Chữa bệnh sổ mũi suốt 11 năm mới biết bị rò dịch não tủy

Ngày 10/7,ữabệnhsổmũisuốtnămmớibiếtbịròdịchnãotủgiá vàng mới nhất Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, cho biết vừa thực hiện thành công phẫu thuật vá lỗ rò dịch não tủy tự phát qua lỗ tròn ở một người bệnh 15 tuổi.

Bệnh nhân là em P.M. H (15 tuổi, ngụ tại Nha Trang), lúc 4 tuổi, người nhà ghi nhận mỗi khi bé cúi đầu xuống thấp hoặc nằm nghiêng sang trái sẽ có dòng dịch trong chảy ra trước mũi.

Lỗ rò não tủy hành hạ bệnh nhân suốt 11 năm khiến dịch chảy ra mũi liên tục khi cúi người hoặc nghiêng đầu. Ảnh: Nam Phương

Ban đầu người nhà chỉ nghĩ H. bị viêm mũi thông thường nhưng điều trị nhiều nơi, tình trạng chảy mũi trong không cải thiện. Đồng thời, bé nhiều lần phải nhập viện điều trị viêm màng não không rõ nguyên nhân tái đi tái lại suốt từ năm 2007 - 2018. Sau đó, bé được chẩn đoán xác định đây là một trường hợp rò dịch não tuỷ qua mũi và được chuyển đến BV Đại học Y dược TPHCM.

Tại bệnh viện, khảo sát hình ảnh học, các bác sĩ đã chẩn đoán đây là một trường hợp rò dịch não tuỷ do giãn rộng lỗ tròn nơi đi qua của dây thần kinh V2 (nhánh hàm trên của thần kinh sinh ba - chi phối cảm giác một phần vùng mặt). Đây cũng là một trong những vị trí rò dịch não tuỷ tự phát hiếm hoi trên y văn thế giới.

Trước khi phẫu thuật, Khoa Tai-Mũi-Họng đã tiến hành hội chẩn với khoa Chẩn đoán hình ảnh và khoa Ngoại thần kinh để đưa ra những phương án phẫu thuật chính xác và an toàn nhất.

Ca mổ phức tạp vô cùng và có thể nói là thử thách đối với ê-kíp. Vì vây, bác sĩ giải thích tường tận với gia đình về nguy cơ phải mổ hở nếu thất bại qua đường nội soi, nguy cơ tái phát lỗ rò sau này, cũng như nguy cơ viêm màng não sau mổ khi can thiệp vào nền sọ và quyết định gửi gắm niềm tin hy vọng vào nỗ lực của nhóm phẫu thuật. Thiếu niên được phẫu thuật nội soi đường mũi vá lỗ rò dịch não tuỷ bằng vật liệu tự thân với mảnh cân cơ thái dương, sụn vách ngăn và vạt mũi vách ngăn.

Trường hợp thuộc dạng hiếm mới ghi nhận trong y văn có 3 ca. Ảnh: Nam Phương

Sau 3 tuần phẫu thuật, bác sĩ  đánh giá và ghi nhận thấy hiện tượng chảy dịch trong qua mũi tiếp diễn. 6 tháng sau, phần vạt mũi vách ngăn hồng hào, che phủ tốt vùng phẫu thuật, tình trạng chảy dịch trong qua mũi đã hoàn toàn chấm dứt. Đây được xem trường hợp rò dịch não tuỷ tự phát qua lỗ tròn hiếm hoi và kết quả cho thấy trường hợp này có thể được sửa chữa thành công qua đường nội soi mũi xoang.

TS BS. Lý Xuân Quang, Phó Trưởng Khoa Tai-Mũi-Họng chia sẻ, trường hợp này bệnh hiếm gặp, và cũng là trường hợp được phẫu thuật thứ 3 ghi nhận theo báo cáo y văn trên thế giới. Người bệnh đến bệnh viện với triệu chứng chảy mũi trong và tiền căn viêm màng não tái đi tái lại, đây là một trong những triệu chứng điển hình và thường gặp nhất RDNT vùng nền sọ bên cạnh triệu chứng nhức đầu.

Rò dịch não tủy (RDNT) là tình trạng thông thương bất thường giữa khoang dưới nhện và nền sọ. Đường rò này đi qua màng nhện, màng cứng, xương nền sọ và niêm mạc lót vùng hốc mũi. Chảy dịch não tủy qua đường rò ở mũi có thể do chấn thương và không chấn thương. Rò DNT không do chấn thương hay còn gọi là tự phát chiếm khoảng 4 % trong số đó. RDNT tự phát trong trường hợp điển hình xuất hiện tại vị trí nền sọ bị khí hóa quá mức gây mỏng nền sọ, thường gặp nhất ở vùng khe khứu hoặc ở các xoang cạnh mũi.

Một số trường hợp RDNT tự phát có thể tự lành, nhưng nếu không điều trị thì có khoảng 10% đến 40% số trường hợp xuất hiện viêm màng não mỗi năm nếu không điều trị trong thời gian dài. Viêm màng não tái đi tái lại có thể xuất hiện nếu như các phản ứng viêm tự nhiên không thể tạo mô sợi xơ lấp đường rò gây rò DNT kéo dài.

 Phan Nhơn