Theo TS.BS Khánh, dấu hiệu dậy thì sớm với bé gái là dưới 8 tuổi đã có kỳ kinh đầu tiên, phát triển tuyến vú hoặc một số dấu hiệu như mọc lông mu, mọc mụn trứng cá….

Với bé trai dưới 9 tuổi, dấu hiệu dậy thì sớm là thay đổi giọng nói, thay đổi kích thước dương vật (thể tích tinh hoàn 4ml), mọc ria mép, có mụn trứng cá... 

Phụ huynh thường rất khó đánh giá chính xác con có dậy thì sớm hay không. Nhiều bố mẹ thấy con cao lớn hơn bạn lại vui mừng cho rằng con phát triển tốt, không biết rằng con đang bước vào thời kỳ dậy thì. Vì vậy nếu thấy con lớn nhanh hơn trẻ khác, phát triển tuyến vú, có mụn trứng cá… có thể cho trẻ đến khám. Từ đó các bác sĩ chuyên khoa sẽ đánh giá trẻ phát triển bình thường hay dậy thì sớm.

Cũng theo TS.BS Ngọc Khánh, tỷ lệ bé gái dậy thì sớm nhiều hơn các bé trai (trung bình gấp 10 lần). Bé trai dậy thì sớm đa số có nguyên nhân (chiếm 60-70%), nguyên nhân dậy thì sớm thường gặp là do u não, viêm màng não… Trong khi các bé gái dậy thì sớm đa số không có nguyên nhân (chiếm 80-90%).

Về điều trị, các bác sĩ sẽ xem xét chỉ định trẻ nào cần điều trị. Nếu trẻ dậy thì sớm tiến triển nhanh, ảnh hưởng đến chiều cao cuối cùng của trẻ, bác sĩ sẽ dựa trên tuổi bé khởi phát dậy thì, chiều cao hiện tại của trẻ, tuổi xương hiện tại (không liên quan đến tuổi đời) để xác định trẻ có cần điều trị hay không.

Trẻ sẽ được dùng thuốc ức thế dậy thì. Thuốc có thể tiêm 1 tháng/lần hoặc 3 tháng/lần... để dừng các dấu hiệu dậy thì sớm của trẻ. Thuốc có tác dụng giúp chậm/dừng phát triển tuyến vú, giảm phát triển lông mu, dừng lại kinh nguyệt, dương vật bớt tăng kích cỡ để trẻ phát triển theo đúng độ tuổi.

Tuy nhiên cũng có những phụ huynh quá lo lắng nên tự ý mua thuốc ức chế dậy thì sớm về tiêm tại nhà cho trẻ. Về vấn đề này, TS.BS Khánh cho hay: “Thuốc nào cũng có tác dụng chính và tác dụng phụ. Chúng ta phải theo đúng chỉ định của bác sĩ. Khi bé đủ tiêu chuẩn để chẩn đoán dậy thì sớm chúng ta mới chỉ định tiêm”.

Cũng theo TS.BS Ngọc Khánh, hơn 20 năm nghiên cứu, các nhà nghiên cứu trên thế giới cho rằng, tác dụng phụ của thuốc ức chế dậy thì sớm không nhiều. Đặc biệt người ta nhận thấy thuốc không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của bé gái. Trẻ cũng có thể gặp các tác dụng phụ khác như mẩn đỏ, đau… chỗ tiêm. Tuy nhiên TS.BS Khánh cảnh báo, dù bất kể tiêm thuốc nào, trẻ cũng có thể bị sốc. “Mặc dù tỷ lệ thấp, có khi hàng triệu ca mới có 1 ca nhưng khi trẻ sốc, không kịp thời xử lý có thể dẫn đến tử vong. Vì vậy việc tiêm tại nhà hay các cơ sở không đảm bảo về cấp cứu rất nguy hiểm”, bác sĩ cho biết.

Về nguyên nhân khiến trẻ dậy thì sớm, TS.BS Ngọc Khánh khẳng định, hiện trên thế giới, chưa có nghiên cứu nào khẳng định chắc chắn nguyên nhân gây ra tình trạng này. Các nhà khoa học đưa ra một số chất có nguy cơ gây dậy thì sớm ở trẻ nằm là đồ nhựa (PPA có trong nhựa). Ngoài ra, có những chất khác như DDT, chất trong thuốc trừ sâu. 

“Nhưng cho đến nay, về mặt khoa học chưa chứng minh được do ăn cái này, cái kia… gây dậy thì sớm ở trẻ. Đặc biệt, một số phụ huynh cho rằng trẻ uống sữa gây dậy thì sớm là không đúng. Thường trẻ béo phì sẽ có nguy cơ dậy thì sớm hơn vì vậy trẻ có nguy cơ béo phì cần có chế độ ăn phù hợp, tập luyện đẻ giảm béo phì, giảm nguy cơ dậy thì sớm”, Bác sĩ Khánh chia sẻ.

Về phương pháp chăm sóc cho trẻ dậy thì sớm, ngoài thuốc theo chỉ định của bác sĩ, phụ huynh cần chú ý đến việc chăm sóc, chế độ ăn, ngủ cho trẻ. Gia đình hạn chế cho trẻ ăn đồ ăn sẵn, đồ đóng hộp. Trẻ vẫn cần lớn, vẫn phải đầy đủ dinh dưỡng. Theo đó, trẻ cần sữa để phát triển chiều cao, cho trẻ ăn đầy đủ nhóm tinh bột, đường, đạm, vitamin. Đồng thời, trẻ cần vận động mỗi ngày và phải ngủ sớm, trước 10h tối và ngủ đủ giấc.

Ngọc Trang

Bé 6 tuổi có kinh nguyệt, bác sĩ nêu dấu hiệu dậy thì sớm trẻ cần đi khám

Không hiểu vì lý do gì, nam thanh niên trẻ tuổi đi xe máy BKS của tỉnh Sơn La lao ngược chiều vun vút ở làn ô tô trên cầu Thanh Trì khiến những người chứng kiến phải "toát mồ hôi".

Bệnh viện này phân tích, hàng năm, bệnh viện có hơn 1,5 triệu lượt bệnh nhân ngoại trú (BHYT 60%) và 150 ngàn lượt bệnh nhân nội trú (BHYT 80%). Số lượng bệnh nhân tham gia BHYT rất lớn. 

Trong khi đó, 80% hệ thống máy xét nghiệm hiện nay hoạt động tại Bệnh viện là máy mượn, máy đặt từ các công ty trúng thầu vật tư, hóa chất. Danh mục kỹ thuật được thực hiện trên các máy này là những xét nghiệm thiết yếu phục vụ cho chẩn đoán và điều trị bệnh nhân. 

Khi thực hiện theo yêu cầu của công văn 2348 của Bộ Y tế và 1261 cuả BHXH Việt Nam có 2 tình huống xảy ra:

Thứ nhất, bệnh viện dừng thực hiện tất cả xét nghiệm trên các máy mượn, máy đặt từ các công ty trúng thầu vật tư, hóa chất. Đồng nghĩa với việc, Bệnh viện sẽ ngưng hoạt động vì không đủ các cận lâm sàng để phục vụ cho việc chẩn đoán, điều trị. Khi đó, tính mạng của người bệnh chắc chắn sẽ bị đe dọa. 

Thứ hai, Bệnh viện sẽ tiếp tục thực hiện các xét nghiệm trên các máy mượn, máy đặt nhưng bệnh nhân phải tự thanh toán chi phí. Điều này sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của người bệnh BHYT và có thể tác động lớn đến an ninh xã hội. 

Do đó, BV Chợ Rẫy đề nghị Bộ Y tế, BHXH Việt Nam tiếp tục thanh toán theo chế độ BHYT chi phí DVKT thực hiện trên máy mượn, máy đặt từ công ty trúng thầu vật tư, hóa chất hoặc có lộ trình thay đổi, để đảm bảo quyền lợi chính đáng của bệnh nhân BHYT (về tài chính và sức khỏe),

UBND TP.HCM nói gì?

Ngay sau đó, UBND TP.HCM đã có văn bản khẩn về việc báo cáo những khó khăn, vướng mắc khi thực hiện các công văn trên của Bộ Y tế và BHXH Việt Nam.

Theo đó, trên địa bàn TP.HCM hiện có khoảng 412 cơ có khám, chữa bệnh. Trong đó, có 185 cơ sở khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế (BHYT).

Từ ngày 1/5 đến 12/5/2022, có 9.451 lượt khám chữa bệnh có xét nghiệm trong 113.409 lượt khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế. Chi phí xét nghiệm/tổng chi là 47 tỷ đồng/528,3 tỷ đồng (chiếm tỷ lệ 8,92 %.) Theo đó, bình quân chi phí xét nghiệm mỗi ngày cho bệnh nhân Bảo hiểm y tế là trên 4 tỷ đồng.

Như vậy, khi thực hiện công văn số 2348 của Bộ Y tế từ ngày 9/5 đến hết ngày 12/5 thì chi phí xét nghiệm cho người Bệnh bảo hiểm y tế tại TP.HCM ước tính khoảng 16 tỷ đồng. Con số này sẽ không được BHYT thanh toán theo Công văn số 1261 của BHXH Việt Nam.

Vì vậy, khi thực hiện dừng chi trả theo công văn số 2348 của Bộ Y tế và công văn số 1261 của BHXH Việt Nam sẽ dẫn đến các cơ sở khám, chữa bệnh tạm ngưng thực hiện các dịch vụ kỹ thuật xét nghiệm trên máy đặt, máy mượn, đồng nghĩa với việc người bệnh không được chẩn đoán, điều trị kịp thời. 

“Điều này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng điều trị, sức khỏe, tính mạng của người bệnh”, văn bản nêu.

Nếu các cơ sở khám, chữa bệnh tiếp tục thực hiện các dịch vụ kỹ thuật xét nghiệm này nhưng người bệnh phải tự thanh toán điều này sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của người bệnh BHYT ảnh hưởng lớn đến dư luận xã hội và làm chậm lộ trình BHYT toàn dân .

Do đó, UBND TP.HCM kiến nghị Bộ trưởng Bộ Y tế, Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam xem xét, chấp thuận tiếp tục thanh toán chi phí xét nghiệm bảo hiểm y tế đối với các dịch vụ kỹ thuật xét nghiệm thực hiện từ máy đặt, máy mượn cho đến khi có hướng dẫn mới của các cấp có thẩm quyền. Nếu như phải dừng thanh toán thì cần phải có lộ trình để các cơ sở khám chữa bệnh có đủ thời gian chuẩn bị.

Linh Giao