Quả bí ngô gắn liền với câu chuyện về anh chàng hà tiện Jack-O’Lantern trong sự tích của người dân Ireland. Chuyện kể rằng, một hôm anh chàng Jack mời quỷ vương Satan - ông trùm của các loại quỷ dữ đi uống rượu.

Nhưng Jack do bản tính hà tiện, không muốn trả tiền nên anh chàng bèn gạ con quỷ tự biến thành đồng tiền để trả cho người bán hàng. Quỷ dữ nghe thấy thế, liền biến thành đồng tiền theo ý Jack. Nhưng Jack bản tính láu cá đã bỏ đồng tiền (do quỷ dữ hóa thân) vào túi có thánh giá khiến quỷ không thể trở lại nguyên hình được nữa.

Sau đó, Jack đồng ý bỏ cây thánh giá để quỷ trở lại hình dạng cũ với điều kiện: Quỷ không được quấy nhiễu Jack trong suốt 1 năm, và nếu Jack chết, quỷ cũng không được thu linh hồn của anh. Quỷ đồng ý.

Từ một câu chuyện truyền thuyết, bí ngô dần trở thành thứ không thể thiếu trong lễ hội Halloween.

Hết một năm giao kèo, vì sợ quỉ sẽ quấy nhiễu mình, Jack lại lừa quỷ leo lên cây táo hái quả. Trong lúc tên quỷ loay hoay trên cây thì Jack khắc ngay một thánh giá vào gốc. Quỷ sợ quá không dám leo xuống và Jack đã thỏa thuận với quỷ là không được trêu chọc anh thêm 10 năm nữa thì Jack mới xóa vết khắc. Một thời gian sau, Jack chết. Hồn ma của Jack đến gõ cửa thiên đường nhưng Thượng đế không nhận vì bản tính lừa đảo của anh.

Sau đó, Jack xuống địa ngục nhưng xuống đây, tên quỷ vì giữ lời hứa không bắt hồn Jack nên đã đuổi anh đi. Tên quỷ tỏ ý thương hại nên đã cho Jack một cục than hồng để dò đường trong đêm tối. Jack bỏ cục than cháy đỏ vào trong một củ khoai tây thối làm đèn và luẩn quẩn khắp cõi dương gian.

Cũng từ đó, người dân coi việc đặt những ngọn nến vào củ khoai tây trong ngày lễ Halloween là việc nên làm để tránh tà ma.

Rồi tới khi di chuyển từ Ireland và Anh quốc tới Hoa Kỳ, người dân thấy rằng những quả bí ngô, loại nông sản đặc trưng của vùng đất này có thể dễ dàng để họ khoét ruột và khắc họa những khuôn mặt đáng sợ, láu cá. Họ liền để những cây nến vào trong ruột quả bí ngô để soi đường cho những linh hồn ma quỷ vất vưởng.

Vì vậy, cứ đến đêm 31/10, rạng sáng 1/11, người dân sẽ treo đèn lồng bí ngô trước cửa nhà với hy vọng ma quỷ, linh hồn không quấy rầy họ.

Người phương Tây cũng quan niệm màu vàng tượng trưng cho sự thành công và giàu sang. Do đó, họ thường trang trí nhà cửa bằng bí ngô trong mùa Halloween với mong muốn có được may mắn và hạnh phúc.

Đăng Dương(tổng hợp)

Cách trang trí nhà đón Halloween 2022 ấn tượng, độc đáo

Khi quan sát những trao đổi qua lại trên Quốc hội về quyền im lặng của những người là đối tượng của điều tra hình sự, tôi tự hỏi các đại biểu Quốc hội nghĩ thế nào về mục đích của quy định về quyền im lặng và thứ tự ưu tiên của các mục đích đó. Các vị đại biểu Quốc hội có quân hàm tướng trong lực lượng công an thì cho rằng, quyền im lặng sẽ ngăn trở việc phá án của lực lượng này. Họ cũng cho rằng, với điều kiện kinh tế, cơ sở hạ tầng và dân trí của Việt Nam hiện nay chưa phù hợp với việc quy định im lặng. Một vị luật sư là đại biểu khi phản bác lại thì cho rằng: "Quyền không khai báo các nước làm hết, còn mình lại không làm là hạ thấp quyền của người dân Việt Nam”. Tôi nhận thấy các cuộc trao đổi như vậy không đề cập tới mục đích của quyền im lặng là gì và thứ tự ưu tiên nào trong các mục đích nên được áp dụng.

Quyền của một người được tự bảo vệ đối với các hoạt động tố tụng hình sự chống lại mình là một quyền cơ bản mà có lẽ không có ai trong chúng ta nghi ngờ. Quyền đó được cụ thể hoá trong các quyền khác của người bị điều tra: quyền cung cấp bằng chứng để chứng minh sự vô tội của mình, quyền có luật sư và hỗ trợ về pháp lý, quyền khi ra toà được đề nghị thay đổi hội đồng xét xử khi thấy rằng hội đồng xét xử đó có định kiến sẵn với mình và quan trọng nhất là quyền im lặng.

Tại sao quyền im lặng lại quan trọng? Trong quá trình điều tra có sự không tương xứng giữa cơ quan điều tra và người bị điều tra. Sự bất tương xứng này thể hiện ở nhân lực, phương tiện, các thông tin được thu thập, kiến thức chuyên môn, thậm chí là cả khả năng sử dụng bạo lực của mỗi bên. Các cán bộ điều tra có các phương tiện để thu thập bằng chứng, có quyền không cho người bị điều tra biết được các thông tin mà họ đã có, có kiến thức chuyên sâu về pháp lý hình sự và kỹ thuật thẩm vấn... Ngược lại, người bị điều tra, luôn yếu thế hơn cán bộ điều tra vì trong nhiều trường hợp, họ bị giam cách ly khỏi thế giới bên ngoài, không có các kiến thức pháp lý về hình sự, và không biết liệu các kỹ thuật dẫn dụ trong hỏi cung liệu có đúng pháp luật không.

Ở giai đoạn đầu tiên tại Anh (nơi sinh ra quyền này), mục đích của quyền là nhằm ngăn chặn việc sử dụng tra tấn để cưỡng ép người bị điều tra khai báo để chống lại chính mình. Dù hiện nay nguy cơ bị tra tấn không còn hiện hữu nhiều ở các nước phương Tây thì quyền này vẫn có ý nghĩa rất quan trọng như lúc ban đầu. Lý do là vì người điều tra có thể dùng nhiều kỹ thuật không công bằng để chứng minh tội của người bị điều tra. Ví dụ, việc trích dẫn một câu nói không đầy đủ, tách rời hoàn toàn khỏi ngữ cảnh nói có thể khiến câu bị trích có nghĩa ngược hoàn toàn với nguyên bản. Cách thức này đang được sử dụng rộng rãi trong cuộc sống từ chính trị, ngoại giao, báo chí, đến mạng xã hội chứ không chỉ bó hẹp trong phạm vi điều tra hình sự.

Người bị điều tra có thể chống lại việc đó bằng nhiều cách, tuy nhiên cách nào cũng đòi hỏi những kiến thức và kỹ năng nhất định. Trong tất cả các cách để bảo vệ mình, im lặng tới khi có sự tham gia của luật sư là cách thức bảo vệ đơn giản nhất và có thể áp dụng cho mọi người, mọi tầng lớp dân trí, ở mọi nơi, với mọi cơ sở hạ tầng đang có. Do đó, theo quan điểm của tôi, càng ở các nước điều kiện hạ tầng và dân trí còn nhiều bất cập như Việt Nam thì quyền im lặng lại càng cần thiết vì nó là công cụ bảo vệ dễ được áp dụng nhất cho mọi người. Và thực tế đã chứng minh là quyền này được các quốc gia khác bắt đầu áp dụng từ thế kỷ 16 với điều kiện kinh tế và dân trí thấp hơn Việt Nam hiện nay rất nhiều.

Vấn đề thứ hai là thứ tự ưu tiên nào cho các mục đích mà chúng ta nhắm tới khi lập pháp về vấn đề này: bảo vệ người vô tội khỏi các oan sai hay tìm ra một người chịu trách nhiệm về tội ác đó. Chúng ta biết rằng một người phạm tội thì chỉ có một, nhưng những người bị tình nghi và điều tra sẽ rất nhiều. Sau khi điều tra hết những nghi can đó, chúng ta có 50% khả năng tìm ra một ai đó chịu trách nhiệm. Nhưng không có gì là chắc chắn rằng người chịu trách nhiệm đúng là người thực sự đã gây tội ác. Như vậy, số người vô tội cần được bảo vệ trong một vụ điều tra hình sự lớn hơn nhiều so với kẻ phạm tội phải bị bắt.

Nếu như tôi có quyền, và nếu các đại biểu Quốc hội lắng nghe lời một cử tri, tôi sẽ đặt việc bảo vệ người vô tội khỏi các oan sai lên hàng đầu. Nói một cách khác, tôi ủng hộ việc áp dụng quyền im lặng cho những người bị điều tra vì quyền đó là công cụ đơn giản nhất mà bất kể một người nào, dù trình độ văn hoá hay địa vị xã hội ra sao, dù ở đâu và với phương tiện nghèo nàn đến mấy cũng áp dụng được. Vì sao lại như vậy? Vì tôi tin rằng số người tốt đông hơn rất nhiều những kẻ xấu và những người tốt, những người vô tội xứng đáng được luật pháp bảo vệ. Tất nhiên, quyền im lặng không bao giờ là tuyệt đối, người bị điều tra có quyền im lặng tới khi họ có được các công cụ bảo vệ khác mà pháp luật cung cấp hoặc tạo điều kiện cho họ.

Thái Bảo Anh

Cậu cũng từng giành học bổng tiến sĩ tại 8 trường đại học của Mỹ là Đại học Ohio, Đại học Houston, Đại học Rutgers, Đại học Colorado State, Đại học Kentucky,… Cuối cùng, 9X lựa chọn theo đuổi chương trình tiến sĩ kéo dài 5 năm tại Đại học Houston.

Trần Quốc Đạt - Nghiên cứu sinh tiến sĩ ngành Vật lý năng lượng cao tại Đại học Houston (Mỹ).

“Học tiến sĩ rất cạnh tranh”

Đạt nói, trước khi đưa ra quyết định sẽ học lên tiến sĩ, bản thân cậu cũng từng phải đắn đo rất nhiều. “Nhiều người khuyên tôi nên đi làm một vài năm đã, sau đó hãy quyết định có nên học tiếp hay không, bởi việc theo đuổi học vị tiến sĩ cần phải có một cam kết dài hạn. Rất có thể, khi bạn bè đã ổn định và có hướng đi rõ ràng cho sự nghiệp, mình vẫn còn đang theo đuổi một đề tài không hồi kết và chưa chắc đã cho ra một kết quả khả quan”.

Tuy nhiên, vốn yêu thích nghiên cứu lĩnh vực Vật lý năng lượng cao, Đạt vẫn quyết định đi theo con đường này.

Vừa vào năm thứ nhất bậc tiến sĩ, cậu nhanh chóng nhận ra, không chỉ riêng ngành Vật lý, các ngành STEM và khoa học kỹ thuật nói chung đều có sự cạnh tranh rất cao.

“Tôi từng làm việc trong cùng phòng lab với một đồng nghiệp đã tốt nghiệp tiến sĩ từ rất lâu và làm chuyên môn rất giỏi. Nhưng một ngày đẹp trời, phòng lab quyết định cắt giảm nhân sự và ông bị cho ngưng hợp đồng. Lúc đó, tôi cũng rất băn khoăn về con đường lựa chọn của mình”, Đạt nói.

Theo Đạt, khác với lầm tưởng của nhiều người, thực tế cơ hội nghề nghiệp của những nghiên cứu sinh sau khi tốt nghiệp có thể bị thu hẹp hơn so với những người có tấm bằng thạc sĩ, cử nhân.

Bởi lẽ, sau khi tốt nghiệp, các tiến sĩ thường tham gia vào những tổ chức nghiên cứu hay trở thành giảng viên đại học. Nhưng hàng năm, số lượng tốt nghiệp thường nhiều hơn các vị trí mà những tổ chức này cần tuyển dụng. Do đó, cơ hội việc làm cũng bị thu hẹp lại và các vị trí công việc đều rất cạnh tranh, thậm chí trên quy mô toàn cầu.

Đó cũng là lý do khiến Đạt quyết định ngoài nghiên cứu còn làm thêm một công việc kinh doanh khác liên quan đến phát triển các chương trình đào tạo.

“Ở ngành Vật lý nói riêng và các ngành khoa học nói chung, mọi người thường rất định kiến với chuyện vừa nghiên cứu, vừa đi làm một công việc khác không liên quan ở bên ngoài. Nhưng chuyện một người có kinh nghiệm làm việc lâu năm bỗng nhiên mất đi công việc yêu thích chỉ trong thời gian ngắn đã khiến tôi quyết định mình phải làm thêm một điều gì đó.

Điều này cũng xuất phát từ mục tiêu của tôi khi làm nghiên cứu là phải tận tâm, tận lực với nó bằng niềm đam mê và có thể trao đi giá trị cho người khác. Do đó, tôi không muốn vì tiền bạc mà không thể toàn ý với khoa học.

Tất nhiên, với một người trẻ, thẳng thắn mà nhìn nhận, kinh nghiệm nghiên cứu còn chưa đủ mạnh. Chấp nhận đi theo con đường này cũng phải xem đây là một kế hoạch dài hạn và sẽ tốn nhiều thời gian”.

Để cân bằng giữa hai công việc một lúc, mỗi ngày, Đạt đều có lịch làm việc cụ thể và quản lý thời gian hiệu quả.

“Tôi coi việc học tiến sĩ giống như một công việc toàn thời gian. Vì thế, tôi luôn cố gắng hoàn thành công việc vào lúc 6 giờ chiều, sau đó là khoảng thời gian 2 – 3 tiếng cho việc kinh doanh. Áp lực chắc chắn là có, thậm chí có lúc cao điểm, tôi chỉ ngủ 4 - 5 tiếng/ ngày.

Nhưng tôi đã học được một điều từ thầy tôi, rằng những người trẻ ở tuổi 20 – 30 không nên nghĩ đến chuyện chơi quá sớm. Phải hy sinh và học hỏi, tới 30 – 40 tuổi mình mới có được những thứ mà người khác mơ ước”.

Lợi ích trong thời gian làm nghiên cứu sinh

Trước khi làm nghiên cứu sinh, Đạt từng có suy nghĩ, “trong 2 năm đầu chỉ cần tập trung vào việc học, nghiên cứu và được trả tiền”. Nhưng theo cậu, đây là một suy nghĩ sai lầm.

“Ở nhiều nơi thường xem người học tiến sĩ giống như những nhân viên của trường hơn là một sinh viên. Do đó, những nghiên cứu sinh vẫn phải tham gia vào các tiết giảng dạy, chấm bài, soạn giáo án. Có nghĩa rằng, ngoài công việc nghiên cứu, nghiên cứu sinh vẫn còn nhiều nhiệm vụ khác nữa”.

Nhưng bù lại, theo Đạt, họ cũng sẽ nhận được một mức lương ổn định hàng tháng cùng một số phúc lợi khác như tiền bảo hiểm, chi phí đi lại,… và có thể sống đủ trong suốt quãng thời gian làm nghiên cứu sinh mà không phải lo lắng nhiều về mặt tiền bạc.

9X cho biết, thực tế, mức lương trung bình của một nghiên cứu sinh năm nhất tại Mỹ hiện nay khoảng 2.000 – 2.200 USD, trong khi tại một số bang mức sống có thể lên tới 3.000 – 4.000 USD. Mức thu nhập có thể sẽ tăng dần trong những năm tiếp theo dựa trên kinh nghiệm và năng lực.

Khoản thu nhập này, ngoài đến từ những công việc giảng dạy, nghiên cứu ở trường, còn đến từ những khoản học bổng có thêm của chính phủ hoặc từ những nguồn tài trợ của các đơn vị, tổ chức bên ngoài,…

Đây là một mức thu nhập, theo Đạt là không thấp, giúp nghiên cứu sinh có thể sống được và toàn tâm với việc lĩnh hội kiến thức chuyên ngành.

Quốc Đạt trong một buổi đi làm trợ giảng tại đại học Mỹ

Một lợi ích khác nghiên cứu sinh có được trong quá trình học tiến sĩ là cơ hội được đi tới nhiều nơi, có nhiều trải nghiệm tại các hội nghị, hội thảo để trình bày nghiên cứu của mình trước đồng nghiệp, chuyên gia trong cùng lĩnh vực.

Thông qua đó, nghiên cứu sinh sẽ được tiếp xúc, gặp gỡ với những người cùng chung đam mê và mối quan tâm, từ đó được phát triển và đóng góp thêm kiến thức mới cho chuyên ngành. Trong tương lai, theo Đạt, rất có thể, họ cũng sẽ là những người cộng sự tốt trong nghiên cứu và những công việc chuyên môn khác.

Thúy Nga

Cú 'bẻ lái' của tiến sĩ Việt từng làm việc ở nhiều nước trên thế giới

Tốt nghiệp Trường ĐH Bách khoa TP.HCM rồi nhận được học bổng tiến sĩ tại ở Hàn Quốc, sau 12 năm làm việc ở Mỹ, Canada, Singapore… TS Trương Văn Tiến quyết định về nước.

Hình ảnh Mai và cu Tí cả ngày ngồi ở công viên 23/9 để bán kẹo cao su vào 2 tháng trước.

Khi thấy Mai và cu Tí lúc ấy chỉ 2 tháng tuổi ngồi lê lết trước nhà vệ sinh công cộng, ông Nguyễn Kỳ Nhiên, 55 tuổi, tài xế xe ôm tại công viên 23/9 cùng những bác xe ôm, các chị bán cafe dạo, chú bảo vệ... mỗi người góp một ít tiền để giúp hai mẹ con Mai sống qua ngày

Mai và cu Tí đã sống trong tình thương của mọi người như thế, đến nay đã gần hai năm. Dù một người Mỹ ngỏ ý muốn trả số tiền 1.500 USD để nhận nuôi em bé, nhưng những "cha mẹ nuôi" của em nhất quyết từ chối.

Thỉnh thoảng chúng tôi vẫn ghé thăm hai mẹ con. Cu Tí càng lớn càng thông minh, lanh lẹ, bé đang bập bẹ tập gọi mẹ, tập nói. Những khi có người đến thăm hỏi, Mai không nói nhiều, chỉ cười xuề xòa với mọi người. Hỏi em đã ăn uống gì chưa, Mai nói: "Mọi người có mua quà bánh gì, thì khỏi đi, mua sữa cho con em thôi".

Ông Nhiên, người đã cưu mang hai mẹ con Mai suốt thời gian qua.

Ngày 19/9, chúng tôi cũng đến thăm Mai và cu Tí. Nhưng Mai bỗng trở nên cáu gắt với mọi người, miệng thì lầm bầm. Ông Nhiên và hai bác bảo vệ khác nói: "Nó mới bị thằng chồng đánh bầm mặt, mọi người phải can dữ lắm!". Vừa dứt lời, một thanh niên trẻ, áo thun trắng với gương mặt bặm trợn tiến đến chỉ vào mặt Mai và chửi lớn: "Mày coi chừng tao!".

Mai quay mặt vào trong trạm thông tin xe buýt, nức nở. Ông Nhiên bế cu Tí trên tay, khuyên can người thanh niên này. Rồi ông quay sang kể với chúng tôi: "Thằng đấy là chồng con Mai đó, nó mới được ra tù là về kiếm con Mai, bảo ăn ngủ lại với nó, nó thương. Mai về ở với nó được 2 ngày, rồi hai đứa cãi nhau, nó đánh đập con Mai, cu Tí thì thấy vậy cứ khóc thét lên. Rồi Mai nó... thôi luôn, không chịu về với thằng này nữa. Lại tiếp tục ra đây sinh sống, nhưng thằng này nó không để yên, cứ đến kiếm chuyện chửi hai mẹ con rồi bỏ đi. Chúng tôi cũng chỉ biết khuyên can hai đứa vậy thôi ...".

Từ khi người chồng trở về, thường xuyên hành hạ, đánh đập, Mai lầm lì hơn hẳn và cáu gắt với tất cả mọi người.

Mọi người bảo: "Thằng đấy phải thương con Mai, Mai đã hy sinh vì nó bao nhiêu thứ, sao giờ lại nhận cay đắng như vậy?". Chúng tôi hỏi, thì ông Nhiên cũng thở dài, kể về hoàn cảnh nghiệt ngã của Mai.

Năm 18 tuổi, Mai đã nảy sinh tình cảm với người chồng này nhưng mối quan hệ của cả hai không đến được đâu vì bố Mai khi ấy bị suy tim nặng, không có tiền điều trị sẽ chết. Người cô ruột của Mai đã bán em qua Malaysia làm gái bán dâm để có tiền cho bố điều trị bệnh. Mai qua đó chỉ được vài tháng thì nhớ bố, nhớ người chồng của mình nên quyết định trốn về.

Về đến Việt Nam, Mai tiếp tục bị ép "tiếp khách" để trả nợ cho cô và để bố có tiền điều trị. Nhưng chỉ sau một thời gian, bố của Mai cũng mất, người chồng cũng không được bao lâu thì bị bắt vào tù. Lúc đó, Mai đã sinh cu Tí và cũng không được ở với gia đình chồng nên lại tiếp tục cảnh lang thang kiếm sống.

Đang trò chuyện thì Mai giục: "Chở con đi bán giùm, ngồi đây rồi thằng đấy nó lại đến kiếm cớ đánh con nữa", ông Nhiên xin phép chúng tôi chở Mai và cu Tí đến phố Tây Bùi Viện để tiếp tục bán kẹo cao su đến khuya.

Mai con trẻ, cu Tí còn nhỏ, ông Nhiên cũng đã già yếu, ba con người họ đèo nhau trên chiếc xe ôm cũ kỹ hướng ra phố Tây. Mai đã chịu nhiều đau khổ, đắng cay trong quá khứ để được ở bên người đàn ông em yêu nhất. Nhưng số phận trêu ngươi em, không ai biết khi nào Mai lại bị người chồng hung ác ấy tìm đến gây sự và đánh đập. Giữa công viên ấy, nhiều người sẽ muốn bảo vệ Mai, nhưng có bảo vệ được em suốt cuộc đời này?!...