Theo đó, 3 gương mặt nữ tiêu biểu của năm 2019 được bình chọn gồm: PGS.TS Hồ Thị Thanh Vân (Trưởng phòng Khoa học Công nghệ và Quan hệ Đối ngoại, Trường ĐH Tài nguyên và Môi trường, TPHCM); TS Trần Thị Hồng Hạnh (Nghiên cứu viên chính, Viện Hóa sinh biển, Viện Hàn Lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam); TS Phạm Thị Thu Hà (Phó Viện Trưởng Viện Nghiên cứu di truyền và giống, Trường ĐH Tôn Đức Thắng, TPHCM).

TS Trần Thị Hồng Hạnh (Nghiên cứu viên chính, Viện Hóa sinh biển, Viện Hàn Lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam)

Cụ thể, TS Trần Thị Hồng Hạnh được vinh danh vì những nỗ lực không ngừng trong nghiên cứu sử dụng phương pháp sắc ký vân tay kết hợp với thiết bị hiện đại để đánh giá thành phần dược liệu và chất lượng dược liệu, mục tiêu là nhằm cung cấp bộ dữ liệu về thành phần các hoạt chất có trong mẫu dược liệu nghiên cứu bao gồm cấu trúc hóa học, thành phần, hàm lượng chất, làm cơ sở cho việc đánh giá chất lượng dược liệu trên thị trường.

Bên cạnh đó, phương pháp sắc ký vân tay trong đánh giá chất lượng dược liệu còn có thể áp dụng trong đánh giá thành phần thực phẩm chức năng có nguồn gốc từ dược liệu. Đề án này có ý nghĩa quan trọng trong tình hình hiện nay khi nhu cầu sử dụng dược liệu trong phòng bệnh và chữa bệnh ở Việt Nam ngày càng gia tăng, tuy nhiên phần lớn dược liệu trên thị trường Việt Nam được nhập từ nước ngoài, hàng nhập lậu không rõ nguồn gốc, do vậy chất lượng dược liệu không được đảm bảo.

Đề án giúp có cơ sở khoa học chứng minh tác dụng của dược liệu trong y học cổ truyền, đồng thời tìm ra các tác dụng, công dụng mới của dược liệu phục vụ nhu cầu chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

PGS.TS Hồ Thị Thanh Vân (Trưởng phòng Khoa học Công nghệ và Quan hệ Đối ngoại, Trường ĐH Tài nguyên và Môi trường, TPHCM)

PGS.TS Hồ Thị Thanh Vân được Hội đồng khoa học đề cử cho đề án nghiên cứu tổng hợp xúc tác nano hợp kim Pt-Mo trên vật liệu nano Ti0, 8W0, 2O2 để nâng cao khả năng chịu đầu độc CO và giảm giá thành cho loại pin nhiên liệu sử dụng trực tiếp methanol là một dạng năng lượng tái tạo.

Hướng nghiên cứu này sẽ mang đến lợi ích thiết thực trong việc sử dụng rộng rãi pin nhiên liệu, để thay thế các loại nhiên liệu hóa thạch và giảm sự nóng lên toàn cầu do khí thải CO2. Đề án nghiên cứu này giúp có thể thương mại hóa được loại pin nhiên liệu thân thiện với môi trường này trong thời gian không xa.

TS Phạm Thị Thu Hà (Phó Viện Trưởng Viện Nghiên cứu di truyền và giống, Trường ĐH Tôn Đức Thắng, TPHCM)

TS Phạm Thị Thu Hà được vinh danh qua đề án nghiên cứu về phát triển các giống lúa chịu mặn thông qua chọn lọc bằng dấu chuẩn phân tử và phổ biến chúng ở các vùng bị ảnh hưởng của điều kiện mặn tại đồng bằng sông Cửu Long.  Mục tiêu của đề án nghiên cứu là tận dụng các công cụ nhân giống hiện đại, chẳng hạn như lai chéo hỗ trợ đánh dấu (MAB), để phát triển các giống lúa chịu mặn có năng suất cao thích nghi với điều kiện ở miền Nam Việt Nam. 

Đề án này có ý nghĩa quan trọng trong tình hình vùng sản xuất lúa gạo ở miền Nam phải đối mặt với tình trạng nhiễm mặn, gây ra vấn đề nghiêm trọng cho những người nông dân nghèo tài nguyên phải phụ thuộc vào sản xuất lúa gạo để sinh kế. Việc phát triển các giống lúa năng suất cao hiện đại phù hợp với điều kiện nhiễm mặn sẽ giúp cải thiện đáng kể cuộc sống của nông dân trên những vùng đất này.

Ba nhà khoa học nữ xuất sắc của năm được vinh danh nhận được học bổng nghiên cứu trị giá 150 triệu đồng để giúp họ tiếp tục nghiên cứu sâu hơn vào những đề án có tiềm năng phát triển và tạo nên các ảnh hưởng và lợi ích lớn tại Việt Nam.

Các nhà khoa học nữ được vinh danh chụp ảnh lưu niệm cùng Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh. Ảnh: Đức Trí GDTĐ.

Trong suốt 10 năm qua, chương trình giải thưởng và học bổng nghiên cứu khoa học L’Oréal – UNESCO Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học đã vinh danh 32 nhà khoa học nữ xuất sắc Việt Nam từ nhiều tỉnh thành trong cả nước.

Tại buổi lễ, chương trình cũng vinh danh 32 nhà khoa học nữ xuất sắc đã góp phần thay đổi ngành khoa học Việt Nam trong 10 năm qua.

Đặc biệt, chương trình cũng trao giải thưởng tuyên dương TS Nguyễn Thị Hiệp, Trường ĐH Quốc tế, ĐH quốc gia TPHCM - Nhà khoa học nữ trẻ xuất sắc châu Á, Nhà khoa học trẻ tài năng thế giới của UNESCO – L’Oréal For Women in Science năm 2018.

Thanh Hùng

Những sáng chế khoa học công nghệ ấn tượng “made in VietNam”

- Nhiều sản phẩm ứng dụng khoa học công nghệ độc đáo được trưng bày tại lễ kỷ niệm 60 năm ngày thành lập Bộ Khoa học và Công nghệ.  

Ngoài mục đích chính truyền tải kiến thức quản lý tài chính cá nhân cho các bạn trẻ thông qua phần tư vấn đến từ các diễn giả của Home Credit, đại diện phía Công ty còn trao tặng 25 phần học bổng cho các tân sinh viên giỏi có hoàn cảnh khó khăn.

Buổi chia sẻ được tổ chức gần gũi khi kiến thức tài chính cá nhân được các diễn giả truyền tải thông qua nhiều hình thức mở: kết hợp minigame và hỏi đáp trực tiếp nhằm giải đáp thắc mắc cho các em sinh viên. Các tân sinh viên được hướng dẫn cụ thể cách lên kế hoạch và phân bổ ngân sách hợp lý cho từng tháng, nhận biết rủi ro đến từ các hình thức tín dụng đen đồng thời học cách xây dựng thói quen chi tiêu hợp lý, tích lũy phù hợp để sẵn sàng cho cuộc sống tự lập.

Trước đó vào tháng 8/2019, cùng nằm trong chương trình “Sẵn sàng hành trang mới”, Home Credit đã dành tặng hàng nghìn phần quà đặc biệt cho các bạn sinh viên thông qua chương trình khuyến mại tại Hà Nội và TP.HCM.

Đại diện Home Credit trao học bổng cho sinh viên có hoàn cảnh khó khăn tại Đại học Sài Gòn.

Các tân sinh viên được giao lưu và trực tiếp giải đáp thắc mắc.

Đại diện Home Credit chụp hình lưu niệm cùng sinh viên Đại học Nông Lâm TP.HCM

Chuỗi chương trình “Tân sinh viên - Sẵn sàng hành trang mới” được tổ chức tại: Đại học Nông Lâm TP.HCM, Đại học Tài Chính - Marketing, Đại học Sài Gòn, Cao Đẳng Kỹ Thuật Cao Thắng, Đại học Mở TP.HCM.

Chia sẻ cảm nghĩ về chuỗi chương trình đặc biệt dành cho sinh viên TP.HCM, ông Dmitry Mosolov, Tổng Giám đốc Home Credit cho biết: “Là Công ty Tài chính Tiêu dùng có trách nhiệm đến từ châu Âu, bên cạnh phát triển kinh doanh, chúng tôi cũng tập trung triển khai các hoạt động có ý nghĩa cho cộng đồng. Trong đó, nâng cao kiến thức tài chính cho khách hàng và cộng đồng là một trong những ưu tiên hàng đầu của Home Credit Việt Nam. Tôi tin rằng những nội dung chia sẻ sẽ giúp các em có ý thức trách nhiệm về tài chính cá nhân và đưa ra những quyết định sáng suốt về phương diện tài chính trong cuộc sống sau này.”

Minh Ngọc

Các bọt khí này không hề bị kẹt mà chỉ chuyển động rất chậm.

Các bọt khí trong một cốc nước nổi tự do trên bề mặt dễ dàng được giải thích bằng các định luật cơ bản của khoa học. Tuy nhiên, những quy luật tương tự không thể giải thích được tại sao các bọt khí trong một ống dày vài mm lại không hề thoát lên theo cách tương tự.

Các nhà vật lý lần đầu quan sát hiện tượng này cách đây gần một thế kỷ nhưng không thể đưa ra lời giải thích nào. Trên lý thuyết, các bọt khí không gặp phải bất kỳ trở lực nào, trừ khi chất lỏng đó đang chuyển động.

Trở lại những năm 1960, một nhà khoa học tên là Bretherton đã phát triển một công thức dựa trên hình dạng của bọt khí để giải thích hiện tượng này. Kể từ đó, các nhà nghiên cứu khác đã đưa ra giả thuyết rằng bọt khí không nổi lên do một màng mỏng của chất lỏng hình thành giữa các bọt khí và thành ống. Nhưng những lý thuyết này không thể giải thích đầy đủ lý do tại sao các bọt khí lại không đẩy lên.

Wassim Dhaouad (phải) và John Kolinski.

Trong khi đó, Wassim Dhaouadi đã có thể giải thích được lớp màng mỏng của chất lỏng và đo đạc, mô tả được các đặc tính của nó.  

Dhaouadi và John Kolinski, Trưởng phòng thí nghiệm Cơ chế giao diện mềm đã dùng một phương pháp giao thoa quang học để đo màng mỏng này và thấy nó dày chỉ vài chục nano mét (1 x 10-9 mét). Phương pháp đã hướng ánh sáng chiếu thẳng vào một bọt khí bên trong một ống hẹp và phân tích cường độ ánh sáng phản xạ.

Việc sử dụng sự giao thoa ánh sáng phản chiếu từ bên trong thành ống và từ bề mặt của bọt khí giúp họ đo chính xác độ dày của màng.

Dhaouadi cũng phát hiện ra rằng lớp màng thay đổi hình dạng nếu nhiệt độ truyền vào bọt khí tăng lên và trở lại hình dạng ban đầu nếu nhiệt độ giảm đi.

Các đo đạc này đã chứng tỏ rằng các bọt khí trên thực tế vẫn chuyển động nhưng chậm đến mức không thể nhìn thấy bằng mắt thường. “Bởi vì màng bên ngoài bọt khí quá mỏng, nó tạo ra một trở lực mạnh khiến bọt khí chỉ có thể đi lên một cách chậm chạp”, Dhaouadi giải thích.

Phát hiện của Dhaouad đưa ra lời giải thích cho một vấn đề vật lý tồn tại suốt 100 năm mà chưa có nhà khoa học nào giải quyết được. Nghiên cứu này đã được xuất bản trên tạp chí Physical Review Fluids mới đây.

Dhaouadi tham gia phòng thí nghiệm Cơ chế giao diện mềm với tư cách là một trợ lý nghiên cứu. Anh mong muốn được tiếp tục công việc tại phòng thí nghiệm ngay cả khi đã tốt nghiệp đại học.

Trường Giang (Theo Phys.org)

NASA thử nghiệm phá tên lửa mạnh nhất thế giới

Thử nghiệm phá thủng hệ thống phóng vũ trụ (SLS) giúp NASA kiểm tra giới hạn của SLS trước khi thực hiện sứ mệnh đưa các nhà du hành vũ trụ Mỹ trở lại Mặt Trăng vào năm 2024.

Cũng tại sự kiện, Yann LeCunn, Giám đốc AI tại Meta – công ty mẹ Facebook – đánh giá AI tạo sinh chưa thông minh vì chỉ được đào tạo bằng ngôn ngữ. Theo ông LeCunn, chúng vẫn còn nhiều hạn chế, không hiểu gì về thực tế cơ bản của cuộc sống thực. “Hầu hết kiến thức không liên quan đến ngôn ngữ… vì vậy AI chưa nắm bắt được một phần trải nghiệm của con người”, ông chia sẻ.

Ông cũng nói thêm rằng, hệ thống AI có thể vượt qua bài kiểm tra để thành luật sư tại Mỹ nhưng không thể xếp bát đĩa vào máy rửa bát, điều mà đứa trẻ 10 tuổi chỉ cần học trong 10 phút. Ông nhận xét ngay cả trí tuệ của loài chó, AI cũng chưa đạt được.

Nói về hạn chế của AI, ông dẫn thêm một ví dụ khác. Đó là một đứa trẻ 5 tháng tuổi chỉ nhìn vào một vật thể trôi nổi mà không suy nghĩ gì, nhưng một đứa trẻ 9 tháng tuổi nhìn vào sẽ thấy bất ngờ. Chúng ta vẫn “chưa biết cách tái tạo khả năng này cho máy móc”. Trước khi làm được điều đó, AI sẽ chưa thể thông minh như chó, mèo hay con người.

Robot có tiếp quản con người?

Chuyên gia Attali có cái nhìn bi quan về tương lai khi cho rằng con người sẽ đối diện nhiều nguy hiểm trong 3 hay 4 thập kỷ nữa. Thảm họa tự nhiên và chiến tranh là hai lo ngại hàng đầu của ông, ngoài ra “robot có thể chống lại chúng ta”.

Còn theo ông LeCunn, trong tương lai, sẽ có những cỗ máy thông minh hơn con người nhưng không nên xem nó như mối đe dọa mà là một lợi ích. Mỗi người sẽ có một trợ lý AI, giống như một người hỗ trợ cuộc sống hàng ngày, thông minh hơn chính họ.

Tuy nhiên, nhà khoa học lưu ý các hệ thống AI cần được tạo ra để có thể kiểm soát được và về cơ bản phụ thuộc vào con người. Ông cũng bác bỏ ý tưởng robot sẽ chiếm đoạt thế giới. “Không có liên hệ giữa thông minh và mong muốn chiếm đoạt”, ông nói.

Khi nhìn vào thuận lợi và nguy cơ của AI, chuyên gia Attali kết luận cần phải có “hàng rào” để việc phát triển công nghệ không bị chệch đường ray. Song, ông không dám chắc ai sẽ làm điều đó.

Quản lý AI là chủ đề “nóng” tại Viva Tech. Liên minh châu Âu đang đi tiên phong với dự thảo AI riêng, còn các quan chức hàng đầu Pháp muốn có một quy định toàn cầu về công nghệ này.

(Theo CNBC)