"Facebook Wants to Know Which Friends You Want to F*ck" (tạm dịch: "Facebook muốn biết những ai mà bạn muốn ngủ cùng") là tựa đề của bài viết gây sốc trên Gizmodo,ìsaoFacebookcầnbiếtbạnthíchngủvớgiá xe ô tô dựa trên nội dung từ Wired. Trong bài viết này, tác giả cho rằng các dữ liệu cá nhân của người dùng liên quan đến ứng dụng hẹn hò sẽ không bị dùng để quảng cáo.

Tuy nhiên, soi kỹ điều khoản của Facebook Dating, bạn có thể phát hiện ra "mini app" này sử dụng chính sách chung về dữ liệu của Facebook và việc bạn muốn hẹn hò với ai có thể vẫn bị mạng xã hội này khai thác để có lợi nhuận.

Tháp nhu cầu Maslow là thước đo những thứ mà con người luôn mong ước được đáp ứng. Theo tiêu chuẩn này, Facebook hiện cung cấp từ nhu cầu được thể hiện mình, nhu cầu được quý trọng, nhu cầu về giao tiếp xã hội, nhu cầu an toàn. Và mạng xã hội này không dừng lại ở đó.

Mới đây, Facebook còn khai thác cả vào nhu cầu sinh lý khi đưa ra tính năng hẹn hò bí mật. Đáng chú ý, trong khi Tinder - ứng dụng hẹn hò lớn nhất thế giới thu hàng chục triệu USD từ ứng dụng hẹn hò thì Facebook lại đang cung cấp nó miễn phí (chưa rõ có thu phí trong tương lai hay không).

Hẹn hò là tính năng mới giúp Facebook thu thập thêm dữ liệu từ người dùng.

Tuy vậy, đúng như câu nói "Sản phẩm miễn phí thì người dùng là sản phẩm", Facebook đang tạo ra một nền tảng mới để thu thập hành vi, và sở thích của người dùng. Facebook buộc phải làm việc này trong bối cảnh người dùng đã quá mất lòng tin vào nền tảng.

Miếng phô mai thơm béo mà Facebook khó lòng ngồi yên

Trong vài năm qua, các ứng dụng và trang web hẹn hò trực tuyến được xem là cứu cánh cho những người không thể tìm thấy một nửa ngoài cuộc sống thật.

Theo số liệu từ Visual Capitalist, năm 2019, mỗi phút có hơn 1,4 triệu lượt vuốt trên ứng dụng Tinder. Trong khi đó, Google có 3,4 triệu lượt tìm kiếm mỗi phút. Không chỉ có lượng tương tác lớn, các ứng dụng hẹn hò còn khiến người dùng chi tiền để có được sự chú ý, tăng cơ hội tìm được nửa kia hơn so với những người dùng miễn phí.

Theo Statista, Mỹ là quốc gia có tỷ lệ người dùng trả tiền cho ứng dụng hẹn hò cao nhất thế giới với 26,4%. Ngoài Mỹ, Vương quốc Anh và Đức cũng thuộc top 3 với lần lượt 20,8 và 17% người dùng trả tiền cho ứng dụng hẹn hò.

Nhờ sự tăng trưởng mạnh mẽ của người đăng ký, công ty mẹ của Tinder đã tăng doanh thu 30% vào năm 2018, đạt doanh thu kỷ lục với 1,73 tỷ USD. Trong đó, Tinder đóng góp 805 triệu USD.

Chính sự tăng trưởng này khiến Facebook không thể ngồi yên.

Facebook sẽ kiếm tiền theo cách khác từ tính năng hẹn hò?

Tháng 5/2019, Facebook chính thức giới thiệu tính năng hẹn hò bí mật tại 19 quốc gia gồm, Canada, Mexico, Colombia, Thái Lan, Argentina, Phillipines, Singapore, Malaysia, Lào, Guyana, Brazil, Peru, Chile, Bolivia, Ecuador, Paraguay, Uruguay, Suriname và Việt Nam.

Dù có lượng người dùng lớn, Mỹ và các nước châu Âu không có tính năng hẹn hò. Đây cũng là những nơi đang có những tranh cãi gay gắt, phản ứng với thái độ hời hợt của Facebook trong chính sách quản lý dữ liệu.

Trong tính năng hẹn hò bí mật, người dùng có thể chọn 9 người để theo dõi. Khi một trong 9 người này cũng thêm người dùng vào danh sách bí mật, hai tài khoản sẽ được kết nối với nhau.

Facebook đặt những câu hỏi trong tính năng hẹn hò để hiểu thêm người dùng.

"Chính việc giới hạn số lượng người theo dõi này khiến người dùng chủ động khai báo những dữ liệu cá nhân để có thể ghép đôi với những người mong muốn nhất. Từ đó, Facebook có được nguồn dữ liệu đáng tin cậy hơn phục vụ cho quảng cáo", Thanh Hùng, Thạc sĩ chuyên ngành Digital Marketing của Đại học South Wales, Anh cho biết.

Để tăng độ chính xác trong việc tìm kiếm bạn hẹn hò và "làm đẹp" cho hồ sơ hẹn hò, người dùng được gợi ý trả lời một số câu hỏi về đời tư như: "Bạn được ăn một món một tuần thì đó là món gì?", "Chó hay mèo? Hay loài nào khác?", "Hoang đảo: bạn sẽ chọn bộ phim nào?", "Thức uống bạn yêu thích và nơi thưởng thức lý tưởng?"...

Trước đây, khi người dùng đăng nhập bằng nhiều thiết bị di động, Facebook sẽ đoán họ là người đam mê công nghệ. Nếu check-in tại nhiều địa điểm, Facebook sẽ đoán người dùng yêu thích du lịch...

"Với kinh nghiệm phân tích hành vi, dữ liệu người dùng hơn 10 năm qua, Facebook có những thuật toán để đoán được sở thích của người dùng qua các câu trả lời", ông Hùng nói thêm.

Facebook dùng dữ liệu của tính năng hẹn hò cho việc gì?

Trong chính sách của tính năng hẹn hò, Facebook ghi rõ, chính sách dữ liệu của công ty được áp dụng lên hẹn hò.

"Chính sách dữ liệu của Facebook sẽ vẫn tiếp tục được áp dụng cho tính năng hẹn hò, bao gồm cả dữ liệu được bảo vệ đặc biệt theo pháp luật tại quốc gia của bạn", Facebook viết.

Doanh thu tăng đều của ứng dụng hẹn hò Tinder khiến Facebook không thể ngồi yên. Ảnh: Statista.

Chính sách dữ liệu Facebook quy định: "Chúng tôi sử dụng những thông tin đã có về bạn, bao gồm thông tin về sở thích, hành động và kết nối, để lựa chọn và cá nhân hóa quảng cáo, ưu đãi cũng như nội dung được tài trợ khác mà chúng tôi hiển thị cho bạn".

Như vậy, khi sử dụng hẹn hò, người dùng đã tình nguyện cho Facebook thu thập những dữ liệu cá nhân, kể cả những dữ liệu nhạy cảm nhất liên quan đến chuyện tình cảm. 

Dựa vào nhu cầu và cảm xúc của người dùng, Facebook đã khéo léo tìm ra cách thu thập dữ liệu người dùng mới trong bối cảnh người dùng đang căng thẳng với các bê bối dữ liệu của mạng xã hội này.