Kèo vàng bóng đá Liverpool vs Newcastle, 03h15 ngày 27/2: The Reds thất thế

Thông tin này được nhóm nghiên cứu của GS Nguyễn Hữu Đức, Phó Giám đốc ĐHQG Hà Nội, đưa ra tại hội thảo về "chuẩn hóa và hội nhập quốc tế" do Ủy ban Văn hóa - Giáo dục - Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội tổ chức ngày 17/8.

GS Nguyễn Hữu Đức báo cáo tại hội thảo. Ảnh: Nguyễn Thảo

Chưa có mặt ở sân  U21

Universitas21 là một mạng lưới các đại học nghiên cứu toàn cầu, được thành lập từ năm 1997. Bảng xếp hạng hệ thống giáo dục của các quốc gia U21 do Viện Nghiên cứu Ứng dụng Kinh tế và Xã hội thuộc Đại học Melbourne từ năm 2012, xếp hạng top 50 quốc gia hàng đầu thế giới.

Trong kết quả xếp hạng mới nhất năm 2018, đối với từng lĩnh vực (đã được chuẩn hóa), Serbia là quốc gia số 1 về Nguồn lực; Hoa Kỳ là quốc gia số 1 về Môi trường chính sách; Ukraine là quốc gia số 1 về Năng lực kết nối và Serbia là quốc gia số 1 về Kết quả đầu ra.

Trong bảng xếp hạng tổng thể, top 5 quốc gia hàng đầu thế giới lần lượt là Phần Lan, Vương Quốc Anh, Serbia, Đan Mạch và Thụy Điển. Ngoài ra, Hoa Kỳ trong bảng xếp hạng tổng thể có thứ hạng 15, Ukraine có thứ hạng 22.  

Theo kết quả này, khu vực ASEAN có mặt tên 4 quốc gia: Singgapore (thứ 10), Malaysia (thứ 28), Thailand (thứ 42) và Indonesia (thứ 48) (bảng 2). Việt Nam chưa có mặt.

Vắng bóng ở bảng xếp hạng QS

Bên cạnh việc xếp hạng các trường đại học, từ năm 2016 tổ chức xếp hạng QS cũng xếp hạng tiềm lực của các hệ thống giáo dục đại học theo 4 tiêu chí: Thứ hạng trung bình của các trường đại học của một quốc gia trong bảng xếp hạng top 500, Số cơ hội cho sinh viên được học ở trường đại học tốt nhất; Vị trí và năng lực dẫn dắt của trường có xếp hạng cao nhất; So sánh hiệu quả đầu tư của quốc gia theo GDP.

 Theo kết quả xếp hạng năm 2018, khu vực ASEAN có 5 quốc gia góp mặt. Đó là: Malaysia (thứ 28), Singapore (thứ 29), Thailand (thứ 38), Indonesia (thứ 39) và Philippine (thứ 45). Một lần nữa, Việt Nam cũng chưa thể góp mặt.

VN đang nằm ở bẫy năng suất nghiên cứu và mức độ quốc tế hóa

Theo nhóm nghiên cứu, năm 2018, trên bình diện thế giới, Việt Nam đã có 2 đại học quốc gia lọt vào "top 1.000" của bảng xếp hạng các trường đại học QS. Trong khu vực châu Á, Việt Nam có tên 5 cơ sở giáo dục đại học: ĐHQG Hà Nội (139), ĐHQG TP.HCM(142), Trường ĐH Bách khoa Hà Nội (291-300), Trường ĐH Cần Thơ (301-350) và ĐH Huế (351-400).

Còn nếu so sánh ĐHQG Hà Nội với các trường trong "top 400 châu Á", kết quả mới chỉ nhích qua mức trung bình một ít, khoảng 5%.

Phân tích chi tiết kết quả xếp hạng của từng tiêu chí, có thể thấy rằng ĐHQG Hà Nội nói riêng và các trường đại học Việt Nam nói chung đang nằm ở bẫy năng suất nghiên cứu và mức độ quốc tế hóa.

Nhóm nghiên cứu nhìn nhận rằng, với sự xuất hiện của 2 đại học quốc gia vào top 1.000, có thể đánh giá hệ thống đại học của Việt Nam thuộc vào nhóm 80/196 của thế giới.

Tỷ lệ mức độ uy tín học thuật và uy tín đối với các nhà tuyển dụng của các đại học Việt Nam thấp hơn các trường đã nêu rất nhiều. Tựu chung lại, kết quả xếp hạng của các đại học Việt Nam rất thấp.

Khi so sánh với kết quả xếp hạng của các trường đại học top đầu trong khu vực ASEAN, chất lượng các công trình công bố (đánh giá qua số lượng trích dẫn) của ĐHQG Hà Nội và ĐHQG TP.HCM "về cơ bản so sánh được với các trường tốp đầu của các quốc gia trong khu vực, nhưng năng suất nghiên cứu của ta thấp hơn".

Ngoài các nguyên nhân về bẫy mức độ nghiên cứu và quốc tế hóa, tỷ lệ về mức độ uy tín học thuật và uy tín đối với các nhà tuyển dụng thấp còn phản ánh mối quan hệ giữa hệ thống giáo dục đại học và các bên liên quan, về mô hình và cơ chế vận hành của các trường đại học Việt Nam, trong đó cơ chế thị trường và mục tiêu đáp ứng yêu cầu của các bên liên quan chưa được quan tâm đúng mức.

Nhóm nghiên cứu cho rằng để giải quyết những vấn đề này cần có các năng lực:  thích ứng với xu thế chuyển đổi của giáo dục đại học thế giới, tổ chức đào tạo theo định hướng khởi nghiệp, nghiên cứu hàn lâm định hướng đổi mới sáng tạo, xây dựng đại học số hóa,  thực hiện chức năng thứ ba của giáo dục đại học. 

Trong tham luận của mình, GS. Nguyễn Hữu Đức kết luận: Để sự phát triển giáo dục đại học có tính bền vững, cần xây dựng chiến lược theo hướng chuẩn hoá, xác định chỉ tiêu phát triển theo hướng hội nhập và được đánh giá, đối sánh với các quốc gia trên thế giới.

Báo cáo của ông Dilip Parajuki, đến từ Ngân hàng Thế giới

Còn tại báo cáo mở đầu hội thảo, ông Dilip Parajuli (WB Việt Nam) giới thiệu một "chỉ số xếp hạng" khác về chất lượng giáo dục đại học Việt Nam. Đó là thứ hạng 84/137 theo một chỉ số cạnh tranh toàn cầu năm 2017-2018. Theo ông, nguyên nhân chính của thứ hạng thấp này là do các chính sách đang kìm hãm sự “bùng nổ” của các trường đại học. VN cần cởi bỏ “chiếc áo dập khuôn” trong việc quản lí về mặt tài chính và hành chính ở các trường để phát triển.

Phát biểu sau phiên thảo luận sáng nay, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho hay, theo một số đánh giá có tính tổng hợp và suy luận, giáo dục đại học Việt Nam đứng thứ khoảng 80 trên thế giới, trong khi phổ thông đứng thứ 50. Ông nói vui "giáo dục đại học ở mức độ nào đó, hãy phấn đâu theo đuổi các "em" giáo dục phổ thông".

Nguyễn Thảo

"Giáo dục đại học ở mức độ nào đó hãy phấn đấu theo giáo dục phổ thông"

Phát biểu tại hội thảo diễn ra sáng 17/8, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho hay, theo một số đánh giá có tính tổng hợp và suy luận, giáo dục đại học Việt Nam đứng thứ khoảng 80 trên thế giới, trong khi phổ thông đứng thứ 50.

Trước đó hai tháng, Mỹ công bố biện pháp kiểm soát xuất khẩu gắt gao nhằm cản bước Trung Quốc tiếp cận chip hiện đại hay công nghệ, trang thiết bị cần thiết để sản xuất bán dẫn cao cấp trong nước. Theo Paul Triolo – chuyên gia công nghệ của Trung Quốc tại hãng tư vấn Albright Stonebridge, các biện pháp mới đã được cập nhật để tác động đến các loại công nghệ của Arm. Họ phải xác định năng lực của các sản phẩm có đáp ứng hay vượt quá yêu cầu kỹ thuật trong quy định mới hay không.

Những công ty IP như Arm đóng vai trò then chốt trong chuỗi cung ứng bán dẫn.

Dù Arm xin cấp giấy phép để bán công nghệ, khả năng thành công rất thấp xét tới lập trường của Mỹ với Trung Quốc. Giống như các doanh nghiệp công nghệ khác trên toàn cầu, các công ty Trung Quốc dựa vào thiết kế của Arm để phát triển sản phẩm, từ smartphone đến máy chủ.

Một kỹ sư từ T-Head chia sẻ: “Chúng tôi cảm thấy thế giới phương tây đang nhìn chúng tôi như những con người hạng hai. Họ sẽ không bán sản phẩm tốt cho chúng tôi ngay cả khi chúng tôi có tiền”.

Kỹ sư này cho biết, các lệnh cấm vận của Mỹ đã tạo ra cơ chế hai cấp. Neoverse V ra mắt năm 2021 và đang được Amazon Web Services sử dụng cho con chip điện toán cao cấp của họ.

Tài sản sở hữu trí tuệ của Arm có mặt trong phần lớn các con chip và được hầu hết các công ty dùng để phát triển công nghệ hiện đại. Căng thẳng Mỹ - Trung leo thang khiến một số doanh nghiệp Trung Quốc phải tìm kiếm thay thế, một trong số đó là Risc-V.

Arm bán kiến trúc thiết kế cho vi xử lý và các nhân nằm trong vi xử lý. Năm ngoái, công ty giới thiệu vài thiết kế nhân mới, bao gồm Neoverse N2 và Neoverse V1, V2. Trung Quốc bị cấm mua Neoverse V2 và V1 vì các biện pháp quản lý xuất khẩu của Anh và Mỹ liên kết với công nghệ nằm trong Wassenaar, thỏa thuận đa phương ra đời năm 1996 với sự tham gia của 42 quốc gia. Thỏa thuận nhằm hạn chế chuyển đổi công nghệ lưỡng dụng cho mục đích quân sự.

Arm xác định trước rằng, họ không thể bán công nghệ cho Trung Quốc vì “xuất xứ Mỹ”, thuộc phạm vi điều chỉnh của Wassenaar và cần giấy phép xuất khẩu từ Washington.

Mỹ đang cố thuyết phục các đồng minh quan trọng trong mảng chip tại châu Âu và châu Á, đáng chú ý nhất là Hà Lan và Nhật Bản, áp dụng biện pháp xuất khẩu nghiêm ngặt đối với thiết bị chip. Mỹ cần sự trợ giúp từ đồng minh để hoàn thiện chính sách kiểm soát xuất khẩu mà ông Biden công bố hồi tháng 10.

Một quan chức từ công ty thiết kế chip tại Thâm Quyến (Trung Quốc) tự nhận đã quá “ngây thơ” khi nghĩ có thể tiếp tục sử dụng thiết kế của Arm mà không phải lo lắng bị cắt đứt khỏi chuỗi cung ứng. Công ty của ông đang phát triển con chip cao cấp cho điện toán đám mây. Giờ đây, họ sẽ phải chuyển sang dùng thiết kế N2 thay vì V1 và quá trình sẽ mất thời gian hơn do V1 “đánh bại N2 về mọi phương diện”.

Nguồn tin của Financial Times tiết lộ Arm đang hợp tác với Alibaba và đối tác Trung Quốc để tìm ra giải pháp vừa đáp ứng yêu cầu hiệu suất, vừa tuân thủ quy định mới nhất.

(Theo Financial Times)