Nhận định, soi kèo Shimizu S

Ung thư và điều trị ung thư có thể gây nên những tác động bất lợi liên quan đến dinh dưỡng đối với cơ thể bệnh nhân, tình trạng chán ăn, khả năng hấp thu dinh dưỡng của cơ thể suy giảm dẫn đến suy dinh dưỡng. Trong khi đó, dinh dưỡng đóng vai trò hết sức quan trọng giúp bệnh nhân mau lành vết thương, chống nhiễm khuẩn và cung cấp năng lượng cho cơ thể sống. Một thói quen ăn uống tốt có thể giúp bệnh nhân giảm thiểu được nhiều bất lợi do quá trình điều trị ung thư cũng như chính bản thân căn bệnh mang lại.

Chán ăn - vấn đề thường trực với bệnh nhân xạ trị ung thư

Để đảm bảo dinh dưỡng hợp lý, người bệnh cần ăn uống đầy đủ thực phẩm đảm bảo đủ các nhóm chất: đạm - bột đường - béo - vitamin, khoáng chất - nước. Khối u ác tính có thể sản sinh ra những chất làm ảnh hưởng xấu đến sự hấp thu dưỡng chất của cơ thể. Quá trình sử dụng chất đạm, bột đường, chất béo của cơ thể bị ảnh hưởng, đặc biệt là khi khối u hiện diện ở dạ dày hay đường ruột. Bệnh nhân cảm thấy no căng, đầy bụng, biếng ăn, không cảm giác đói mặc dù cơ thể không hấp thụ được dưỡng chất. Những bất lợi thường gặp do ung thư và quá trình điều trị gây nên có thể khiến người bệnh cảm thấy: chán ăn; khô miệng; đau và nhiễm khuẩn miệng, hầu họng; buồn nôn, nôn; thay đổi khẩu vị; tiêu chảy; bạch cầu trong máu giảm; ít uống nước; táo bón...

Nước ép hoa quả giàu vitamin và khoáng chất cần được bổ sung vào khẩu phần của bệnh nhân ung thư để cung cấp thêm năng lượng.

Chán ăn là một trong những vấn đề thường gặp nhất khi đang xạ trị ung thư. Trầm cảm, những nỗi sợ hãi mơ hồ cũng làm cho người bệnh không còn cảm giác ngon miệng, thèm ăn. Tác dụng phụ của quá trình điều trị như buồn nôn, nôn, những thay đổi về khẩu vị cũng góp phần làm cho bệnh nhân càng không thích ăn. Đối với một số người, biếng ăn chỉ kéo dài trong vài ngày; với người khác có thể lâu hơn.

Làm thế nào để cải thiện?

Dù với bất cứ lý do gì, bệnh nhân điều trị ung thư và người nhà cần chú ý thực hiện chế độ dinh dưỡng dưới đây để cải thiện tình trạng trên.

Ăn chế độ ăn giàu năng lượng, giàu đạm, nhiều bữa nhỏ trong ngày thay vì 3 bữa ăn chính. Cách ăn này giúp người bệnh có thể ăn nhiều hơn nhưng không gây đầy bụng.

Bổ sung thêm năng lượng và đạm vào thực phẩm (bơ, sữa bột, mật ong, đường đen...).

Bổ sung nước uống (những thức uống đặc biệt có chứa dưỡng chất), canh súp, sữa, nước ép (trái cây, rau, thịt), thức ăn nghiền, trộn, xay nhuyễn...

Chuẩn bị và dự trữ thực phẩm hợp khẩu vị nhằm tiện sử dụng mọi lúc mọi nơi một cách dễ dàng mỗi khi đói (phô mai, bánh quy giòn, nho khô...).

Buổi sáng phải là bữa ăn chính, chiếm 1/3 tổng năng lượng và lượng đạm trong cả ngày.

Ăn những thực phẩm hương vị thơm ngon hấp dẫn. Nếu bệnh nhân bị dị ứng với thực phẩm nặng mùi, nên dùng máy hút mùi, thức ăn để nguội còn âm ấm hẵng dùng (vì thức ăn đang nóng sẽ có mùi rất mạnh); mở nắp xoong nồi thức ăn cho giảm bớt mùi trước khi mang vào phòng cho người bệnh. Không khí trong phòng khi ăn cần thoáng mát, dễ chịu.

Sáng tạo đổi món, đa dạng hoá thức ăn và món tráng miệng.

Trong lúc ăn phải thư giãn, vui vẻ, bữa ăn cần được trình bày thật hấp dẫn.

Thể dục, vận động thường xuyên sẽ giúp ngon miệng hơn. Cần trao đổi với bác sĩ để biết được loại hình vận động nào phù hợp với bản thân mình.

(Theo PGS.TS. Trần Minh Đạo/ SKĐS)

Chị Tươi, chủ một ruộng rau muống ở xã Kim Nỗ (Đông Anh, HN) tiếtlộ, chỉ với một lượng nhỏ thuốc kích thích tăng trưởng, giá thànhrẻ (dạng bột, 1 gói hòa 32-40 lít nước; dạng sủi: 1 viên 5gr pha với20-40 lít nước) thì 1-2 ha ruộng rau muống cằn cỗi có thể “lớn vọt vàđẹp như mơ” chỉ sau một đêm “đậy bạt”.

Bên cạnh những vườn rau tuân thủ quy trình trồng rau sạch, nhiều hộgia đình trồng rau tự phát dùng “thuốc vượt” bất chấp liều lượng vàthời gian cách ly. Chưa kể, rau đã cắt lại có thể lại được tắm trongmột loại hóa chất “kích phọt”, có thể dài ra cả gang tay.

Công nghệ “đậy bạt” ủ rau “đẹp như mơ”

PV VietNamNet tới một cửa hàng bán thuốc bảo vệ thực vật ở trungtâm xã Vân Nội (Đông Anh, HN) để tìm hiểu thực hư về những loại “thầndược” này. Khi được hỏi về loại “thuốc vượt” kích thích sinh trưởngcho rau muống, chị M.H – chủ của cửa hàng bán thuốc trừ sâu – thuốcbảo vệ thực vật liền đon đả mang ra một gói thuốc dạng bột nhỏ xíuviền đen với khẩu hiệu bắt mắt: “Tươi đẹp như mơ, hiệu quả tức thì”.

Theo sau là loạt các loại thuốc kích thích sinh trưởng, đủ dạnghóa chất lỏng, dạng bột và dạng viên nén: “Mập mầm khỏe cây – tốtlá – nở cọng – mượt lá – bóng quả”, “Nhiều chồi – thân mập – lớn quả– năng suất tối đa”,…

Khi hỏi về liều lượng và cách sử dụng, chị M.H chẳng hề ngầnngại tư vấn: “Rau ăn lá phải dùng thuốc bón lá. Thuốc trừ sâu thườngbón vào gốc lúc rau đang thời kì sinh trưởng, kết hợp đạm bón lá.Muốn có rau đẹp, tươi non, óng mỡ thì loại thuốc tên “mơ đen” là lựachọn tốt nhất. Có thể phun thuốc trước khi thu hoạch rau 2-3 ngày theochỉ định cách ly. Tuy nhiên, cũng có thể phun ngày hôm trước, hôm sau thuhoạch được luôn”.

Thắc mắc về tác dụng phụ khi rút ngắn thời gian cách ly chỉ định,chị M.H cười xòa: “Thuốc sâu phun gần ngày mới độc, chứ loại “mơ đen”này vô tư đi. Có người phun vào buổi chiều hôm trước, đậy bạt, nửa đêmcó rau cắt bán luôn. Vừa nhanh, vừa tiện lợi. Bao nhiêu năm cũng có saođâu”.

Rau “ăn đạm” nên to lá, chỉ đợi “tắm mơ đen” để óng mỡ non tơ. (Ảnh: Đỗ Dung)

Trong vai người mua rau tận vườn, chúng tôi nhận được một cái bĩu môitừ người phụ nữ bán rau trong chợ đầu mối Vân Trì (xã Vân Nội, ĐôngAnh): “Tưởng mua rau ở tận ruộng mà sạch à? Rau sạch người ta trồngthành khóm riêng để ăn, còn lại toàn là rau phun thuốc cả đấy”.

Sẽ dễ dàng quan sát được vô khối những vỏ thuốc bảo vệ thực vậtvương vãi trên các lối đi vào những ruộng rau. Đợi trời tối hẳn,người ta mới thấy bóng những người trồng rau với những bình phunthuốc trở về. Người trồng rau bảo nhau phun thuốc vào chiều tối haysáng sớm vì trời mát mẻ và để “khuất mắt trông coi”.

Bất chấp thời hạn cách ly 3 ngày theo quy định, nhiều người trồng rau rút ngắn thời gian chỉ còn vài giờ trước khi cắt rau đem bán. (Ảnh: Đỗ Dung)

Chợ đầu mối Vân Trì (Đông Anh) không chỉ nhập rau từ các ruộng rauKim Nỗ mà còn nhận nguồn rau ở nơi khác đổ về. Chính những ngườitrồng rau muống cũng không thể phân biệt được rau muống phun thuốc vàrau không phun thuốc. “Tinh ý sẽ thấy lá rau láng mượt hơn, rau trắngnõn, óng mỡ, ngọn và cọng vươn dài”, người phụ nữ bán rau ở chợ VânTrì cho biết.

Vỏ thuốc bảo vệ thực vật vương vãi bên những ruộng rau muống. (Ảnh: Đỗ Dung)

Được biết, rau muống có ba loại: rau muống trắng, rau muống tía vàrau muống đen. Người bán rau khuyên nên ăn loại rau muống trắng, cọngnhỏ, tránh ăn loại rau muống to, cọng đen hay ngọn dài, bởi đó làloại rau chứa nhiều thuốc, hoặc được trồng ở sông bẩn.

Bởi theo chị, “làm gì cũng phải có lương tâm”. Tuy nhiên, người phụnữ này quả quyết, “rau đã trồng để bán” thì kiểu gì cũng phun, raunào cũng phun chỉ có điều phun ít hay phun nhiều mà thôi”.

Chị Tươi (Kim Nỗ, Đông Anh) đã gắn bó với nghề trồng rau 10 năm.Chị kể nghề trồng rau kinh doanh vất vả lắm, “rau xấu, ai người tamua”.

“Đã đậy bạt rồi mà không cắt nhanh, ngọn rau có thể vươn dài khôngkiểm soát”, bởi vậy, đêm nào chị Tươi cũng phải cắt hết khoảng rauđược đậy bạt (thường là 1 sào), để có rau bán vào lúc 4-5 giờ sáng.

“Có những thời điểm rau muống không có để bán, mà lại có một lúc5-6 mối đặt hàng, thành thử phải dùng “thuốc vượt”, chị Tươi phântrần.

Chị Tươi cho biết, loại “thuốc mơ” này uy tín đến mức, những ngườitrồng rau mách nhau từ đời này sang đời khác, người lành nghề máchngười mới vào nghề. Nói đoạn, chị chỉ về phía những khoảng rau đangcăng bạt trắng, “đám rau đó người ta đã đánh thuốc xong thuốc rồi đó,chỉ đợi đêm về cắt là bán được thôi”.

Chị Tươi cho biết, rau muống 10-20 ngày mới có thể thu hoạch được.Người kinh doanh luân phiên “đậy bạt” để ngày nào cũng có rau bán.“Trung bình mỗi mớ rau tại ruộng bán với giá từ 3.000-5.000 đồng, lờilãi cũng chẳng là bao, lại vất vả đêm hôm. Rau muống hay bị ảnh hưởngbởi thời tiết, lại đang mùa sâu bệnh, nên thuốc sâu và thuốc bảo vệthực vật là cứu cánh của những người trồng rau kinh doanh”.

Chị Tươi kể, giữa người trồng rau với người đổ buôn rau xưa nay cómột nguyên tắc bất thành văn: “Thuốc men hay không, không cần biết, nonthì mua, không non thì không mua”. Rau cứng, rau xấu mà để nguyên là mộtcái tội, dân đổ buôn trả lại. Tiếc công, tiếc của, người bán rau lạiphải phun, người nọ giết người kia. Người ăn rau là khổ nhất”.

Rau để tủ lạnh vẫn dài ra cả gang tay?

Khi nhắc tới loại thuốc “kích phọt” rau chỉ trong vòng một đêm, chủcửa hàng bán thuốc bảo vệ thực vật mặt biến sắc, kiên quyết không chohỏi thêm về loại thuốc “chết người” này. Họ khẳng định: “Ở đây khôngbán thuốc chết người, thích thì sang Tàu mà mua. Ai dám bán thuốccủa Tàu, không ngộ độc thì cũng ung thư mà chết”.

Trong khi ở một đại lý bán thuốc bảo vệ thực vật khác, chủ cửahàng cho biết từ lâu không bán loại “thần dược” của Trung Quốc nữa.Chị rùng mình khi nhớ tới lời kể một người bà con trong khu côngnghiệp Bắc Thăng Long - Nội Bài về mớ rau muống để trong tủ lạnh, khimang ra đã thấy dài thêm ra cả gang tay.

Người phụ nữ mua thuốc bón cho lúa, tiện thể phun luôn cho rau muống, dưới sự tư vấn nhiệt tình của chủ cửa hàng bán thuốc bảo vệ thực vật. (Ảnh: Đỗ Dung)

Những người bán rau đồn nhau lên chợ Yên để mua được loại “thầndược” này. Bởi làng Yên chuyên trồng hoa, có người đã từng ứng dụngthành công loại thuốc kích phọt “hoa vươn cành” cho “rau vươn ngọn”.

Chị Thuyết (Kim Nỗ, Đông Anh) tuần nào cũng chạy xe 7 cây số sanglàng Yên mua “thuốc vượt” và viên “sủi gấp”. “Thuốc vượt” cỡ chỉ bằnghai ngón tay được đóng trong bao bì toàn chữ Trung Quốc.

Tới làng Yên, PV không thể tiếp cận các cửa hàng bán thuốc bảo vệthực vật để mua loại “thuốc vượt” hay “viên sủi gấp” như đã được môtả. Tuy nhiên, nếu bỏ chút công sức vẫn có thể mua được loại “thầndược” này, bởi theo chị Thuyết, “phải là người quen, hoặc có ngườidẫn mối, dân buôn mới dám đưa loại thuốc này ra”.

Chị Thuyết hào hứng: “Hiệu quả không ngờ cô ạ, rau cắt rồi ngâmchừng 5-7 giờ vẫn có thể dài ra tới 20-30cm. Kinh doanh mà, phải vấtvả làm lợi thôi”.

Đỗ Dung

- Mongmuốn có làn da tươi trẻ làm phụ nữ phát cuồng với các sản phẩm làm đẹp. Trongđó, mỹ phẩm chăm sóc da có nguồn gốc collagen được coi như thần dược, có thể muaở bất cứ đâu với giá thành từ bình dân tới cao cấp, ẩn chứa nhiều nguy cơ tiềmẩn cho sức khoẻ.

Gắn mác hàng xách tay cho xịn

Được chị bạn giới thiệu về các sản phẩm dưỡng da collagenxách tay giá rẻ bất ngờ, chúng tôi thử tìm hiểu.

Chúng tôi tìm đến một tiệm uốn tóc gội đầu trên đường Mai VănVĩnh, quận 7, TP.HCM.

Tôi nói với cô chủ tiệm mình là bạn của chị X. giới thiệu đếnmua mỹ phẩm collagen thì được tiếp thị nhiệt tình: “Chúng em có kem bôi mặtvừa công dụng trị nám da, vừa dưỡng da làm trẻ hoá, săn chắc rất tốt. Tất cả làhàng xách tay không bị thuế má nên giá thành phải chăng. Trên thị trường bán vàitrăm ngàn tới vài triệu, chỗ em chỉ từ 80 ngàn đến hơn 2 trăm ngàn/hũ thôi.”

Collagen lậu bị bắt giữ.

Cô chủ tiệm đưa ra hũ kem chừng 100g chẳng có lấy dòng chữtiếng Việt nào. Thấy tôi dò xét vẻ e ngại, cô ta trấn an: “Em còn có mặt nạcollagen nữa. Rẻ lắm chị, chị có thể gội đầu ở đây rồi đắp mặt nạ thư giãn luôn,15 ngàn/lần. Mỗi tuần chị ra đây đắp mặt nạ collagen 2 lần, đảm bảo da đẹp miễnchê”.

Sợ bị lộ không có thiện chí mua hàng, chúng tôi đành cho cônhân viên đắp tấm mặt nạ collagen 15 ngàn/lần lên mặt.

Trẻ hoá thì chưa thấy, tối về mặt bị căng da, mẩn ngứa. Tôiphải rửa mặt lại bằng nước lạnh nhiều lần, may mắn không bị hậu quả nghiêmtrọng.

Tránh mua mỹ phẩm mù mờ nguồn gốc

Các trường hợp tiền mất tật mang vì xài mỹ phẩm collagenkhông rõ nguồn gốc chẳng hiếm.

Chị Nguyễn Thị Mai, ngụ tại Hà Nội sau một thời gian tìm hiểuthông tin trên các diễn đàn làm đẹp đã mua một sản phẩm kem bôi da toàn thân cóthành phần collagen từ một người bạn.

Sau 3 ngày tích cực thoa số collagen ấy lên người vào mỗibuổi tối trước khi đi ngủ chị Mai thấy xuất hiện các quầng đỏ, cảm giác như kimchâm, đặc biệt là vùng da đùi non, ngực, mặt.

Ban đầu chị Mai nghĩ do mình bị dị ứng thời tiết nhưng chỉmột ngày sau khi xuất hiện triệu chứng ngứa rát, trên cơ thể chị bắt đầu nổi cácđốm nhỏ li ti màu đỏ, có nước đục.

Dù mua thuốc về bôi nhưng tình trạng nổi mụn không thuyêngiảm mà ngày một nặng nề hơn.

Hoảng sợ, chị Mai đi khám thì được bác sĩ kết luận bị viêm datiếp xúc.

Dù điều trị khỏi bệnh sau 2 tuần nhưng gương mặt chị vẫn đểlại thẹo.

Chị Trần Thị Hường, ngụ tại quận Gò Vấp, TP.HCM vì nghe bạnbè mua collagen xách tay dạng uống đến giờ vẫn còn sợ.

Nên lựa chọn mỹ phẩm có uy tín, nguồn gốc rõ ràng.

Chị Hường kể: “Bạn mình nói đang uống và thực phẩm chứcnăng này có công dụng rất tốt, tuy nhiên, sau khi uống vào mình bị chóng mặt,buồn nôn, và nôn thốc nôn tháo. Đến bây giờ mình vẫn không hiểu sao lại bị nhưvậy”.

Theo bà Lan Coles, giám đốc điều hành BCP, công ty nhập khẩuvà phân phối sản phẩm collagen proto-col Anh Quốc độc quyền tại Việt Nam cũngphải công nhận thị trường collagen tại Việt Nam hiện đang rất hỗn loạn.

“Một sản phẩm thành công thì sẽ tồn tại trong thị trườngđó. Người tiêu dùng Việt Nam trước khi mua phải tìm hiểu công ty đó xuất thân từđâu, sản phẩm thế nào, có giấy tờ chứng nhận được lưu hành không… Nếu là sảnphẩm nhập về, cần tìm hiểu nhập theo hình thức nào, có uy tín không. Đối tác bánhàng, cũng như những phản hồi về sản phẩm tại đất nước xuất xứ cũng vô cùng quantrọng”, bà Lan Coles nói.

Các chuyên gia về mỹ phẩm cho rằng trước khi mua sản phẩmchăm sóc da ngoài việc được tư vấn kỹ càng, chị em cần lựa chọn các hãng uy tínđể tránh bị rơi vào tình huống “mua đứt bán đoạn”. Mỗi một cơ địa sẽ phù hợp vớimột loại mỹ phẩm khác nhau.

Trước đó, ngày 24/1, cơ quan chức năng đã bắt giữ một đốitượng khi đang chở 6 thùng thực phẩm chức năng giả đem đi tiêu thụ tại địa bànHà Nội.

Ngay sau đó, cơ quan công an đã tiến hành khám xét 5 kho hàngtại Thị trấn Lim (huyện Tiên Du, Bắc Ninh), thu giữ khoảng 10 tấn thực phẩm chứcnăng giả các loại như sữa ong chúa, nhau thai cừu, Glucosamin, Collagen…

Theo cơ quan công an, đây là vụ sản xuất và buôn bán thựcphẩm chức năng giả lớn nhất từ trước tới nay được phát hiện và triệt phá trênđịa bàn Hà Nội.

Thanh Huyền