Ông Lê Văn Dũng làm Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam

Siết chặt việc xét công nhận GS, PGS

Dự thảo lần này đưa thêm điều khoản tăng cường công tác thanh, kiểm tra siết chặt việc xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS.

Cụ thể ở Điều 4 về thanh tra, kiểm tra, người đứng đầu cơ sở giáo dục đại học có trách nhiệm kiểm tra, giám sát việc xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS của Hội đồng Giáo sư cơ sở tại cơ sở giáo dục ĐH thành lập hội đồng.

Theo dự thảo, Thanh tra Bộ GD-ĐT cũng được giao nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với các Cục, Vụ chức năng thuộc Bộ thanh tra, kiểm tra hoạt động xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS của các Hội đồng. Cùng đó, giải quyết các khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật.

Dự thảo cũng bổ sung thêm việc xử lý các vi phạm. Điều 5 của Dự thảo quy định tập thể, cá nhân để xảy ra sai sót, vi phạm trong quá trình xét công nhận đạt tiêu chuẩn và bổ nhiệm; xét hủy bỏ công nhận chức danh và miễn nhiệm chức danh GS, PGS sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.

Thay vì trước đây nếu thành viên các hội đồng không còn đủ tiêu chuẩn theo quy định hoặc bị kỷ luật từ hình thức cảnh cáo trở lên thì thủ trưởng các cấp đề nghị lên cấp trên xem xét, ra quyết định miễn nhiệm và bổ nhiệm người thay thế.

Thì ở phần quy định chung, Điều 3 về Tiêu chuẩn thành viên của các Hội đồng trong dự thảo lần này quy định: Thành viên Hội đồng Giáo sư không còn đủ tiêu chuẩn theo quy định hoặc bị kỷ luật từ hình thức cảnh cáo trở lên thì cấp có thẩm quyền quyết định miễn nhiệm và bổ nhiệm người thay thế.

Ảnh minh họa: Thanh Hùng

Lý lịch khoa học sẽ được công bố công khai

Thay đổi lớn nhất nằm ở các nội dung về nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức và hoạt động của Hội đồng các cấp.

Điểm mới nhất trong dự thảo lần này có lẽ là việc danh sách thành viên HĐGSNN/ HĐGSN và bản tóm tắt lý lịch khoa học của các thành viên sẽ được công bố công khai trên Trang thông tin điện tử của HĐGSNN để mọi người được biết.

Về cơ cấu, thành viên HĐGSNN, dự thảo bỏ quy định “thành viên có đủ sức khỏe và thời gian để thực hiện nhiệm vụ; tuổi của thành viên tính đến thời điểm được bổ nhiệm không quá 70”.

Thay đổi về cơ cấu HĐGSN là có từ 7 đến 15 thành viên thay vì quy định có từ 9 đến 15 thành viên như trước đây.

Dự thảo lần này quy định ứng viên đăng ký xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS thì trong nhiệm kỳ đó không tham gia HĐGSN.

Thay vì trước đây cho phép trong trường hợp ứng viên đăng ký xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS là thành viên của HĐGSN thì không tham gia phần trao đổi, thảo luận, đánh giá về hồ sơ của mình, nhưng vẫn được quyền tham gia bỏ phiếu tín nhiệm.

Trong Dự thảo cũng không còn quy định với thành viên HĐGSN đủ sức khỏe và thời gian để thực hiện nhiệm vụ của HĐCDGS ngành; tuổi của thành viên HĐGSN tính đến thời điểm được bổ nhiệm đối với thành viên có chức danh PGS không quá 67, đối với thành viên có chức danh GS không quá 70.

Về cơ cấu tổ chức, thành viên HĐGSCS, ứng viên đăng ký xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS thì trong nhiệm kỳ đó không tham gia Hội đồng.

Bỏ điều kiện “có đủ sức khỏe và thời gian để thực hiện nhiệm vụ của HĐGSCS; tuổi của thành viên tính đến thời điểm được bổ nhiệm đối với thành viên có chức danh PGS không quá 67, đối với thành viên có chức danh GS không quá 70”.

Điều kiện thành lập HĐGSCS có nhiều tiêu chí thay đổi so với trước đây.

Điều 21 của Dự thảo cho biết để được thành lập HĐGSCS cần hội tụ các điều kiện sau:

Cơ sở giáo dục ĐH có ứng viên là giảng viên cơ hữu đăng ký xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS hoặc PGS và có nhu cầu thành lập Hội đồng.

Cơ sở giáo dục ĐH đã hoàn thành ít nhất 3 khóa đào tạo trình độ thạc sĩ hoặc trình độ tiến sĩ.

Năm trước liền kề với năm thành lập Hội đồng không vi phạm các quy định về hoạt động đào tạo, nghiên cứu khoa học.

Cơ sở giáo dục ĐH có tối thiểu 9 giảng viên cơ hữu có chức danh GS, PGS. Để có đủ số lượng thành viên theo quy định, Thủ trưởng cơ sở giáo dục ĐH có thể mời GS, PGS ở trong và ngoài nước đang tham gia giảng dạy tại cơ cở giáo dục ĐH tham gia Hội đồng. Số lượng thành viên mời không quá 1/3 tổng số thành viên Hội đồng.

Trên đây là những điểm mới của dự thảo so với các thông tư trước đây. Bộ GD-ĐT sẽ nhận các ý kiến góp ý cho đến hết ngày 16/3/2019.

Thanh Hùng

Xét GS, PGS cần rạch ròi chất lượng tạp chí quốc tế

Đánh giá cao những điểm mới trong dự thảo tiêu chuẩn xét duyệt GS, PGS vừa được công bố, nhưng các nhà khoa học cho rằng cần làm rõ hơn tiêu chí khoa học và thủ tục xét duyệt phải đi vào thực chất, tránh hình thức chung chung.

Nhấn mạnh sự cần thiết của việc định kỳ hàng năm cập nhật kiến thức, kỹ năng cho các lãnh đạo cấp trưởng đơn vị trong Bộ TT&TT, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng chỉ rõ: Việc này sẽ giúp tránh tình trạng “Tân quan, tân chính sách” khi có sự thay đổi lãnh đạo, đồng thời cũng nhắc lại kiến thức cũ, bổ sung một số kiến thức mới cho đội ngũ này.

Không chỉ với các cán bộ lãnh đạo, người đứng đầu ngành TT&TT cho rằng, cần định kỳ hàng quý tổ chức các chương trình đào tạo nhỏ qua nền tảng MOOCs cho những nhóm đối tượng khác nhau để thường xuyên bổ sung kiến thức, và quan trọng hơn là tạo thói quen học tập cho các cán bộ, công chức, viên chức và người lao động. Bộ trưởng cũng gợi ý cách làm là Vụ Tổ chức cán bộ có thể phối hợp với VTC để xây dựng chương trình dạng game, có kiểm tra đánh giá.

Trong hơn 3 tiếng của phiên bồi dưỡng lãnh đạo cấp trưởng đơn vị thuộc Bộ, điểm mấu chốt, thông điệp quan trọng mà Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng truyền tải tới các học viên là người lãnh đạo thời chuyển đổi cần tư duy theo chữ “và” thay vì chữ “hoặc”. Bởi lẽ, bản chất cuộc sống là chữ “và”, mọi người cùng tồn tại, cùng sống, cùng làm việc và cùng hưởng thụ.

Dẫn ra nhiều minh chứng từ chính trải nghiệm, quan sát của bản thân, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định: Làm lãnh đạo thì phải dung được người; Làm lãnh đạo thời chuyển đổi số thì phải dung được sự thay đổi. Tuy nhiên, sự chấp nhận người khác, chấp nhận sự thay đổi phải dựa trên cơ sở thấy được cái hay, sự đóng góp của người khác; Hiểu thay đổi là xu thế, thấy được cái hay của sự thay đổi để không ngại, sợ thay đổi.

Tư duy theo chữ “và” cũng được thể hiện rõ trong nội dung chính được Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng chọn phân tích, lý giải kỹ càng với các học viên tham gia lớp bồi dưỡng, đó là khác nhau triết lý Đông - Tây thông qua hàng loạt cặp phạm trù thể hiện 2 lối tư duy khác biệt nhưng có sự bổ trợ cho nhau gồm Suy luận và Trực giác; Phân tích và Tổng hợp; Chủ thể và Khách thể; Mâu thuẫn và Hòa đồng; Tri và Hành; Duy và Tương; Động và Tĩnh; Ngoại và Nội...

Với mỗi cặp phạm trù nêu trên, bên cạnh chỉ ra những khác biệt trong lối tư duy của người phương Đông và người phương Tây, thông qua các ví dụ trực quan, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng đã chỉ ra cho các học viên cách vận dụng đúng là phối 2 cách tư duy này để chúng bổ sung cho nhau, từ đó nâng cao hiệu quả trong công việc và cuộc sống.

Đơn cử như, với “Suy luận và Trực giác”, người phương Tây tư duy logic, họ đi đến kết luận qua các suy luận trung gian. Trong khi người phương Đông đi thẳng đến kết luận bằng trực giác. Cách vận dụng là sử dụng phối hợp người suy nghĩ theo 2 cách này để đổi mới tổ chức, cụ thể là khuyến khích người tư duy trực giác đưa ra các ý tưởng sáng tạo, dùng người tư duy logic để đánh giá, sàng lọc ý tưởng. Các việc thường xuyên, ổn định thì dùng tư duy logic, và dùng trực giác cho cho những việc mới.

Đối với cặp “Phân tích và Tổng hợp”, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng giải thích: Phân tích là việc chia nhỏ để dễ hiểu hơn, tổng hợp là quá trình cộng lại để hiểu.

“Làm lãnh đạo thì phải chia việc ra, nhưng cũng cần nhớ là phải cộng lại để hiểu tổng thể, tạo ra giá trị cuối cùng. Cuộc sống cần cả phân tích, tổng hợp và người lãnh đạo phải làm cả 2 việc này”, Bộ trưởng Bộ TT&TT khuyến nghị.

Làm lãnh đạo thời chuyển đổi số giống như lái ô tô

Bên cạnh thông điệp cần thấy được cái hay, dung và sử dụng phối hợp được cả 2 lối tư duy phương Đông và phương Tây, người đứng đầu ngành TT&TT cũng lưu ý các học viên về “Học hỏi và học hành”.

Theo đó, hiện nay học qua hỏi là chính, lấy tri thức giờ đây chủ yếu qua hỏi, không phải qua đọc; Và hành là cách học tốt nhất. Thời chuyển đổi số, logic ngược lại so với trước đây. Thay vì học trước, hỏi và hành sau; Logic bây giờ là hành, gặp khó thì hỏi, dùng câu trả lời nhận được để xử lý công việc và sau khi thấy hay thì học, đọc sâu.

Đánh giá rằng, hỏi để lấy được thông tin mình cần là việc không dễ, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng cũng nhận xét: Những người biết hỏi là những người làm, và khi gặp khó thì mới hỏi. Ngoài lưu ý phải có kỹ năng khi hỏi trợ lý ảo, Bộ trưởng Bộ TT&TT còn nhắc các cán bộ lãnh đạo việc sử dụng ChatGPT và trợ lý ảo của đơn vị mình. Theo đó, dùng ChatGPT khi tìm hiểu các kiến thức chung, và dùng trợ lý ảo chuyên ngành của đơn vị khi xử lý công việc.

Đáng chú ý, người đứng đầu ngành TT&TT nhận xét, làm lãnh đạo thời chuyển đổi số hơi giống với lái ô tô, cần làm tốt 3 việc, trong đó đầu tiên là xác định đúng tầm nhìn, đích đến; Xử lý tốt các tình huống hàng ngày để không xảy ra tai nạn; Cuối cùng là cần đi nhanh.

Ngoài ra, qua việc chỉ rõ những khác biệt căn bản giữa ứng dụng CNTT và chuyển đổi số, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, người lãnh đạo thời chuyển đổi số cần chuyển từ tư duy ứng dụng CNTT sang tư duy chuyển đổi số. Khi hiểu rõ sự khác biệt này, lãnh đạo tổ chức có thể vận dụng, giải quyết được nhiều vấn đề.