Rõ ràng Covid-19 tạo hành vi thanh toán mới cho người dân, song để giữ được thói quen đó cần có nhiều biện pháp. Nếu chỉ xét vai trò của nhà bán lẻ trong trường hợp trên, bà Đặng Tuyết Dung - Giám đốc Visa Việt Nam và Lào - cho rằng khách hàng đã có những trải nghiệm thanh toán số ban đầu, do đó cần cho họ thấy được tiện ích của phương thức này.

Đại dịch hay các chương trình khuyến mại có thể khiến khách hàng thanh toán số nhiều hơn, song nên có những chiến lược dài hơi và liền mạch, luôn luôn thay đổi làm mới sản phẩm. Ví dụ, xây dựng chương trình thẻ đồng thương hiệu, tích điểm. Hoặc nhà bán lẻ có thể phát triển ứng dụng trên smartphone để khách hàng có trải nghiệm liền mạnh từ đầu tới cuối. Nhờ app, doanh nghiệp sẽ nắm được hành vi và kỳ vọng của khách hàng, dựa vào dữ liệu này để đưa ra các giải pháp bền vững.

“Hành vi thanh toán kỹ thuật số tăng lên trong đại dịch chính là một khởi đầu tốt. Các bên làm sao để nuôi dưỡng hành vi này, biến trải nghiệm ban đầu thành niềm tin vững vàng”, bà Dung nhận định.

Dù thói quen không dùng tiền mặt đã tăng lên song nền thanh toán kỹ thuật số còn nhiều thách thức. Chẳng hạn, cần xây dựng hạ tầng thanh toán và chấp nhận thanh toán đáng tin cậy, dẫn dắt và củng cố niềm tin cho người dùng. Cụ thể, hệ thống cần bảo mật, tạo giá trị gia tăng và có sự đồng hành từ nhiều bên để xây dựng giải pháp.

Theo đại diện Visa, phải tiếp tục đào tạo thói quen không dùng tiền mặt cho người dùng. Các tổ chức như Visa, Mastercard, Napas, công ty fintech... cần phối hợp liên tục nhằm mang lại lợi ích cho người dùng. Bên cạnh đó, phải sự hỗ trợ của truyền thông và Chính phủ trong việc định hình thói quen cho người dùng.

Ngoài ra, quy mô chấp nhận thanh toán hiện nay khá mỏng. Dân số Việt Nam là gần 100 triệu người nhưng số lượng điểm chấp nhận thanh toán thẻ chỉ khoảng 300 ngàn. 

Muốn gia tăng số lượng điểm chấp nhận và trải nghiệm khách hàng cần có những giải pháp linh hoạt hơn. Ví dụ, có thể triển khai các công cụ cài đặt trên smartphone để biến điện thoại thông minh thành một máy chấp nhận thanh toán. Việc này giúp đưa nhanh nhất các giải pháp thanh toán số cung cấp cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, siêu nhỏ ở nông thôn nhằm phổ biến thanh toán không dùng tiền mặt.

“Thói quen không dùng tiền mặt của người dùng cần thời gian để hình thành, không thể xảy ra nhanh được”, Giám đốc Visa nêu ý kiến.

Hải Đăng

Người Việt vẫn chọn thanh toán không tiền mặt sau đại dịch

Thanh toán kỹ thuật số được thúc đẩy bởi Covid-19, và vẫn tiếp tục kéo dài dù đại dịch đã được kiểm soát phần lớn.

Tương tự, chứng kiến cảnh lãi suất chạm đáy lịch sử, mới đây chị Phan Thị Hồng Nhung (Hà Nội) đã quyết định dồn toàn bộ khoản tiền tiết kiệm vừa đáo hạn để chuyển sang bất động sản nhà ở sau khi tính toán thấy giá nhà đang tăng trưởng tốt. 

Chị Nhung chia sẻ: "Vợ chồng tôi định mua thêm một căn hộ có thể cho thuê lại ngay, nhiều dự án hiện nay áp dụng các chính sách rất sát sườn, vừa sức nên bớt gánh nặng tài chính cho hai vợ chồng, về sau con cái có tài sản bố mẹ để lại”.

Nhiều gia đình trẻ như anh Huy hay chị Nhung vốn quen với việc gửi tiết kiệm ngân hàng, cuối năm để dành ra một khoản có thể mua sắm hoặc đầu tư vào các hạng mục quan trọng. Tuy nhiên, gần đây lãi suất huy động của ngân hàng khá thấp, sau khi cộng trừ tất cả các yếu tố như lạm phát, tiền mất giá, lợi nhuận thấp, họ thấy rằng kênh tiết kiệm ngân hàng không còn hấp dẫn như trước. 

Trong khi đó, sau thời gian có phần trầm lắng, kênh đầu tư bất động sản đang nóng lên từng ngày. Riêng tại Hà Nội, giá bán sơ cấp quý I/2024 ghi nhận ở mức 56 triệu đồng/m2, tăng 5% theo quý và tăng 19% theo năm, theo CBRE Việt Nam. 

Bà Dương Thùy Dung - Giám đốc điều hành CBRE Việt Nam cho biết, giá chung cư ở Hà Nội năm 2024 tăng đột biến do lãi suất tiền gửi ngân hàng đã giảm rất nhiều so với trước đây. Đã có những thời điểm lãi suất tiết kiệm lên đến hai chữ số nhưng liên tục giảm và chạm đáy từ cuối 2023.  

Chính sách bán hàng hấp dẫn, nhà đầu tư “xuống tiền” 

Đón đầu dòng cầu mua nhà đang tăng nhiệt, đầu năm nay Vinhomes tung ra chính sách trả góp nhắm vào các giỏ hàng thuộc phân khu căn hộ The Zenpark (Vinhomes Ocean Park 1), The Beverly (Vinhomes Grand Park) và nhà phố tại Vinhomes Ocean Park 2. 

Để sở hữu nhà, khách mua chỉ cần có số vốn 30%, còn 70% khách hàng được vay theo chính sách trả góp 5,10,15 năm tùy theo tình hình tài chính. Đặc biệt, trong 2 năm đầu tiên, khách hàng được ưu đãi trả cố định gốc và lãi với lãi suất chỉ 6 hoặc 7%/năm và sau đó lãi suất cố định ở mức 8 đến 9,5%/năm cho các năm còn lại, tùy dòng sản phẩm. Điểm đáng chú ý là chủ đầu tư Vinhomes cam kết hỗ trợ thanh toán toàn bộ phần chênh lệch lãi suất với lãi suất ngân hàng cho khách mua nhà. 

Theo chị Nhung, có thể thấy rằng chính sách này sẽ đảm bảo dòng tiền ổn định, người mua không phải lo lắng vì lãi suất thả nổi - điều mà hầu hết các ngân hàng hiện nay đang áp dụng cho khách mua các dự án bất động sản. Điều đó cũng có nghĩa, thay vì mua nhà với lãi suất 12-13%/năm trong thời gian dài thì khách chỉ việc ung dung trả mức lãi cố định cao nhất 8-9,5%/năm. Đây chính là điểm khác biệt rõ nhất, cho thấy chính sách khác biệt của Vinhomes.

Không dừng lại ở đó, tất cả các giỏ hàng của chủ đầu tư Vinhomes đang áp dụng “siêu chính sách” đều thuộc những đại đô thị đáng sống hàng đầu là Vinhomes Grand Park, Vinhomes Ocean Park 1 và 2… với hệ sinh thái khác biệt, đáp ứng đầy đủ nhu cầu sống, làm việc, nghỉ dưỡng, giải trí, mua sắm cao cấp. 

Vinhomes còn tạo sẵn hệ sinh thái kinh doanh sầm uất, đa dạng kéo hàng ngàn khách du lịch và khách thuê ở tìm tới mỗi ngày, giúp dòng tiền sinh lời cho các chủ sở hữu. Khoản tiền thu được từ cho thuê hàng tháng sẽ được dùng để trả lãi và gốc, thậm chí, chủ nhà còn dư thêm thu nhập để chi trả cho cuộc sống.

Giới chuyên gia nhận định, năm 2024 hứa hẹn thị trường khởi sắc và có nhiều điểm sáng, giá nhà ở thương mại bắt đầu chu kỳ đi lên. Thời điểm này, các gia đình có tiền nhàn rỗi muốn có thêm kênh đầu tư tiềm năng nên “chớp thời cơ” tìm hiểu và lựa chọn giải pháp phù hợp với nhu cầu của mình. 

Phương Cúc

Ngoài ra, Thủ đô sẽ tuyển dụng nguồn nhân lực thay thế nguồn nhân lực có biến động tại các cơ sở y tế công lập (nghỉ hưu, chuyển việc, thôi việc...); động viên cán bộ y tế mới nghỉ hưu còn đủ sức khỏe tiếp tục đăng ký hành nghề tại các cơ sở trong và ngoài công lập.

Theo kế hoạch, nguồn kinh phí để tuyển dụng, đào tạo và bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực y tế giai đoạn 2022-2025 là gần 500 tỷ đồng.

Y tế công chịu sức ép cạnh tranh rất lớn nguồn nhân lực chất lượng cao 

Hiện, hơn 88% trạm y tế xã/phường ở Hà Nội có bác sĩ cơ hữu (biên chế tại trạm). 66 trạm y tế còn lại phải đưa bác sĩ từ trung tâm y tế tuyến quận/huyện luân phiên về. Hà Nội phấn đấu tới năm 2025 sẽ nâng lên 95%.

Theo UBND TP Hà Nội, chế độ đãi ngộ đối với ngành y còn hạn chế nên tuyến y tế cơ sở vẫn thiếu bác sĩ, đặc biệt là bác sĩ có kinh nghiệm, chuyên khoa sâu. Nhân lực của một số chuyên ngành như Lao, Tâm thần, Truyền nhiễm, Giải phẫu bệnh, Pháp y chưa đủ.

Hơn thế, việc đào tạo y tế cần thời gian dài, khối lượng kiến thức lớn, trong khi học phí cao, không phù hợp với thu nhập của cán bộ y tế còn thấp, nguồn thu của các đơn vị tuyến y tế cơ sở còn hạn chế, ảnh hưởng tới việc cử cán bộ đi đào tạo dài hạn.

Các cơ sở y tế công lập phải chịu sức ép cạnh tranh rất lớn về nguồn nhân lực chất lượng cao với các cơ sở y tế ngoài công lập, các cơ sở y tế Trung ương, bộ, ngành, theo UBND TP. Nếu không có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng, quy hoạch phù hợp, các đơn vị sẽ khó thu hút, giữ chân người lao động có  chuyên môn cao. 

Bên cạnh đó, một số cán bộ y tế được cử đi đào tạo, sau khi hoàn thành khóa học có nguyện vọng chuyển công tác tới các bệnh viện tuyến cao hơn gây khó khăn cho một số bệnh viện, bởi thực hiện tự chủ tài chính các bệnh viện rất cần có nguồn nhân lực chất lượng cao để thu hút người bệnh.

Theo kết quả, năm 2021, diện tích sàn nhà ở xây dựng mới của thành phố vượt chỉ tiêu, đạt 4,9 triệu m2. Trong đó, nhà ở riêng lẻ do dân tự xây chiếm tỷ trọng đến 76%. Phần còn lại là nhà ở trong các dự án thương mại. 

Năm 2022, diện tích sàn nhà ở xây dựng mới ở TP.HCM đạt 8,45 triệu m2 sàn, vượt chỉ tiêu 28%. Loại hình nhà ở riêng lẻ do dân tự xây vẫn chiếm tỷ trọng 73%, tuy nhiên diện tích sàn NƠXH đã có 30.000m2. 

Sáu tháng đầu năm 2023, TP.HCM có 1,98 triệu m2 sàn nhà ở mới, đạt 16,1% chỉ tiêu của năm. Trong đó, nhà ở riêng lẻ chiếm tỷ trọng đến 94%, 6% còn lại là nhà ở thương mại. Không có diện tích sàn NƠXH xây dựng mới. 

Theo UBND TP.HCM, từ năm 2021 đến tháng 6/2023, tổng diện tích sàn nhà ở xây dựng mới tại thành phố đạt 15,33 triệu m2, đạt 30,66% chỉ tiêu đề ra trong giai đoạn 2021 – 2025. 

Trong đó, nhà ở thương mại phát triển thêm 3,9 triệu m2 sàn (chiếm 25,19%); nhà ở riêng lẻ do dân tự xây có thêm 11,38 triệu m2 sàn (chiếm 35,6%); NƠXH chỉ phát triển thêm được 32.668m2 (1,31%). 

Để phát triển các loại hình nhà ở đạt chỉ tiêu đặt ra trong giai đoạn 2021 - 2030, thời gian qua, UBND TP.HCM đã thực hiện nhiều giải pháp. Một trong số đó là chỉ đạo tháo gỡ vướng mắc pháp lý cho 148 dự án bất động sản do Sở Xây dựng tổng hợp, phân nhóm. 

Bên cạnh đó, UBND TP.HCM đã tổ chức họp và có hướng chỉ đạo tháo gỡ 16/32 dự án do Tổ Công tác của Chính phủ chuyển đến. Đối với 16 dự án còn lại, đã giao các sở, ngành tiếp tục rà soát pháp lý để tổng hợp, báo cáo để UBND TP.HCM xem xét, giải quyết từng trường hợp cụ thể. 

Để đạt được chỉ tiêu đề ra tại thời điểm cuối nhiệm kỳ, TP.HCM phải phát triển khoảng 36,65 triệu m2 sàn nhà ở trong giai đoạn 2023 – 2025. Tương ứng mỗi năm phát triển bình quân 12,2 triệu m2 sàn, đây là con số chưa từng đạt được cả trong giai đoạn thị trường bất động sản sôi động. 

Theo ông Bùi Xuân Cường, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM, khả năng hoàn thành chỉ tiêu 12,2 triệu m2 sàn nhà ở trong từng năm 2023, 2024 và 2025 là cực kỳ khó khăn. Điều này sẽ ảnh hưởng đến khả năng hoàn thành chỉ tiêu 50 triệu m2 sàn nhà ở giai đoạn 2021 – 2025. 

Với kết quả 6 tháng đầu năm 2023, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM cho rằng rất khó dự báo kết quả phát triển nhà ở trong giai đoạn sắp tới. Kịch bản khả quan nhất là TP.HCM giữ được mức phát triển nhà ở như thời điểm trước dịch Covid-19, tức sẽ phát triển 9 triệu m2 sàn nhà ở trong 3 năm còn lại. 

Khi đó, giai đoạn 2025 – 2030, dự báo TP.HCM sẽ phát triển khoảng 40 triệu m2 sàn nhà ở, tương ứng với 80% chỉ tiêu đề ra. 

Mở rộng thanh toán không dùng tiền mặt là một biện pháp nhằm đảm bảo mục tiêu kép vừa chống dịch vừa phát triển kinh tế. Việc ứng dụng thanh toán không tiền mặt còn góp phần ứng dụng công nghệ và thúc đẩy chuyển đổi số, tạo động lực để các doanh nghiệp phát triển thanh toán không dùng tiền mặt và là đòn bẩy kích cầu tiêu dùng. 

Việt Nam còn nhiều dư địa cho thanh toán không tiền mặt

Theo bà Lại Việt Anh - Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, trong đại dịch Covid-19, dù các lĩnh vực khác trong nền kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, thanh toán không tiền mặt vẫn tăng trưởng 2 con số.

Trong 4 tháng đầu năm 2022, thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam gia tăng cả về số lượng (69%) và giá trị (27,5%), giữ vững được đà tăng trưởng đã có trong đại dịch. 

Chuyên gia của Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cho rằng, vẫn còn nhiều dư địa cho thanh toán không dùng tiền mặt. Tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng sử dụng phương thức COD (phát hàng thu tiền hộ) trong thương mại điện tử vẫn ở mức cao (71%). 

Ở mảng thanh toán không dùng tiền mặt, hình thức thanh toán qua chuyển khoản vẫn chiếm thế thượng phong. Thanh toán qua ví điện tử hay các đơn vị cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán còn tương đối thấp. Đây là dư địa để các doanh nghiệp có thể phát triển. 

Trong vai trò nhà sáng lập ví điện tử MoMo, ông Nguyễn Bá Diệp cho biết, xu hướng hiện nay là người dùng không chỉ dùng app để thanh toán mà họ còn có nhu cầu giải trí. Đó là lý do MoMo thường phát triển thêm các tính năng như vòng quay may mắn hoặc một trò chơi nào đó nhằm gắn kết khách hàng. 

Bên cạnh việc thúc đẩy thanh toán không tiền mặt, ví điện tử đóng vai trò là một nhà cung cấp dịch vụ chuyển đổi số cho các tiểu thương, doanh nghiệp. 

Startup này đang triển khai mô hình mini app, cho phép các đơn vị khác nhúng ứng dụng của họ lên ứng dụng Momo. Mini app sẽ giúp các doanh nghiệp tối ưu hóa đối tượng khác hàng tiềm năng, thậm chí giới thiệu thêm các khách hàng mới. 

“Thực tế cho thấy, sau 3 tháng triển khai mini app cho 7Eleven, lượng giao dịch của hệ thống đã tăng gấp 5 lần. Chỉ trong 3 tháng, có tới 90.000 người dùng đăng ký thành viên 7Eleven, trong đó 90% là khách hàng mới do app mang lại. Lượng giao dịch do người dùng mới giúp doanh số tăng trưởng thêm 50%. Đây là những thành quả rõ rệt nhờ chuyển đổi số”, nhà sáng lập MoMo chia sẻ. 

Thói quen thanh toán số đã thay đổi sau đại dịch

Chia sẻ tổng quan về thị trường thanh toán tại Việt Nam, bà Đặng Thị Hương Giang - đại diện NAPAS cho hay, hiện 66% người trưởng thành Việt Nam có tài khoản ngân hàng. 

Tính đến hết năm 2021, đã có 120 triệu thẻ ngân hàng được phát hành tại Việt Nam, 1,3 triệu thẻ được mở mới qua hình thức eKYC (xác thực điện tử). Hiện Việt Nam có hơn 40 đơn vị, tổ chức trung gian thanh toán được cấp phép với khoảng 20 triệu tài khoản ví điện tử đang hoạt động. 

Đáng chú ý, giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam đạt tốc độ tăng trưởng khá ấn tượng. Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng trong quý 4/2022 đã tăng 32% về giá trị giao dịch so với cùng kỳ năm trước. 

Trong đó, thanh toán trên Internet tăng 48,4% về số lượng giao dịch và 32,7% về giá trị giao dịch. Thanh toán di động đạt tốc độ tăng trưởng cao nhất, lên đến 97,7% về số lượng giao dịch và 86,7% về giá trị giao dịch. Số lượng giao dịch thanh toán qua quét mã QR cũng tăng tới 56,6%.

Theo đại diện Vietcombank, trong 3 năm đại dịch, hành vi của người tiêu dùng Việt Nam đã có sự thay đổi mạnh mẽ. Thanh toán không tiền mặt giờ đây xuất hiện mọi nơi trong cuộc sống của người dân.  Có 2 nguyên nhân chính lý giải điều này. Thứ nhất do quá trình chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, tiếp đó là tác động đa chiều của đại dịch Covid-19 khiến thanh toán số trở thành xu hướng tất yếu. 

Báo cáo hành vi người tiêu dùng của VISA năm 2022 cho thấy, có đến 76% người dùng cho biết tiếp tục sử dụng ví điện tử sau đại dịch, 82% sẽ sử dụng dịch vụ thẻ sau khi Covid-19 đi qua.

Trong thương mại điện tử, theo nghiên cứu của Ngân hàng Nhà nước, quy mô của giao dịch trực tuyến đã có sự tăng trưởng vượt bậc. Từ quý 1/2021 đến quý 1/2022, số lượng giao dịch trực tuyến tại Việt Nam đã tăng gấp đôi, còn quy mô giao dịch tăng gấp 3 lần.

Đại dịch Covid-19 cũng thúc đẩy các doanh nghiệp và nhà cung cấp dịch vụ tăng cường chuyển đổi số, liên kết với các đơn vị trung gian để cung cấp giải pháp thanh toán online cho người dùng. 

Trọng Đạt