Anh lấy dẫn chứng: "Chúng ta đang tập trung nói về vấn đề thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Trong câu chuyện Vua nước ta cũng… keo kiệt và tiết kiệm, có nhiều chi tiết cho thấy các vị vua thời xưa cũng nêu cao tấm gương tiết kiệm. Chẳng hạn như vua Minh Mạng thời Nguyễn từng nói với Tổng trấn Bắc thành Lê Chất rằng: 'Nơi Tôn Miếu làm đẹp thì nên, còn nơi vua ở nên mộc mạc để tỏ đức tiết kiệm, đừng văn vẻ làm gì!'. Hay từ thời Trần, vua Trần Minh Tông đã dạy các hoàng tử: 'Con nào mà dốc sức mưu tính sản nghiệp, keo sản làm giàu không phải con ta'".

Những câu chuyện lịch sử thú vị như vậy được tác giả tập hợp lại thành cuốn sách 240 trang có tựa đềVua chúa Việt và những điều chưa biết(NXB Tổng hợp TPHCM - ra mắt tháng 9/2024).

Sách chia thành 3 phần chính: Việc quốc gia đại sự; Đời sống riêng của vua chúa vàMuôn chuyện ngoài cung đình. Các câu chuyện chủ yếu được ghi chép xung quanh hoạt động của các vị vua, chúa (thời Lê trung hưng, từ vua Lê, chúa Trịnh ở Đàng Ngoài đến chúa Nguyễn ở Đàng Trong), nhưng đều cho thấy nhiều mặt của cuộc sống người dân và đất nước qua từng triều đại.

Trong Vua chi tiêu thế nào, tác giả sưu tầm những câu chuyện chính sử kể về những vị vua chúa quan tâm đến thu chi ngân sách quốc gia. Như đời vua Lê Duy Phường thời Lê mạt, năm 1730, chúa Trịnh Cương “muốn biết rõ số tiền thuế má trong nước thu vào chi ra đủ hay thiếu đã cho các quan Phủ liêu kiểm tra sổ sách và chi tiêu thực tế”.

Sang đời vua Tự Đức, năm Tự Đức thứ 4 (1851), nhà vua nói với quần thần rằng: “Gần đây của dùng có phần thiếu thốn, tất phải tính số thu vào để làm số chi ra, mới có thể tiếp tế được”. Sau đó, vua sai bộ Hộ xét số chi tiêu trong đời vua Thiệu Trị cùng các năm Tự Đức thứ 1, 2, 3, dâng lên để vua xem.

Ngoài ra, trong Vua chúa Việt và những điều chưa biếtcòn có nhiều thông tin mà độc giả ít đọc sách lịch sử sẽ cảm thấy bất ngờ như đời sống riêng tư của các vị vua chúa, hay tìm hiểu "dung nhan" của vua chúa Việt: Vua nào được sử sách mô tả là "mặt rồng", "dáng rồng", vua nào được sứ thần nước ngoài khen là... đẹp trai? Trong yến tiệc, món vua hay đãi sứ thần Trung Quốc? 

Những chuyện bên lề cũng khá hấp dẫn như câu chuyện khi đi đánh trận, vua Trần Nhân Tông ăn cơm hẩm, còn vua Gia Long sáng tạo ra món thực phẩm “dã chiến” làm từ mắm tôm và 7 loại gia vị gồm hồ tiêu, ớt, hồi hương, quế chi, tỏi, gừng, mơ đen (ô mai) tán nhỏ hòa với nhau.

Bên cạnh đó, là các câu chuyện về đạo trị nước như: thời trẻ, vua phải học hành thế nào, đọc những sách gì và những vị vua nào đã viết sách; Làm thầy cho vua phải tuân thủ các nguyên tắc gì; Những vị thầy nào được vua kính trọng; Vua có hay nói đùa không?...

Có những câu chuyện nhiều người thắc mắc mà không biết tìm đâu ra câu trả lời như cách xưng hô của vua nước Việt khác gì vua Trung Quốc? Hành cung của vua nước Việt có “nguy nga, lộng lẫy” hay không? Vua nước Việt đi nghỉ mát thế nào hay các vua rèn luyện thân thể ra sao… cũng có trong cuốn sách này.

Vun bồi tình yêu lịch sử từ tủ sách của ông ngoại, một bác sĩ thế hệ đầu tiên sau ngày miền Bắc giải phóng, Lê Tiên Long bị cuốn hút bởi những câu chuyện của các vua chúa Việt Nam từ lúc còn là học sinh. Khi trưởng thành, dọc đường tác nghiệp, anh thường xuyên nghiên cứu sâu mảng đề tài này và viết bài cho các báo chuyên về lịch sử, văn hóa Việt Nam.

Vua chúa Việt và những điều chưa biếtlà cuốn sách đầu tiên của Lê Tiên Long, đã đem đến cho độc giả những chuyện "thâm cung bí sử" ở chốn hoàng cung chưa được nhiều tài liệu đề cập tới. Tác giả hy vọng, cuốn sách sẽ là một món ăn tinh thần nuôi dưỡng niềm yêu thích lịch sử và niềm tự hào dân tộc cho độc giả, nhất là với giới trẻ.

Ảnh: NVCC

Theo Zing

Nhưng chẳng bao lâu sau đó, Orlik lui về sống ẩn dật sau khi vỡ mộng với thế giới nghệ thuật ngày càng bị thương mại hóa. Theo Guardian, ông thất vọng về lòng tham của những người buôn tranh khi chiếm phần lớn tiền bán tác phẩm, nghệ sĩ chỉ được nhận rất ít. 

Suốt nhiều thập kỷ, Orlik sống và sáng tác trong một căn hộ của hiệp hội nhà ở. Khắp nơi là những bản vẽ, bức tranh cuộn tròn xếp chồng lên nhau. Nhưng số lượng tác phẩm của họa sĩ 77 tuổi hiện sống ở Swindon thực tế còn nhiều hơn thế. Khi Orlik nằm viện vào năm 2022, căn hộ ông ở đã bị tịch thu. Đồ đạc trong nhà bị dọn sạch nhưng ông không biết chuyển đi đâu. 78 bức tranh đã biến mất tới tận bây giờ. 

Sau hơn 40 năm, gần đây họa sĩ người Anh thu hút sự chú ý trở lại với triển lãm mang tên Vũ trụ của những giấc mơtại London. Khi tiếp cận những bức vẽ huyền ảo của Orlik, nhiều nhà môi giới nghệ thuật đã bày tỏ sự xúc động. 

"Tôi đã có 38 năm sự nghiệp trong giới nghệ thuật và tôi cảm thấy những tác phẩm này thật đặc biệt", Grant Ford - chủ gallery tại Marlborough, đánh giá. Vị chuyên gia nổi tiếng cũng cho rằng Orlik là một trong những nghệ sĩ vĩ đại nhất của nước Anh. 

Sinh ra tại Đức, Orlik đến Anh cùng cha mẹ vào năm 1948, sống ở nhiều trại tái định cư khác nhau cho đến khi họ chuyển tới Swindon. Ông từng theo học trường Nghệ thuật Swindon và Trường Nghệ thuật Cheltenham.

Hiện họa sĩ sống trong ngôi nhà của người mẹ quá cố, sức khỏe suy giảm, nói khó và không thể cầm cọ vẽ sau lần đột quỵ. 

Điều may mắn hiếm hoi là Orlik vẫn còn những tác phẩm trong căn nhà của mẹ. Một người bạn thuở ấu thơ là Jan Pietruska đã gửi các tác phẩm của họa sĩ tới triển lãm ở London và Wiltshire. 

Tại London, sáng tác của Orlik được nhiều người ưa chuộng, sẵn sàng mua trước khi trưng bày trước công chúng với mức giá từ 6.500 USD tới 50.000 USD. Tổng số 30 tác phẩm đem về hơn 500.000 USD. 

Triển lãm thứ hai tại The Little Gallery ở Wiltshire cũng thu hút những người sẵn sàng trả hàng chục nghìn USD để mua tranh. 

Trong số người hâm mộ cuồng nhiệt của Orlik có James Clifford - người điều hành 1 công ty logistic. Khi đọc được thông tin về họa sĩ, anh đã tới tận phòng trưng bày và thuyết phục người quản lý cho vào xem tranh trước giờ mở cửa. 

Mặc dù đến sớm, James thấy tầng trệt của phòng trưng bày đã có "một biển chấm đỏ" bên cạnh các bức tranh. Đó là dấu hiệu tác phẩm đã có người mua. 

"Tôi sững sờ ngay khi nhìn thấy bức đầu tiên. Tôi nghĩ rằng đây là một trong những tác phẩm độc đáo nhất mà tôi từng thấy", James nói. Anh quyết tâm sở hữu một bức cho riêng mình vì vậy đã mua ngay không hề đắn đo. 

Tác phẩm của Orlik khiến người xem nghĩ tới khoa học viễn tưởng bởi ông luôn có hứng thú sâu sắc với vật lý. Các khối hình được tạo nên từ những nét vẽ siêu mảnh. Để tạo hiệu ứng này, đôi khi ông dùng cọ vẽ chỉ có một vài sợi khiến quá trình sáng tác rất tốn thời gian.   

Ông Pietruska vui mừng vì cuối cùng tài năng của bạn mình cũng được công nhận: "Ông ấy đã vẽ rất đẹp. Tôi vui khi đã khám phá ra những điều này".

Hiện 78 tác phẩm mất tích của Orlik đang được truy tìm. 

Tài năng đáng ngưỡng mộ của nam hoạ sĩ là triệu phú vì tranh vẽ người như ảnh chụp