10 ngày tới định đoạt mùa giải của Man City

Từ góc nhìn của những người từng làm việc trong lĩnh vực game, hiện là giảng viên thiết kế game và truyền thông tương tác, chúng tôi thấy rằng, trở ngại lớn mà các nhà lập trình game Việt Nam phải vượt qua là “tư duy sản xuất”. 

Kết quả từ 32 cuộc phỏng vấn của LacBird với đại diện các studio game từ quy mô nhỏ đến trung bình tại Hà Nội và TP.HCM cho thấy, hầu hết các nhà thiết kế gặp khó khăn ở giai đoạn hình thành ý tưởng ban đầu. Do vậy, họ có xu hướng tìm kiếm các game được tải nhiều, bán chạy trên các kho ứng dụng và dành nhiều thời gian, tài chính để sao chép các sản phẩm này, thậm chí nhân bản chúng và chỉ thay đổi đồ họa, âm thanh.

“Tư duy sản xuất” này là hậu quả của việc đi theo lối mòn của các doanh nghiệp gia công phần mềm, làm giảm khả năng đổi mới, sáng tạo. Nếu muốn ngành thiết kế game Việt đứng vững và trở thành một phần của ngành công nghiệp game toàn cầu, cũng như tạo ra được các game độc đáo, chúng ta cần chuyển “tư duy sản xuất” thành “tư duy thiết kế sáng tạo”. “Thiết kế” ở đây bao hàm tư duy sáng tạo, lên ý tưởng, quá trình tưởng tượng và lập kế hoạch, giải quyết vấn đề, tư duy phản biện và phân tích, nghiên cứu và đánh giá, nghệ thuật, khoa học và công nghệ.

Chú trọng đào tạo bài bản nhân lực thiết kế game

Ngành game Việt Nam có tiềm năng trở thành trụ cột hàng đầu của nền kinh tế kỹ thuật số và có thể xây dựng vị thế nổi trội trên thị trường game toàn cầu. Song để làm được điều này, Việt Nam cần chú trọng đầu tư vào việc tạo ra những nhà thiết kế game được đào tạo bài bản, với đầy đủ kỹ năng cần thiết và khả năng thích ứng với công nghệ đang phát triển cùng xu hướng thị trường.

Đại học RMIT đã đưa vào giảng dạy chương trình Cử nhân Thiết kế game tại Việt Nam từ năm 2022. Với chương trình này, trường định hướng đào tạo ra những nhà thiết kế game với các kỹ năng cần thiết như lên ý tưởng, tư duy thiết kế, phân tích phản biện, giải quyết vấn đề, nghiên cứu, dẫn dắt cốt truyện, thiết kế màn chơi, thiết kế hệ thống, sáng tạo nội dung, xây dựng nguyên mẫu sản phẩm, cân bằng gameplay, kiểm thử sản phẩm… Trong đó, một trong những mục tiêu chính là giáo dục cho sinh viên cần và phải biết sáng tạo, đặt mình vào vị trí người dùng, người chơi để tạo ra sản phẩm phù hợp.

Từ kinh nghiệm triển khai ngành thiết kế game tại RMIT Việt Nam, chúng tôi thấy rằng cũng như các ngành học khác, trọng tâm của ngành là tạo ra tác động tích cực đến xã hội. Vì thế, cần giảng dạy, nghiên cứu và tạo ra những game nghiêm túc, có tác động tích cực đến xã hội và cộng đồng địa phương như game phục vụ mục đích giáo dục và chăm sóc sức khỏe, game mô phỏng, game phục vụ mục đích thiện nguyện, game kể chuyện bằng hình ảnh.

Chương trình đào tạo về thiết kế game là sự kết hợp giữa các môn học lý thuyết và kỹ thuật. Hoạt động nghiên cứu cần được khuyến khích trong mỗi môn học. Cùng với đó, cần tổ chức các buổi học trong studio, nơi sinh viên có thể suy nghĩ và thiết kế trong một không gian làm việc sáng tạo chuyên nghiệp, đồng thời phát triển các kỹ năng làm việc nhóm. Các sinh viên nên được dạy kết hợp các kỹ năng lập trình game để có khả năng thiết kế và lập trình game của riêng mình – tạo điều kiện để các em trở thành doanh nhân khởi nghiệp trong ngành game.

Việt Nam đang thiếu vắng các chương trình đào tạo chuẩn về ngành game

Ngày 7/8/2023, Công ty Cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) phối hợp các ngân hàng thành viên tổ chức sự kiện “Lễ ra mắt dịch vụ  VietQRCash”. Sự kiện nhằm đánh dấu mốc quan trọng trong việc hoàn thiện hạ tầng số hóa với tiêu chuẩn VietQR cũng như bước phát triển mới trong hành trình số hóa các sản phẩm, dịch vụ thanh toán của ngân hàng. 

VietQR được xây dựng dựa trên bộ tiêu chuẩn cơ sở QR code do Ngân hàng Nhà nước ban hành để áp dụng chung cho toàn thị trường, nhằm kết nối chuyển mạch các giao dịch thanh toán và chuyển tiền bằng mã QR giữa các Ngân hàng, Trung gian thanh toán qua hệ thống NAPAS. 

Đến nay, cùng với thói quen thanh toán không dùng tiền mặt của người dân ngày càng tăng lên, đặc biệt sau giai đoạn dịch Covid-19 ở nước ta, phương thức chuyển tiền, thanh toán bằng quét mã QR đang được nhiều khách hàng ưa chuộng và quen thuộc sử dụng trong chi tiêu, thanh toán hàng ngày bởi sự nhanh chóng, thuận tiện và an toàn. 

Tại giai đoạn đầu triển khai dịch vụ, khách hàng có thẻ NAPAS và sử dụng ứng dụng mobile banking của 8 ngân hàng gồm BIDV, VietinBank, Vietcombank, Agribank, Saigonbank, Sacombank, NCB và NAM A BANK có thể thực hiện rút tiền trên hệ thống ATM của 6/8 ngân hàng thông qua phương thức quét mã VietQR mà không cần mang theo thẻ vật lý.

Giao dịch rút tiền được thực hiện đơn giản, nhanh chóng. Khách hàng chỉ cần truy cập ứng dụng thanh toán của các ngân hàng (mobile app) để quét mã QR hiển thị trên màn hình ATM. Sau khi chọn loại thẻ (trong trường hợp có nhiều thẻ), khách hàng có thể lựa chọn số tiền cần rút trên mobile app của ngân hàng hoặc trên ATM và hoàn thành bước xác thực. Hạn mức và phí giao dịch tương tự như quy định hiện nay đối với giao dịch rút tiền trên ATM bằng thẻ NAPAS. Tổng số lượng ATM của các ngân hàng đầu tiên triển khai dịch vụ VietQRCash chiếm hơn 60% tổng số lượng ATM hiện có trên thị trường sẽ là điều kiện thuận lợi giúp khách hàng gia tăng trải nghiệm khi sử dụng dịch vụ mới. 

Ông Lê Văn Tuyên, Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước cho biết, theo thống kê của Vụ Thanh toán, trong 6 tháng đầu năm 2023, số lượng giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt tiếp tục tăng trưởng khá cao, tăng trên 51% so với cùng kỳ năm trước. Trong số các phương thức thanh toán điện tử, phương thức sử dụng QRcode tiếp tục có sự tăng trưởng cao nhất, tăng gần 136% về số lượng.  

“Giờ đây, hoạt động thanh toán qua QR code đã trở nên khá phổ biến; chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp mã QR được dán tại khắp các hàng quán, từ quán bún, phở, chợ dân sinh, các cửa hàng hay siêu thị. Cùng với thói quen chuyển tiền và thanh toán bằng quét mã QR của người dân ngày càng tăng lên, việc NAPAS phối hợp với các ngân hàng triển khai thêm dịch vụ rút tiền bằng mã VietQR sẽ giúp đem lại sự tiện ích cho khách hàng khi sử dụng ứng dụng thanh toán di động  của các ngân hàng”, ông Tuyên nói.

Ông Nguyễn Quang Minh, Tổng Giám đốc NAPAS cho biết, VietQRCash không chỉ nhằm hoàn thiện hạ tầng số với mã VietQR mà còn đánh dấu bước phát triển mới trong hành trình số hóa các sản phẩm, dịch vụ thanh toán của ngân hàng, mang đến trải nghiệm đồng bộ cho khách hàng từ việc mở tài khoản thanh toán trực tuyến và thẻ phi vật lý, đến thực hiện các giao dịch chuyển khoản, thanh toán bằng mã VietQR. 

“Sau khi hoàn thành triển khai với 8 ngân hàng đầu tiên, NAPAS đã sẵn sàng mở rộng kết nối dịch vụ VietQRCash ra toàn thị trường ngay trong năm nay, qua đó góp phần hoàn thiện hệ sinh thái sản phẩm, dịch vụ trên nền tảng số, đáp ứng nhu cầu thanh toán của mọi người dân và hỗ trợ các hoạt động chuyển đổi sốtrong các lĩnh vực của nền kinh tế”, ông Minh nói.

Tự chọn môn học trên 3 cơ sở

Chị Vũ Thị Kim Anh (Trương Định, Hoàng Mai, Hà Nội) tâm sự, cháu lớn nhà chị học lớp 9, cháu bé học lớp 7, chỉ còn thời gian ngắn nữa là các con sẽ bước vào bậc học phổ thông trung học. Khi biết rằng trong Chương trình Giáo dục Phổ thông mới, các con sẽ được tự lựa chọn môn học, vợ chồng chị vừa mừng, vừa lo. Mừng vì các con có thể đi theo niềm đam mê của mình từ rất sớm nhưng lo hơn đó là sợ con “chưa đủ lớn” để đưa ra quyết định cho mình.

GS.TS Phạm Hồng Tung, Viện trưởng Viện Việt Nam học & Khoa học Phát triển, ĐHQG Hà Nội cũng chia sẻ, bản thân ông cũng đang có con theo học THCS và ông cũng có nỗi lo lắng như bao phụ huynh khác.

GS.TS Phạm Hồng Tung, Viện trưởng Viện Việt Nam học & Khoa học Phát triển, ĐHQG Hà Nội

Tuy nhiên, theo các chuyên gia giáo dục, dự thảo Chương trình Giáo dục Phổ thông mới vừa được Bộ GD-ĐT công bố là mô hình hay, đột phá khi cho phép học sinh được tự chọn và phân hóa môn học, hướng nghiệp sớm.

Điểm đột phá này được kỳ vọng là “luồng gió mới” thay đổi nền giáo dục nước nhà, là “mệnh lệnh của thời đại”, khiến chúng ta bắt nhịp và hội nhập với xu thế Giáo dục Quốc tế hơn.

Vì thế, GS.TS Phạm Hồng Tung hi vọng, nếu chúng ta tích cực, chủ động hơn, thì thời gian bắt nhịp với cái mới sẽ ngắn hơn.

Được biết, tư tưởng giáo dục tích hợp ở giai đoạn giáo dục cơ bản (Tiểu học và THCS) và giai đoạn giáo dục phân hoá (THPT) đã có trong Nghị quyết 29/NQ- TW khoá XI về đổi mới giáo dục và đào tạo.

Ở giai đoạn giáo dục phân hóa (THPT), việc phân hoá giáo dục sẽ dựa trên ba cơ sở.

Thứ nhất: Dựa vào thực tiễn khách quan mức độ năng lực, xu hướng năng lực của học sinh. Ở cấp này, có em thiên về khoa học xã hội, có em thiên về khoa học tự nhiên nhưng cũng có em thiên về năng lực nghệ thuật.

Thứ hai: Dựa trên sở nguyện của học sinh. Ở bậc THPT, có em thích con đường làm khoa học, có em thích đi khắp nơi, chu du thiên hạ, khám phá vùng đất mới, có em thích kiếm tiền, có em thích nghệ thuật, có em thích học nghề… các em có sở nguyện khác nhau sẽ lựa chọn hướng nghiệp khác nhau.

Thứ 3: Cơ sở khách quan nhất chính là thị trường việc làm. Các thị trường khác nhau đòi hỏi những nhóm năng lực khác nhau. Trước đây, nghề nghiệp chỉ có nông nghiệp, công nghiệp, thủ công nghiệp thì hiện nay, thời đại công nghiệp 4.0 sẽ khiến thị trường việc làm biến đổi và có tính phân hoá cao. Chính vì thế, giai đoạn giáo dục phân hoá sẽ tạo cơ hội giúp các em đáp ứng yêu cầu ngày càng đa dạng của xã hội.

Số môn học giảm một nửa

Theo dự thảo Chương trình Giáo dục Phổ thông mới, các môn học bắt buộc gồm có: Toán - Văn - Ngoại ngữ - Giáo dục Công dân - Giáo dục Quốc phòng; còn các môn học khác được chia làm 3 nhóm môn học lựa chọn, bao gồm: Nhóm các môn Khoa học Tự nhiên, nhóm các môn Khoa học Xã hội và nhóm Năng khiếu (như hội hoạ, mỹ thuật…)

Theo đó, học sinh được chọn ít nhất 5 môn học. Với các nhóm môn học không thuộc sở trường, học sinh chỉ phải lựa chọn tham gia 1 môn học trong nhóm đó.

Chẳng hạn, một học sinh dự kiến theo đuổi nghề Y sẽ chọn học Toán, Hóa học, Sinh học; bên cạnh đó, có thể chọn thêm Ngoại ngữ, Mỹ thuật (vẽ, điêu khắc, thời trang,…) là những môn học sinh đó yêu thích hoặc có năng khiếu nhất định.

GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng Chủ biên Chương trình giáo dục phổ thông mới cho hay, theo giải pháp này, đối với mỗi học sinh, số môn học sẽ giảm được hơn một nửa; các em vừa có điều kiện học sâu hơn, vừa có thời gian thực hành nhiều hơn để chuẩn bị cho nghề nghiệp tương lai, vừa có điều kiện phát triển một số năng lực khác.

GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng Chủ biên Chương trình giáo dục phổ thông mới

Ngoài ra, vì được chọn ít nhất 5 môn nên các em cũng có điều kiện chuyển sang định hướng khác, nếu thấy định hướng nghề nghiệp ban đầu chưa thật phù hợp với mình.

Cần có sự phối hợp của gia đình - nhà trường

Theo GS.TS Phạm Hồng Tung, quyền lựa chọn môn học của học sinh nên dựa trên cơ sở tham vấn của giáo viên, nhà trường và bạn bè và gia đình. Đặc biệt, vai trò của gia đình không hề nhỏ trong sự lựa chọn của các con. Gia đình phải nói chuyện với các con để cùng con tìm thiên hướng phù hợp nhất với con, làm sao để bắt kịp xã hội trong khả năng có thể nhất.

Đồng thời, Nhà trường phải có tổ chức chuyên nghiệp hoạt động tư vấn, lựa chọn, định hướng cho các con, giúp các con có lựa chọn duy lý, không lựa chọn cảm tính. Bởi nếu các con chọn theo cảm tính thì việc chọn lại sẽ vô cùng khó.

Về việc lựa chọn môn học, sẽ xảy ra tình trạng có năm các con chọn các môn tự nhiên nhiều và ngược lại nhưng điều đó hoàn toàn phù hợp. Ngoài ra, những môn học có ít học sinh lựa chọn sẽ khiến từ người viết chương trình đến người đứng lớp phải xem xét lại khả năng đáp ứng thị trường của môn học, khả năng truyền đạt của người đứng lớp… từ đó điều chỉnh cho hợp lí hơn.

Tóm lại, việc học sinh tự chọn môn học trong dự thảo Chương trình Giáo dục phổ thông mới với mục đích lấy học sinh làm trung tâm, tôn trọng tối đa sở nguyện của học sinh. Nhà trường và hệ thống giáo dục là người cung cấp các khả năng lựa chọn và phải lấy việc đáp ứng yêu cầu lựa chọn của học sinh làm mục đích hoạt động của mình.

Phương Thúy