Trước đây, do các vấn đề về chi phí, tốc độ đường truyền và thiết bị đầu cuối, Internet vệ tinh thường là lựa chọn cuối cùng cho người dùng ở những khu vực không thể triển khai được các kết nối hữu tuyến hoặc di động. Tuy nhiên ở thời điểm hiện nay, các doanh nghiệp đang tận dụng những thành tựu trong công nghệ vệ tinh để thay đổi điều này.

Thế giới ngày nay đã thực sự đi vào kỷ nguyên Internet băng rộng, siêu băng rộng. Cho đến thời điểm này, các giải pháp cung cấp băng rộng chủ yếu được dựa trên cáp quang, di động đặc biệt là mạng di động 4G và sắp tới là 5G. Các dự báo cho thấy, trong những năm tới nhu cầu tiêu dùng dữ liệu tiếp tục tăng mạnh, trong 6 năm tới nhu cầu sử dụng dữ liệu mobile tăng tới 5 lần.

Bản đồ cho thấy vùng phủ sóng của 5G khi không có vệ tinh. Theo đó, vùng phủ này chỉ chiếm 37% diện tích Trái đất và tiếp cận được với 63% dân số thế giới.

Theo dự báo của Viện Nghiên cứu quốc phòng Mỹ (IDA), trong vòng 10 năm tới, các tiến bộ trong công nghệ vệ tinh hiện nay sẽ được thương mại hóa. Cùng với điều này, thế giới sẽ hình thành ít nhất một chùm gồm nhiều vệ tinh cung cấp dịch vụ Internet trên toàn cầu.

Chia sẻ tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ TT&TT Phạm Hồng Hải cho rằng, với lợi thế vùng phủ toàn cầu, nếu thành công, các hệ thống vệ tinh này sẽ làm thay đổi môi trường cạnh tranh, thậm chí có thể làm thay đổi trật tự truyền thống trong lĩnh vực viễn thông.

Thứ trưởng Bộ TT&TT Phạm Hồng Hải. Ảnh: Trọng Đạt

Tuy nhiên, bài học cuối những năm 90 thế kỷ trước, đầu năm 2000 cho thấy, trong kỷ nguyên của thoại, các chùm vệ tinh như Global star, Iradium được kỳ vọng sẽ cung cấp dịch vụ di động toàn cầu nhưng thực tế đã không thành công như trông đợi.

Do vậy, hệ thống chùm vệ tinh với những công nghệ mới có thể thành công trong kỷ nguyên Internet, có thể đem cung cấp dịch vụ Internet toàn cầu với giá thành rẻ, cạnh tranh hay không là những vấn đề mà Bộ TT&TT đang muốn tìm ra câu trả lời.

Bên cạnh đó, sự xuất hiện của các hệ thống này cũng đặt ra các câu hỏi cho công tác quản lý. Đó là việc cấp phép, cung cấp dịch vụ tại mỗi quốc gia, vấn đề sử dụng tài nguyên tần số, vấn đề đảm bảo an toàn, an ninh thông tin, an ninh mạng như thế nào cũng cần được đặt ra và xem xét.

Vệ tinh Internet và những vấn đề của Việt Nam

Ông Bashir Patel, Cố vấn cao cấp khu vực của Liên minh vệ tinh toàn cầu (GSC) cho biết, nền kinh tế không gian toàn cầu hiện có giá trị 339,1 tỷ USD, trong đó các dịch vụ vệ tinh chiếm 127,7 tỷ USD, thiết bị mặt đất chiếm 113,4 tỷ USD,…

Thế giới đang hướng tới việc mở rộng các lợi ích của sự phát triển công nghệ cho toàn xã hội, do đó khoảng cách số, giáo dục, y tế và xã hội giữa các vùng địa lý, các nền kinh tế sẽ được thu hẹp nhờ các giải pháp vệ tinh.

Ông Bashir Patel, Cố vấn cao cấp khu vực của Liên minh vệ tinh toàn cầu (GSC). Ảnh: Trọng Đạt

Tính đến hết năm 2018, Việt Nam hiện có 5 vệ tinh đang hoạt động là VINASAT-1 và VINASAT-2, VNREDSat-1, F-1, PicoDragon. Trong số này, VINASAT-1 và VINASAT-2 là các vệ tinh truyền thông thông tin, trong khi các vệ tinh khác có nhiệm vụ khảo sát mặt đất và khoa học.

Đầu năm nay, Việt Nam đã phóng thành công vệ tinh thứ 6 là MicroDragon. Theo kế hoạch, từ nay đến năm 2022, chúng ta sẽ phóng thêm 3 vệ tinh nữa là NanoDragon, LOTUSat-1 và LOTUSat-2. Trong đó, LOTUSat-1 và LOTUSat-2 là các vệ tinh radar đầu tiên của Việt Nam với sự hợp tác của các chuyên gia tới từ Nhật Bản.

Các chùm vệ tinh là một cơ hội lớn, tuy nhiên cũng mang tới nhiều thách thức cho Việt Nam. Theo ông Nguyễn Huy Cương, đại diện Cục Tần số Vô tuyến điện (Bộ TT&TT), một trong những vấn đề đặt ra trong công tác quản lý đối với các vệ tinh là giấy phép dịch vụ cũng như việc tiếp cận một cách công bằng giữa các hệ thống thông tin di động mặt đất và vệ tinh trong sử dụng tài nguyên tần số. 

Ông Nguyễn Huy Cương, đại diện Cục Tần số Vô tuyến điện (Bộ TT&TT) chia sẻ về các vướng mắc của Việt Nam trong việc quản lý tần số vệ tinh. Ảnh: Trọng Đạt

“Các nhà khai thác viễn thông đã trả rất nhiều tiền để có được giấy phép sử dụng tần số. Tuy nhiên, các nhà khai thác vệ tinh thì lại không trả tiền cho việc sử dụng nguồn tài nguyên này”, ông Cương nói.

Vấn đề thứ 2 là làm sao để đảm bảo được sự an toàn thông tin. Bên cạnh đó, việc điều phối vệ tinh và tính toán sự xuyên nhiễu giữa các hệ thống phi địa tĩnh và địa tĩnh cũng là một vấn đề phức tạp mà Việt Nam đang tìm cách giải quyết.  

Đây là các vấn đề mà Việt Nam cần phải tìm ra câu trả lời, bởi hàng ngàn vệ tinh sẽ được các công ty công nghệ toàn cầu phóng lên không gian chỉ trong một vài năm tới.

Vệ tinh Internet sẽ cạnh tranh trực tiếp với viễn thông truyền thống?

Trong những năm gần đây, thế giới chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của chùm vệ tinh địa tĩnh băng tần Ka và chùm vệ tinh phi địa tĩnh. Chúng được ứng dụng phổ biến trong việc cung cấp Internet băng rộng toàn cầu.

Đó là các hệ thống GX của Inmarsat, Epic của Intelsat, Viasat 3 của Viasat, Starlink của SpaceX, chùm vệ tinh của Oneweb, SES, Boeing. Ở quy mô lớn hơn, SpaceX đã công bố kế hoạch triển khai chùm 12.000 quả vệ tinh nhằm phủ sóng Internet toàn cầu. Các hệ thống này được xây dựng với mục đích cung cấp dịch vụ viễn thông giá rẻ cho hàng tỷ người dân ở các khu vực chưa có cơ hội tiếp cận Internet băng rộng.

Vệ tinh Internet là một xu hướng mới của ngành viễn thông thế giới.

Trước đây, do các vấn đề về chi phí, tốc độ đường truyền và thiết bị đầu cuối, Internet vệ tinh thường là lựa chọn cuối cùng cho người dùng ở những khu vực không thể triển khai được các kết nối hữu tuyến hoặc di động. Tuy nhiên ở thời điểm hiện nay, các doanh nghiệp đang tận dụng những thành tựu trong công nghệ vệ tinh để thay đổi điều này.

Thế giới ngày nay đã thực sự đi vào kỷ nguyên Internet băng rộng, siêu băng rộng. Cho đến thời điểm này, các giải pháp cung cấp băng rộng chủ yếu được dựa trên cáp quang, di động đặc biệt là mạng di động 4G và sắp tới là 5G. Các dự báo cho thấy, trong những năm tới nhu cầu tiêu dùng dữ liệu tiếp tục tăng mạnh, trong 6 năm tới nhu cầu sử dụng dữ liệu mobile tăng tới 5 lần.

Bản đồ cho thấy vùng phủ sóng của 5G khi không có vệ tinh. Theo đó, vùng phủ này chỉ chiếm 37% diện tích Trái đất và tiếp cận được với 63% dân số thế giới.

Theo dự báo của Viện Nghiên cứu quốc phòng Mỹ (IDA), trong vòng 10 năm tới, các tiến bộ trong công nghệ vệ tinh hiện nay sẽ được thương mại hóa. Cùng với điều này, thế giới sẽ hình thành ít nhất một chùm gồm nhiều vệ tinh cung cấp dịch vụ Internet trên toàn cầu.

Chia sẻ tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ TT&TT Phạm Hồng Hải cho rằng, với lợi thế vùng phủ toàn cầu, nếu thành công, các hệ thống vệ tinh này sẽ làm thay đổi môi trường cạnh tranh, thậm chí có thể làm thay đổi trật tự truyền thống trong lĩnh vực viễn thông.

Thứ trưởng Bộ TT&TT Phạm Hồng Hải. Ảnh: Trọng Đạt

Tuy nhiên, bài học cuối những năm 90 thế kỷ trước, đầu năm 2000 cho thấy, trong kỷ nguyên của thoại, các chùm vệ tinh như Global star, Iradium được kỳ vọng sẽ cung cấp dịch vụ di động toàn cầu nhưng thực tế đã không thành công như trông đợi.

Do vậy, hệ thống chùm vệ tinh với những công nghệ mới có thể thành công trong kỷ nguyên Internet, có thể đem cung cấp dịch vụ Internet toàn cầu với giá thành rẻ, cạnh tranh hay không là những vấn đề mà Bộ TT&TT đang muốn tìm ra câu trả lời.

Bên cạnh đó, sự xuất hiện của các hệ thống này cũng đặt ra các câu hỏi cho công tác quản lý. Đó là việc cấp phép, cung cấp dịch vụ tại mỗi quốc gia, vấn đề sử dụng tài nguyên tần số, vấn đề đảm bảo an toàn, an ninh thông tin, an ninh mạng như thế nào cũng cần được đặt ra và xem xét.

Vệ tinh Internet và những vấn đề của Việt Nam

Ông Bashir Patel, Cố vấn cao cấp khu vực của Liên minh vệ tinh toàn cầu (GSC) cho biết, nền kinh tế không gian toàn cầu hiện có giá trị 339,1 tỷ USD, trong đó các dịch vụ vệ tinh chiếm 127,7 tỷ USD, thiết bị mặt đất chiếm 113,4 tỷ USD,…

Thế giới đang hướng tới việc mở rộng các lợi ích của sự phát triển công nghệ cho toàn xã hội, do đó khoảng cách số, giáo dục, y tế và xã hội giữa các vùng địa lý, các nền kinh tế sẽ được thu hẹp nhờ các giải pháp vệ tinh.

Ông Bashir Patel, Cố vấn cao cấp khu vực của Liên minh vệ tinh toàn cầu (GSC). Ảnh: Trọng Đạt

Tính đến hết năm 2018, Việt Nam hiện có 5 vệ tinh đang hoạt động là VINASAT-1 và VINASAT-2, VNREDSat-1, F-1, PicoDragon. Trong số này, VINASAT-1 và VINASAT-2 là các vệ tinh truyền thông thông tin, trong khi các vệ tinh khác có nhiệm vụ khảo sát mặt đất và khoa học.

Đầu năm nay, Việt Nam đã phóng thành công vệ tinh thứ 6 là MicroDragon. Theo kế hoạch, từ nay đến năm 2022, chúng ta sẽ phóng thêm 3 vệ tinh nữa là NanoDragon, LOTUSat-1 và LOTUSat-2. Trong đó, LOTUSat-1 và LOTUSat-2 là các vệ tinh radar đầu tiên của Việt Nam với sự hợp tác của các chuyên gia tới từ Nhật Bản.

Các chùm vệ tinh là một cơ hội lớn, tuy nhiên cũng mang tới nhiều thách thức cho Việt Nam. Theo ông Nguyễn Huy Cương, đại diện Cục Tần số Vô tuyến điện (Bộ TT&TT), một trong những vấn đề đặt ra trong công tác quản lý đối với các vệ tinh là giấy phép dịch vụ cũng như việc tiếp cận một cách công bằng giữa các hệ thống thông tin di động mặt đất và vệ tinh trong sử dụng tài nguyên tần số. 

Ông Nguyễn Huy Cương, đại diện Cục Tần số Vô tuyến điện (Bộ TT&TT) chia sẻ về các vướng mắc của Việt Nam trong việc quản lý tần số vệ tinh. Ảnh: Trọng Đạt

“Các nhà khai thác viễn thông đã trả rất nhiều tiền để có được giấy phép sử dụng tần số. Tuy nhiên, các nhà khai thác vệ tinh thì lại không trả tiền cho việc sử dụng nguồn tài nguyên này”, ông Cương nói.

Vấn đề thứ 2 là làm sao để đảm bảo được sự an toàn thông tin. Bên cạnh đó, việc điều phối vệ tinh và tính toán sự xuyên nhiễu giữa các hệ thống phi địa tĩnh và địa tĩnh cũng là một vấn đề phức tạp mà Việt Nam đang tìm cách giải quyết.  

Đây là các vấn đề mà Việt Nam cần phải tìm ra câu trả lời, bởi hàng ngàn vệ tinh sẽ được các công ty công nghệ toàn cầu phóng lên không gian chỉ trong một vài năm tới.

 - “Em giúp chị ca này, bệnh nhân không có bảo hiểm y tế, nằm viện lâu dài chi phí tốn kém, gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Chị cũng đã kêu gọi ủng hộ nhưng chưa được bao nhiêu. Cháu cần lắm sự chia sẻ của cộng đồng để có tiền chữa bệnh”, chị điều dưỡng chia sẻ với chúng tôi.

 - “Em giúp chị ca này, bệnh nhân không có bảo hiểm y tế, nằm viện lâu dài chi phí tốn kém, gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Chị cũng đã kêu gọi ủng hộ nhưng chưa được bao nhiêu. Cháu cần lắm sự chia sẻ của cộng đồng để có tiền chữa bệnh”, chị điều dưỡng chia sẻ với chúng tôi.

Tại Anh, theo thống kê của Forbes, kể từ khi Huawei trở thành tâm điểm của cuộc chiến thương mại Mỹ Trung, giá điện thoại Huawei P30 Pro đã qua sử dụng tại quốc gia này giảm sốc. Theo đó, dù có giá gốc là 1.150 USD, thế nhưng có những người sử dụng đã rao bán máy với giá chỉ 130 USD, tương đương với khoảng 3 triệu đồng.

Có thể thấy, điện thoại Huawei P30 Pro qua sử dụng đã giảm tới 90% giá trị tại Anh. Trong khi, trên cùng trang web đó, giá Galaxy S10+ vẫn giữ ở mức 650 USD.

Với mẫu flagship của năm ngoái là chiếc Huawei P20 Pro, giá của mẫu máy này thậm chí còn thê thảm hơn. Huawei P20 Pro đã qua sử dụng tại Anh có giá 50 Bảng Anh (khoảng 1,5 triệu đồng). Trong khi đó, mẫu máy tương tự của Samsung vẫn duy trì ở mức giá 235 Bảng Anh (khoảng 7 triệu đồng).

Huawei đang gặp ngày một nhiều khó khăn hơn khi rơi vào tâm điểm của cuộc chiến thương mại Mỹ Trung.

Tại các nước Châu Á như Singapore, nhiều chủ cửa hàng đã tạm dừng việc thu mua điện thoại Huawei cũ, một số khác lại đang tìm cách ghìm giá nhập xuống thấp tối đa như một giải pháp an toàn. Động thái này khiến giá điện thoại Huawei đã qua sử dụng tại Singapore cũng đang giảm mạnh.

Theo Forbes, nhiều chủ cửa hàng tại Singapore cho biết, giá bán những chiếc Huawei P30 Pro đã qua sử dụng tại quốc gia này chỉ là 100 USD (khoảng 2,3 triệu), trong khi những chiếc máy mới vẫn có giá 1.398 USD (khoảng 32,6 triệu).

Huawei sẽ phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng lớn khi nhiều đối tác của hãng, từ đơn vị thiết kế chip, thẻ nhớ cho đến chuẩn kết nối WiFi đều đã quay lưng lại với nhà sản xuất này. Đây cũng là vấn đề chung m càác doanh nghiệp bán lẻ thiết bị Huawei phải đối mặt.

Mới đây, trong một động thái để trấn an người dùng, Huawei đã đưa ra cam kết sẽ tiếp tục cung cấp các bản cập nhật HĐH và phần mềm điện thoại cho tất cả những chiếc điện thoại Huawei và Honor hiện có. Chúng bao gồm những chiếc điện thoại đã bán ra hoặc vẫn còn trong kho của các nhà bán lẻ. Với những mẫu điện thoại tiếp theo, nhà sản xuất này cũng chưa dám hứa hẹn thêm khi liên tục bị các nước phương tây đẩy vào thế khó.

Tuấn Nghĩa (Theo Forbes)

Huawei P30 Pro là mẫu điện thoại thuộc phân khúc cao cấp của Huawei. Giá bán của nó tại thị trường Anh là khoảng 1.150 USD, tương đương với chiếc Galaxy S10+. Trong khoảng 1 năm trở lại đây, Huawei đang cho thấy những bước tiến đáng kinh ngạc của mình khi thậm chí đã vượt qua Samsung để vươn lên trở thành nhà sản xuất di động lớn thứ 2 thế giới.

Các nhà sản xuất smartphone có xu hướng rút ngắn vòng đời của sản phẩm và khiến người dùng phải nâng cấp máy mỗi năm. Đó cũng là lý do thị trường smartphone đã qua sử dụng có sức hút không kém thị trường điện thoại mới.

Giá điện thoại Huawei đã qua sử dụng đang giảm sốc tại nhiều nơi trên thế giới.

Tại Anh, theo thống kê của Forbes, kể từ khi Huawei trở thành tâm điểm của cuộc chiến thương mại Mỹ Trung, giá điện thoại Huawei P30 Pro đã qua sử dụng tại quốc gia này giảm sốc. Theo đó, dù có giá gốc là 1.150 USD, thế nhưng có những người sử dụng đã rao bán máy với giá chỉ 130 USD, tương đương với khoảng 3 triệu đồng.

Có thể thấy, điện thoại Huawei P30 Pro qua sử dụng đã giảm tới 90% giá trị tại Anh. Trong khi, trên cùng trang web đó, giá Galaxy S10+ vẫn giữ ở mức 650 USD.

Với mẫu flagship của năm ngoái là chiếc Huawei P20 Pro, giá của mẫu máy này thậm chí còn thê thảm hơn. Huawei P20 Pro đã qua sử dụng tại Anh có giá 50 Bảng Anh (khoảng 1,5 triệu đồng). Trong khi đó, mẫu máy tương tự của Samsung vẫn duy trì ở mức giá 235 Bảng Anh (khoảng 7 triệu đồng).

Huawei đang gặp ngày một nhiều khó khăn hơn khi rơi vào tâm điểm của cuộc chiến thương mại Mỹ Trung.

Tại các nước Châu Á như Singapore, nhiều chủ cửa hàng đã tạm dừng việc thu mua điện thoại Huawei cũ, một số khác lại đang tìm cách ghìm giá nhập xuống thấp tối đa như một giải pháp an toàn. Động thái này khiến giá điện thoại Huawei đã qua sử dụng tại Singapore cũng đang giảm mạnh.

Theo Forbes, nhiều chủ cửa hàng tại Singapore cho biết, giá bán những chiếc Huawei P30 Pro đã qua sử dụng tại quốc gia này chỉ là 100 USD (khoảng 2,3 triệu), trong khi những chiếc máy mới vẫn có giá 1.398 USD (khoảng 32,6 triệu).

Huawei sẽ phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng lớn khi nhiều đối tác của hãng, từ đơn vị thiết kế chip, thẻ nhớ cho đến chuẩn kết nối WiFi đều đã quay lưng lại với nhà sản xuất này. Đây cũng là vấn đề chung m càác doanh nghiệp bán lẻ thiết bị Huawei phải đối mặt.

Mới đây, trong một động thái để trấn an người dùng, Huawei đã đưa ra cam kết sẽ tiếp tục cung cấp các bản cập nhật HĐH và phần mềm điện thoại cho tất cả những chiếc điện thoại Huawei và Honor hiện có. Chúng bao gồm những chiếc điện thoại đã bán ra hoặc vẫn còn trong kho của các nhà bán lẻ. Với những mẫu điện thoại tiếp theo, nhà sản xuất này cũng chưa dám hứa hẹn thêm khi liên tục bị các nước phương tây đẩy vào thế khó.

Tuấn Nghĩa (Theo Forbes)