Ông Lại Xuân Môn cho biết, Tổng Bí thư Tô Lâm, trong các bài viết, bài phát biểu quan trọng gần đây, đã đề cập đến vấn đề kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam. 

"Tư tưởng của Tổng Bí thư Tô Lâm đã được Hội nghị lần thứ 10 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII thống nhất khẳng định.Đây là một chủ trương, định hướng mới, có tầm chiến lược phát triển đất nước, có ý nghĩa chính trị to lớn, cần được đưa vào Văn kiện Đại hội XIV, quán triệt sâu rộng trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và tổ chức thực hiện với quyết tâm chính trị cao", ông Lại Xuân Môn nói.

Tuy nhiên, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương nhìn nhận, đây là vấn đề lớn, vấn đề mới cả về lý luận lẫn thực tiễn cần được nghiên cứu, luận giải thấu đáo, tạo sự thống nhất cao về nhận thức, hành động trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta.

Cuộc hội thảo hôm nay là hội thảo đầu tiên bàn về vấn đề quan trọng này, đặt cơ sở để chúng ta tiếp tục đi sâu nghiên cứu, bàn thảo làm sáng tỏ, sâu sắc, đầy đủ hơn những vấn đề lý luận, thực tiễn của kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

"Tôi tin tưởng rằng, ý kiến của các đại biểu, các chuyên gia, nhà khoa học tại hội thảo hôm nay sẽ cung cấp luận cứ khoa học vững chắc, góp phần làm sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn về kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam, góp phần xây dựng nội dung Văn kiện Đại hội lần thứ XIV của Đảng", ông Lại Xuân Môn bày tỏ.

Theo ông Lại Xuân Môn, sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam năm 1930 đưa đến thắng lợi vẻ vang của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, mở ra một thời đại mới - thời đại Hồ Chí Minh vinh quang, khởi đầu kỷ nguyên độc lập tự do. Giai đoạn 1945-1975, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã tập trung thực hiện hai nội dung lớn của kỷ nguyên đầu tiên của cách mạng Việt Nam: giành, giữ độc lập, tự do cho Tổ quốc và chuẩn bị tiền đề ban đầu cho kỷ nguyên thứ hai.

Năm 1975 đất nước thống nhất, cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội, tạo tiền đề vững chắc để đến năm 1986, Đại hội lần thứ VI của Đảng khởi xướng công cuộc đổi mới, đất nước bước vào kỷ nguyên thứ hai - kỷ nguyên thống nhất, đổi mới.

Gần 40 năm qua, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã quyết tâm, quyết liệt tiến hành công cuộc đổi mới, đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Mục tiêu và những nội dung lớn của kỷ nguyên thống nhất, đổi mới về cơ bản đã hoàn thành, cho phép đất nước ta bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam - kỷ nguyên thứ ba: kỷ nguyên phồn vinh, hạnh phúc.

"Phải chăng, định hướng bước vào "kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam" là phù hợp với logic phát triển của cách mạng Việt Nam và xu thế phát triển của thời đại. Đến thời điểm Đại hội XIV, cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế của đất nước cho phép và đòi hỏi nước ta phải có bước phát triển đột phá, tăng tốc để phát triển nhanh, mạnh, bền vững?", ông Lại Xuân Môn đặt vấn đề.

Đồng thời, ông nhấn mạnh đây là đòi hỏi khách quan, là bước phát triển hợp quy luật của cách mạng Việt Nam, là sự phát triển lên một trình độ mới, cấp độ mới của độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.​

Ông Lại Xuân Môn cho rằng, nhân loại đang bước vào thời kỳ phát triển mới, nhanh chóng, với nhiều biến đổi rất lớn và căn bản, vừa có nhiều thách thức mới vừa tạo ra những vận hội, thời cơ phát triển mới.

Đặc biệt, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư với những thành tựu đột phá vừa tạo ra những thách thức lớn vừa mở ra những cơ hội, thời cơ phát triển mới chưa từng có. Quốc gia nào tận dụng được thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư có thể tạo ra sự phát triển bứt phá.

Đảng ta đã nhận thức đúng, đã quyết tâm nắm bắt cơ hội này, đã và đang thực hiện nhiều giải pháp tích cực để thích ứng, khai thác, phát huy các thành tựu vượt trội của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Đây chính là chìa khóa để Việt Nam vươn mình, phát triển bứt phá, đuổi kịp, tiến nhanh cùng thời đại. Cũng là khởi điểm lịch sử trong tiến trình phát triển, đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

"Như vậy, Việt Nam bước vào kỷ nguyên phát triển bứt phá, khởi đầu từ Đại hội XIV là phù hợp với quy luật khách quan của cách mạng Việt Nam và xu thế của thời đại", Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương Lại Xuân Môn khẳng định.

Năm nay, Charles Mury 18 tuổi. Trước khi lên 3 tuổi, cậu được chẩn đoán mắc chứng tự kỷ và được điều trị nhiều năm sau đó. Tới năm 16 tuổi, cậu chỉ được đánh giá có năng lực học tập của một học sinh mẫu giáo.

“Mức độ giao tiếp rất hạn chế, Charles chỉ làm một số hành động con muốn và con cần” - bố cậu chia sẻ.

Mẹ của Charles - bà Melanie, cho biết quá trình này diễn ra một cách "lạnh lùng" trước khi có "phép màu" xảy ra.

Charles Mury có bước đột phá cách đây 18 tháng, điều mà các chuyên gia cho rằng được thúc đẩy bởi sự xúc động của cậu trong đám tang bà ngoại.

“Khi bà mất, cả gia đình chúng tôi suy sụp một thời gian dài. Và trong lúc tuyệt vọng, tôi đã nói với con rằng “Hãy để bố mẹ giúp con''.

Tôi đã đưa cho Charles bút, giấy, và chúng tôi đã có cuộc trò chuyện đầu tiên" - bà Melanie nhớ lại.

Kể từ thời điểm đó, những lời nói và ý tưởng của Charles tuôn trào và nảy nở với sự giúp đỡ của các giáo viên tại Trường Cộng đồng Hunter River. Đến nay, ở tuổi 18, Charles cuối cùng đã tìm thấy giọng nói của mình với sự trợ giúp của máy tính.

"Giao tiếp đã thay đổi cuộc sống của em theo hướng tốt nhất. Nó đã cứu mạng em" - Charles nói và khẳng định "Tất cả những người mắc chứng tự kỷ đều thông minh và đáng được tôn trọng ngay cả khi họ không thể giao tiếp".

Hiện nay, Charles học rất tốt môn ngôn ngữ, cùng với Toán học, Sinh học và Nông nghiệp. 

Các giáo viên của Charle nói rằng đó là một bài học cho tất cả các nhà giáo dục, rằng không bao giờ đánh giá thấp bất kỳ ai.

"Chúng ta không nhận được phản hồi của học sinh không có nghĩa là họ không tiếp thu, chúng ta không bao giờ nên đưa ra giả định" - giáo viên Tracey Rapson nói.

Charles sẽ thi Chứng chỉ Trung học phổ thông (HSC) vào học kỳ tới. Trong khi hầu hết các sinh viên đã có nhiều năm để chuẩn bị, Charles chỉ có 18 tháng.

Sau khi tốt nghiệp, cậu hy vọng sẽ tiếp tục theo đuổi môn Toán ở trường đại học và chuyển đến một môi trường mới, nơi những người bị khiếm khuyết được hỗ trợ nhiều hơn.

Bảo Huy (Theo 9News)

Du học sinh Việt Nam tại Melbourne tổ chức Movsa Gala 2022

Sách Tiếng lòng bác sĩ.Ảnh: MC.

Tại sao giữa bệnh nhân và bác sĩ lại có khoảng cách lớn?

Trong quá trình làm việc tại bệnh viện Komagome Tokyo và làm công tác quản lý tại hai bệnh viện ở tỉnh Fukushima, bác sĩ ngoại khoa Yujiro Nakayama, người có kinh nghiệm trên 1.000 ca phẫu thuật đã gặp rất nhiều câu hỏi từ phía bệnh nhân: “Tại sao thái độ của bác sĩ lại lạnh lùng vậy ạ?”, “Tại sao tôi đợi ở bệnh viện tận ba tiếng mà chỉ khám có 5 phút thôi ạ?”, “Liệu, điều gì đang thực sự ẩn giấu sau những hành động của bác sĩ?”…

Những câu hỏi khiến này đã khiến ông băn khoăn và tự hỏi “Tại sao giữa bệnh nhân và bác sĩ lại có khoảng cách lớn như vậy?”.

Theo Yujiro Nakayama, trên thực tế đúng là có rất nhiều bác sĩ không thể truyền đạt hết cho bệnh nhân được. Có những vấn đề bác sĩ chỉ có thể trao với đồng nghiệp chứ không thể chia sẻ cho bệnh nhân biết. Vì có chuyện chỉ có bác sĩ với nhau mới hiểu được.

Vậy, làm thế nào để người bệnh hiểu được công việc của một bác sĩ, làm thế nào để bác sĩ giao tiếp dễ dàng hơn với bệnh nhân, qua đó nắm bắt tâm lý bệnh nhân tốt hơn và giúp cho quá trình khám bệnh nhanh chóng và hiệu quả hơn. Và trên hết là làm thế nào để cải thiện hình ảnh của những người làm bác sĩ…

Từ những điều băn khoăn này và với mong muốn giúp mọi người hiểu được phần nào về ngành y tế vốn luôn “kín cổng cao tường”, bác sĩ Yujiro Nakayama đã quyết định viết cuốn sách có tựa đề là Tiếng lòng bác sĩ. Cuốn sách là những lời thật lòng của một bác sĩ về công việc của mình, đồng thời là những giãi bày tâm tư của ông về những vấn đề mà các bác sĩ khó có thể chia sẻ hoặc nói trực tiếp với bệnh nhân.

Chia sẻ lý do xuất bản cuốn sách này, Yujiro Nakayama cho biết, “tiếng lòng” của ông không thể đại diện cho toàn thể giới y bác sĩ được. Tuy nhiên, ông vẫn quyết định xuất bản cuốn sách này vì ông suy nghĩ nó có thể mang lại một chút thông tin bổ ích nào đó, hoặc có thể nó sẽ góp phần nào đó vào hành trình thay đổi mối quan hệ giữa bác sĩ và bệnh nhân theo hướng thấu hiểu nhau hơn.

Tác giả Yujiro Nakayama. Ảnh: Quảng Văn Books.

Bác sĩ là người như thế nào?

Tiếng lòng bác sĩkhông phải là cuốn sách phơi bày hay bới móc ngành y tế. Thay vào đó, tác giả trả lời không một chút giấu giếm những câu hỏi mà bạn cho rằng “nếu hỏi trực tiếp bác sĩ thì bất lịch sự quá”. Chẳng hạn như câu “Tại sao thái độ của bác sĩ lúc nào cũng lạnh lùng như vậy?”.

Theo Yujiro Nakayama, hầu hết bác sĩ không cố tình lạnh lùng với bệnh nhân mà luôn cố gắng để làm được những điều tốt nhất cho bệnh nhân và cải thiện nền y tế. Vậy tại sao nhiều bệnh nhân lại cảm thấy “bác sĩ thật lạnh lùng”. Có nhiều lý do dẫn đến việc này. Tuy nhiên điều lý do trọng nhất vẫn là “thời gian để bác sĩ nói chuyện với bệnh nhân luôn giới hạn”.

Theo Yujiro Nakayama, do lịch làm việc của bác sĩ rất bận rộn, lúc nào cũng kín mít. Dù là bác sĩ khoa nào thì cũng luôn làm việc theo một thời gian biểu chặt chẽ được xác định từ trước. Nếu là bác sĩ ngoại khoa thì anh ta sẽ thăm khám cho khoảng 50 bệnh nhân từ 7 rưỡi sáng. Đến 9 giờ, anh ta lại phải vào phòng phẫu thuật. Vì thế anh ta không thể nói chuyện kỹ với từng bệnh nhân được.

Bên cạnh đó, các bác sĩ có quá nhiều nghiệp vụ trong khâu khám ngoại trú. Mỗi ngày, bác sĩ sẽ phải khám cho mấy chục bệnh nhân. Thời gian anh ta nói chuyện và trao đổi với bệnh nhân tối đa chỉ là 10 phút, vì thế không thể giải thích tường tận cho từng bệnh nhân được.

Yujiro Nakayama cho biết, ông nêu ra lịch trình tính bằng phút trên không phải là viện cớ hay bao biện cho nhận xét “bác sĩ thật lạnh lùng”, bởi bản thân ông và những đồng nghiệp cũng đang rất cố gắng để cải thiện việc này. Ở chiều ngược lại, ông cũng gợi ý các bệnh nhân nên lập ra một dàn ý cho những điều muốn hỏi bác sĩ. Khi đã có dàn ý rồi, cuộc trò chuyện giữa hai bên sẽ thay đổi rất nhiều.

Cũng trong cuốn sách Yujiro Nakayama còn trả lời một loạt các câu hỏi / vấn đề khác như: “Bác sĩ nghĩ gì khi cầm dao phẫu thuật?”, “Làm thế nào để yêu cầu giảm thuốc?”, “Tại sao bệnh viện lại bắt bệnh nhân đợi lâu như vậy?”, “Liệu có thể thay đổi kết quả nếu như đưa tiền cho bác sĩ?”, “Đâu là giới hạn của việc điều trị?”, “Bác sĩ nhìn nhận như thế nào về cái chết?”...

Bên cạnh đó, ông cũng đề cập đến những chủ đề tương đối nhạy cảm mà không ít người tò mò như: “Thu nhập một năm của bác sĩ là bao nhiêu?”, “Khoảng cách giữa các bác sĩ kiếm ra tiền và không kiếm ra tiền, “Các bác sĩ có cấu kết với các công ty dược phẩm hay không?”, “Chuyện yêu đương của bác sĩ như thế nào?”...

Yujiro Nakayama tin rằng, trong thời đại thông tin sai lệch về ngành y đang tràn lan như hiện nay, việc cho mọi người biết “bác sĩ là người như thế nào, họ suy nghĩ và sinh hoạt hàng ngày ra sao” sẽ giúp việc giao tiếp giữa bệnh nhân và bác sĩ trở nên dễ dàng hơn.

Nhận xét về nội dung cuốn sách, bác Ngô Đức Hùng - Trung tâm cấp cứu A9 Bệnh viện Bạch Mai, giảng viên trường Đại học Y Hà Nội - cho biết: Nghề y vốn là một nghề mà đối tượng khách hàng cũng là con người. Nó chỉ đặc biệt hơn các nghề khác khi lĩnh vực tác động đến là sức khỏe. Vậy nên mọi sai lầm đều gián tiếp hay trực tiếp ảnh hưởng đến tính mạng của con người.

Bối cảnh trong cuốn sách này diễn ra tại Nhật Bản những năm gần đây. Người bác sĩ kể chuyện cũng giống như bao người khác, rơi vào vòng xoáy cuộc sống. Có những tương đồng về cấu trúc y tế của Nhật Bản với Việt Nam với 2 hệ thống y tế công và tư nhân cùng phát triển song hành.

Những dẫn dắt đầy thú vị của một bác sĩ chuyên khoa kinh qua nhiều năm ngồi phòng khám thông qua cuốn sách Tiếng lòng bác sĩsẽ giúp cho chúng ta hiểu được câu chuyện nghề nghiệp, nỗi vất vả cũng như các góc khuất trong nghề y. Đồng thời cũng hướng dẫn chúng ta những việc cần phải chuẩn bị nếu chẳng may chúng ta phải đi khám bệnh.

Đọc được sách hay, hãy gửi review cho Tri Thức - Znews

Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. Tri Thức - Znews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: [email protected]. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.

Trân trọng.

Cụ thể, trong tháng 12/2023, đã có 98 website bị đưa vào danh sách Black List, nâng tổng số trang web vi phạm pháp luật năm 2023 lên con số 403.

Đây đều là những trang web cung cấp nội dung quảng cáo cá độ, trò chơi điện tử trái phép có tính chất cờ bạc, đổi thưởng… dựa trên kết quả rà soát, thống kê, đánh giá của Cục PTTH&TTĐT.

Không chỉ công bố danh sách website vi phạm pháp luật, hồi tháng 3/2023, Cục PTTH&TTĐT đã lần đầu tiên công bố danh sách nội dung “đã được xác thực” trên mạng (gọi tắt là White List).

Việc cho ra đời White List và Black List là một trong những giải pháp được Bộ TT&TT đưa ra nhằm tăng cường công tác quản lý hoạt động quảng cáo trên Internet tại Việt Nam.

Phạt Tiktoker Hứa Quốc Anh 7,5 triệu đồng

Ngày 3/1/2024, Sở TT&TT, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (PA05) - Công an TP.HCM đã làm việc và xử phạt vi phạm hành chính đối với ông Hứa Quốc Anh (chủ thể sử dụng tài khoản TikTok “Hứa Quốc Anh”) về hành vi cung cấp thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân với mức phạt là 7,5 triệu đồng. 

Sở TT&TT cũng đề nghị TikToker Hứa Quốc Anh cần phải nghiêm túc rút kinh nghiệm đối với những sự việc tương tự trong tương lai và chấp hành đúng quy định pháp luậtcó liên quan khi sử dụng mạng Internet và mạng xã hội và quan trọng là cần sử dụng mạng Internet và mạng xã hội có trách nhiệm, văn minh, tiến bộ, có ý nghĩa thiết thực.

Trước đó, ngày 4/11/2023, TikToker Hứa Quốc Anh với 700.000 lượt theo dõi và gần 20 triệu lượt thích đã đăng tải video thời lượng 1 phút 25 giây có nội dung mô tả buổi chụp ảnh tại đền Angkor Wat (Campuchia), nhưng ghép hình ảnh quốc kỳ Thái Lan, 2 vị vua Thái Lan và lồng ghép âm thanh “Hello Thái Lan”. 

Ngay sau đó, đoạn video này đã gây phẫn nộ cho cộng đồng trên mạng xã hội ở cả Campuchia và Việt Nam.

Hơn 70% tổ chức chưa vá lỗ hổng bảo mật được cảnh báo

Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến nghị các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp kiểm tra, rà soát, xác định máy tính sử dụng hệ điều hành Windows có khả năng bị ảnh hưởng để kịp thời cập Thực hiện cập nhật bản vá kịp thời để tránh nguy cơ bị tấn công.

Ngay trước đợt nghỉ Tết Dương lịch 2024, trong văn bản đề nghị các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp tăng cường công tác bảo đảm an toàn thông tin mạng, Cục An toàn thông tin cũng đã khuyến nghị các đơn vị chủ động rà soát các lỗ hổng, điểm yếu trên các hệ thống thông tin thuộc phạm vi quản lý, triển khai các giải pháp phòng ngừa và khắc phục triệt để các lỗ hổng, điểm yếu đã được Cục cảnh báo. 

Bên cạnh đó, hàng tháng, Cục An toàn thông tin đều có thống kê số điểm yếu, lỗ hổng an toàn thông tin trong các hệ thống thông tin của cơ quan nhà nước. Qua đánh giá, cơ quan này đều đã cảnh báo và có hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương khắc phục các điểm yếu, lỗ hổng nguy hiểm.

Số liệu của Cục An toàn thông tin cũng cho thấy, trong 3 tháng 9, 10 và 11/2023, số lượng điểm yếu, lỗ hổng an toàn thông tin trên máy tính của các cơ quan, tổ chức Nhà nước đều rất lớn và liên tục tăng, lần lượt là 57.916, 59.935 và 71.998 điểm yếu, lỗ hổng.

Dẫu vậy, theo đại diện Cục An toàn thông tin, dù thường xuyên được cảnh báo về các nguy cơ, lỗ hổng, điểm yếu của hệ thống, song có tới hơn 70% tổ chức chưa quan tâm đến việc rà soát và xử lý cập nhật, vá các lỗ hổng, điểm yếu được cảnh báo. 

Việt Nam phát động cuộc thi viết thư quốc tế UPU năm 2024

Ngày 5/1, lễ phát động cuộc thi viết thư quốc tế UPU lần thứ 53 - năm 2024 và trao giải Ba quốc tế cuộc thi viết thư UPU lần thứ 52 - năm 2023 đã diễn ra tại trường dân tộc nội trú THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên.

Sự kiện do Bộ TT&TT phối hợp với Bộ GD&ĐT, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội Nhà văn Việt Nam, Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam và Báo Thiếu niên Tiền phong & Nhi đồng tổ chức.

Theo đại diện Ban giám khảo, chủ đề năm nay chứa nhiều dữ liệu mà các em học sinh cần quan tâm tìm hiểu: 150 năm hành trình bền bỉ và tận tụy của ngành Bưu chính phục vụ 8 thế hệ người dân đồng hành cùng những đổi thay của thế giới. 

Qua đó, các em thêm hiểu biết về tổ chức UPU và tôn vinh sứ mệnh phục vụ người dân và sự gắn kết đầy giá trị của Liên minh Bưu chính Thế giới với sự phát triển của nhân loại.

iPhone 15 Pro Max là điện thoại xuất sắc nhất năm 2023

Chiều ngày 5/1, tại TP.HCM, báo VnExpress đã tổ chức lễ trao giải Tech Awards 2023. Đây là chương trình bình chọn thường niên dành cho sản phẩm và thương hiệu công nghệ xuất sắc của năm theo từng hạng mục. 

Năm 2023, hạng mục điện thoại vẫn tập trung được sự chú ý nhất của giới công nghệ và được chia thành 4 giải thưởng, trong đó, điện thoại xuất sắc nhất đã thuộc về Apple iPhone 15 Pro Max; 

Samsung Galaxy A34 5G trở thành điện thoại phổ thông tốt nhất; Oppo N3 Flip là điện thoại dành cho người sáng tạo nội dung xuất sắc nhất và điện thoại camera ấn tượng nhất thuộc về Xiaomi 13T Pro. 

Ngoài hạng mục điện thoại, ban tổ chức còn trao giải cho các hạng mục tivi; laptop; nền tảng; thương hiệu gia dụng; camera AI; và Thương hiệu Xanh của năm.

Internet Archive đã thua cuộc chiến pháp lý trước các ông lớn xuất bản Mỹ. Ảnh: Start Researching Genealogy.

Như vậy, phán quyết này đã củng cố quyền kiểm soát của tác giả và nhà xuất bản đối với các tác phẩm của họ. Và câu hỏi đặt ra là trong khi Internet Archive hoạt động phi lợi nhuận mà còn không phù hợp với nguyên tắc “fair use” thì các công cụ AI có thu phí từ người dùng sẽ ra sao.

Cách giới AI dùng "fair use"

Trong các vụ kiện hiện tại giữa giới xuất bản và các công ty AI, biện hộ “fair use” đang được sử dụng theo cách AI khai thác dữ liệu từ sách và cung cấp thông tin, đặc điểm… của tác phẩm cho người dùng tùy theo nhu cầu. Từ đó, người dùng có thể phát triển tác phẩm cá nhân của mình. Điều này khác với việc Internet Archive trực tiếp sử dụng sách gốc, scan và phân phối chúng cho độc giả. Điều bị cho là đã tạo ra “tác phẩm phái sinh” và vi phạm tác quyền.

Tuy nhiên, trên thực tế, người dùng AI vẫn tiếp cận được các trích đoạn cụ thể nếu đưa ra một yêu cầu ban đầu đủ chi tiết. Với thực tế sử dụng như vậy thì dường như giới AI cũng đang tạo ra các “tác phẩm phái sinh” tương tự.

ChatGPT đã cung cấp một trích đoạn trong cuốn The Great Gatsby cho người dùng. Ảnh: Dataconomy.

Như vậy, phán quyết dành cho Internet Archive nêu bật những lo ngại đáng kể cho giới AI về kết quả tiềm năng của các vụ kiện đối với việc các mô hình dữ liệu lớn tiếp cận sách và các tác phẩm, đặc biệt là về vấn đề bản quyền.

Nếu tòa án muốn hạn chế hoạt động số hóa và việc sử dụng các tác phẩm có bản quyền khi chưa xin phép, các công ty AI có thể cần phải xin giấy phép để sử dụng các văn bản trong quá trình phát triển mô hình, điều làm tăng thêm tính phức tạp và chi phí tiềm ẩn cho người dùng cuối. Điều này cũng có thể hạn chế các mô hình AI trong việc truy cập nguồn dữ liệu đa dạng, chất lượng cao và cuối cùng ảnh hưởng đến sự phát triển và đổi mới của AI.

Thêm vào đó, khi giới tư pháp xem xét “fair use” trong diện hẹp, chỉ xét tới những điều cấu thành nên nguyên tắc sử dụng hợp lý (như mục đích thương mại, cách nội dung gốc đang được cung cấp,…), thì các nhà phát triển AI có thể phải đối mặt với nhiều hạn chế hơn nữa về cách họ sử dụng sách có bản quyền. Sự căng thẳng giữa việc bảo vệ quyền của tác giả và duy trì quyền truy cập mở đối với kiến ​​thức có thể gây ra hệ lụy đáng kể cho các hoạt động đào tạo AI và việc sử dụng dữ liệu có đạo đức trong tương lai.

Biện pháp của giới AI?

Trong bối cảnh một số vụ kiện AI về vấn đề bản quyền vẫn chưa có phán quyết cuối thì hiện một số nhà xuất bản đã phát triển quan hệ đối tác với các công ty AI lớn, mở đường cho họ tiếp cận tài liệu gốc, có bản quyền.

Khi nhà xuất bản "đi đêm" với giới AI, các tác giả bị gạt ra ngoài. Ảnh: Shutterstock.

Gần đây nhất, nhà xuất bản học thuật Wiley đã tiết lộ việc ký kết thương vụ trị giá 44 triệu USD với giới AI. Trước đó, nhà xuất bản Taylor & Francis được cho là đã kiếm được hàng chục triệu USD từ các thỏa thuận AI. Tuy nhiên, đáng chú ý là các thoả thuận này không có sự đồng thuận của giới tác giả và cũng không chi trả bất cứ khoản thanh toán bổ sung nào cho những người đã trực tiếp sáng tạo ra tác phẩm.

Trong vụ kiện với Internet Archive, giới xuất bản đã thắng kiện và được cho là thành công bảo vệ quyền lợi cho cả nhà xuất bản và tác giả. Nhưng trong trường hợp với giới AI, các thoả thuận thương mại ban đầu cho thấy quyền lợi của các nhà xuất bản vẫn được bảo đảm, nhưng quyền lợi của tác giả thì đang là câu hỏi ngỏ.

Trong khi Internet Archive hoạt động phi lợi nhuận và khó có thể đưa ra những thoả thuận chi trả chi phí cao cho các nhà xuất bản, thì giới AI, đang nhận được đầu tư và sự quan tâm mạnh mẽ, có thể làm được điều đó. Và câu hỏi đặt ra là khi không có sự tham gia của các nhà xuất bản, giới tác giả có tự đòi được quyền lợi cho mình trong cuộc đấu với AI hay không?

Đọc được sách hay, hãy gửi review cho Tri Thức - Znews

Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. Tri Thức - Znews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: [email protected]. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.

Trân trọng.