Vị thành niên, thanh niên vẫn gặp phải nhiều khó khăn khi tiếp cận các dịch vụ sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục đảm bảo chất lượng, ví dụ các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình hiện nay tập trung chủ yếu vào những người đã kết hôn.

Gần 30% phụ nữ từ 15-24 tuổi có nhu cầu về các biện pháp tránh thai nhưng chưa được đáp ứng, thậm chí ở nhóm chưa từng kết hôn cùng lứa tuổi này, nhu cầu này cao hơn, lên tới gần một nửa. 

"Các can thiệp, chương trình sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục vị thành niên, thanh niên còn thiếu hụt trong giải quyết các vấn đề của các nhóm thiệt thòi, dân tộc thiểu số...", Bộ Y tế cho biết.

Tỷ lệ sinh con ở tuổi vị thành niên vùng dân tộc thiểu số chiếm cao nhất

Trên phạm vi cả nước, các nghiên cứu trong và ngoài nước cho thấy khu vực Trung du và miền núi phía Bắc, Tây Nguyên - nơi tập trung nhiều dân tộc thiểu số, là nơi có tỷ lệ sinh con khi đang ở tuổi vị thành niên hoặc nam giới làm cha khi chỉ mới 15, 18 tuổi... cao nhất cả nước. 

Cụ thể, tỷ suất phụ nữ trong tuổi vị thành niên (15-19 tuổi) sống tại khu vực Trung du và miền núi phía Bắc sinh con là 115 trẻ/1.000 phụ nữ, trong khi ở Tây Nguyên là 76. Chỉ số này ở phụ nữ nhóm dân tộc Kinh/Hoa là 28, trong khi ở dân tộc Mông là 210 trẻ.

Một chỉ số khác là làm cha ở độ tuổi 15-19. Trên cả nước, tỷ lệ này là gần 1% nhưng tập trung chủ yếu ở khu vực Trung du và miền núi phía Bắc và Tây Nguyên. Đáng lưu ý, có tới gần 32% nam giới tuổi vị thành niên dân tộc Mông đã làm cha, 8% nam giới người dân tộc này trong độ tuổi 20-24 làm cha trước sinh nhật 18 tuổi.

Trong khi đó tỷ lệ tảo hôn trước 15 tuổi và trước 18 tuổi ở vùng Trung du và miền núi phía Bắc cao nhất trong các vùng kinh tế - xã hội trên cả nước, lần lượt là 3,3% và 34,3%.

Theo các chuyên gia, mang thai và phá thai có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống, tương lai của nhiều người trẻ tuổi, thậm chí, ảnh hưởng cả chất lượng giống nòi.

Mang thai, phá thai ở tuổi vị thành niên có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng, như sức khỏe kém, có thể gây ra các biến chứng như nhiễm trùng, chảy máu, đau đớn và thậm chí tử vong. Ngoài các vấn đề tâm lý như căng thẳng, lo lắng, trầm cảm, phá thai có thể làm tăng nguy cơ vô sinh, sảy thai và sinh non ở những lần mang thai sau này…

Mang thai, phá thai ở trẻ vị thành niên là vấn đề đáng quan ngại, nhưng theo các chuyên gia, nó có thể được giảm thiểu nếu có các giải pháp đồng bộ và hiệu quả, như: Tăng cường truyền thông, giáo dục về sức khỏe sinh sản; cung cấp các biện pháp tránh thai an toàn; tăng cường công tác y tế cơ sở để đồng bào dân tộc thiểu số từng bước được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe hiện đại; giảm thiểu áp lực từ gia đình và xã hội, tạo môi trường an toàn lành mạnh cho trẻ vị thành niên phát triển...

Tại kế hoạch này, Bộ Giao thông vận tải đã xác định rõ 1 trong 7 nhiệm vụ trọng tâm trong năm nay là hoàn thiện để tạo môi trường pháp lý thuận lợi cho ứng dụng CNTT trong hoạt động của các cơ quan nhà nước, phát triển Chính phủ số và bảo đảm an toàn thông tin mạng tại Bộ.

Theo đó, sau khi Chiến lược dữ liệu quốc gia được ban hành, Trung tâm CNTT của Bộ Giao thông vận tải sẽ xây dựng Chiến lược dữ liệu, kế hoạch phát triển dữ liệu, các cơ sở dữ liệu, dữ liệu mở Bộ Giao thông vận tải đảm bảo phù hợp với chiến lược quốc gia. Trung tâm CNTT cũng được giao chủ trì việc xây dựng Chiến lược phát triển cơ sở hạ tầng dữ liệu ngành Giao thông vận tải.

Cùng với đó, sẽ xây dựng, ban hành các quy định hướng dẫn về thu thập, xử lý, tổng hợp thông tin hỗ trợ quản lý, điều hành tại các cấp quản lý của ngành Giao thông vận tải nhằm triển khai Nghị định 47 năm 2020 của Chính phủ về kết nối và chia sẻ dữ liệu số của cơ quan nhà nước.

Về phát triển hạ tầng số, trong năm 2022, Bộ Giao thông vận tải sẽ tập trung nâng cấp, mở rộng hệ thống hạ tầng kỹ thuật CNTT cho Trung tâm dữ liệu tập trung của Bộ và các đơn vị thuộc Bộ, hướng tới vận hành theo mô hình điện toán đám mây, bảo đảm vận hành các hệ thống thông tin, CSDL do các đơn vị chuyên ngành quản lý. Đồng thời, xây dựng hệ thống mạng diện rộng, mạng truyền số liệu chuyên dùng cấp II của Bộ Giao thông vận tải.

Bộ Giao thông vận tải sắp tới cũng sẽ tiếp tục triển khai mở rộng, hoàn thiện nền tảng tích hợp và chia sẻ dữ liệu (LGSP) của Bộ Giao thông vận tải bảo đảm kết nối thông suốt với nền tảng tích hợp và chia sẻ dữ liệu quốc gia (NGSP) để phục vụ phát triển Chính phủ số.

Cơ bản hoàn thành 2 CSDL nền tảng dùng chung trong năm nay

Đáng chú ý, đối với việc triển khai nhóm nhiệm vụ về phát triển dữ liệu, dự kiến ngay trong năm 2022, cùng với việc triển khai thử nghiệm Cổng dữ liệu mở của Bộ, Bộ Giao thông vận tải sẽ cơ bản hoàn thành xây dựng các CSDL nghiệp vụ và CSDL nền tảng dùng chung về phương tiện, người điều khiển phương tiện; bước đầu hình thành CSDL kết cấu hạ tầng giao thông và CSDL doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực giao thông vận tải.

Song song đó, sẽ đổi mới kỹ thuật, thúc đẩy việc ứng dụng thử nghiệm các công nghệ mới về trí tuệ nhân tạo trong việc phân tích dữ liệu, đưa ra các số liệu dự báo hỗ trợ công tác quy hoạch phát triển và chỉ đạo điều hành công việc của cơ quan.

Trong năm 2021, một trong những kết quả nổi bật trong hoạt động chuyển đổi số của ngành Giao thông vận tải chính là đã bước đầu hình thành các CSDL dùng chung, CSDL chuyên ngành phục vụ công tác quản lý, điều hành của các đơn vị; chia sẻ dữ liệu với các đơn vị ngoài ngành Giao thông vận tải.

Thông tin về hiện trạng xây dựng 4 bộ CSDL nền tảng dùng chung của ngành giao thông vận tải, Trung tâm CNTT cho hay, đến trung tuần tháng 10/2021, với CSDL kết cấu hạ tầng giao thông, đã cơ bản hoàn thành xây dựng CSDL kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ gồm 7.354 cầu đường bộ; tình trạng mặt đường của 24.598 km đường; 32 loại tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ. Hiện Bộ Giao thông vận tải đang triển khai xây dựng CSDL kết cấu hạ tầng hàng hải, hàng không, đường thuỷ nội địa, đường sắt.

Với CSDL phương tiện, đã hoàn thành dữ liệu quản lý 1.570 phương tiện hàng hải; 235.000 phương tiện thuỷ nội địa; 4.416.908 phương tiện đường bộ (xe ô tô); 5.823 phương tiện đường sắt; 264 phương tiện hàng không. Đang tiếp tục chuẩn hóa dữ liệu và kết nối dữ liệu giữa các lĩnh vực để dùng chung.

Về CSDL người điều khiển phương tiện: Đã hoàn thành dữ liệu quản lý 48.876.253 người điều khiển mô tô; 10.268.842 người điều khiển ô tô; 2.973 người điều khiển phương tiện hàng không; 81.302 người điều khiển phương tiện hàng hải. Đang triển khai xây dựng CSDL người điều khiển phương tiện đường thuỷ nội địa và chuẩn hóa, kết nối dữ liệu dùng chung.

Đối với CSDL doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực giao thông vận tải, Bộ Giao thông vận tải cũng đã hoàn thành dữ liệu quản lý 91.832 doanh nghiệp, hợp tác xã vận tải đường bộ; và đang triển khai xây dựng CSDL doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực hàng hải, hàng không, đường thuỷ nội địa, đường sắt.

Vân Anh

Ngân hàng Nhà nước, Bộ GTVT dẫn đầu về đảm bảo an toàn thông tin mạng

Cùng với 7 tỉnh, thành phố đạt loại A ở khối địa phương, ở khối các bộ ngành, Ngân hàng Nhà nước và Bộ Giao thông Vận tải là 2 đơn vị xếp loại A về mức độ sẵn sàng đảm bảo an toàn thông tin mạng năm 2020.

Trước đó, phát biểu khai mạc toạ đàm, Giám đốc Sở TT&TT Lâm Đình Thắng nhấn mạnh, kinh tế số làm gia tăng quy mô và thúc đẩy tăng trưởng cho các nền kinh tế; tạo ra cơ hội cho nhiều người hơn, giảm khoảng cách giàu nghèo, gia tăng sự tham gia của người dân và doanh nghiệp trong định hình các chính sách phát triển.

Tại TP.HCM, chương trình chuyển đổi số được thành phố ban hành vào tháng 7/2020 xác định nhiều nhiệm vụ trọng tâm, trong đó đặt mục tiêu đến năm 2022 kinh tế số chiếm tỷ trọng 15% GRDP, tỷ lệ này tăng lên 25% (năm 2025) và 40% (năm 2030).

Bên cạnh đó, TP.HCM được đánh giá có nhiều tiềm năng phát triển kinh tế số. Thành phố là một trong những địa phương có số dân sử dụng điện thoại thông minh cao nhất nước. Hạ tầng cáp quang, Internet băng thông rộng, hạ tầng di động 3G, 4G phủ 100% phường, xã, thị trấn.

Các ứng dụng mạng xã hội, ứng dụng xem video, game, ứng dụng công việc hay mua sắm qua các sàn thương mại điện tử đều được người dùng Internet sử dụng thường xuyên. Xu hướng số hóa trong học tập và làm việc từ xa ngày càng phổ biến.

Thương mại điện tử đang ở giai đoạn phát triển nhanh chóng cả về hình thức lẫn quy mô thị trường. Đặc biệt, năm 2021, đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng lớn đến tăng trưởng kinh tế của thành phố và đời sống người dân, nhưng lại là “cú hích” phát triển giao dịch trực tuyến nói riêng và chuyển đổi số nói chung. Riêng ngành khoa học công nghệ và ngành thông tin truyền thông có tốc độ phát triển khá cao so với cùng kỳ lần lượt là 3,8% và 6,8%.

Theo Giám đốc Sở TT&TT, đây là lần đầu tiên TP.HCM xác định được chỉ số đóng góp của kinh tế số vào GRDP của thành phố ở góc độ nghiên cứu khoa học. Đó là cơ sở quan trọng để định hình những chính sách phát triển kinh tế số. Muốn có con số đóng góp mang tính chính thống, nhiều vấn đề như khái niệm, phương pháp đánh giá, chính sách phát triển… cần được thảo luận và thống nhất. 

Ông Phạm Bình An cho hay để có con số nói trên, HIDS vận dụng phương pháp ước lượng nội suy tuyến tính 2 chiều, với nguồn dữ liệu từ báo cáo Nền kinh tế số Đông Nam Á các năm qua của Google, Temasek và Bain & Company, cùng với báo cáo doanh nghiệp năm 2019 và 2020 do Sở TT&TT cung cấp của 4 nhóm ngành: sản xuất phần cứng, phần mềm, nội dung số và dịch vụ công nghệ thông tin.

Để đạt các mục tiêu đề ra, trong đó có mục tiêu kinh tế số đóng góp 15% GRDP thành phố năm 2022, HIDS sẽ tập trung nghiên cứu, đề xuất phát triển TP.HCM thành trung tâm công nghệ tài chính (Fintech hub); đề xuất các chính sách thử nghiệm (sandbox) về chuyển đổi số; và hoàn thiện Trung tâm hỗ trợ chuyển đổi số - DXCenter.

Hải Đăng

VINASME: 70% doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đang đứng ngoài nền kinh tế số

Theo ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam (VINASME), số liệu của Hiệp hội cho thấy có tới 70% doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đang đứng ngoài nền kinh tế số, và chỉ khoảng 20% đang chập chững tìm hiểu.

Cụ thể, ở nhóm 26 sở, ban, ngành của tỉnh Phú Thọ, 10 đơn vị có tổng điểm năm 2021 cao hơn cả lần lượt là Cục Thuế tỉnh; Sở TT&TT, Văn phòng UBND tỉnh; Sở Y tế; Sở Tài chính; Sở KH&ĐT; Kho bạc Nhà nước tỉnh; Bảo hiểm xã hội tỉnh; Sở LĐTB&XH; Sở GD&ĐT.

Với nhóm 13 UBND huyện, thị xã, thành phố, trong năm 2021 các cơ quan đều có sự cải thiện điểm số so với năm 2020. Năm cơ quan có điểm số cao là các UBND thị xã Phú Thọ, huyện Tân Sơn, huyện Tam Nông, huyện Yên lập và huyện Thanh Ba.

Kết quả xếp hạng Chính quyền điện tử của 13 huyện, thị xã, thành phố của Phú Thọ năm 2021.

UBND tỉnh Phú Thọ cũng công bố chi tiết điểm số về mức độ phát triển Chính quyền điện tử năm 2021 của 225 xã, phường, thị trấn trên địa bàn.

Tỷ lệ hồ sơ được giải quyết trực tuyến mức 3, 4 chiếm trên 55,7%

Cùng với việc công bố xếp hạng mức độ Chính phủ điện tử cơ quan nhà nước trên địa bàn, UBND tỉnh Phú Thọ còn có đánh giá, nhận định về tình hình phát triển chính quyền điện tử tại địa phương trong năm vừa qua, về mức độ hiện diện, mức độ tương tác, mức độ giao dịch cũng như mức độ chuyển đổi.

Đơn cử như, về mức độ chuyển đổi, 100% cơ quan cấp sở, cấp huyện ứng dụng mẫu biểu điện tử, 3 đơn vị ứng dụng quản lý người dùng và đăng nhập 1 lần cho các phần mềm ứng dụng là Cục Thuế tỉnh, Kho bạc nhà nước tỉnh, Bảo hiểm xã hội tỉnh.

100% các cơ quan nhà nước của tỉnh Phú Thọ đã triển khai đồng bộ hệ thống một cửa điện tử, Cổng dịch vụ công của tỉnh đảm bảo các điều kiện kết nối liên thông chia sẻ dữ liệu với Cổng dịch vụ công quốc gia, các cơ quan, đơn vị đảm bảo cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức 3, 4 trong việc tiếp nhận, xử lý hồ sơ, thủ tục hành chính phục người dân và doanh nghiệp.

Phần mềm quản lý văn bản và điều hành đảm bảo kết nối liên thông từ cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã. 100% các cơ quan nhà nước của tỉnh triển khai gửi nhận văn bản điện tử tích hợp chữ ký số thay thế hoàn toàn văn bản giấy giữa các cơ quan nhà nước (trừ văn bản mật theo quy định). Tỷ lệ văn bản đi ký số thay thế văn bản giấy cấp sở, cấp huyện đạt trên 96,08% tăng 4,79% so với năm 2020; Tỷ lệ văn bản đi ký số thay thế văn bản giấy cấp xã đạt 73,06%, tăng 7,2% so với năm 2020.

Cổng dịch vụ công trực tuyến và hệ thống một cửa điện tử tỉnh được triển khai đồng bộ, thống nhất trong các cơ quan nhà nước của tỉnh (Ảnh minh họa: Sở TT&TT Phú Thọ)

Về mức độ giao dịch, Cổng dịch vụ công trực tuyến và hệ thống một cửa điện tử tỉnh được triển khai đồng bộ, thống nhất trong các cơ quan nhà nước của tỉnh. Hệ thống cung cấp 1.985 thủ tục hành chính, trong đó tỷ lệ dịch vụ công mức 3, 4 đạt 75,36%. Trong năm 2021, hệ thống đã tiếp nhận 940.469 hồ sơ và thực hiện giải quyết 917.118 hồ sơ đạt, tỷ lệ 97,51% hồ sơ giải quyết trước hạn và đúng hạn. Tỷ lệ hồ sơ thủ tục hành chính được tiếp nhận, giải quyết theo hình thức trực tuyến mức 3, 4 là 513.922 hồ sơ, đạt tỷ lệ 55,73%, tăng 25,33% so với năm 2020.

Cùng với đó, 100% các sở, ban, ngành; UBND các huyện, thành, thị; UBND cấp xã, phường; thị trấn đã mở tài khoản thanh toán không dùng tiền mặt; hoàn thiện triển khai tích hợp thanh toán trực tuyến nghĩa vụ tài chính trong thực hiện thủ tục đất đai trên Cổng Dịch vụ công quốc gia. Đến nay, trên địa bàn tỉnh Phú Thọ có 863 hồ sơ thanh toán trực tuyến nghĩa vụ tài chính trong thực hiện thủ tục đất đai tại thành phố Việt Trì, huyện Thanh Sơn, huyện Tam Nông, huyện Tân Sơn, thị xã Phú Thọ.

Trong năm 2021, hệ thống Hội nghị trực tuyến đã được triển khai đồng bộ đến 100% các cơ quan nhà nước trên địa bàn tỉnh. Tổng số đã diễn ra hơn 500 cuộc họp trực tuyến được tổ chức với hơn 3.000 điểm cầu, số đại biểu dự họp trên 250.000 người.

Kết quả đánh giá cho thấy, việc tổ chức các cuộc họp trực tuyến đã góp phần tiết kiệm thời gian, kinh phí tổ chức, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác chỉ đạo, điều hành từ cấp tỉnh về cấp huyện, xã. Tuy nhiên, bên cạnh những huyện triển khai tốt như Tân Sơn, Thanh Thủy… tỷ lệ cuộc họp trực tuyến trên tổng số cuộc họp nội huyện giữa cấp huyện và cấp xã chưa cao, một số đơn vị chưa thường xuyên tổ chức họp giao ban trực tuyến từ cấp huyện về cấp xã như Phù Ninh, Tam Nông.

Vân Anh

Những thay đổi vượt bậc trong xây dựng chính phủ điện tử tại Phú Thọ trong 05 năm qua

Theo đánh giá của lãnh đạo UBND tỉnh Phú Thọ, về Viễn Thông – CNTT giữa tỉnh Phú Thọ và Tập đoàn VNPT là sự hợp tác toàn diện, chặt chẽ và góp phần thay đổi về chất và lượng hạ tầng công nghệ nơi miền Trung du này.