18 đồng đối với dân thành phố có thể không là gì, nên cứ mỗi khi nhận học bổng là các bạn đó kéo nhau ra quán xài cho hết. Nhưng với một số bạn ở tỉnh, đó có thể là nguồn tiền dùng để sống trọn tháng. Ngay cả gạo hay nhu yếu phẩm, nhiều bạn cứ nhận được là bán ngay cho những người thu gom chực chờ ngoài cổng trường.

Bác sĩ Võ Xuân Sơn - Tác giả bài viết

Khi ra trường, tôi nói chuyện với nhiều bệnh nhân. Họ luôn nghĩ rằng gia đình tôi rất giàu. Phải giàu mới có đủ tiền cho con học y, vì theo họ, học y tốn kém lắm. Thật vậy, cái ống nghe Littmann lúc ấy giá khoảng gần 3 chỉ vàng, số tiền lớn ngang với một gia tài đối với nhiều người dân. Tuy nhiên, với chính sách học bổng như vậy, thì dù cho không có cái ống nghe Littmann, thậm chí là nhiều bạn nhà rất nghèo, vẫn có thể trở thành bác sĩ.

Thế rồi, vài năm sau khi tôi ra trường, Nhà nước không cấp học bổng cho sinh viên nữa. Ngược lại, sinh viên còn phải đóng học phí. Thực ra thì ban đầu học phí rất thấp, chỉ mang tính tượng trưng. Về sau này, sinh viên phải đóng tiền mua đủ thứ sách, giáo trình. Có thầy đi giảng còn mang cả sách lên giảng đường, dành hẳn một khoảng thời gian để bán sách.

Khi tôi làm nghiên cứu sinh, học phí tôi đóng rất thấp so với các anh trên 45 tuổi. Vì khi ấy tôi còn trẻ, nên Nhà nước trả tiền đào tạo. Còn các anh lớn tuổi học xong không phục vụ được bao nhiêu, nên phải đóng học phí rất cao. Tuy nhiên, đóng học phí cao hay thấp thì học phí cũng chỉ là tượng trưng. Còn tất tần tật, học môn gì cũng đóng tiền, thi gì cũng đóng tiền. Trình luận án thì ngoài tiền hội trường, tiền máy, tiền cho nhân viên phục vụ, tiền công chấm thi của các thầy… còn phải trả tiền đi lại, ăn ở cho các thầy nữa. Gặp hội đồng có vài thầy từ nước ngoài về thì mạt luôn.

Trường ĐH Y Dược TP.HCM vừa công bố học phí mới. Dư luận khá xôn xao vì mức ấy cao hơn trước đây rất nhiều. Cá nhân tôi thì không cho rằng mức học phí đó là cao. Trên thực tế, thời gian qua, dù mức học phí chính thức khá thấp, thì học viên cũng phải trả khá nhiều tiền ngoài nữa.

Tôi thường xuyên tham gia các hội thảo chuyên ngành, trong nước cũng như quốc tế. Tôi cũng đã tham gia nhiều khóa học huấn luyện chuyên môn kĩ thuật. Nếu so sánh mức học phí của Trường ĐH Y Dược TP.HCM với phí tham gia các hội nghị, khóa học thì nó hoàn toàn không cao. Học phí một năm học y đa khoa hiện nay còn ít hơn so với học phí cho một khóa học một kĩ thuật mổ nào đó tại phòng xác kéo dài 2 hay 3 ngày, hoặc chi phí để được vào xem một cuộc mổ của một bác sĩ nổi tiếng kéo dài vài giờ.

Đấy là chưa kể đến học phí học đại học ở các nước tiên tiến. Học phí đại học ở các nước tiên tiến hầu hết là rất cao. Các trường càng có danh tiếng thì học phí càng cao. Đã vậy, ở bất cứ nước tiên tiến nào, chi phí học y luôn là cao nhất so với hầu hết các ngành khác.

Nếu nhà nghèo thì tốt hơn...

Vấn đề là làm sao để cho những người có đủ khả năng trí tuệ, có đam mê, có tố chất để trở thành bác sĩ, nhưng nhà nghèo, có thể đeo đuổi trường y?

Tôi đã gặp một số bác sĩ tại Mỹ là người gốc nhập cư, trong đó có cả người gốc Việt. Tất cả họ đều nói, rằng nếu nhà họ nghèo, thì điều kiện học của họ tốt hơn là nhà không nghèo nhưng không giàu. Vì họ nhận được sự hỗ trợ từ Nhà nước và nhiều tổ chức phi lợi nhuận. Những người không nhận được hỗ trợ, mà gia đình không thể trả học phí, thì có thể mượn tiền để học, sau khi ra trường sẽ trả nợ.

Tất nhiên là lương mà họ nhận được sau khi ra trường đủ cho họ sống ở mức khá cao, mà vẫn có thể dành một phần để trả nợ cho toàn bộ thời gian học (học Y để ra hành nghề là từ 11 đến 15 năm) chỉ trong một khoảng thời gian ngắn hơn thời gian học.

Ở Việt Nam, tôi cho rằng việc thu học phí với mức được coi là cao như hiện nay của Trường ĐH Y Dược TP.HCM có thể sẽ là một bước đột phá cho thu nhập của nhân viên y tế, bao gồm cả bác sĩ. Khi ấy, chỉ rất ít người có đủ lòng trắc ẩn để sẵn sàng bỏ tiền ra học y và khi ra trường chấp nhận đồng lương Nhà nước như hiện nay.

Còn một điều nữa mà tôi mong muốn. Đó là, cùng với việc đưa mức học phí lên cao phù hợp với chi phí đào tạo, mong rằng các trường hạn chế bớt các khoản thu ngoài học phí. Chứ nếu mức học phí như hiện nay mà cũng chỉ là tượng trưng, thì chắc ít ai có thể học ra trường.

Bác sĩ Võ Xuân Sơn

Không thể đào tạo bác sĩ mà chỉ tốn hơn 1 triệu đồng/tháng

ĐH Y Dược TP.HCM lý giải với ngành Răng-Hàm-Mặt, chi phí đào tạo là hơn 100 triệu đồng/sinh viên/năm. Do vậy, với mức thu 70 triệu đồng/năm, nhà trường vẫn phải bù lỗ để sinh viên có thể theo học.

Đón chúng tôi tại tầng 1 là một cô giáo trẻ, chừng hơn 30 tuổi, dáng người cao ráo, mảnh dẻ và khá dễ nhìn trong bộ váy công sở màu trắng. Khi tới phòng hiệu trưởng Tạ Thị Bích Ngọc, tôi mới biết, cô là hiệu phó nhà trường.

Cô Ngọc gọi cô Hương là cháu, xưng cô. Trong cuộc làm việc, cô Hương chạy quanh, lúc lấy nước, lúc đỡ lời cho cô Ngọc khi cô Ngọc bận trả lời những cuộc điện thoại mỗi lúc một dày gọi đến.

Cô Hương cũng là người mang cho chúng tôi xem tập phiếu khảo sát của học sinh cũng như cán bộ nhà trường về vụ việc. 

Khi đó, cô Ngọc nói, cô Hương mới được bổ nhiệm là hiệu phó nên rất năng nổ, tận tụy, chính cô đã tư vấn cho ban giám hiệu làm phiếu khảo sát cán bộ, giáo viên và học sinh để trả lời nghi ngờ của anh Dũng, phụ huynh cháu Kiên về tai nạn của con mình.

Cuộc làm việc của chúng tôi với cô hiệu trưởng Tạ Thị Bích Ngọc kết thúc sau những quanh co của cô về tuổi tác, về sự việc mà cô cho là "tình ngay lý gian". Nhưng trước sau, cô Ngọc vẫn khẳng định, cô không đi ô tô và ngày xảy ra tai nạn với cháu Kiên, không có chiếc xe ô tô nào ra vào trường.

Nhường phòng hiệu trưởng cho một nhóm phóng viên khác, chúng tôi sang làm việc với cô Hương tại phòng hội đồng trường để biết thêm chi tiết về vụ việc. Cô Ngọc nói mình có vấn đề sức khỏe nên hiệu phó là người đã nắm bắt và xử lý vụ việc của cháu Kiên từ ngày đầu tiên.

Trong cuộc trao đổi với chúng tôi, bằng giọng điệu nhẹ nhàng nhưng gãy gọn hơn nhiều so với cô hiệu trưởng, cô Hương khẳng định mình là người trực tiếp giải quyết mọi việc liên quan tới cháu Kiên.

Nhưng đó là điều duy nhất cô Hương nói thật.

"Hôm đó, mình nhận được thông tin từ đồng chí bảo vệ. Lúc ấy là cuối giờ ra chơi. Mình xuống thì gặp bảo vệ đang bế cháu vào ở ngay đầu hồi tầng 1"- lời cô Hương. 

Cô Hương cũng nói, khi đó, người bảo vệ tên Trung chỉ nói rằng, sự việc xảy ra ở khu vực sân sau, nơi cấm học sinh không được qua lại, chơi đùa và là nơi 3 cô giáo trong trường để xe ô tô.

Sau này, kết quả điều tra của cơ quan công an khẳng định, cô Hương là người ngồi trên xe taxi cùng cô hiệu trưởng Tạ Thị Bích Ngọc. Và theo lời của tài xế xe taxi, cô Hương là người xuống xe hỏi cháu Kiên có làm sao không. Còn cô Ngọc thì đi thẳng vào trong.

Tôi hỏi: "Liệu có thể trong trường hợp nào đó có chiếc xe nào đó đang đi và va phải cháu Kiên?", cô Hương khi đó khẳng định, đã 3 năm nay, trường khóa tất cả các cổng trong giờ học. Tất cả các bộ phận, xe cộ ra vào trường bảo vệ đều kịp thời cập nhật với ban giám hiệu. "Ngày hôm ấy không có bất thường gì hết" - cô khẳng định.

Sau này, kết quả điều tra của cơ quan công an nhận định, cô Hương và cô Ngọc đã chỉ đạo cho bảo vệ mở cổng để taxi vào trường theo lối cổng sau và gây ra tai nạn cho cháu Kiên đang chơi đùa ở đó.

Có lẽ, bảo vệ đã không kịp cập nhật tình hình đến ban giám hiệu vì cả hiệu trưởng lẫn hiệu phó đều đang ngồi trên chiếc xe taxi đi vào trường trái quy định.

Hôm đó, cô Hương nhất định nói nhà trường làm phiếu khảo sát học sinh và cán bộ giáo viên là do phụ huynh yêu cầu thông qua cô giáo chủ nhiệm của cháu Kiên là cô Trần Thị Thu Nhung.

Cô Hương còn nói rằng, vào hôm phát phiếu khảo sát ở lớp cô Nhung chủ nhiệm, có học sinh đã nói:"Tối qua con ngủ muộn vì phải làm bài tập về nhà cô Nhung giao".

"Có thể cô Nhung đã lo lắng vì nghĩ rằng nhà trường vào để thăm nắm tình hình, phạt cô giáo vì đã vi phạm quy chế, giao bài tập về nhà cho học sinh nên có Nhung có sự tương tác thế nào đó với phụ huynh"- cô Hương suy đoán. "Cái đó chỉ có mình cô Nhung và phụ huynh biết được".

"Không phải tự nhiên mà nhà trường lại đi làm việc ấy. Nghe đã không có lý rồi. Phải có yêu cầu tác động nào đó thì nhà trường mới làm. Nhà trường thực hiện theo yêu cầu của phụ huynh thôi" - vẫn lời cô Hương.

Trong buổi làm việc, cô Hương cho biết mình là giáo viên lớp 1 rất lâu năm; vì vậy cô biết các cháu học sinh dù mới lớp 2 cũng không thể vào lớp "bắt chúng nói thế này hay thế kia là được".

Thực tế, anh Trần Chí Dũng, phụ huynh cháu Kiên cũng khẳng định anh không yêu cầu nhà trường làm phiếu khảo sát đối với giáo viên và học sinh, không truyền đạt gì với cô Nhung.

Cô chủ nhiệm Thu Nhung cũng khẳng định, cô hiệu trưởng và hiệu phó nói sai sự thật vì cô không tư vấn hay truyền đạt bất cứ yêu cầu nào về việc làm phiếu khảo sát. 

Kết quả điều tra của cơ quan công an đã cho thấy, cô Hương chính là người đã tư vấn cho hiệu trưởng thực hiện việc khảo sát học sinh và giáo viên nhà trường để làm bằng chứng trả lời nghi vấn của phụ huynh. Chính cô Hương cũng là người chủ trì cuộc khảo sát trong toàn trường.

Sự việc tới nay đã rõ ràng khi cơ quan công an đã có kết luận ban đầu về vụ việc, Chủ tịch UBND TP Hà Nội đã có chỉ đạo, cô hiệu trưởng và bản thân cô hiệu phó Nguyễn Thị Hương cũng đã bị đình chỉ chức vụ.

Thế sự khi cơ quan chức năng công bố quyết định kỷ luật với hai cô giáo, chúng tôi lại thấy tiếc nuối nhiều hơn là thỏa mãn.

Tiếc nuối vì sự việc đáng ra có thể đã kết thúc đơn giản, nhẹ nhàng và nhân văn hơn rất nhiều.

Tiếc nuối vì cả cô hiệu trưởng lẫn hiệu phó đều đã và đang ở độ tuổi mà những sự việc như thế này xảy ra có thể ảnh hưởng rất tiêu cực đến sự nghiệp nhà giáo của các cô. Cô hiệu trưởng đã sắp tới tuổi nghỉ hưu, còn cô Hương thì vẫn còn quá trẻ.

Thế nhưng, có lẽ quyết định kỷ luật đối với cô Hương và cô Ngọc sẽ là tấm gương để các thầy cô giáo rút ra bài học về một cách ứng xử thiếu sự chân thành và nhân văn trong môi trường giáo dục.

• Lê Văn

Chino và Kat Vaflor đã kết hôn hôm 12/1, cách núi lửa Taal khoảng 16km

Núi lửa Taal, cách thủ đô Manila khoảng 60km trên đảo Luzon, đã phun trào vào chiều hôm 12/1, khiến người dân phải sơ tán và các chuyên gia đã cảnh báo rằng một “vụ nổ phun trào nguy hiểm” nữa có thể xảy ra.

“Thực ra chúng tôi rất hồi hộp vì trong lúc làm việc, chúng tôi phải liên tục kiểm tra mạng xã hội để cập nhật về vụ phun trào. Nên chúng tôi đã biết về những cảnh báo và các mức độ ngày một tăng cao ngay khi chúng được thông báo”, anh Evan nói với CNN.

“Chúng tôi cũng bí mật bàn bạc về việc chúng tôi nên làm gì khi tình huống xấu nhất xảy ra”.

Evan cho biết tất cả mọi người tham dự lễ cưới đều đã tỏ ra ‘bình tĩnh’ khi cặp đôi nói “Tôi đồng ý”.

Khung cảnh tại lễ đường với những đám mây khói ở sau lưng

Địa điểm tổ chức lễ cưới sau đó đã đăng một bức ảnh của cặp đôi đứng ở lễ đường, với những đám mây khói cuồn cuộn ở phía sau. Họ viết: “Lễ cưới vẫn tiếp tục!”.

Viện Núi lửa học và Địa chấn học Philippines cho biết ngọn núi lửa đã thể hiện mức độ hoạt động “tăng nhanh chóng”. Những lần phun trào liên tiếp đã tạo ra những đám mây khói cách miệng núi lửa từ 9-15km. Cơ quan này đã kêu gọi sơ tán ở xung quanh núi lửa và nhiều thị trấn lân cận. Họ cũng tăng mức độ cảnh báo để thể hiện khả năng một vụ phun trào nguy hiểm đi kèm nham thạch trong từ vài giờ đến vài ngày tới.

Anh Thư

“Không bất ngờ khi các tiện ích mở rộng thường có xu hướng yêu cầu nhiều quyền hơn những gì cần thiết. Extension càng có nhiều quyền, khả năng tấn công càng lớn", nhóm nghiên cứu cho biết.

Không chỉ vậy, báo cáo cũng chỉ ra điều đáng lo ngại các extension chứa phần mềm độc hại thường có thời gian tổn tại trung bình lên tới 380 ngày trước khi bị phát hiện và loại bỏ. Theo Forbes, việc tồn tại quá lâu trên trình duyệt khiến nguy cơ dữ liệu bị đánh cắp càng lớn, số lượng càng nhiều.

Ngoài ra, nhóm nghiên cứu cho biết tính đến tháng 5/2024, có gần 1% tổng lượt cài extension trên Chrome chứa phần mềm độc hại. Theo thống kê của Google, hơn 250.000 extension đang có mặt trên cửa hàng Chrome trực tuyến, nhiều hơn bất cứ trình duyệt nào khác.

Google cũng đề xuất người dùng nên thực hiện bốn cách để giảm nguy cơ tải về phần mềm độc hại. Trong đó, họ cần xem lại thông tin mà extension đó thu thập trước khi cài; gỡ cài đặt những extension không còn sử dụng; giới hạn các website mà extension có thể hoạt động; và bật chế độ Bảo vệ nâng caokhi duyệt web nếu cần.

Theo Statcounter, tính đến hết tháng 5/2024, Chrome vẫn là trình duyệt thống trị với hơn 3,2 tỷ người dùng. Trên máy tính, trình duyệt có thị phần 64,87%, vượt xa hai vị trí tiếp theo là Microsoft Edge với 13,14% và Safari là 8,79%. Trên thiết bị di động, Chrome chiếm 65,94%, Safari thứ hai với 23,47% và Samsung Internet 4,43%.