NSND Hà Thuỷ lần đầu tổ chức liveshow, được Hồ Quỳnh Hương giúp sức

Tôi đến nhà bác Sáu, một "lão nông tri điền" hơn 30 năm kinh nghiệm trong ngành làm lúa. Bên tách trà nóng trong cơn mưa chiều, bác Sáu nói dân vùng này bây giờ ít trồng lúa, đa số chuyển sang trồng hoa màu vì trồng lúa khá lắm cũng chỉ đủ ăn, chứ không thể giàu. Giá lúa không tăng suốt nhiều năm qua, trong khi các chi phí khác tăng vùn vụt. Một vụ lúa hơn ba tháng, sau khi thu hoạch, trừ chi phí, người trồng lúa không còn lời lãi được bao nhiêu.

Nông dân như bác Sáu đúc rút bằng kinh nghiệm, bằng sự loay hoay năm này sang năm nọ trên cánh đồng. Nhà nghiên cứu nói bằng số liệu, khảo cứu. Kết luận vẫn vậy. Nhiều năm trước, PGS.TS Nguyễn Văn Sánh, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu ĐBSCL từng phân tích, hạt gạo bị "cắn làm tám phần", khiến cho nông dân không còn tích lũy. Bốn phần đầu chi cho các nhà: Nhà băng (do phải vay vốn, trả lãi); nhà vật tư (phân bón, thuốc trừ sâu); nhà mình (chi tiêu ăn uống, chữa bệnh, học hành cho con cái); nhà hàng xóm (giỗ chạp, hiếu hỉ đều trông chờ vào hạt lúa). Phần thứ năm dành cho các nhà xuất khẩu gạo - yếu tố sẽ gần như quyết định giá lúa hàng năm. Phần thứ sáu làm nhiệm vụ bình ổn giá tiêu dùng. Phần thứ bảy liên quan đến vai trò ngoại giao trong chiến lược an ninh lương thực. Phần thứ tám là đảm bảo an ninh lương thực quốc gia.

Một đòn gánh nhiều mối đè nặng lên vai, người trồng lúa phải cố giữ thăng bằng trong khi những thứ đè trên vai thì luôn "nhảy múa".

Bác Sáu nói, làm nông giờ cũng nhàn, máy móc cơ giới hóa hết, không còn vất vả như trước. Mà kể cả thế, lớp trẻ vẫn không muốn trồng lúa nữa. Con cháu trong xóm lớn lên rồi đi Sài Gòn. Đứa học xong thì ở lại thành phố luôn, đứa học ít thì đi làm công nhân, vài đứa lái xe ôm công nghệ. Chỉ còn người già bám ruộng. Nhưng số ít này cũng nhả cây lúa, chuyển sang trồng hoa màu. Trồng màu thu nhập cao hơn, xoay vòng nhanh hơn, trồng được nhiều loại, thất cây này còn cây khác.

Tôi rẽ ngang, nói đến giá lúa đang tăng, bác hỏi lại: "Nhưng rồi tăng được bao lâu? Giá lúa tăng, nhưng các chi phí vật tư có chịu nằm yên hay cũng tăng theo, để rồi đâu lại vào đấy. Năm nay tăng, rồi sang năm thì sao?". Bác thấy người ta giải cứu cây này, trái nọ, sao không nghe ai nói giải cứu cây lúa bao giờ.

Giá lúa đang tăng từng ngày do nhiều quốc gia cấm xuất khẩu gạo để đảm bảo an ninh lương thực. Đó là hậu quả của những tác động tiêu cực từ El Nino. Nhưng Việt Nam cũng là nước chịu ảnh hưởng của El Nino. Các điều kiện thời tiết bất lợi đang xuất hiện nhiều hơn, mà việc trồng lúa bị ảnh hưởng rất nhiều từ thời tiết. Bên cạnh đó, sản xuất lúa ở Việt Nam hiện nay vẫn còn manh mún và sẽ càng manh mún nữa khi diện tích đất ngày càng chia nhỏ do dân số tăng; trong khi để đạt được lợi nhuận tối ưu từ cây lúa, phải cần diện tích canh tác lớn.

Các quốc gia cấm xuất khẩu lúa gạo, tạo lợi thế trước mắt cho gạo Việt Nam. Nhưng làm thế nào để tận dụng tốt cơ hội và duy trì lợi thế đó dài lâu?

Tôi thấy ngành nông nghiệp vẫn đang nợ cây lúa, và nợ những người nông dân. Xuất khẩu nhiều, giá trị tăng, lợi nhuận doanh nghiệp tăng, nhưng tôi ít thấy nói đến việc người nông dân hưởng lợi thế nào, bao nhiêu, và bao lâu. Bên cạnh niềm hân hoan vì giá lúa tăng, vẫn còn rất nhiều thứ để làm, trong đó có những vấn đề quan trọng như: tạo giá trị bền vững cho cây lúa, cho người nông dân; mở rộng quy mô sản xuất để tránh manh mún, tránh vòng luẩn quẩn chuyển từ cây lúa sang hoa màu, rồi lại từ hoa màu về cây lúa; phát triển liên kết doanh nghiệp với người nông dân để tạo chuỗi giá trị cũng như thương hiệu cho hạt gạo và sau hạt gạo.

Muốn đảm bảo an ninh lương thực, tăng trữ lượng xuất khẩu, vấn đề tiên quyết là giúp người trồng lúa bớt đi gánh nặng trên chiếc đòn gánh, để có thể sống và làm giàu từ cây lúa.

Lời than thở của bác Sáu dài như cơn mưa vẫn chưa dứt. "Mưa vầy là bất thường. Năm nay lại khó hơn năm trước một chút. Nhưng bao nhiêu khó khăn đã vượt qua nhờ cây lúa. Ai phụ cây lúa chứ tui thì không", cuối cùng bác Sáu vẫn nói vậy.

Minh Kha

Đầu tiên, không thể không khẳng định bộ phim kinh điển Tây du ký là sự nỗ lực của cả đoàn làm phim, từ dàn diễn viên chính, phụ cho tới tổ hậu kỳ, tất cả đã cùng nhau tạo dựng lên một tác phẩm huyền thoại sau bốn năm vất vả.

Dương Khiết đích thân chọn lựa kỹ lưỡng từng vai diễn trong Tây du ký.

Thế nhưng, để làm nên "cái hồn" của bộ phim thì không thể không kể đến công lao của đạo diễn Dương Khiết - người đã vô cùng vất vả trong quá trình lựa chọn diễn viên, làm nên màu sắc đặc trưng, hấp dẫn và chân thực cho mỗi nhân vật trong phim.

Tâm huyết của bà đặt vào từng nhân vật. Riêng việc thay đổi 2 lần vai diễn Đường Tăng đã khiến bà vô cùng đau đầu, chưa kể đến những nhân vật khác như Bát Giới hay những diễn viên yêu quái ở mỗi kiếp nạn.

Dương Khiết - người giải quyết mâu thuẫn của hàng trăm người trong đoàn phim

Đối với bộ phim này, vấn đề phát sinh không hề ít. Điều khiến Dương Khiết đau lòng nhất mỗi khi nhớ lại đó là những diễn viên chính muốn từ bỏ.

Khi bộ phim được phát sóng phần đầu tiên, danh tiếng của thầy trò Đường Tăng được nâng cao không ít. Họ được mời hợp tác từ rất nhiều phía, vì tiền tài và danh vọng, cũng không ít lần muốn rời đi.

Bốn thầy trò Đường Tăng sang Singapore biểu diễn khiến Dương Khiết vô cùng đau lòng.

Có lần, bốn thầy trò Đường Tăng được mời sang Singapore, cùng thời điểm đang quay bộ phim Tây du ký. Mặc dù đạo diễn Dương Khiết không đồng ý nhưng họ vẫn quyết định đi.

Lúc ấy Dương Khiết rất không hài lòng, cũng từng nhắc nhở họ ai là người đã nâng đỡ họ trong thời gian qua. Mâu thuẫn của hai bên phát sinh không ít. Nhưng cuối cùng đạo diễn Dương Khiết vẫn có thể cùng họ tiếp tục quay Tây du ký ở những phần tiếp theo. Dương Khiết mười năm không xem Tây du ký, cũng là bởi nhìn thấy họ thấy đau lòng.

Dương Khiết - đạo diễn, nhà sản xuất, người quản lý tài chính của đoàn phim

Dương Khiết không chỉ là đạo diễn mà còn kiêm nhà sản xuất của bộ phim huyền thoại Tây Du Ký. Ở thời điểm những năm 1986, kinh phí của đoàn làm phim vô cùng hạn hẹp, kỹ thuật, dụng cụ quay chụp không nhiều lại vô cùng lạc hậu, bởi vậy mà Dương Khiết đã vô cùng vất vả để tạo ra những thước phim đẹp nhất mang đến khán giả.

Kỹ thuật thô sơ của đoàn làm phim Tây du ký những năm 1982.

Đầu tiên, bà đích thân tới Hong Kong học hỏi kỹ thuật quay trong ba ngày rồi trở về tiếp tục quay Tây du ký. Dù kinh tế hạn hẹp nhưng cũng đã cùng đoàn làm phim cố gắng tận dụng những vật dụng thô sơ nhất để làm nên một kiệt tác.

Nhìn vào những thiết bị hỗ trợ lạc hậu và thô sơ của đoàn làm phim, khán giả cũng có thể thấy được sự vất vả và tâm huyết của người làm phim.

Dương Khiết - mang trong mình nỗi đau thất tín

Đạo diễn Dương Khiết từng chia sẻ một trong những lý do bà không xem Tây du ký suốt mười năm là bởi vì hổ thẹn.

Là một đạo diễn kiêm nhà sản xuất, Dương Khiết không thể không tự mình tuyển chọn diễn viên. Trong khi lựa chọn vai diễn cho nhân vật Bạch Cốt Tinh, Dương Khiết đã nhắm tới Dương Xuân Hà số một Thượng Hải lúc bấy giờ. Tuy nhiên, cô lại không đồng ý. Dương Khiết phải chấp nhận một điều kiện thì Dương Xuân Hà mới đồng ý nhận vai diễn này.

Dương Khiết đau lòng khi nhắc tới sự thất tín của mình trong bộ phim.

Điều kiện được đưa ra đó là sau vai diễn Bạch Cốt Tinh, Dương Xuân Hà sẽ được đảm nhận cả vai diễn nữ vương Nữ Nhi Quốc. Dương Khiết không còn cách nào khác đành phải đồng ý. Thế nhưng khi quay đến cảnh lấy kinh ở Nữ Nhi Quốc, để bảo đảm chất lượng của bộ phim. Dương Khiết đã lựa chọn thất tín. Điều này khiến bà vô cùng đau khổ và dằn vặt.

Thu Vũ

Loạt ảnh hậu trường quý hiếm của Tây Du Ký 1986 tiết lộ nhiều bí mật

Một vật dụng quan trọng trong thời kỳ kỹ xảo chưa phát triển như thập niên 80 được hé lộ qua loạt ảnh hậu trường Tây Du Ký.