020, các máy tính sử dụng windowing để khắc phục Y2K đã bị lỗi vì không thể phân biệt số 20 là năm 1920 hay 2020.

Theo ghi nhận, một số hóa đơn tiền điện ghi ngày xuất là 1/1/1920, trong khi hàng chục nghìn máy bán vé đỗ xe tại Mỹ đã từ chối thanh toán bằng thẻ tín dụng vì sai ngày.

Một hóa đơn tiền điện ghi ngày xuất là 1/1/1920. Ảnh: @lippard/Twitter.

Tại Ba Lan, hàng nghìn máy tính tiền của công ty Novitus không thể in hóa đơn do sự cố tương tự. WWE 2K20, tựa game đấu vật cũng ngừng hoạt động trong ngày đầu năm mới, rất may khi nhà phát hành 2K Sports đã tung ra bản sửa lỗi sau đó.

Nhà phát triển phần mềm thu thập lỗi máy tính Splunk đã nhận biết điều này từ tháng 11/2019 và khắc phục sau đó một tuần nên người dùng không bị ảnh hưởng.

Tựa game WWE 2K20 không thể chơi được do sự cố "hậu" Y2K. Ảnh: wLEGACYinc/YouTube.

Nhiều phần mềm và hệ thống máy tính tại các cơ sở y tế cũng bị ảnh hưởng bởi sự cố "hậu" Y2K. Trả lời phỏng vấn, hãng phát triển phần mềm y tế McKesson khẳng định không nhận được thông tin gì.

Có nhiều cách để khắc phục sự cố này: viết lại mã phần mềm, nâng cấp hệ thống mới hoặc... sử dụng windowing để "chữa cháy" thêm vài chục năm.

Sau đây 18 năm, một sự cố tương tự sẽ xảy ra khi các hệ thống sử dụng hệ số nhị phân 32-bit để lưu thông tin sẽ ngừng hoạt động, lý do vì "giờ Unix" vượt giá trị giới hạn vào 3 giờ 14 phút 8 giây ngày 19/1/2038. Sự cố này còn hơn 18 năm mới xảy ra, trong khi nhiều máy tính hiện đã chuyển sang hệ thống 64-bit cho phép lưu trữ thời gian đến 292 tỷ năm.

“Vận hạn” với ô tô BMW 520i khi nó mới lăn bánh được gần một tháng thì bị đè dúm dó bởi thang vận hành xếp ô tô tự động. Chủ xe khốn khổ vì…các bên tranh cãi về trách nhiệm bồi thường.

Sự cố xảy ra vào ngày 20/10/2015 với chiếc BMW 520i BKS 30A -79521 của Công ty TNHH Du lịch và thể thao Việt Nam. Cụ thể,  trong quá trình vận hành thang xếp xe ô tô, sự cố đã khiến chiếc BMW 520i rơi từ trên cao xuống làm biến dạng. Thời điểm đó, chiếc xe vừa đăng ký và lăn bánh gần 1 tháng. Sự cố khiến chiếc xe hư hỏng nặng, không thể sửa chữa.

Chiếc ô tô gặp rủi ro bẹp dúm

Tòa nhà mà Công ty TNHH Du lịch và thể thao Việt Nam thuê văn phòng bao gồm cả chỗ đậu xe trong tầng hầm là toà nhà COALIMEX Building (33 Tràng Thi, phường Hàng Trống, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội).

Theo Công ty TNHH Du lịch và thể thao Việt Nam, sự cố trên hoàn toàn là do lỗi của Ban quản lí toà nhà COALIMEX Building và yêu cầu bồi thường số tiền 2,17 tỉ đồng hoặc chiếc xe mới tương tự. Công ty TNHH Du lịch và thể thao Việt Nam cũng liên tiếp có văn bản yêu cầu BQL toà nhà thực hiện trách nhiệm bồi thường. Tuy nhiên, 8 tháng trôi qua, vụ việc vẫn chưa được giải quyết.

Ngoài ra, đơn vị này đã có văn bản yêu cầu bồi thường thêm các tổn thất do không thể sử dụng chiếc xe trong thời gian dài. Cụ thể, chi phí thuê xe đi lại trong 10 tuần là 90 triệu và 57,8 triệu số tiền phạt công ty phải trả cho việc không thực hiện được hợp đồng cho thuê xe BMW520i trên. Tính chung, Công ty TNHH Du lịch và thể thao Việt Nam yêu cầu bồi thường tổng số tiền 2,326 tỉ đồng.

Trả lời Công ty TNHH Du lịch và thể thao Việt Nam, COALIMEX cho biết, đơn vị này đã kí hợp đồng bảo hiểm cho toàn bộ công trình, bao gồm cả hệ thống đỗ xe (hợp đồng bảo hiểm công cộng). Ngay sau khi sự cố xảy ra, công ty đã có văn bản thông báo cho đơn vị bảo hiểm tham gia giải quyết khắc phục sự cố.

Ngày 25/2/2016, COALIMEX lại văn bản gửi đến Công ty TNHH Du lịch và Thể thao  Việt Nam thông báo đã làm việc với các đơn vị liên quan như Công ty bảo hiểm PVI Hà Nội, Công ty TNHH sản xuất cơ khí và cẩu trục NMC, Công ty CP điều chỉnh Việt và Công ty CP bảo hiểm bưu điện (PTI). Tuy nhiên các bên đều chối bỏ trách nhiệm bồi thường thiệt hại.

Chiếc BMW520i có kí hợp đồng bảo hiểm xe với PTI. Khi xảy ra sự cố, phía Công ty TNHH Du lịch và thể thao Việt Nam đã có thông báo tới PTI. Tuy nhiên, phía PTI cũng từ chối bồi thường với lí do "tổn thất xảy ra không trong quá trình tham gia giao thông và sử dụng xe mà xảy ra trong quá trình trông giữ của toà nhà".

Đến nước này, Công ty TNHH Du lịch và thể thao Việt Nam đã gửi đơn khởi kiện ra TAND quận Hoàn Kiếm. Tuy nhiên, buổi hòa giải sau đó do TAND quận Hoàn Kiếm chủ trì đã bất thành.

BQL tòa nhà Coalimex đưa lý do không chấp nhận bồi hoàn vì trách nhiệm thuộc về đơn vị bảo hiểm của xe và bảo hiểm của tòa nhà.

“Toàn bộ rủi ro đã được mua bảo hiểm của PVI Hà Nội, ngoài ra chủ xe cũng mua bảo hiểm Bưu điện. Khi sự cố xảy ra, hai đơn vị này đều lấy lý do này kia để thoái thác. Phía bảo hiểm PVI Hà Nội cũng đã gửi văn bản sang yêu cầu phía Coalimex không được tự thương lượng với chủ xe, nếu tự ý thương lượng với chủ xe thì Coalimex sẽ mất quyền bảo hiểm”, ông Phạm Minh, Phó giám đốc Công ty CP Xuất nhập khẩu than – Vinacomin (Coalimex) cho biết.

Đại diện Công ty TNHH Du lịch và thể thao Việt Nam khổ sở: "Các bên đùn đẩy trách nhiệm cho nhau đã khiến chủ sở hữu xe bị thiệt hại rất nhiều về kinh tế, uy tín. DN đã bị khách hàng thuê chiếc xe bị sự cố phạt hợp đồng do vi phạm hợp đồng vì không giao xe cho đơn vị thuê xe”.

Luật sư Hoàng Tùng (VPLS Trung Hòa, Đoàn Luật sư Hà Nội phân tích: nguyên đơn hoàn toàn có quyền khởi kiện theo Điều 255 BLDS để bảo vệ quyền, lợi ích của mình. Hợp đồng thuê văn phòng có kèm theo chỗ đỗ xe (quy định tại điều 8 của Hợp đồng) là hợp đồng gửi giữ tài sản có thu phí.

Theo ông Tùng, đây là điều khoản kép nằm trong Hợp đồng thuê văn phòng, do đó khi có bất cứ vi phạm nào liên quan đến Hợp đồng xảy ra thì áp dụng quy định tập quán, tương tự pháp luật để giải quyết theo Điều 3 BLDS năm 2005.

Có đủ căn cứ xác lập quyền, nghĩa vụ dân sự của bị đơn theo quy định tại Điều 13 và Mục 10 Hợp đồng gửi giữ tài sản được quy định từ điều 559 đến 566 Bộ luật dân sự 2005; Bị đơn chính là nguyên nhân trực tiếp làm hỏng xe ô tô của nguyên đơn thì phải bồi thường là đúng quy định của pháp luật tại Điều 608 BLDS năm 2005.

Trong trường hợp toà nhà COALIMEX đã có ban quản lí mà để xảy ra thiệt hại thì BQL phải chịu trách nhiệm bồi thường. Nếu toà nhà chưa có BQL thì chủ đầu tư toà nhà phải chịu trách nhiệm. Trường hợp BQL tòa nhà có kí hợp đồng bảo hiểm cho mọi rủi ro thì đơn vị bảo hiểm có trách nhiệm bồi thường. Tuy nhiên, nếu trong hợp đồng bảo hiểm không có nội dung bảo hiểm cho xe cộ thì chủ đầu tư hoặc ban quản lí toà nhà phải đứng ra chi trả.

Phiên tòa xét xử vụ kiện hy hữu sẽ diễn ra trong thời gian tới.

Thái Bình