Tại Lễ trao giải, có tổng cộng 29 công trình nghiên cứu được vinh danh. Trong đó bao gồm 12 công trình được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và 17 công trình, cụm công trình được tặng Giải thưởng Nhà nước về KH&CN.

Các tác giả, đồng tác giả có công trình được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về KH&CN được nhận Bằng chứng nhận Giải thưởng của Chủ tịch Nước cùng tiền thưởng theo quy định của Chính phủ.

Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học & Công nghệ Huỳnh Thành Đạt, Giải thưởng Hồ Chí Minh được trao cho 130 tác giả, đồng tác giả của 12 công trình, cụm công trình đặc biệt xuất sắc. Với Giải thưởng Nhà nước về KHCN, giải thưởng này được trao cho 151 tác giả, đồng tác giả của 17 công trình, cụm công trình xuất sắc về KH&CN. 

Các công trình, cụm công trình được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh đã làm rõ và đề xuất các nguyên tắc đổi mới ở Việt Nam trong thời điểm Đảng ta khởi xướng công cuộc đổi mới toàn diện đất nước. 

Một số công trình nghiên cứu về ngôn ngữ được giới ngôn ngữ và văn tự học trong và ngoài nước đánh giá như một dấu mốc trong nghiên cứu ngôn ngữ, văn hoá Việt Nam. Bên cạnh đó, các nghiên cứu về công nghệ, thiết kế, thi công, lắp đặt các công trình dầu khí biển siêu cường, siêu trọng cũng đã khẳng định chủ quyền và có ý nghĩa đặc biệt quan trọng về quốc phòng, an ninh.

Các công trình được tặng Giải thưởng Nhà nước đã góp phần hình thành nên những kiến thức mới, đóng góp quan trọng về mặt tư liệu, được ứng dụng trong đào tạo, tăng hiệu suất, công suất, tiết giảm năng lượng, tiết kiệm nhiên liệu, thay thế hàng nhập khẩu, giảm giá thành đầu tư, giảm gánh nặng chi phí…, góp phần tạo sự đột phá về năng suất và hiệu quả kinh tế xã hội, tiết kiệm và đóng góp đáng kể vào sự phát triển kinh tế xã hội. 

Chia sẻ tại lễ trao giải, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, Đảng và Nhà nước luôn xác định phát triển và ứng dụng khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu để phát triển kinh tế xã hội và bảo vệ tổ quốc. Đây là nội dung cần ưu tiên tập trung đầu tư cả về nguồn lực, cơ chế chính sách và con người trong hoạt động của các ngành các cấp. 

Theo Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, cần thẳng thắn rằng, năng lực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo của đất nước còn hạn chế, trong khi hành lang pháp lý, cơ chế chính sách còn thiếu đồng bộ, chưa tạo được động lực cho phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ. 

“Chúng ta chưa có chính sách tốt, cơ chế và chế độ đãi ngộ tốt, xứng tầm với tính chất sáng tạo và sự cống hiến của các nhà khoa học. Mức chi cho khoa học công nghệ còn thấp so với bình quân của thế giới. Nếu không đầu tư cho khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, chúng ta sẽ bị mắc kẹt trong chính hố năng suất thấp, giá trị cạnh tranh thấp và bẫy thu nhập trung bình. Do vậy, nhà nước và khu vực tư nhân cần nhận thức đúng tầm quan trọng và đầu tư cho khoa học công nghệ một cách tương xứng”, Chủ tịch nước nói. 

Theo Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Việt Nam cần có một bước chuyển đổi chiến lược để thúc đẩy nghiên cứu khoa học, công nghệ trong một số ngành, lĩnh vực thế mạnh. Cần làm tốt hơn nữa việc phối hợp giữa Nhà nước và xã hội, giữa nội lực và ngoại lực trong phát triển khoa học, công nghệ.

Trọng Đạt

Cùng đó, theo người đứng đầu Chính phủ, vùng có 5 hạn chế lớn, gồm: hạn chế về tính liên kết, về cả liên kết trong hạ tầng giao thông; liên kết chuỗi sản xuất, cụm liên kết ngành trong các hành lang phát triển; liên kết giữa doanh nghiệp trong nước và FDI.

Hạn chế trong bảo đảm an ninh nguồn nước và an ninh năng lượng. Hạn chế về quy mô, năng lực quản lý, cạnh tranh của khu vực doanh nghiệp. Hạn chế trong ứng dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ, thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Hạn chế trong quản lý đất đai, bảo vệ môi trường, phòng, chống biến đổi khí hậu.

Thủ tướng cũng cho rằng, phát triển văn hóa - xã hội chưa đáp ứng nhu cầu; chưa phát huy được giá trị văn hóa đặc sắc của vùng. Đời sống một bộ phận người dân còn khó khăn. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở một số địa bàn còn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp…

Thời gian tới, Thủ tướng nêu rõ 12 chữ mang tính chất "từ khóa" trong triển khai Quy hoạch và phát triển, liên kết vùng, là: Truyền thống, liên kết, bứt phá, bao trùm, toàn diện và bền vững.

Thủ tướng yêu cầu tổ chức thực hiện, hoạt động hiệu quả, thực chất, không hình thức, "nói thật, làm thật, hiệu quả thật". Vừa làm vừa rút kinh nghiệm, không cầu toàn, không nóng vội, quy hoạch có tính lâu dài, mang tính chiến lược nhưng thực hiện phân kỳ, căn cứ điều kiện, phù hợp nguồn lực, triển khai công việc có trọng tâm, trọng điểm. 

Song, Thủ tướng lưu ý "không hy sinh an sinh xã hội, không hy sinh môi trường để đổi lấy tăng trưởng đơn thuần"; đẩy mạnh thông tin truyền thông để Nhân dân hiểu, nắm rõ, ủng hộ, làm theo, giám sát việc thực hiện quy hoạch và thụ hưởng với tinh thần "Dân biết - Dân bàn - Dân làm - Dân kiểm tra - Dân giám sát - Dân thụ hưởng".

Lãnh đạo Chính phủ gợi ý các địa phương xây dựng cung triển lãm quy hoạch để nhà đầu tư, người dân, doanh nghiệp thuận tiện tìm hiểu và giám sát thực hiện quy hoạch…

"Những vùng đất, vị trí đẹp, có lợi thế phải ưu tiên dành cho sản xuất, kinh doanh, từ đó tạo công ăn việc làm, sinh kế cho người dân", Thủ tướng định hướng.

Nhấn mạnh trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, đảng viên, Thủ tướng dẫn chứng trong giải phóng mặt bằng cho các dự án, nếu chỉ còn một hộ dân chưa di dời, Bí thư, Chủ tịch tỉnh cũng phải tới gặp gỡ, đối thoại trên cơ sở tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân.

Về các nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng yêu cầu khẩn trương xây dựng Kế hoạch thực hiện quy hoạch vùng, hoàn thành trong quý II/2024; tập trung cơ cấu lại các ngành kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng hiện đại, ưu tiên phát triển các ngành, lĩnh vực có thế mạnh; ưu tiên đầu tư các dự án động lực, trọng điểm có tác động trực tiếp đến phát triển kinh tế - xã hội, có tính lan tỏa lớn, có tính kết nối quốc tế, liên vùng và hướng biển.

Bên cạnh đó, theo Thủ tướng, cần tập trung đào tạo phát triển nguồn nhân lực (nhất là nhân lực bán dẫn), thu hút nhân tài, thúc đẩy đổi mới, sáng tạo, nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh…